X

Φιλίππα Κουτούπα: Η Τεχνητή Νοημοσύνη δεν μπορεί να παράξει Τέχνη - Είναι αυθεντική ανθρώπινη δημιουργία

Η ταλαντούχα Φιλίππα Κουτούπα μιλάει στο TheTOC για το "Υπόγειο" όπου πρωταγωνιστεί, για την τηλεόραση όπου θα τη δούμε σύντομα, για τα όνειρα και τις σπουδές της στην Αγγλία, και φυσικά για την Τέχνη

Γράφει: Γιαννης Ζερβας

Αν έχετε βρεθεί φέτος στο θέατρο Βαφείο, σίγουρα θα την έχετε θαυμάσει να πρωταγωνιστεί στο "Υπόγειο" μαζί με τον Στέργιο Ιωάννου.

Αν πάλι παρακολουθήσατε τους "Άθλιους" στον "Ελληνικό Κόσμο", σίγουρα θα τη θυμάστε και θα την ξεχωρίσατε ανάμεσα στον πολυμελή θίασο.

Αν δεν έχετε κάνει τίποτα από τα δύο, ίσα που προλαβαίνετε να βρεθείτε στο Βαφείο μέχρι τη Μεγάλη Τετάρτη 15 Απριλίου, καθώς παρατάθηκαν οι παραστάσεις (κλείστε εισιτήρια εδώ).

Η Φιλίππα Κουτούπα είναι ταλαντούχα, άξιο μέλος της "nouvelle vague" των ηθοποιών στην Ελλάδα και κερδίζει τις εντυπώσεις και τις καρδιές των θεατρόφιλων. Ωσονούπω και των τηλεθεατών, αφού σύντομα θα τη δούμε τόσο στη μεγάλη όσο και στη μικρή οθόνη, σε δύο νέες παραγωγές που θα συζητηθούν.

Γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε Musical Theatre και επαγγεμλατικό χορό στη σχολή Laine Theatre Arts στο Λονδίνο. Έμεινε για 6 χρόνια στην Αγγλία και εργάστηκε στο θέατρο και τον κινηματογράφο ενώ παράλληλα εμβάθυνε πάνω στη μέθοδο Στανισλάφσκι στο studio του δασκάλου Sam Rumbelow. Kατέχει το ανώτατο δίπλωμα μοντέρνου χορού απο το ISTD, δίπλωμα διδασκαλίας του DDI, καθώς επίσης και πτυχία μουσικής (στην Κλασική Κιθάρα, Θεωρία και Αρμονία).

Στο TheTOC μάς μίλησε για το "Υπόγειο", για τη Λίζα που υποδύεται, για τις σπουδές της στην Αγγλία, τα όνειρά της, τα σχέδιά της και φυσικά την Τέχνη την οποία υπηρετεί με ζήλο και σεβασμό και πιστεύει ότι δεν θα επηρεαστεί από τον καλπασμό της Τεχνητής Νοημοσύνης.

Γνωρίστε τη Φιλίππα καλύτερα μέσα από την παρακάτω συνέντευξη και σημειώστε το όνομά της...

Πρωταγωνιστείς στην παράσταση "Το Υπόγειο" στο θέατρο Βαφείο, δίπλα στον Στέργιο Ιωάννου. Ποιες θεματικές και ποια μηνύματα του έργου του Ντοστογέφσκι θεωρείς ότι είναι επίκαιρα και ακουμπούν και στη σημερινή εποχή;

Ο Ντοστογέφσκι με αυτό το έργο κάνει μια "βουτιά" στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής, και μάλιστα σε σημεία που οι περισσότεροι αποφεύγουμε διακαώς να "βουτήξουμε". Και η ανθρώπινη ψυχή δεν έχει αλλάξει και πολύ από τότε που γράφτηκε το έργο, επομένως οι θεματικές που αγγίζει -η απομόνωση, η υπαρξιακή αγωνία, η ελεύθερη βούληση, η μοναξιά… - πάντα θα βρίσκουν χώρο να ακουμπήσουν το κοινό ή τους αναγνώστες.

Άλλη η μοναξιά του 19ου αιώνα, άλλη η μοναξιά της σημερινής εποχής, αλλά δεν παύει να είναι μοναξιά. Aυτό που ίσως αλλάζει με τον καιρό, είναι το τι μηνύματα λαμβάνει ένας άνθρωπος όταν έρχεται αντιμέτωπος με έναν χαρακτήρα όπως ο άντρας του "Υπογείου". Aλλά αυτό είναι, έτσι κι αλλιώς, μια πολύ προσωπική διαδικασία.

Εντοπίζεις κοινά χαρακτηριστικά στην προσωπικότητά σου με αυτά της ηρωίδας Λίζας;

Ενα κοινό χαρακτηριστικό που έχουμε, είναι η κατανόηση που δείχνει απέναντι στη σκληρότητα των άλλων, αλλά και της ζωής. Η Λίζα συμπονά και συγχωρεί έναν άνθρωπο που φαινομενικά της φέρεται απαίσια. Εγώ δεν ήμουν πάντα έτσι αλλά, παραδόξως, οι σπουδές που έκανα στην Αγγλία -οι οποίες ήταν βασισμένες στον Στανισλάφσκι, τον Στράσμπεργκ αλλά και στη φιλοσοφία του Καρλ Γιουνγκ-, με βοήθησαν πολύ στο να αρχίσω να καταλαβαίνω λίγο καλύτερα τους ανθρώπους. Συνειδητοποίησα ότι ακόμα και οι πιο άσχημες ή σκληρές συμπεριφορές, συνήθως κρύβουν κάτι άλλο από πίσω.

Πλέον, αυτόματα σχεδόν, παίρνω πολύ λιγότερα πράγματα προσωπικά, και η πρώτη μου αντίδραση όταν βλέπω κάποιον να βγαίνει εκτός εαυτού, είναι να συλλογιστώ τι μπορεί να τον έχει επηρεάσει τόσο πολύ.

Δεν είναι απαραίτητα καλό αυτό… Mάλιστα μπορεί να θεωρηθεί και αφελές σε κάποιες περιπτώσεις. Αλλά η στιγμή στο έργο που η Λίζα απαντά στις προσβολές του άντρα του Υπογείου με μια αγκαλιά, επειδή τον καταλαβαίνει πραγματικά και πονάει μαζί του, με συγκινεί ιδιαίτερα.

Παράλληλα με το "Υπόγειο", σε βλέπουμε και στην παράσταση "Οι Άθλιοι" του Βίκτωρος Ουγκώ. Πόσο δύσκολο είναι για σένα να συνδυάσεις τα έργα τόσο κλασικών και σπουδαίων συγγραφέων;

Δεν θα έλεγα ότι είναι δύσκολο… είναι χαρά μου! Αγαπώ πολύ τα κλασικά έργα. Εχουν γίνει κλασικά για κάποιον λόγο, και πιστεύω ότι τα μηνύματα που περνάνε είναι διαχρονικά και πανανθρώπινα. Θα έλεγα μάλιστα ότι τα δύο συγκεκριμένα έργα, με κάποιον τρόπο συνομιλούν και μεταξύ τους, ειδικά όσον αφορά τη σκληρότητα των ανθρώπων και τη συγχώρεση. Οπότε μακάρι πάντα να χρειάζεται να "συνδυάζω" τέτοιου είδους έργα.

Διαβάζουμε στο βιογραφικό σου: υψίφωνος, ηθοποιός, χορεύτρια, δασκάλα και πολλά άλλα. Ποια πτυχή της επαγγελματικής σου υπόστασης σε γεμίζει περισσότερο και γιατί;

Θα έλεγα ότι πλέον το θέατρο με έχει κερδίσει. Μου αρέσει πολύ να τραγουδάω και να χορεύω, αλλά αυτή η ευχαρίστηση είναι λίγο πιο προσωπική, ενώ στο θέατρο νιώθω ότι βάζω το λιθαράκι μου σε κάτι μεγαλύτερο από εμένα. Ειδικά δε, όταν πρόκειται για τόσο σπουδαία έργα, όπως "Οι Άθλιοι" και το "Υπόγειο", το να είσαι μέρος αυτής της μεταφοράς από τον συγγραφέα στο κοινό, είναι κάτι που με γεμίζει ιδιαίτερα και το κάνω με μεγάλο σεβασμό.

Εχεις κάνει αρκετά "χιλιόμετρα" στο θέατρο. Η τηλεόραση είναι στα σχέδιά σου;

Ναι, είναι και η τηλεόραση στα σχέδιά μου, καθώς δεν τη διαχωρίζω απο το επάγγελμά μου. Η δουλειά του ηθοποιού είναι να λέει ιστορίες. Το πού θα τις πει αυτές τις ιστορίες -πάνω στο σανίδι, ή μέσα από μια κάμερα- είναι συγκυριακό κατά τη γνώμη μου. Φέτος μάλιστα ολοκλήρωσα και τα γυρίσματα για μια νέα σειρά εποχής, που θα παιχτεί στο MEGA και χαίρομαι πολύ γι' αυτό. Εχει γίνει πολύ καλή δουλειά, από όλους τους συντελεστές, και πιστεύω θα βγει ένα πολύ όμορφο αποτέλεσμα.

Ανάμεσα στο θέατρο και την τηλεόραση, ποιο από τα δύο μπορεί να αναδείξει καλύτερα το ταλέντο και το ειδικό βάρος ενός ηθοποιού;

Κατά τη γνώμη μου έχουν και τα δύο τις δυσκολίες και τις ευκολίες τους. Από τη μία, το θέατρο χρειάζεται πολύ καλή σωματική και φωνητική τεχνική, για να μπορεί να "φτάσει" αυτό που κάνεις μέχρι και την τελευταία σειρά. Από την άλλη, στην τηλεόραση αυτό δεν είναι το άλφα και το ωμέγα, ωστόσο υπάρχει μια άλλου τύπου δυσκολία, καθώς ο φακός μεγεθύνει κατά πολύ το "ψέμα". Η τηλεόραση και ο κινηματογράφος πιστεύω έχουν ανάγκη λίγο περισσότερο την αλήθεια και τη φυσικότητα του ηθοποιού, από ό,τι το θέατρο. Οπότε για μένα ένας ταλαντούχος ηθοποιός τα δουλεύει όλα και δεν παραμελεί τίποτα.

Εχεις σπουδάσει και δουλέψει στο εξωτερικό, κυρίως στο Λονδίνο. Επιστρέφοντας στην Ελλάδα, ποιες είναι οι ομοιότητες και οι διαφορές, οι δυσκολίες και τα εμπόδια που συνάντησες;

Οι ομοιότητες που συνάντησα έχουν να κάνουν κυρίως με το ταλέντο και το πάθος των ανθρώπων. Η τέχνη, οι ιδέες και η δημιουργικότητα δεν έχουν σύνορα. Μάλιστα, οι δυσκολίες που συναντά κανείς στην Ελλάδα, νομίζω κάνουν τους ανθρώπους πιο δημιουργικούς - πάνω σε στην προσπάθειά τους να τις ξεπεράσουν. Και αυτό φέρνει μια βασική διαφορά και δυσκολία, που είναι η οικονομική στενότητα αυτού του κλάδου: στους μισθούς, στη δημιουργική διαδικασία, στην εκτέλεση μιας παραγωγής… όλα είναι λίγο πιο δύσκολα σε σύγκριση με το εξωτερικό.

Μια προσωπική δυσκολία που συνάντησα στην αρχή, ήταν ότι, επειδή είχα σπουδάσει και δουλέψει μόνο στο εξωτερικό, δεν ήξερα και δεν με ήξερε κανένας. Δεν είχα κανέναν να με καθοδηγήσει, να με συστήσει κάπου ή κάποιον που να ξέρει τη δουλειά μου… Έπρεπε να αρχίσω (ξανά) από την αρχή.

Ποιους καλλιτέχνες θαυμάζεις και με ποιους θα ήθελες να συνεργαστείς κάποια στιγμή;

Εδώ στα εγχώρια, θα ήθελα πολύ να δουλέψω με τη Μαρία Καβογιάννη. Τη θεωρώ μια εξαιρετική ηθοποιό και θα μου άρεσε πολύ να μάθω από αυτήν. Τα τελευταία δύο χρόνια είχα και τη μεγάλη χαρά και τιμή να δουλεύω μαζί με έναν άλλο σπουδαίο άνθρωπο και ηθοποιό, τον Τάσο Χαλκιά, και ήταν πραγματικά μια ευλογία. Όχι μόνο γιατί τους βλέπεις να παίζουν, αλλά για αυτά που έχουν να σου πουν έξω από τη σκηνή.

Όσον αφορά την Αγγλία, η αλήθεια είναι ότι πρόλαβα να γνωρίσω από κοντά αρκετούς ηθοποιούς που θαυμάζω, όπως για παράδειγμα την Έμα Τόμπσον, την Ελένα Μπόναμ Κάρτερ, τον Τζόνι Ντεπ… αλλά είναι αλλιώς να κάνεις μια σκηνή μαζί με κάποιον που εκτιμάς, και να πιάνετε για λίγο την κουβέντα, και αλλιώς να δουλεύεις πραγματικά μαζί με κάποιον, πάνω σε μια ολόκληρη παραγωγή. Έτσι, εις βάθος, θα ήθελα πολύ να συνεργαστώ και με τον ηθοποιό Άντριου Σκοτ.

Ποιο θεωρείς πως είναι το μεγαλύτερό σου επίτευγμα μέχρι τώρα στην καλλιτεχνική σου πορεία;

Μακράν, η νέα ταινία μεγάλου μήκους του Γιώργου Γεωργόπουλου που θα κυκλοφορήσει μέσα στη χρονιά. Όχι μόνο επειδή δούλεψα δίπλα σε πολύ αξιόλογους ανθρώπους, αλλά γιατί ήταν μια πολύ απαιτητική δουλειά, κυρίως σωματικά. Δεν μπορώ να αποκαλύψω πολλά ακόμα, αλλά... την ιδρώσαμε την φανέλα! Και υπήρξε ένα συγκεκριμένο γύρισμα, που ένιωσα πραγματικά περήφανη για μένα -κάτι που δεν συμβαίνει συχνά, καθώς είμαι αρκετά αυστηρή με τον εαυτό μου.

Πώς έχεις ονειρευτεί τον εαυτό σου σε αυτόν τον χώρο;

Καλώς ή κακώς, δεν κάνω πολλά όνειρα, με την έννοια ότι αγαπώ πάρα πολύ αυτό που κάνω, αλλά ταυτόχρονα είναι και η δουλειά μου. Οπότε αντιλαμβάνομαι ότι για να έρθουν καλές ευκαιρίες, πρέπει κι εγώ από μεριάς μου να κάνω τη δουλειά μου όσο καλύτερα μπορώ. Αυτό για το οποίο ελπίζω σε αυτόν τον χώρο, είναι να μειωθεί το άγχος κάποια στιγμή για την "επόμενη δουλειά". Δηλαδή να έχω αρκετές δουλειές πίσω μου, ώστε να μη χρειάζεται να αποδείξω κάτι, και να ξέρω ότι υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι, σκηνοθέτες, που με εμπιστεύονται. Αυτό που θα ήθελα πραγματικά, είναι να συνεχίσω να κάνω δουλειές που με γεμίζουν και που έχουν κάτι να προσφέρουν στον κόσμο.

Τι είναι για σένα Τέχνη;

Για μένα Τέχνη είναι η αυθεντική, ουσιαστική, ανθρώπινη δημιουργία. Τη διαχωρίζω από κάτι που είναι τεχνικά πολύ όμορφο ή σωστό -είτε είναι πίνακας, είτε μια ερμηνεία, είτε ένα ποίημα. Ως Τέχνη αντιλαμβάνομαι τις στιγμές εκείνες, ή τα έργα, όπου ένας άνθρωπος εκφράζει τα συναισθήματά του με τρόπο αυθόρμητο και δημιουργεί κάτι που μπορεί να αγγίξει πραγματικά μια άλλη ανθρώπινη ψυχή.

Αυτό συνήθως προέρχεται από κάτι που δεν είναι πάντα άρτιο ή αυστηρά προϋπολογισμένο… και αυτός είναι ο λόγος που δεν θεωρώ ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να δημιουργήσει τέχνη. Η τέχνη, στην πιο υψηλή μορφή της, πιστεύω προκύπτει μονάχα όταν υπάρχει μια βαθιά ανάγκη για έκφραση και επικοινωνία.