«Κοιτάξτε τη ζωή γύρω σας. Όλα αλλάζουν, όλα εξελίσσονται. Όλα έχουν μια ροή. Επομένως, συνιστώ να διατηρείτε επαφή με τη ζωή και την τέχνη και να ακολουθείτε την ροή τους..»
Με τα λόγια αυτά, η Αγριπίνα Βαγκάνοβα που η παλαιότερη ακαδημία μπαλέτου στον κόσμο φέρνει το όνομά της, προέτρεπε τους σπουδαστές να αφοσιωθούν στην τέχνη τους. Με ιστορία 280 χρόνων, η παλαιότερη ακαδημία μπαλέτου στον κόσμο έρχεται στην Αθήνα για ένα γκαλά μπαλέτου με 60 χορευτές και με αποσπάσματα από τις καλύτερες στιγμές διάσημων έργων του κλασικού μπαλέτου όπως η Λίμνη Των κύκνων, Ωραία Κοιμωμένη, Καρυοθραύστης, Δον Κιχώτης και τέσσερις παραστάσεις στο Christmas Theater, στο Κλειστό ολυμπιακό στάδιο Γαλατσίου (Βεϊκου), 1,2 και 3 Νοεμβρίου.
Από την ακαδημία αυτή αποφοίτησαν ο Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ, ο Τζορτζ Μπαλανσίν, ο Μιχαήλ Φοκίν, ο Γιούρι Γκριγκορόβιτς, ο Ρούντολφ Νουρέγιεφ, η Άννα Πάβλοβα και ο Βασλάβ Νιζίνσκι αλλά και η Γκαλίνα Ουλάνοβα και η Ναταλία Μακάροβα, η Ζβετλάνα Ζαχάροβα και η Ντιάνα Βισνιόβα, οι μεγαλύτεροι Ρώσοι χορευτές.
Στην Ακαδημία Βαγκάνοβα που τροφοδοτεί με τα νέα αστέρια του μπαλέτου παγκοσμίως οργανισμούς όπως τα μπαλέτα Μπολσόι, Μαριίνσκι, Αμέρικαν Μπαλέ Θίατερ και Ρόγιαλ Μπαλέ, οι σπουδαστές μαθαίνουν το διασημότερο σύστημα διδασκαλίας στον κόσμο, στην σχολή της γυναίκας που το δημιούργησε. Το να γίνεις δεκτός εδώ είναι το όνειρο πολλών χορευτών και χορευτριών αλλά κάθε χρόνο μόνο 70 από τους χιλιάδες που παίρνουν μέρος στους διαγωνισμούς τα καταφέρνουν και μόνο οι 30 από αυτούς αποφοιτούν.
Η ιστορία μιας θρυλικής Ακαδημίας
Στις 4 Μαΐου 1738 στην Αγία Πετρούπολη, τη νέα πρωτεύουσα της Ρωσίας, με διάταγμα της αυτοκράτειρας Άννας ιδρύθηκε η πρώτη Ρωσική Σχολή Θεατρικού Χορού. Γνωστή ως Imperial Theatre School, ιδρύθηκε με πρωτοβουλία του γάλλου καθηγητή μπαλέτου Jean-Baptiste Landé. Δώδεκα κορίτσια και αγόρια άρχισαν να μελετούν μαγικά βήματα του μπαλέτου σε έναν από τους ορόφους των Χειμερινών Ανακτόρων. Οι πρώτοι χοροδιδάσκαλοι προέρχονταν από τη Δυτική Ευρώπη, όπως το 1801, ο Charles Didelot που πήγε στην Αγία Πετρούπολη και ανέλαβε την διεύθυνση του μπαλέτου και της σχολής. Δίδαξε στο Imperial Theatre School για πάνω από 20 χρόνια, παράγοντας πολλά μπαλέτα και αυξάνοντας το επίπεδο εκπαίδευσης μπαλέτου σε πολύ υψηλό επίπεδο. Μεγάλος δάσκαλος της σχολής υπήρξε ο Πετιπά που δημιούργησε σαράντα πρωτότυπα πλήρους μήκους μπαλέτα καθώς και αμέτρητα μπαλέτα για τη σκηνή της όπερας. Σε συνεργασία με τον Πιότρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, ο Πετιπά δημιούργησε τα τρία μεγαλύτερα κλασικά αριστουργήματα του 19ου αιώνα, τη Λίμνη των Κύκνων, την Ωραία Κοιμωμένη και τον Καρυοθραύστη. Σήμερα, αυτά τα μπαλέτα αποτελούν ακόμα τον ακρογωνιαίο λίθο του κλασικού μπαλέτου σε όλο τον κόσμο. Πολλά από τα έργα του Πετιπά ήταν ειδικά χορογραφημένα για τους φοιτητές του Imperial Theater School.
Την ίδια περίοδο αναδεικνύεται μια γενιά χορευτών των οποίων τα ονόματα είναι συνώνυμα της δόξας του ρωσικού μπαλέτου: η Άννα Παβλόβα, η Ταμάρα Καρσάβια και ο Βασλάβ Νιζίνσκι.
Ένας άλλος απόφοιτος της εποχής ήταν ο Mikhail Fokine, του οποίου τα έργα (Chopiniana, Firebird, Petrouchka, κ.α.) Θα γίνουν προάγγελοι μιας νέας εποχής στον κλασικό χορό. Ο Φοκίν δίδαξε στη Σχολή από το 1904 έως το 1916 και οι μαθητές του ήταν οι καλύτεροι χορευτές της χορογραφίας του. Ο George Balanchine, ο διεθνώς αναγνωρισμένος χορογράφος και ο ιδρυτής του μπαλέτου της Νέας Υόρκης, αποφοίτησε από το σχολείο αυτό το 1921. Οι χορογράφοι Fedor Lopukhov, Leonid Lavrovsky, Yuri Grigorivitch και Oleg Vinogradov αποφοίτησαν από τη Σχολή.
Στα τέλη της δεκαετίας του '50 και του '60, τρεις απόφοιτοι της Ακαδημίας Vaganova, οι οποίοι επρόκειτο να προσελκύσουν διεθνή φήμη και αναγνώριση, ξεκίνησαν την επαγγελματική χορευτική τους ζωή στο Kirov (τώρα Mariinsky): Rudolf Nureyev, Natalia Makarova και Mikhail Baryshnikov. Από την ίδρυσή της, η Ακαδημία έχει δημιουργήσει διακεκριμένους χορευτές και χορογράφους, αλλά υπήρξε ένας δάσκαλος ο οποίος επηρέασε περισσότερο το εκπαιδευτικό σύστημα του μπαλέτου.
Η Agrippina Vaganova αποφοίτησε από τη Σχολή το 1897 και μετά την ολοκλήρωση της σταδιοδρομίας της άρχισε να διδάσκει εκεί το 1921. Μια αριστοτεχνική και έξυπνη δάσκαλος, η Vaganova ανέπτυξε ένα κωδικοποιημένο και ολοκληρωμένο πρόγραμμα σπουδών που καθιέρωσε μια νέα εποχή στην εκπαίδευση μπαλέτου. Το 1957, έξι χρόνια μετά το θάνατο του Vaganova, το σχολείο πήρε το όνομά της.
Η ζωή και η ιστορία της Αγριπίνα Βαγκάνοβα
Η Agrippina Vaganova (1879-1951) ήταν μια διακεκριμένη μπαλαρίνα, χορογράφος και δασκάλα του Ρωσικού μπαλέτου. Δημιούργησε τη δική της μέθοδο διδασκαλίας μπαλέτου, μια μέθοδος που επηρέασε τη παιδαγωγική του μπαλέτου σε όλο τον κόσμο. Το βιβλίο της «Βασικές αρχές του κλασσικού μπαλέτου» (1934), το οποίο περιγράφει τις ιδέες της για την τεχνική μπαλέτου και την παιδαγωγική, εξακολουθεί να θεωρείται το πρότυπο της διδασκαλίας μπαλέτου.
