Αφιέρωμα στον Παντελή Βούλγαρη από την Ταινιοθήκη της Ελλάδος

Το σινεμά του Παντελή Βούλγαρη τιμά η Ταινιοθήκη της Ελλάδος, με ένα αναδρομικό αφιέρωμα στο έργο του, από τις 12 έως τις 18 Δεκεμβρίου. Από το σκηνοθετικό ντεμπούτο του με τον «Κλέφτη» του 1965 έως τη «Μικρά Αγγλία» που παίζεται με επιτυχία αυτές τις ημέρες στις αίθουσες, η διαδρομή του Έλληνα δημιουργού στον κινηματογράφο μετρά σχεδόν 50 χρόνια.

Από τις πρώτες μικρού μήκους ταινίες του στοχεύει να πιάσει την ελληνική ατμόσφαιρα «των στάσεων και των κινήσεων των ανθρώπων μέσα στο φως και το τοπίο» όπως ο ίδιος έχει πει. Με την κάμερα, σχεδόν πάντα, στο ύψος των βλεμμάτων και σε κοντινά πλάνα των προσώπων, ο Παντελής Βούλγαρης παρατηρώντας, είτε το αδιέξοδο μίας εσωτερικής υπηρέτριας σε μεσοαστική οικογένεια (Το προξενιό της Άννας), είτε τους κρατούμενους σε ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Μακρόνησο (Happy Day), ενδιαφέρεται πάντα για το πώς φέρονται τα υποκείμενα εντός και εκτός μίας «κανονικότητας» που άλλοτε επιβάλλουν οι κώδικες ηθικής της ελληνικής κοινωνίας, και άλλοτε οι διασπαστικές πρακτικές ακραίων πολιτικών συστημάτων.Οι 15 ταινίες που θα προβληθούν και θα τις προλογίσουν ηθοποιοί και μελετητές του έργου του, είναι οι εξής:

«Ο κλέφτης» (1965), η πρώτη ταινία του Παντελή Βούλγαρη, στην οποία ο Θόδωρος Αγγελόπουλος είχε αναγνωρίσει την «οξύτατη αίσθηση του ντεκουπάζ» που επέδειξε ο ομότεχνος του. Είναι η συνάντηση ενός αστυνομικού με έναν νεαρό πορτοφολά, τον οποίο πιάνει ύστερα από παράνομη δράση σε ένα λεωφορείο, αλλά δείχνει καλοπροαίρετη διάθεση να ακούσει τι τον οδήγησε στην παρανομία.

«Ο Τζίμης ο Τίγρης» (1966), για τον γνωστό παλαιστή, που με αυτοσχέδιες παραστάσεις προσπαθεί να επιβιώσει στον δρόμο. Είναι «η πρώτη επιτυχημένη προσπάθεια δημιουργίας ενός ελληνικού νεορεαλισμού» κατά τον Βασίλη Ραφαηλίδη.

«Ce n' est qu' un début…» (1971), το γνωστό ντοκουμέντο που γύρισε ο Παντελής Βούλγαρης για την πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα επί Χούντας.

«Ο χορός των τράγων» (1971), ντοκιμαντέρ για τη δεύτερη και την τρίτη Κυριακή της Αποκριάς, στην πλατεία και τους δρόμους της Σκύρου.

«Το προξενιό της Άννας» (1972), η ταινία- σταθμός στο πέρασμα από τον παλιό στον νέο ελληνικό κινηματογράφο, με διεθνή βραβεία. Μία εθνογραφική μελέτη του αθηναϊκού αστικού τρόπου ζωής, για την οποία ο Vincent Canby έγραψε στους New York Times, το 1975, πως κανένας δεν υποψιάζεται τίποτα για επανάσταση, αλλά η ταινία φωνάζει για επανάσταση, τόσο ευγενικά, ώστε τον πραγματικό θυμό των λέξεων να τον ακούει κάποιος μόνο μετά. Στην ταινία πρωταγωνιστεί η Άννα Βαγενά.

«Ο μεγάλος ερωτικός» (1973), 10 ερωτικά τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι σε στίχους Σαπφούς, Οδ. Ελύτη, Μυρτιώτισσας, Κ. Καβάφη, και άλλων, σε ένα ελεύθερο παιχνίδι της εικόνας και του ήχου που ταξιδεύει στα διαφορετικά πρόσωπα της Αθήνας.

«Happy Day» (1976), η πρώτη ταινία μυθοπλασίας που αναφέρεται στη Μακρόνησο, μέρος ενός ευρύτερου πολιτιστικού φαινομένου της Μεταπολίτευσης με την κυκλοφορία προσωπικών και πολιτικών ιστοριών που έως τότε ήταν αποκλεισμένες από το κοινωνικό φαντασιακό. Εξουσιαστές και κρατούμενοι στο χαώδες σύμπαν ενός στρατοπέδου συγκέντρωσης σε ένα ξερονήσι, με φόντο την επικείμενη επίσκεψη της βασίλισσας. Ταινία για την Ελλάδα του διχασμού και σπουδή για τον μη-τόπο εκτός της κανονιστικής κοινωνίας.

«Ελευθέριος Βενιζέλος» (1980), το πολιτικό πορτρέτο του πρώτου Έλληνα εκφραστή μίας αλλαγής, ο οποίος αποτέλεσε το απόλυτο «έμβλημα» της αστικής δημοκρατίας, αλλά και «ταμπού» της νεοελληνικής πολιτικής ζωής.

«Πέτρινα χρόνια» (1985), βασισμένη στην αληθινή ιστορία των αριστερών αγωνιστών Ελένης Βούλγαρη και Μπάμπη Γκολέμα, οι οποίοι ζουν στην παρανομία ως επικηρυγμένοι στα μετεμφυλιακά χρόνια, κάνουν οικογένεια ενώ είναι φυλακισμένοι και σμίγουν μόνο όταν έρχεται η Μεταπολίτευση.

«Η φανέλα με το 9» (1988), βασισμένη στο ομότιτλο μυθιστόρημα του Μένη Κουμανταρέα. Η ταινία ασχολείται με την κατασκευή της ατομικής ταυτότητας και τη στρατηγική κοινωνικής ανόδου, με φόντο όλο το παρασκήνιο στον κόσμο του ποδοσφαίρου.

«Ήσυχες μέρες του Αυγούστου» (1991), η πρώτη συνάντηση του Παντελή Βούλγαρη με τους κορυφαίους ηθοποιούς Αλέκα Παϊζη και Θανάση Βέγγο σε μία σπονδυλωτή ταινία με τρεις ιστορίες μοναχικών ανθρώπων, που επινοούν τρόπους για να συσχετιστούν με τους άλλους στο αστικό περιβάλλον.

«Ακροπόλ» (1995), το φλερτ του Π. Βούλγαρη με την επιθεώρηση ως ένα σύμπαν ακρότητας, εκκεντρικότητας και ετερογένειας. Βραβείο σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ Καϊρου και Βραβείο μουσικής στο Φεστιβάλ της Βαλένθια.

«Όλα είναι δρόμος» (1998), τρεις ιστορίες για τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούν τρεις άντρες στο πλέον κρίσιμο σημείο της ζωής τους. Η ταινία είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Τάκη Κανελλόπουλου, ενώ ο τίτλος είναι στίχος του ποιητή Γιάννη Τζανετάκη.

«Νύφες» (2004), μία μεγάλη παραγωγή του Π. Βούλγαρη για τη θέση της γυναίκας στη μετανάστευση, την έννοια της τιμής για την ελληνική οικογένεια και την πολιτιστική ετερότητα, στην οποία υπογράφει ως συμπαραγωγός ο Μάρτιν Σκορσέζε.

«Ψυχή βαθιά» (2009), ιστορική πραγματικότητα και μυθοπλασία για τον Εμφύλιο. Μία ταινία που δημιούργησε δημόσια συζήτηση και ξεσήκωσε αντιδράσεις.

πηγή ΑΠΕ-ΜΠΕ

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr