Η απόφαση του πρώην υφυπουργού Χρήστου Τριαντόπουλου να ζητήσει από την Προανακριτική να τον παραπέμψει στη Δικαιοσύνη άμεσα, ασκώντας του ποινική δίωξη, ανέτρεψε τους σχεδιασμούς πολλών και έθεσε ξανά στο επίκεντρο της συζήτησης τον "νόμο περί ευθύνης υπουργών". Η καλύτερα την τροποποίηση του νόμου περί ευθύνης υπουργών στην κατεύθυνση της απλοποίησης της διαδικασίας, ώστε και οι υπουργοί, έστω με δικλείδες ασφαλείας, να παραπέμπονται στη Δικαιοσύνη όπως και οι "κοινοί θνητοί".
Δεν είναι τυχαίο ότι την απόφαση για άμεση παραπομπή στη Δικαιοσύνη του κ. Τριαντόπουλου, ως εάν να κρίθηκε ήδη ότι υπάρχουν σοβαρά στοιχεία που πιστοποιούν την ποινική του ευθύνη, με ταυτόχρονη άσκηση ποινικής δίωξης σε βάρος του, επικρότησε ο καθηγητής του Συνταγματικού Δικαίου Νίκος Αλιβιζάτος (που άλλωστε είχε κάνει σχετική πρόταση στο παρελθόν):
"Η δήλωση του κ. Τριαντόπουλου συνιστά θετική εξέλιξη διότι δικαστικοποιεί επιτέλους τη διαδικασία για αναζήτηση υπουργικών ευθυνών, για τη δίωξη των υπουργικών αδικημάτων. Οπως συμβαίνει στη μεγάλη πλειονότητα των ευρωπαϊκών χωρών. Θέλω να ελπίζω ότι έτσι προδιαγράφεται και το περιεχόμενο της αναθεώρησης του άρθρου 86 του Συντάγματος για την οποία δεσμεύτηκε προ ημέρων και ο ίδιος ο πρωθυπουργός: απόφαση της δικαστικής αρχής (και όχι πλέον της Βουλής) και απευθείας παραπομπή στο δικαστικό συμβούλιο του υπουργοδικείου, όπως ακριβώς, τηρουμένων των αναλογιών, γίνεται με όλους τους πολίτες", σχολίασε ο συνταγματολόγος Νίκος Αλιβιζάτος στην "Καθημερινή".
Αυτό ακριβώς άλλωστε δεν ζητούσε και η κοινή γνώμη; Να απλοποιηθούν οι διαδικασίες για την παραπομπή των υπουργών στη Δικαιοσύνη και να μην υπάρχει η υποψία ότι οι ευθύνες του συγκαλύπτονται από τις ειδικές διατάξεις του νόμου περί ευθύνης υπουργών;
Υπάρχει άλλωστε και η πικρή εμπειρία των προηγούμενων εξεταστικών και προανακριτικών επιτροπών. Οπου κάθε κόμμα συντάσσει το δικό του πόρισμα. Και η μεν αντιπολίτευση θεωρεί πάντα ότι οι κατηγορούμενοι πρέπει να οδηγηθούν στο Ειδικό δικαστήριο, ενώ η συμπολίτευση πάντα απαλλάσσει τους κατηγορούμενους- γιατί δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία- και τους προστατεύει από τα δικαστήρια.
Είναι αμερόληπτη η διαδικασία;
Ορισμένοι πολιτικοί της αντιπολίτευσης και ορισμένοι συγγενείς των θυμάτων (Μαρία Καρυστιανού, Νίκος Πλακιάς) θέτουν ερωτήματα κατά πόσον η διαδικασία θα είναι αμερόληπτη. Για να το θέσουμε διαφορετικά: Μήπως είναι πιασμένο το συμβούλιο των δικαστών;
"Ποια άραγε σατανικά πονηρά μυαλά συνέλαβαν την προσχηματική και παραπλανητική δήλωση του κ. Τριαντόπουλου, ότι δεν θέλει να γίνει προανακριτική, αλλά θέλει να δικαστεί από το Δικαστικό Συμβούλιο του Αρείου Πάγου;" ήταν η πρώτη αντίδραση της κ. Καρυστιανού. " Ναι! Να δικαστεί από το Δικαστικό Συμβούλιο του Αρείου Πάγου, την ηγεσία του οποίου διόρισε η Κυβέρνηση Μητσοτάκη! Αφού λοιπόν ο κ. Τριαντόπουλος δηλώνει ο ίδιος αθώος, αλλά θέλει να παρακάμψει την προανακριτική, και να εξεταστεί ειδικά μόνο από αυτό το Ανώτατο Δικαστικό Συμβούλιο, προφανώς και είναι παραπάνω από σίγουρος ότι η τύχη θα του χαμογελάσει και εκεί." Εχει δίκιο ή άδικο η πρόεδρος του Συλλόγου των συγγενών των θυμάτων των Τεμπών;
Όπως σημειώνουν οι νομικοί, η υποψία ότι το δικαστήριο μπορεί να είναι στημένο, δεν μπορεί να έχει βάση, αφού οι δικαστές και ο ανακριτής κληρώνονται.
"Δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι είναι στημένο το δικαστήριο ή ότι είναι στημένο το 5μελές Συμβούλιο το οποίο προβλέπει ο νόμος" αναφέρει σε συνέντευξή του ο Νίκος Αλιβιζάτος. Η κλήρωση γίνεται στη Βουλή ενώπιον της Βουλής. Εάν πιστεύουν ότι όποιος και αν κληρωθεί είναι πιασμένος, ε, λυπάμαι πάρα πολύ, δεν υπάρχει κράτος. Δεν μπορεί ένα κόμμα να υποστηρίξει αυτή την άποψη σοβαρά. Φοβάμαι ότι καταλύονται τα πάντα", υπογράμμισε.
Και πρόσθεσε: "Εμπιστευόμαστε περισσότερο μια επιτροπή της οποίας την πλειοψηφία έχει η Νέα Δημοκρατία, δηλαδή το κυβερνών κόμμα, από ένα ανακριτή ο οποίος κληρώνεται και ο οποίος έχει τεράστιες αρμοδιότητες βάσει του νόμου περί ευθύνης υπουργών;"
Ο κ. Αλιβιζάτος εξέφρασε την ευχή η εξέλιξη αυτή "να είναι το προανάκρουσμα της αναθεώρησης του άρθρου 86. Να τελειώνουμε με το άρθρο 86", είπε με έμφαση και εξήγησε: "Είμαστε στις ελάχιστες χώρες που προβλέπουμε αυτή την πολυτελέστατη διαδικασία την οποία δυστυχώς επικύρωσε και κατέστησε αυστηρότερη, ως προς αυτό το σκέλος, η συνταγματική αναθεώρηση του 2001. Η κατεύθυνση είναι η δίωξη των υπουργών να δικαστικοποιηθεί, να μοιάζει όσο γίνεται περισσότερο με τη δίωξη των κοινών πολιτών".
Υπάρχει κάποιο κόλπο πίσω από την απόφαση του Χρήστου Τριαντόπουλου;
Αν έτσι έχουν τα πράγματα όπως τα εξηγεί ο Νίκος Αλιβιζάτος, υπάρχει ένα ερώτημα γιατί αντιδρά η αντιπολίτευση για μια τόσο θετική εξέλιξη, στην κατεύθυνση της λογοδοσίας και της απλοποίησης της ποινικής ευθύνης των υπουργών.
Υπάρχει εξήγηση…
Η αντιπολίτευση ήθελε να συσταθεί η Προανακριτική και να εργαστεί επισταμένως για αρκετό διάστημα πάνω στην υπόθεση, ώστε και το θέμα να διατηρηθεί στην επικαιρότητα και μέσω των διαρροών που θα υπήρχαν από τις καταθέσεις των μαρτύρων, να συντηρηθεί το κλίμα της αμφισβήτησης και της συγκίνησης που έχει κατακλύσει την ελληνική κοινή γνώμη.
Αυτό ακριβώς ήθελε να αποφύγει και η κυβερνητική πλειοψηφία. Ηθελε να αποφύγει όλο το πανηγύρι που συνοδεύει τις εργασίες της προανακριτικής της Βουλής, τις διαρροές και τους καυγάδες.
Και ταυτόχρονα να κάνει μια κίνηση που προοικονομεί τη συνταγματική μεταρρύθμιση και της επιτρέπει να επέρεται ότι κινείται με γνώμονα τη διαφάνεια και τη λογοδοσία.
Υπάρχει θέμα παραγραφής των αδικημάτων;
Ένα άλλο θέμα που έχει προκύψει τα τελευταία 24ωρα και το έχει πυροδοτήσει και ο Ευάγγελος Βενιζέλος με τα όσα είπε στο Συνέδριο του Κύκλου Ιδεών, είναι το θέμα της παραγραφής των αδικημάτων. Είτε του κ. Τριαντόπουλου είτε και οποιουδήποτε άλλου τυχόν προκύψουν ποινικές ευθύνες.
Η κλασική απάντηση από την κυβέρνηση είναι ότι δεν υπάρχει τέτοιο ενδεχόμενο, καθώς η συνταγματική αναθεώρηση έχει καταργήσει τις ασφυκτικές χρονικές προθεσμίες για την άσκηση ποινικής δίωξης. Μόνο που δεν έχει αλλάξει ο εκτελεστικός νόμος και η συζήτηση καλά κρατεί.
Ο κ. Ν. Αλιβιζάτος συμφώνησε με την πρόταση του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου να ψηφισθεί τροπολογία στη Βουλή που να επαναλαμβάνει ότι "δεν παραγράφονται τα υπουργικά αδικήματα σύμφωνα με τις γενικές διατάξεις του ποινικού κώδικα". Εκφράζοντας, πάντως, την προσωπική του γνώμη ανέφερε ότι: "δεν πιστεύω ότι θα υπάρχει δικαστής Έλληνας ο οποίος όταν μία συνταγματική διάταξη λέει το άλφα και δεν έχει βγει ο εκτελεστικός νόμος ακόμη, θα πει ότι δεν εφαρμόζεται η συνταγματική διάταξη. Για το όνομα του Θεού, δηλαδή δεν είμαστε μάου-μάου", είπε με νόημα.
Από την πλευρά του, ο κ. Βενιζέλος ζήτησε- για καλό και για κακό- να μην κλείσει η παρούσα βουλευτική σύνοδος, ώστε η μη παραγραφή να είναι εξασφαλισμένη:
"Μόνη λύση”, τόνισε ο κ. Βενιζέλος, "είναι να εξαντληθεί το κοινοβουλευτικό μέρος της διαδικασίας του άρθρου 86 Συντ. εντός της παρούσας Β΄ Συνόδου της Κ’ Κοινοβουλευτικής Περιόδου. Δηλαδή την Κυριακή, πριν από την 1η Δευτέρα του Οκτωβρίου. Να μη διακοπεί νωρίτερα η παρούσα Σύνοδος. Και ότι είναι να γίνει κοινοβουλευτικά, να γίνει σε αυτό το διάστημα. Μετά την απομάκρυνση από το ταμείο δεν δικαιολογείται κανένα λάθος”, επεσήμανε χαρακτηριστικά.