25η Μαρτίου 1821: Ο Ευγένιος Ντελακρουά γεννήθηκε Γάλλος, αλλά ζωγράφιζε σαν Έλληνας

Διακόσια χρόνια πριν, η Ευρώπη και συνολικά ο δυτικός πολιτισμός είχε συγκλονιστεί και συνάμα γοητευτεί από ένα γεγονός στη βαλκανική γωνιά της γηραιάς ηπείρου.

Η Ελληνική Επανάσταση του 1821, ένας αγώνας ιερός και άνισος, έμελλε να εμπνεύσει πολλούς καλλιτέχνες, οι οποίοι εν μία νυκτί ασπάστηκαν τον φιλελληνισμό. Όπως ο Ευγένιος Ντελακρουά.

Ο σπουδαίος ρομαντικός ζωγράφος γεννήθηκε Γάλλος, όμως ζωγράφιζε σαν Έλληνας, αφού μερικά από τα σημαντικότερα έργα του είναι αφιερωμένα στην επαναστατημένη Ελλάδα.

Λάτρης της ελευθερίας, υμνητής του απελευθερωτικού αγώνα και εκφραστής του συναισθήματος με επίκεντρο τον λαό και το ανθρώπινο δράμα, ο Ντελακρουά πρόσφερε πολύτιμες υπηρεσίες στον Αγώνα χωρίς καν να πατήσει το πόδι του στην Ελλάδα…

Με τους πίνακές του σύστησε την Επανάσταση στους Ευρωπαίους, εξύψωσε το πάθος και την αυτοθυσία των Ελλήνων για λευτεριά με αποτέλεσμα ένα μεγάλο κύμα συμπάθειας και συμπαράστασης προς αυτή τη χούφτα αγωνιστών που τόλμησαν να εναντιωθούν σε μια απέραντη και κραταιά αυτοκρατορία, όπως αυτή των Οθωμανών.

Διαβάστε Επίσης

25 Μαρτίου - Θα φάτε σκορδαλιά: Πώς θα καθαρίσετε την αναπνοή σας από τη μυρωδιά του σκόρδου

"Η Σφαγή της Χίου": Το ελληνικό δράμα και η τουρκική αγριότητα

Τι μπορεί να προσθέσει κανείς σε όσα έχουν γραφτεί, αλλά και σε όσα προκαλεί στον ψυχισμό του θεατή το αριστούργημα "Η Σφαγή της Χίου". Όλη η ωμότητα και η αγριότητα της τουρκικής επίθεσης στον άμαχο πληθυσμού του νησιού αποτυπωμένη με σοκαριστικό και γλαφυρό τρόπο από το πινέλο του Ντελακρουά.

Ο πίνακας αυτός προκάλεσε δάκρυα στους Ευρωπαίους και μια οργή για τους Οθωμανούς τυράννους, που ξεχείλισε και έγινε κίνημα. Εκτέθηκε το 1824 στο Παρίσι και αγοράστηκε από τη Γαλλική κυβέρνηση για 6.000 νομίσματα, παίζοντας σημαντικό ρόλο στην ευαισθητοποίηση της γαλλικής κοινής γνώμης.

Στους πίνακες του Ντελακρουά, το πρόσωπο των Τούρκων συμβόλιζε την τυφλή, βίαιη δύναμη που δεν δίσταζε να προβεί στην πιο ακραία αγριότητα, με σκοπό να σπάσει το ηθικό των αγωνιστών και να τους θυμίσει ποιος κυβερνά και ποιος είναι ο ραγιάς.

Όπως ανέφερε στο Ημερολόγιό του το 1822: "Όταν οι Τούρκοι προφταίνουν τους λαβωμένους στο πεδίο της μάχης, ή ακόμη και τους αιχμαλώτους τους λένε "Μη φοβάσαι” και τους χτυπούν στο πρόσωπο με τη λαβή του σπαθιού τους για να τους κάνουν να σκύψουν το 3/10 κεφάλι. Και τους το παίρνουν με μια σπαθιά…".

Ο Ντελακρουά και ο Μπάιρον

Δύο χρόνια μετά, ένας άλλος πίνακας ζωγραφικής του Ντελακρουά έρχεται να δώσει νέα γροθιά στο στομάχι της Δύσης.

"Η Ελλάδα στα ερείπια του Μεσολογγίου" εμπνεύστηκε από την τρίτη πολιορκία της πόλης και απεικονίζει μια γυναίκα, να φοράει ελληνική παραδοσιακή φορεσιά με ξεκούμπωτο πουκάμισο στο στήθος.

Είναι στραμμένη προς τον θεατή με τα χέρια σε στάση απόγνωσης και το πρόσωπο σε τρία τέταρτα στραμμένο προς τα αριστερά. Στέκει όρθια επάνω στα ερείπια του Μεσολογγίου, που έχουν καταπλακώσει έναν αγωνιστή. Στο βάθος ένας μαύρος άνδρας με κίτρινο τουρμπάνι που συμβολίζει τον εχθρό καρφώνει μια σημαία στο έδαφος.

Το Μεσολόγγι έπεσε, η Επανάσταση κινδυνεύει, όμως η Ελλάδα στέκεται ακόμα στα πόδια της, δεν έχει λυγίσει ακόμα και συνεχίζει τον Αγώνα για ελευθερία και ανεξαρτησία.

Εκτός των άλλων, ο πίνακας αποτελεί έναν φόρο τιμής στον Λόρδο Μπάιρον, που αφιέρωσε τη ζωή του και έδωσε το αίμα του για την Ελληνική Επανάσταση, αφήνοντας την τελευταία του ανάσα στην ακαρνανική γη.

Αργότερα, ο Ντελακρουά θα πάει τον συμβολισμό ένα βήμα παραπέρα, ζωγραφίζοντας την Ελευθερία με μορφή γυναίκας, που αυτή τη φορά με γυμνό στήθος και τη γαλλική σημαία στα χέρια, εμψυχώνει τους επαναστάτες.

"Η μάχη του Γκιαούρη και του Χασάν"

Ωστόσο, η έμπνευση του Γάλλου ζωγράφου δεν σταματά στην αποτύπωση του δράματος των Ελλήνων.

Με τον πίνακα "Η μάχη του Γκιαούρη και του Χασάν" επιχειρεί να αποτυπώσει το πάθος και τη δίψα για εκδίκηση, με τα οποία είχαν μπολιαστεί οι ελληνικές ψυχές, ενάντια στον τουρκικό ζυγό.

Πηγή έμπνευσης και πάλι ο Μπάιρον και το ποίημα "Ο Γκιαούρης". Ο ποιητής έγραψε το ποίημα το 1813 και μεταφράστηκε στα γαλλικά το 1824, έτος κατά το οποίο ο Μπάιρον πέθανε στην Ελλάδα. Ο Ντελακρουά τελείωσε τον πίνακα δυο χρόνια αργότερα, το 1826, προορίζοντάς τον για μια παρισινή έκθεση προς όφελος του ελληνικού σκοπού.

Με γενικό θέμα την πάλη μεταξύ δυο διαφορετικών κόσμων σε ένα εξωτικό πεδίο μάχης, την Οθωμανική Ελλάδα, ο πίνακας απεικονίζει τη δραματική κορύφωση του ποιήματος, όταν ο γκιαούρης εκδικείται το θάνατο της ερωμένης του από τα χέρια του Τούρκου Χασάν.

Ο Ντελακρουά ζωγράφισε άλλες δύο εκδόσεις του πίνακα. Η δεύτερη έκδοση, του 1835 βρίσκεται τώρα στο Petit Palais στο Παρίσι. Αντίθετα με την έκδοση του 1825, εστιάζει αποκλειστικά στους δυο έφιππους. Η έκδοση του 1856 είναι μια παραλλαγή των δύο προηγούμενων εκδόσεων.

Ο Ντελακρουά δεν ξέχασε ποτέ την Επανάσταση

Άλλο ένα ιστορικό γεγονός της Ελληνικής Επανάστασης έγινε εφαλτήριο για τον Ντελακρουά να ξαναπιάσει το πινέλο για χάρη της Ελλάδας.

Το 1823 ο Μάρκος Μπότσαρης με 350 Σουλιώτες επιτέθηκε εναντίον 4.000 Τουρκαλβανών του Μουσταή Πασά, που είχαν στρατοπεδεύσει στο Κεφαλόβρυσο του Καρπενησίου. Οι Έλληνες κατάφεραν να αιφνιδιάσουν τους Τούρκους, όμως, όταν ο Σουλιώτης πολεμιστής κατευθύνθηκε στη σκηνή του Μουσταή Πασά, δέχθηκε σφαίρα και πέθανε μερικές ώρες αργότερα.

Η ιστορία του Μπότσαρη εμπνέει τον Ντελακρουά να ζωγραφίσει δύο φορές τον πίνακα "Ο Μπότσαρης αιφνιδιάζει το στρατόπεδο των Τούρκων" μεταξύ 1860 και 1862.

Η Ελλάδα ελευθερώθηκε, ο επαναστατικός Αγώνας των Ελλήνων δικαιώθηκε, ωστόσο ο Ευγένιος Ντελακρουά επιστρέφει μετά από αρκετά χρόνια, το 1856, με άλλον έναν πίνακα αφιερωμένο στους πολεμιστές.

Ο "έφιππος Έλληνας πολεμιστής" απεικονίζει έναν 10/10 καβαλάρη με φουστανέλα να ιππεύει το άλογό του πατώντας πάνω σε νεκρούς Τούρκους, καλπάζοντας προς τη νίκη. Ο πίνακας εκτίθεται στην Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr