Art Athina: Κατάμεστη η αίθουσα στο Talk by THETOC

Μέσα στην επόμενη εβδομάδα θα υπάρξουν ανακοινώσεις για το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, ενώ θα κρατηθούν τα καλά (και θα "ξηλωθούν" τα κακά) σχετικά με τις πρωτοβουλίες της προηγούμενης κυβέρνησης για τον ελληνικό κινηματογράφο.

Αυτά εξήγγειλε, μεταξύ άλλων, ο 45χρονος ΓΓ για το Σύγχρονο Πολιτισμό του υπουργείου Πολιτισμού (σημειωτέον, μια θέση που πρώτη φορά θεσπίζεται), Νικόλας Γιατρομανωλάκης στην πρώτη του δημόσια (συν)ομιλία που διοργάνωσε το TheTOC στο πλαίσιο της Art Athina 2019 με θέμα «Υπάρχει στρατηγική για το σύγχρονο πολιτισμό;». Ο κ. Γιατρομανωλάκης συνομίλησε με την 28χρονη καλλιτεχνική διευθύντρια της Art Athina, Σταματία Δημητρακοπούλου σε συντονισμό της δημοσιογράφου Κατερίνας Λυμπεροπούλου στην κατάμεστη αίθουσα των talk της φουάρ. Η κοσμοσυρροή ήταν τόσο μεγάλη που, παρ' ότι τοποθετήθηκαν επιπλέον καρέκλες, πολλοί ήταν εκείνοι που παρακολούθησαν τη συνομιλία όρθιοι.

Μεταξύ των παρευρισκομένων, η Πρόεδρος του TheTOC, ΄Ελλη Στάη κι η Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συνδέσμου Αιθουσών Τέχνης και ψυχή της Art Athina, Γιάννα Γραμματοπούλου. Εκεί ήταν ακόμα η Πρόεδρος του “annex M” Κέντρου Εικαστικών Τεχνών του Μεγάρου Μουσικής, Άννα Καφέτση, η Συραγώ Τσιάρα του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, ο διευθυντής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Ορέστης Ανδρεαδάκης, ιστορικοί τέχνης, όπως η Αθηνά Σχινά, ιδιοκτήτες αιθουσών τέχνης, όπως οι Γώργος Βαμβακίδης και Στάθης Παναγούλης, δημοσιογράφοι, όπως η Κατερίνα Ζαχαροπούλου και πολλοί ακόμα.

Μόλις 40 μέρες στο νέο του πόστο, ο Γενικός Γραμματέας είχε να κάνει ενδιαφέρουσες διαπιστώσεις: «Υπάρχει τρομερό πάθος, μίσος, δράμα και πολλές φορές ο λόγος είναι ταπεινός και είναι οι χρηματοδοτήσεις», ανέφερε. Σε μια θέση που καλύπτει όλες τις μορφές του σύγχρονου πολιτισμού της χώρας, ποιοί κλάδοι έχουν επείγοντα ζητήματα;

«΄Ολοι! Μπορεί να έπρεπε να έχουν γίνει ήδη πολλά και εγώ θα ήθελα να κάνω ακόμα περισσότερα. Είμαι ανυπόμονος εκ φύσεως. Αλλά πρέπει όλα να γίνονται με διαδικασίες. ΄Εχουμε πολλούς φορείς που από αμέλεια - για να μην πω πρόθεση - έχουν αφεθεί στην τύχη τους».

Ο ίδιος δεν πιστεύει ότι τα ... ονόματα θα σώσουν τον πολιτισμό. «Αναλωνόμαστε να μιλάμε για το ποιος θα φύγει, ποιος θα έρθει, ποιου φίλος είναι κλπ. ενώ στην πράξη σχεδόν κανένας φορέας πολιτισμού δεν έχει καταστατικό, οργανόγραμμα και δεν κάνει απολογισμό!», ανέφερε μεταξύ άλλων, ενώ σε πιο προσωπική ερώτηση είπε: «Θα ήθελα να μπορεί να ειπωθεί κάποια στιγμή ότι πήρα κάτι στραβό και το ίσιωσα». Από τη μεριά της, η Σταματία Δημητρακοπούλου ανέφερε ότι στόχος της διοργάνωσης είναι να επαναληφθεί και του χρόνου η Art Athina στο Ζάππειο αφού «εδώ βρήκε το φυσικό της χώρο».

