X

Προγνωστικά εκλογών: Γιατί η δεύτερη θητεία είναι ο κανόνας για τους Ελληνες πρωθυπουργούς από τη μεταπολίτευση και μετά

Η εφημερίδα Καθημερινή μας θυμίζει ότι μια δεύτερη ευκαιρία για τους Ελληνες πρωθυπουργούς είναι ο κανόνας από τη μεταπολίτευση και μετά

Γράφει: TheToc team

Εχει συμβεί τόσες φορές που παύει να είναι τυχαίο. Από τη μεταπολίτευση και μετά, όλοι οι Ελληνες πρωθυπουργοί έκαναν και δεύτερη θητεία, κέρδισαν και τις δεύτερες εκλογές στις οποίες ήταν υποψήφιοι. Συνέβη ακόμα και με τον Αλέξη Τσίπρα το 2015, που κέρδισε τις εκλογές ακόμα και μετά την ιστορική "κωλοτούμπα", όταν αναγκάστηκε να υπογράψει ένα μνημόνιο στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση από τις υποσχέσεις του για σκίσιμο των μνημονίων.

Μοναδική εξαίρεση είναι ο Γιώργος Παπανδρέου που όμως παραιτήθηκε οικειοθελώς από την πρωθυπουργία και παρέδωσε στον Αντώνη Σαμαρά.

Ισως αυτός να είναι και ένα ακόμα λόγος που ο Κυριάκος Μητσοτάκης φαίνεται τόσο αισιόδοξος για το αποτέλεσμα των εκλογών. Ας θυμηθούμε τα γεγονότα:

Το 1974 νικητής των εκλογών με μεγάλη πλειοψηφία ήταν ο Κωνσταντίνος Καραμανλής, νίκη που επανέλαβε και το 1977, αν και με μικρότερο ποσοστό. Εχει ήδη αρχίσει να λάμπει το άστρο του ΠΑΣΟΚ. Το 1981 νικητής των εκλογών ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου, με αντίπαλο τον Γεώργιο Ράλλη, νίκη που επανέλαβε και το 1985, με αντίπαλο πλέον τον Ευάγγελο Αβέρωφ. Το 1989 η Ν.Δ. με αρχηγό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη πέτυχε την πρώτη νίκη της –χωρίς όμως να σχηματίσει κυβέρνηση–, για να την επαναλάβει το 1990- με ισχνή πλειοψηφία- και να παραμείνει στην εξουσία έως το 1993, οπότε και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης ηττήθηκε και παραιτήθηκε από αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας. Το 96 λοιπόν επανέρχεται ο Ανδρέας Παπανδρέου για την τελευταία πρωθυπουργική θητεία του, έως τον θάνατό του.

Το 1996, το ΠΑΣΟΚ με νέο πλέον αρχηγό τον Κώστα Σημίτη κερδίζει εκ νέου τις εκλογές και το 2000 το ΠΑΣΟΚ πετυχαίνει την τρίτη σερί νίκη του. Είναι η δεύτερη του Κώστα Σημίτη. Σημειώνεται ότι μέχρι στιγμής, ο κ. Σημίτης είναι ο μοναδικός πρωθυπουργός που κατάφερε να ανεβάσει το ποσοστό του στη δεύτερη εκλογική αναμέτρηση. Το 2004 ξεκίνησε η περίοδος Καραμανλή που επίσης πέτυχε δύο σερί νίκες, κερδίζοντας και το 2007- παρά το γεγονός ότι έχουν προηγηθεί οι φωτιές στην Ηλεία και το σκάνδαλο του Βατοπεδίου- και παραμένει στην εξουσία έως τις πρόωρες εκλογές του 2009, οπότε και χάνει από τον Γιώργο Παπανδρέου. Η οικονομική κρίση είναι πλέον εδώ.

Το 2012, σε μια πολύ ταραγμένη πολιτικά και κοινωνικά περίοδο, ο Αντώνης Σαμαράς πετυχαίνει σε πολύ μικρό διάστημα διπλή εκλογική πρωτιά για τη Ν.Δ., στις εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου, μέσω των οποίων ανέλαβε πρωθυπουργός, μέχρι την ήττα του, το 2015. Ακολούθησε η διπλή εκλογική νίκη του Αλέξη Τσίπρα το 2015, τον Ιανουάριο και τον Σεπτέμβριο, για να ηττηθεί το 2019 από τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Διαβάστε Επίσης

Η εξαίρεση του Γιώργου Παπανδρέου

Μοναδική εξαίρεση με μία εκλογική νίκη αποτέλεσε ο Γιώργος Παπανδρέου την ταραγμένη περίοδο των μνημονίων, καθώς κέρδισε το 2009, αλλά το 2011 υπό το βάρος των οικονομικών εξελίξεων αποχώρησε από την πρωθυπουργία. Στις επόμενες εκλογές δεν ήταν υποψήφιος πρωθυπουργός με το ΠΑΣΟΚ.

Η εξήγηση για τη δεύτερη ευκαιρία

Οι δύο θητείες που κατά κανόνα, όπως φαίνεται δίνουν οι ψηφοφόροι στους πρωθυπουργούς έχουν, σύμφωνα με εκλογικούς αναλυτές- γράφει η εφημερίδα Καθημερινή- την εξήγηση πως οι πολίτες θεωρούν ότι σε μία θητεία δεν έχει υπάρξει ο χρόνος για να δείξει ένας πρωθυπουργός τι πραγματικά θέλει να κάνει και προς τα πού θέλει να οδηγήσει τη χώρα, ενώ οι εκάστοτε κυβερνήσεις έχουν ακόμη "αντοχές", παρά τη δεδομένη φθορά.

Εξ ου και ο κανόνας της "δεύτερης ευκαιρίας" δίδεται ακόμη και υπό ακραίες συνθήκες, όπως αυτές του 2015 που παρά τα όσα έπραξε η κυβέρνηση το πρώτο εξάμηνο και είχαν ως αποτέλεσμα το κλείσιμο των τραπεζών και ένα τρίτο μνημόνιο, οι πολίτες έδωσαν ξανά τον Σεπτέμβριο του 2015 τη διακυβέρνηση στον ΣΥΡΙΖΑ σε συνεργασία με τους ΑΝΕΛ.