Γεννήθηκε στις 26 Ιουνίου 1879 στην Αγία Πετρούπολη της Ρωσίας και ήταν η κόρη ενός χορευτή στο θέατρο Μαριίνσκι και έτσι μπήκε στο μπαλέτο πολύ νωρίς. Παρακολούθησε το Imperial Ballet School στην Αγία Πετρούπολη και, μετά την αποφοίτησή της το 1897, έγινε μέλος των μπαλέτων Mariinsky. Το ταλέντο της Vaganova αναγνωρίστηκε σύντομα από τον βετεράνο χορογράφο Marius Petipa, και τόσο λαμπρό ήταν τα σόλο της σε μπαλέτα όπως Coppelia, Don Quixote και The Little Humpbacked Horse, ώστε έγινε γνωστή στους κριτικούς ως «Βασίλισσα των Παραλλαγών».
Λίγο πριν την επανάσταση του 1917, η Βαγκανόβα κατέβηκε από τη σκηνή και αφιέρωσε τη ζωή της στη διδασκαλία. Για ένα διάστημα δίδαξε στην ιδιωτική Σχολή Ρωσικού Μπαλέτου του Akim L. Volynsky, αλλά αργότερα μεταπήδησε στη Χορογραφική Σχολή του Λένινγκραντ. Από το 1921 μέχρι το θάνατό της το 1951, η Agrippina Vaganova κατάφερε να διδάξει ανώτερους φοιτητές που ολοκλήρωσαν τα τρία χρόνια εκπαίδευσης μπαλέτου στη χορογραφική ακαδημία του Λένινγκραντ.
Από το 1931 έως το 1937 η Βαγκανόβα κατείχε επίσης τη θέση του Καλλιτεχνικού Διευθυντή του Μπαλέτου Κίροφ. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ανέβασε τις εκδοχές της τόσο στην Λίμνη Των Κύκνων όσο και της Εσμεράλδα. Τα μπαλέτα της εποχής Βαγκανόβα εξακολουθούν να θεωρούνται μέρος της κλασικής κληρονομιάς.
Ωστόσο, η πιο σημαντική συμβολή της Vaganova στο μπαλέτο ήταν η μέθοδος διδασκαλίας της, την οποία ανέπτυξε, δουλεύοντας τόσο στο Kirov (Mariinsky) όσο και στη Χορογραφική Σχολή του Λένινγκραντ, που σήμερα είναι γνωστή ως Ακαδημία Μπαλέτου της Vaganova. Μέσα από τα τριάντα χρόνια που πέρασε στη διδασκαλία του μπαλέτου και της παιδαγωγικής, η Βαγκανόβα ανέπτυξε μια σπουδαία τεχνική και σύστημα διδασκαλίας. Το σύστημα της Vaganova συνέθεσε αυτό που είχε μάθει από τους δασκάλους της με τις δικές της ιδέες για τις δυνατότητες της κίνησης και της τεχνικής. Το αποτέλεσμα ήταν μια λαμπρή, καθαρή τεχνική σε συνδυασμό με ένα εύρος κίνησης και μια ευκαμψία του ανώτερου σώματος που είναι τα χαρακτηριστικά της στυλ Vaganova.
Μετά το θάνατο της το 1951, η μέθοδος διδασκαλίας της διατηρήθηκε από πολλούς εκπαιδευτές μπαλέτου. Το 1957, η Σχολή μετονομάστηκε σε "Ακαδημία Μπαλέτου Vaganova" σε αναγνώριση των επιτευγμάτων της. Σήμερα υπάρχει ένα γλυπτό της καθηγήτριας Agrippina Vaganova στην είσοδο της Ρωσικής Ακαδημίας Μπαλέτου που φέρει το όνομά της.
Πληροφορίες:
THE VAGANOVA BALLET ACADEMY OF RUSSIA
ΓΚΑΛΑ ΜΠΑΛΕΤΟΥ
Christmas Theater
Κλειστό ολυμπιακό στάδιο Γαλατσίου (Βεϊκου)
ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΙ ΩΡΕΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
1 Νοεμβρίου 2019 στις 20.00
2Νοεμβρίου 2019 στις 20.00
3 Νοεμβρίου 2019 12.30 και στις 17.30