Μεταξύ άλλων ειπώθηκε στη συνομιλία - Αποσπάσματα:

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:

Σε μια χώρα με βαρύ πολιτιστικό παρελθόν όπως η Ελλάδα ο σύγχρονος πολιτισμός μήπως έχει πέσει στη σκιά του;

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ:

Το ξέρουμε όλοι αυτό. Είναι αλήθεια. Όταν είναι τόσο μεγάλη η σκιά είναι δύσκολο να μην "πέσεις" σε αυτή. Δεν πρέπει όμως να το βλέπουμε ανταγωνιστικά. Το καλό λοιπόν είναι ότι δημιουργήθηκε ακριβώς μία ειδική θέση για αυτόν τον τομέα. Το γεγονός είναι ότι ο σύγχρονος πολιτισμός αναβαθμίζεται σε επίπεδο Γενικής Γραμματείας, κάτι που δίνει άλλες δυνατότητες και άλλη ορατότητα. Να μην ξεχνάμε πλέον υπάρχει βέβαια και μία τάση συμπληρωματικότητας μεταξύ του παλιού και του νέου, μεταξύ της κληρονομιάς και του σύγχρονου πολιτισμού. Ένα παράδειγμα που μπορώ να αναφέρω, είναι η έκθεση του Πικάσο στην Αθήνα. Υπάρχει αυτός ο «διάλογος» μεταξύ παλιού και νέου.

ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ:

Βλέπετε ο σύγχρονος πολιτισμός να έχει κάποιο προβάδισμα;Σε μια χώρα με τέτοια κληρονομιά είναι δύσκολο να πάρει προβάδισμα το νέο. Δεν μπορούν όμως να λειτουργούν ανταγωνιστικά το παρελθόν το παρόν και το μέλλον. Δεν είναι δυνατόν να μην υπάρχει συνέχεια. Γιατί να μην γίνει ο πολιτισμός ένα τρένο και να συμπεριλάβει όλα;

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:
Είναι υπέροχο ότι υπάρχει θέση στο υπουργείο για το σύγχρονο πολιτισμό. Τι σας ενθουσιάζει και τι σας προβληματίζει;

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ:
Με ενθουσιάζει η παραγωγή και η δημιουργία. Υπάρχει ταλέντο. Με ενθουσιάζουν αλλά και με προβληματίζουν οι άνθρωποι γιατί πολλές φορές νιώθω ότι στον πολιτισμό προτιμάμε να είμαστε χώρια και ας αποτύχουμε έτσι παρά να συμπράξουμε για να σωθούμε. Το έχω δει σε πολλούς τομείς του πολιτισμού όσο καιρό είμαι σε αυτή τη θέση. Υπάρχει τρομερό πάθος, μίσος, δράμα και πολλές φορές ο λόγος είναι ταπεινός και είναι οι χρηματοδοτήσεις. Ένα άλλο πράγμα που με ενθουσιάζει είναι οι δράσεις που έχω δει από φορείς πολιτισμού στην περιφέρεια. Δεν έχω δει πολλές ακόμα, αλλά από αυτά που είδα φαίνεται ότι το κοινό είναι έτοιμο να εξερευνήσει και να αποδεχθεί. Για παράδειγμα ένα φεστιβάλ που προβάλει ντοκιμαντέρ για θέματα διαφορετικότητας και ισότητας στην Ηλεία, στα χωράφια με τις φράουλες, είναι ένα πολύ σημαντικό παράδειγμα του ρόλου που μπορεί να διαδραματίσει ο πολιτισμός. Με δυσαρεστεί το έλλειμμα εμπιστοσύνης που διακατέχει όλη τη χώρα άρα και τον πολιτισμό. Δεν το λέω σαν μία αφηρημένη έννοια. Το έλλειμα αυτό οδηγεί σε προβληματικούς νόμους, διαδικασίες και κανόνες. Όταν π. χ. το κράτος δεν εμπιστεύεται τον εκδότη και του λέει θα σου βάλω υψηλό ΦΠΑ όταν τυπώνεις αλλά εσύ θα πουλάς με 6%. Αυτό γινόταν γιατί πολλοί τύπωναν διαφημιστικά φυλλάδια και τα βάφτιζαν βιβλία

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:
Ποια είναι η μεγαλύτερη ευλογία και πια η κατάρα του σύγχρονου πολιτισμού;

ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ:
Έχω να δώσω μία διαφορετική πλευρά αυτής της αλήθειας (σ.σ. της ύπαρξης ευλογίας και κατάρας μαζί). Από προσωπική εμπειρία όταν ήρθα το 2017 από το Λος Αντζελες για να αναλάβω διευθύντρια, έζησα κάτι που δεν το έχω δει στο εξωτερικό. Υπάρχει στην Αθήνα ο χώρος να γίνουν πράγματα. Δηλαδή υπάρχει ενθουσιασμός και οι αλλαγές γίνονται γρήγορα. Από την άλλη το πρόβλημα είναι ότι, για παράδειγμα, στην ΑΣΚΤ, οι φίλοι μου που είναι φοιτητές δεν μπορούν να φτιάξουν πορτφόλιο γιατί δεν έχουν λεφτά. Η Art Athina έφερε κοντά τους φοιτητές και τους καλλιτέχνες με τις γκαλερί και έτσι βρήκαν στήριξη και βοήθεια.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:

Δει δη χρημάτων, λοιπόν...

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ:
Τα χρήματα παίζουν ρόλο πάντα. Όμως αυτό που συνειδητοποιώ είναι ότι δεν είναι μόνο θέμα χρημάτων. Την περίοδο της κρίσης πολλά τέτοια προβλήματα οξύνθηκαν όμως η καλή αισθητική δεν θα έπρεπε να είναι θέμα χρημάτων. Πολλές δράσεις χρηματοδοτούνται. Είναι ένα εργαλείο που έχει το κράτος που αυτή τη στιγμή όμως δεν είναι συνδεδεμένο με μία στρατηγική. Συνήθως λέμε "Τι θα ήθελα να πετύχω; Αυτό! Πως μπορώ; ΄Ετσι: Χρηματοδότηση, επιχορήγηση, βραβεία, παραγωγές…" Εάν δεν υπάρξει στρατηγική, τα χρήματα ποτέ δεν θα είναι αρκετά και ποτέ δεν θα φτάνουν
γιατί θα σπαταλώνται με λάθος τρόπο.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:
Θα τοποθετούσατε το επίθετο "κρατικοδίαιτος" δίπλα στον "πολιτισμό";

ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ:

Ο ιδιωτικός τομέας έχει προσαρμοστικότητα κι ως εκ τούτου μεγαλύτερη ταχύτητα στη λήψη αποφάσεων επειδή στέκεται στα πόδια του.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:

Κι η πονεμένη ιστορία του ΕΜΣΤ; Ακόμα δεν ξέρουμε τι θα γίνει...

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ:
Η υπουργός Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη, είπε ότι θα ανοίξει πλήρως το 2020. Πως θα γίνει αυτό; Μπορώ να σας πω ότι μέσα στην εβδομάδα θα γίνουν ανακοινώσεις. Δεν μπορώ να σας πω ποιες είναι αυτές αλλά να σας πω ότι η άποψή μου είναι ότι για μένα, το 2020 ένα μουσείο δεν εξαντλείται στην μουσειολογική του μελέτη. Ένα μουσείο έχει καλλιτεχνικό, εκπαιδευτικό, ευρευνητικό, κοινωνικό ρόλο. Και ναι, θα ανοίξει σε πλήρη λειτουργίας - αυτό είναι το σημαντικό, εντός του 2020.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:

Ας μιλήσουμε λίγο και για πολιτιστική διπλωματία...

ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ:
Από την εμπειρία μου υπάρχουν άνθρωποι που έχουν σκληραγωγηθεί μέσα στην κρίση και κάνουν τρομερά πράγματα. Υπάρχει διάθεση. Στο εξωτερικό οι καλλιτέχνες στηρίζονται. Πηγαίνουν σε πρεσβείες και ζητούν στήριξη για
κάποια συγκεκριμένη δράση και λαμβάνουν επιχορήγηση αλλά και στήριξη στην δημιουργία.

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ:

Πρέπει να έχουμε στρατηγική, στόχους και πόρους. Εάν δεν υπάρξουν αυτά τότε δεν θα υπάρξει πολιτιστική διπλωματία.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:
Κύριε Γιατρομανωλάκη πως θα συμπεριφερθείτε απέναντι στις πρωτοβουλίες που πήρε η προηγούμενη κυβέρνηση που φαίνεται να ωφέλησαν τον κινηματογράφο, όπως η αύξηση του κίνητρου της επιδότησης οπτικοακουστικής παραγωγής στο 35% από 25% επί των επιλέξιμων δαπανών;

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ:
Η λογική είναι ό,τι καλό υπάρχει, κρατιέται στηρίζεται. Ό,τι είναι κακό αλλάζει. Η προηγούμενη κυβέρνηση έκανε ζημιά στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:
Έχουμε συνηθίσει η επόμενη κυβέρνηση να "ξηλώνει" τις επιλογές της προηγούμενης…

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ:
Είναι πολύ σέξυ (αν κι ως Γενικός Γραμματέας μου έχουν πει να μη χρησιμοποιώ αυτή τη λέξη) να μιλάμε για το ποιο θα φύγει, ποιος θα έρθει, ποιου φίλος είναι κλπ. Στην πράξη κανένας φορέας πολιτισμού δεν έχει καταστατικό, οργανόγραμμα και δεν κάνει απολογισμό! Χρειαζόμαστε θεσμούς. Ο θεσμός δίνει σταθερότητα και συνέχεια. Αλλάζει τις αντιλήψεις. Χρειαζόμαστε κανόνες. Πρέπει να διασφαλίσουμε το σύστημα μέσα στο οποίο θα λειτουργήσουν όλα.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:

Το άλλο κομμάτι είναι πως θα άρουμε τα εμπόδια μεταξύ των τεχνών

ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ:
Αν υπήρχε ένα ανοιχτό μουσείο σύγχρονης τέχνης, οι πολίτες θα αισθάνονταν μέρος αυτής της τέχνης. Ελπίζω να το καταφέρουμε

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:
Και η Εθνική Πινακοθήκη είναι κλειστή...

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ
Πολλά είναι κλειστά. Πιστεύω ότι οι πολίτες θα έρθουν πιο κοντά στην τέχνη αν βρεθούν σε χώρους που νιώθουν άνετα, δεν σοκάρονται και δεν νιώθουν ότι δεν κατανοούν την τέχνη.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:

Κύριε Γιατρομανωλάκη, τι θα θέλατε να γραφτεί για εσάς;

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ
Θα ήθελα να γραφτεί ότι πήρα κάτι στραβό και το ίσιωσα

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:
Κυρία Δημητρακοπούλου, η γενιά σας, η γενιά της κρίσης, είναι αδικημένη πιστεύετε; Νιώθετε αδικημένη;

ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ:
Δεν πιστεύω στην έννοια του αδικημένου. Πιστεύω ότι πολλές φορές είναι απλά τεμπελιά. Είμαστε όμως άτυχη γενιά. Το 2010 μπήκα στην αγορά εργασίας. Αρθρογραφούσα κάθε μέρα σε περιοδικό για ένα ολόκληρο χρόνο χωρίς να πληρωθώ. Η δικαιολογία ήταν …λόγω της κρίσης. Δεν θεωρώ ότι είμαι αδικημένη. Ημουν λίγο άτυχη στην αρχή.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:
Να ρωτήσω για την Art Athina. θα συνεχίσει η διοργάνωση σε αυτόν το χώρο?

ΔΗΜΗΤΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ
Εχει γίνει πλέον το μότο της έκθεσης “η ΄έκθεση βρήκε το σπίτι της”. Πιστεύω ότι και του χρόνου θα ήμαστε εδώ.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:

Ποιος τομέας απ' όσους εποπτεύετε πιστεύετε ότι θέλει άμεση και ιδιαίτερη προσοχή;

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ
Ολοι! Μπορεί να έπρεπε να έχουν γίνει ήδη πολλά και εγώ θα ήθελα να κάνω ακόμα περισσότερα. Είμαι ανυπόμονος εκ φύσεως. Αλλά πρέπει όλα να γίνονται με διαδικασίες. ΄Εχουμε πολλούς φορείς που από αμέλεια - για να μην πω πρόθεση - έχουν αφεθεί στην τύχη τους.

ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΥ:

Δώστε μας μια ευχή για τον σύγχρονο πολιτισμό...

ΓΙΑΤΡΟΜΑΝΩΛΑΚΗΣ
Περισσότερες ενέργειες και πράξεις, λιγότερα μίση, περισσότερη ομαδικότητα

Φωτό: Χρήστος Δασκαλόπουλος, C.Caravatellis

www.art-athina.gr

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr