Follow us

Τι συνέβη την τελευταία φορά που ψηφίσαμε με απλή αναλογική στην Ελλάδα: Το "μπάχαλο" των τριπλών εκλογών έως την αυτοδυναμία

Οι εκλογές του Ιουνίου του '89 έγιναν από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου και στην πρώτη θέση ήρθε το κόμμα της ΝΔ - με το υψηλό ποσοστό του 44,28%- αλλά χωρίς αυτοδυναμία.

THETOC TEAM
ΓΡΑΦΕΙ: THETOC TEAM
Προεκλογική συγκένρωση παλιά

Η τελευταία φορά που ψηφίσαμε με το σύστημα της απλής αναλογικής ήταν το 1989. Υποτίθεται ότι ο εμπνευστής του ήταν ο Μένιος Κουτσόγιωργας (ΠΑΣΟΚ), αλλά η αλήθεια είναι ότι η ψήφιση του νόμου έγινε ένα μήνα μετά την αποπομπή του από την κυβέρνηση, λόγω του σκανδάλου Κοσκωτά.

Ο νόμος έφερε τις υπογραφές του Αναστάσιου Πεπονή και του Ακη Τσοχατζόπουλου, ήταν πολύ κοντά στην απλή και ανόθευτη αναλογική και οδήγησε τη χώρα σε τρεις διαδοχικές εκλογικές αναμετρήσεις (Ιούνιος, Νοέμβριος 1989 και Απρίλιος 1990), ώσπου να επιτευχθεί οριακή αυτοδυναμία.

Ο νόμος είχε σχεδιαστεί με το σκεπτικό ότι η Αριστερά θα συμμαχεί πάντοτε με το ΠΑΣΟΚ, ως εκ τούτου οι πιθανότητες επανόδου της Ν.Δ. στην εξουσία θα εκμηδενίζονταν και η "κάθαρση" που επίμονα ζητούσε η Ν.Δ. ( η "ποινικοποίηση της πολιτικής ζωής", κατά το ΠΑΣΟΚ) θα ακυρωνόταν.

Δεν έγινε έτσι…

Τι συνέβη την τελευταία φορά που ψηφίσαμε με απλή αναλογική στην Ελλάδα: Το "μπάχαλο" των τριπλών εκλογών έως την αυτοδυναμία

Οι εκλογές του Ιουνίου του 1989

Οι εκλογές του Ιουνίου του 89 έγιναν από την κυβέρνηση του Ανδρέα Παπανδρέου και στην πρώτη θέση ήρθε το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας- με το υψηλό ποσοστό του 44,28%- αλλά χωρίς αυτοδυναμία. Οπως εκτιμούσε ο ίδιος ο Μητσοτάκης, στις εκλογές αυτές, αν ίσχυε ο προηγούμενος νόμος, τότε η Ν.Δ. θα κέρδιζε 164 έδρες – αλλά κέρδισε μόνον 145. Δεύτερο κόμμα ήρθε το ΠΑΣΟΚ με 39,13% και τρίτος ο Συνασπισμός με 13,13%. Από 1 έδρα κατέλαβαν η Δημοκρατική Ανανέωση με 1,01% και το μειονοτικό κόμμα Εμπιστοσύνη με 0,52%.

Κυβέρνηση σχηματίστηκε τελικά από τη Δεξιά και την Αριστερά, σε πείσμα των εμπνευστών του εκλογικού νόμου, η περίφημη κυβέρνηση Τζαννετάκη και παρέπεμψε τον Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο. Μετά προκήρυξε και πάλι εκλογές για τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς.

Μεγάλο αφιέρωμα: 21 χρόνια χωρίς τον Ανδρέα Παπανδρέου

Οι εκλογές του Νοεμβρίου του '89

Οι δεύτερες βουλευτικές εκλογές του 1989, έγιναν στις 5 Νοεμβρίου και διεξήχθησαν από υπηρεσιακή κυβέρνηση υπό τον τότε πρόεδρο του Αρείου Πάγου Ιωάννη Γρίβα και έφεραν στην πρώτη θέση το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας υπό τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, αλλά, και πάλι χωρίς κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Η Νέα Δημοκρατία ανέβασε το ποσοστό της σε 46,19%, από το 44,28% που είχε λάβει τον Ιούνιο, χωρίς όμως και πάλι να μπορέσει να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, καθώς έλαβε 148 έδρες. Το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα του Ανδρέα Παπανδρέου ανέβασε το ποσοστό του σε 40,67% από το 39,13% του Ιουνίου, με τον αρχηγό του υπόδικο και άρρωστο, λαμβάνοντας 128 έδρες και διαψεύδοντας όλες τις δημοσκοπήσεις.

Ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου είδε το ποσοστό του να πέφτει στο 10,97% από το 13,13% του Ιουνίου, ενώ έλαβε 21 έδρες. Η σύμπραξη με τη δεξιά δεν τον ωφέλησε…

Διαβάστε Επίσης

Και τρίτες εκλογές

Ετσι έγιναν ξανά εκλογές, στις 8 Απριλίου του 1990, που έδωσαν την αυτοδυναμία που ήθελε ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Οι εκλογές προκλήθηκαν από την αδυναμία εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας, και σύμφωνα με το Σύνταγμα έπειτα από 3 ψηφοφορίες έπρεπε να διαλυθεί η Βουλή και να προκηρυχθούν εκλογές.

Πρώτο κόμμα ήλθε η Νέα Δημοκρατία με 46,89% και 150 έδρες, δεύτερο κόμμα το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα με 38,61% και 123 έδρες, τρίτο κόμμα ο Συνασπισμός με 10,28% και 19 έδρες.

Τέταρτο ο Συνδυασμός ΠΑΣΟΚ - Συνασπισμού (κοινοί υποψήφιοι στις μονοεδρικές περιφέρειες) με 1,02% και 4 έδρες, πέμπτο οι Οικολόγοι Εναλλακτικοί με 0,77% και 1 έδρα, έκτο η Εμπιστοσύνη Πεπρωμένο με 0,70% και 2 έδρες (μειονοτικό κόμμα του |Σαδίκ), έβδομο και τελευταίο η Δημοκρατική Ανανέωση με 0,67% και 1 έδρα.

Αύριο στο Παλαιό Ψυχικό η κηδεία του Κωστή Στεφανόπουλου

Μετά το εκλογικό αποτέλεσμα σχηματίστηκε η Κυβέρνηση Κωνσταντίνου Μητσοτάκη 1990, ύστερα από συμφωνία του Κωστή Στεφανόπουλου, προέδρου της ΔΗ.ΑΝΑ., με τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, για παραχώρηση της μιας έδρας ώστε να σχηματιστεί αυτοδύναμη κυβέρνηση. Μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης, το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο εξέδωσε απόφαση ότι είχε γίνει λάθος στην κατανομή των εδρών της Νέας Δημοκρατίας και στερούνταν μιας έδρας, οπότε στη Νέα Δημοκρατία δόθηκε μια επιπλέον έδρα και πλέον η κυβέρνηση βρέθηκε με 152 έδρες στη Βουλή.

Μετά την εκλογή του ο τότε πρωθυπουργός άλλαξε το εκλογικό σύστημα και επανέφερε την ενισχυμένη αναλογική.

Διαβάστε Επίσης

Υπάρχουν και χειρότερα…

Η απλή αναλογική έχει συνδεθεί με τις χειρότερες περιόδους αστάθειας, από τις οποίες εκείνη του 1989 ήταν όμως μάλλον η ηπιότερη. Θεσμοθετήθηκε για πρώτη φορά το 1926, με αποτέλεσμα έως το 1928, που καταργήθηκε, να αλλάζουν οι κυβερνήσεις κάθε πέντε μήνες. Επανήλθε το 1932 προκαλώντας ακυβερνησία, κατακερματισμό των πολιτικών δυνάμεων και κόπωση σε τέτοιο βαθμό, ώστε το 1936 οι βουλευτές ανέθεσαν τη διακυβέρνηση στον Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος λίγους μήνες μετά επέβαλε δικτατορία.

Η απλή αναλογική επέστρεψε το 1946, με αποτέλεσμα έως το 1950 να ορκιστούν δέκα κυβερνήσεις, προτού επιστρέψει η ενισχυμένη αναλογική, το 1951.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

ΕΚΛΟΓΕΣ 2023 08 Ιουν 2023 | 23:16

ΠΑΣΟΚ για Τσίπρα: "Δεν μας ξενίζει, ουδέποτε έκανε την αυτοκριτική του- Ο λαός έστειλε καθαρό μήνυμα"

"Ήθελε το ΠΑΣΟΚ ένα βολικό συμπλήρωμα, όπως και ο κ. Μητσοτάκης" αναφέρει το ΠΑΣΟΚ για τον Αλέξη Τσίπρα.

ΓΙΑ ΟΣΑ ΕΙΠΕ Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΣΤΟΝ ΣΚΑΙ 08 Ιουν 2023 | 22:07

Σκέρτσος για Τσίπρα: Αναγνώρισε ένα μόνο από τα πολλά mea culpa που οφείλει στην ελληνική κοινωνία

"Κανένας υπεύθυνος δημοκρατικός πολίτης δεν ανέχεται παιχνίδια ούτε με τη Δημοκρατία, ούτε με την εθνική κυριαρχία" τονίζει ο εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ, Άκης Σκέρτσος

ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΙ ΚΑΙ ΜΕΜΟΝΩΜΕΝΟΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ 08 Ιουν 2023 | 21:31

Εκλογές 2023: Ποια κόμματα θα συμμετέχουν και ποια "κόπηκαν" από τον Άρειο Πάγο - Μέσα Μπογδάνος και Λατινοπούλου

Στις επικείμενες εκλογές θα συμμετάσχουν Μπογδάνος, Λατινοπούλου - Τα 32 κόμματα, συνασπισμοί κομμάτων

ΓΙΑ ΔΕΥΤΕΡΗ ΦΟΡΑ 08 Ιουν 2023 | 21:16

"Μπλόκο" από τον Άρειο Πάγο στον Ηλία Κασιδιάρη: "Θα ψηφίσω, θα στηρίξω το κόμμα Σπαρτιάτες"

"Αποτελούν διαχρονικά και συμβολικά την πρώτη γραμμή των Ελλήνων στους αγώνες για την Ελευθερία" αναφέρει ο καταδικασμένος πρώην Χρυσαυγίτης.

ΟΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΠΟΥ ΠΡΟΚΑΛΕΣΑΝ ΣΑΛΟ 08 Ιουν 2023 | 21:01

Πυρά ΣΥΡΙΖΑ: Προσχηματική η συγγνώμη Πνευματικού - Κρυφή ατζέντα της ΝΔ για διαλογή ασθενών στο ΕΣΥ

Η δήλωση Πνευματικού περί διαχωρισμού στους καρκινοπαθείς τελικού σταδίου καθώς είναι οικονομικά ασύμφορη η θεραπεία τους.

Ο ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΣ ΤΟΥ 08 Ιουν 2023 | 20:50

Μητσοτάκης: Θα εκσυγχρονίσουμε το ΕΚΑΒ ώστε να μην έχουμε τα τραγικά περιστατικά των τελευταίων ημερών

"Η χώρα θα αποκτήσει επιτέλους ένα σύγχρονο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Θα προσλάβουμε 10.000 γιατρούς και νοσηλευτές" είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης σε συγκέντρωση πολιτών στον Ασπρόπυργο

ΜΙΛΗΣΕ ΓΙΑ ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΕΥΘΥΝΕΣ 08 Ιουν 2023 | 20:50

"Δεν θα αφήσουμε να ξεχαστεί το έγκλημα των Τεμπών": Συνάντηση Κουτσούμπα με συγγενείς θυμάτων - Η μπλούζα που του έδωσαν

Ο Δημήτρης Κουτσούμπας ενημερώθηκε για τη μήνυση που έχουν υποβάλει οι συγγενείς των θυμάτων σε βάρος 18 ατόμων για τη τραγωδία στα Τέμπη.

ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ 08 Ιουν 2023 | 20:38

Αλέξης Τσίπρας: Mea Culpa η απλή αναλογική, ανέλαβα την ευθύνη - Θα κριθούμε όλοι στις 25 Ιουνίου και εγώ μαζί

Ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν, είναι και θα είναι κόμμα εξουσίας, όχι διαμαρτυρίας, ούτε κόμμα συμπληρωματικό σχολίασε ο Αλέξης Τσίπρας

ΟΜΟΦΩΝΗ ΑΠΟΦΑΣΗ 08 Ιουν 2023 | 20:30

Εκλογές 2023: Ο Άρειος Πάγος "έκοψε" ξανά τον Κασιδιάρη

Ο Ηλίας Κασιδιάρης, που έχει καταδικαστεί για την υπόθεση της Χρυσής Αυγή, είχε δηλώσει ότι θα είναι υποψήφιος στην Α΄ Αθηνών.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΩΡΑΛΗΣ 08 Ιουν 2023 | 20:11

Πειραιάς: Οι 15 πρώτοι υποψήφιοι του "Πειραιά Νικητή" για τις Δημοτικές Εκλογές

Οι υποψήφιοι κατέχουν θέσεις ευθύνης στη διοίκηση του Δήμου Πειραιά ως Αντιδήμαρχοι, Εντεταλμένοι Δημοτικοί Σύμβουλοι, Πρόεδροι Οργανισμών.

ΓΙΑ ΤΟ OPEN 08 Ιουν 2023 | 19:47

Δημοσκόπηση MRB: Σίγουρη αυτοδυναμία της ΝΔ και επτακομματική Βουλή - Το ποσοστό "έκπληξη" της Ζωής Κωνσταντοπούλου

Το μεγάλο προβάδισμα έναντι του ΣΥΡΙΖΑ διατηρεί η Νέα Δημοκρατία, όπως προκύπτει από τη δημοσκόπηση της MRB - Οι έδρες των κομμάτων στη Βουλή

ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΠΡΕΣΠΕΣ ΤΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ 08 Ιουν 2023 | 18:01

Νίκος Φίλης: Τι πρόβλημα έχετε με τους βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που ομιλούν για "τουρκική μειονότητα"; Ελα ντε Νίκο…

Μεγάλες αντιδράσεις και στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ προκαλούν οι δηλώσεις του Νίκου Φίλη για "τουρκική μειονότητα"

ΔΕΚΤΟΙ ΟΙ ΟΡΟΙ ΤΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΩΝ 08 Ιουν 2023 | 17:31

Εκλογές 2023: Κλείδωσαν οι όροι διεξαγωγής του debate - Με ελεύθερη και διευκρινιστική ερώτηση η τηλεμαχία

Με δύο νέες προσθήκες, την ελεύθερη και τη διευκρινιστική ερώτηση, θα διεξαχθεί το debate των πολιτικών αρχηγών για τις εκλογές 2023 της 25ης Ιουνίου