Δημ. Μαραμής στο The TOC: Στον Ερωτόκριτο δε φοβήθηκα τίποτα

Ο Ερωτόκριτος του Δημήτρη Μαραμή, γνωστού συνθέτη του έντεχνου κυρίως τραγουδιού, είναι η πρώτη παραγγελία της Εναλλακτικής Σκηνής της ΕΛΣ στο χώρο του μιούζικαλ. Η υποδοχή της παράστασης ήταν ενθουσιώδης. Υπερβαίνοντας τα στερεότυπα του είδους, ο Ερωτόκριτος φέρνει το λεξιλόγιο του μιούζικαλ, με τις αναφορές του συνθέτη στη τζαζ και τα μπλουζ, κοντά στην κρητική μουσική παράδοση, από την οποία αντλεί μεγάλο μέρος του υλικού του. Το μιούζικαλ, το λιμπρέτο του οποίου υπογράφει ο συνθέτης, βασίζεται στην ποιητική έμμετρη μυθιστορία του Βιτσέντζου Κορνάρου και κρατάει την πρωτότυπη διάλεκτο και τη δομή του αναγεννησιακού έργου.

Ο συνθέτης Δημήτρης Μαραμής μίλησε στο The TOC

-Πέστε μου τη σχέση σας με τον Eρωτόκριτο, πότε τον διαβάσατε κι τι εντύπωση σας έκανε;

Η ουσιαστική επαφή μου με το έργο ήρθε όταν μου ζήτησε ο σκηνοθέτης Στάθης Λιβαθινός να γράψω τη μουσική για τη θεατρική του εκδοχή στο θέατρο Ακροπόλ το 2011. Όταν βούτηξα μέσα στο έργο και άρχισα να ακούω τις μουσικές των ιαμβικών δεκαπεντασύλλαβων, τα κονταροχτυπήματα από τα σύμφωνα της κρητικής διαλέκτου, τους εσωτερικούς ρυθμούς μέσα στους στίχους, την ορμή και τα σταματήματα, τότε άρχισε σιγά σιγά να ξυπνάει μέσα μου η αποκωδικοποίηση της μουσικής του έργου του ίδιου. Μία μουσική έντονη, δυναμική και γεμάτη αντιθέσεις. Το ίδιο το έργο μελετώντας το, το θεώρησα αμέσως σαν το τρίτο έπος μετά τα ομηρικά. Πιστεύω πως εάν είχε είχε γραφτεί στην αγγλική γλώσσα θα ήταν για τέσσερις αιώνες παγκόσμιο best seller και θα είχε ζυγιστεί στην ίδια ζυγαριά με Σαίξπηρ, Θερβάντες, Γκαίτε και άλλους γίγαντες.

-Πως αποφασισατε να δοκιμάσετε τις δυνάμεις σε αυτό το έργο; Δε φοβηθήκατε την αναμέτρηση;

Δε με φόβισε τίποτα. Ένας δημιουργός δεν πρέπει να φοβάται. Πρέπει όμως με ταπεινοφροσύνη να ζυγίζει τις δυνάμεις του και να εργάζεται με προσήλωση και βαθιά γνώση στο έργο και στόχο του. Ήξερα ότι θα πετύχαινα μόνο εάν έκανα υπέρβαση των δυνάμεών μου και πιστεύω ότι το έκανα. Με απελευθέρωνε από ανασφάλεια το γεγονός πως όταν άκουγα τους στίχους του Κορνάρου μέσα από τις μελωδίες μου να ανασταίνονται, εξέφραζαν ακόμα πιο τεντωμένο πάθος και ένταση. Όταν οι ήχοι και οι μουσικές που ήταν κλειδωμένες μέσα στους στίχους του Κορνάρου, έπαιρναν σάρκα και οστά μέσα από τους δικούς μου ήχους, ένιωθα σιγουριά.

-Τι σκεφτήκατε να κάνετε και από που εμπνευστήκατε;

Δεν ήθελα να επαναλάβω τίποτα από προηγούμενους συνθέτες που καταπιάστηκαν με το ίδιο έργο. Ήθελα να δοκιμάσω όσο περισσότερους διαφορετικούς τρόπους μουσικής προσέγγισης του κειμένου ώστε στο τέλος να επιλέξω αυστηρά τη μουσική μου εργαλειοθήκη και να αρχίσω να το χτίζω από το μηδέν. Επέλεξα στοιχεία από Blues και Jazz παντρεμένα με την ελληνική-κρητική μουσική παράδοση με βάση την πεντατονική κλίμακα που ενώνει όλες αυτές τις μουσικές και με μίξη της ρυθμολογίας τους. Έτσι οδηγήθηκα στο λεξιλόγιο του μιούζικαλ, αν κι επιμένω πως το έργο μου ουδε μία σχέση έχει με το βρεταννικό ή αμερικάνικο μιούζικαλ. Το δικό μου είναι ελληνικότατο έργο, σύγχρονο όμως της εποχής του. Είναι ένα μιούζικαλ με οπερατική δομή, καθώς δεν έχει καθόλου πρόζα ενδιάμεσα αλλά μόνο μουσικές σκηνές.

-Τι πιστεύετε για το μιούζικαλ και γενικά τους νέους τρόπους με τους οποίους διαβάζουμε κλασικά κειμενα;

Το μιούζικαλ εμπεριέχει δύο προθέσεις, την καλλιτεχνική αλλά και την εμπορική. Είναι ελαφρύτερο από την όπερα σα φόρμα και είναι εξέλιξη της οπερέττας. Ωστόσο ένα καλό μιούζικαλ επουδενί δεν πρέπει να θεωρηθεί υποδεέστερο και κατώτερο μίας καλής όπερας. Η μουσική ενός μιούζικαλ πρέπει να δημιουργεί το αίσθημα της κίνησης, των αντιθέσεων, των έντονων ρυθμών και συνεχών μουσικών ανατροπών. Το μιούζικαλ είναι σημαντικό να καταπιάνεται με ένα θέμα που είναι ήδη πασίγνωστο στον κόσμο και οικουμενικό, όπως είναι η ιστορία του Ερωτόκριτου στους Έλληνες. Ή αν θέλετε ο Ερωτόκριτος - και σαν παραλλαγή του Ρωμαίου και Ιουλιέτας - σε μετάφραση μπορεί να είναι παγκόσμιος. Όταν σκάψεις βαθιά σε ένα κλασικό κείμενο και βρεις και φυλάξεις τις ρίζες της ψυχής του, μπορείς χωρίς να το προδώσεις να το πας σε όποια ανάγνωση θέλεις. Αρκεί να μην αλλοιώσεις τίποτα από την οικουενική του αλήθεια και ουσία του. Δεν είναι εύκολο αυτό. Θέλει βαθιά γνώση και ταπεινότητα - δηλαδή όχι εγωπάθεια συνθετική ή σκηνοθετική.

-Θα μπορούσατε να μου περιγράψετε την εργασία που μας παραδώσατε επί σκηνής;

Σας παρέδωσα ένα λιμπρέτο όπου ανασύνθεσα σκηνές και πλοκή με επιλογή από τους δέκα χιλιάδες πρωτότυπους στίχους του Κορνάρου ώστε να δημιουργήσω ντουέτα, τρίο, κουαρτέτα, χορωδιακά και να μπλέξω χαρακτήρες και σε διαφορετικούς χωροχρόνους να τραγουδούν ταυτόχρονα. Ένα δίωρο μιούζικαλ σε δύο πράξεις με τριανταδύο μουσικές σκηνές χωρίς καθόλου πρόζα, με στοιχεία blues, jazz, ελληνική μουσική παράδοση και καθαρά μουσικοθεατρική αισθητική και αμεσότητα. Μία οπερατική δομή που στηρίζεται από πέντε μονωδούς, οχτώ χορωδούς, εννιά μουσικούς. Οι φωνές των πρωταγωνιστών είναι απλές φωνές έντεχνου ή ροκ τραγουδιού εκτός από αυτή του ρήγα που είναι λυρική φωνή βαρύτονου.

Πληροφορίες:

Ερωτόκριτος

Μιούζικαλ
Πρώτη παρουσίαση / Παραγγελία της ΕΛΣ

Μουσική διεύθυνση-λιμπρέτο: Δημήτρης Μαραμής
Σκηνοθεσία-χορογραφία-σκηνικό: Κωνσταντίνος Ρήγος

12, 13, 14, 18, 19, 20, 21 Μαΐου 2017

Εναλλακτική Σκηνή Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος

Ώρα έναρξης: 20.30

Ερμηνεύουν: Θοδωρής Βουτσικάκης (Ερωτόκριτος), Μαρίνα Σάττι (Αρετούσα), Γκωτιέ Βελισσάρης (Πολύδωρος), Ιωάννα Φόρτη (Νένα), Κωστής Μαυρογένης (Ρήγας)

Φωνητικό σύνολο: Βασίλης Δημακόπουλος, Νίκος Ζιάζιαρης, Νικόλαος Κατσιγιάννης, Γιάννης Κοντέλλης, Βασίλης Κούρτης, Ανδρέας Μεταξάς-Μαριάτος, Σταμάτης Πακάκης, Σπύρος Σώκος

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr