Γιάννης Σμαραγδής: Δεν θα υπάρξουν αρνητικές κριτικές για τη νέα μου ταινία

Αλήθεια πως γίνεται μια ταινία να έχει δεχτεί έντονη αρνητική κριτική, όπως ο "Καζαντζάκης" και να βρίσκει ... παρηγοριά στην αγκαλιά του κοινού; Για τους κριτικούς κινηματογράφου που, σύμφωνα με τον ίδιο, προέτρεψαν τους συναδέλφους τους «να λιώσουν» το Σμαραγδή, τα αρνητικά σχόλια για τους ηθοποιούς που συνεργάστηκαν σ' αυτή, όπως του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, αλλά και το αντίδοτο, όπως λέει, της αγάπης των θεατών ο Γιάννης Σμαραγδής, σκηνοθέτης μιας αμφιλεγόμενης ταινίας, όπως αυτή για τη ζωή του μεγάλου ΄Ελληνα λογοτέχνη του 20ου αιώνα, ανοίγει τα χαρτιά του στο TheTOC.

Και μιλά έξω από τα δόντια για τις «φατρίες» και τα «δόκανα» που έστησαν, όπως υποστηρίζει, οι κριτικοί εναντίον του, για τα αντίστοιχα «παθήματα» του Καζαντζάκη, για τις αγωγές που έχει δηλώσει ότι πρόκειται να κάνει και για την πορεία της ταινίας εκτός συνόρων και στις θερινές αίθουσες της χώρας. Ο γνωστός σκηνοθέτης μιλά στο TOC και για το επόμενό του project, την ταινία για τη ζωή του Ιωάννη Καποδίστρια. Αλήθεια, εκείνος ως αντικειμενικός παρατηρητής δεν θα έβλεπε τίποτα αρνητικό στην ταινία για τον Καζαντζάκη; Τη θεωρεί μια από τις καλύτερές του; Και εν τέλει, τι πιστεύει; ΄Ολη αυτή η ιστορία έβλαψε ή ωφέλησε το προφίλ του γενικότερα;

- Ποια είναι η πορεία της ταινίας Καζαντζάκης που έχουν παρακολουθήσει 240.000 θεατές τον χειμώνα;

«Η ταινία προβλήθηκε στο Σικάγο για δυο εβδομάδες σε κανονική διανομή κι είχε τόση επιτυχια που θα ξαναπροβληθεί το φθινόπωρο. Επίσης, στις μέχρι τώρα θερινές προβολές, ως βραβευμένη πλέον διεθνώς, η ταινία "απελευθέρωσε" τους θεατές από το μαύρο σύννεφο στο οποίο που την είχαν ρίξει εσκέμμένα οι ομάδα των εντόπιων επικριτικών. Ζήσαμε απρόσμενα συγκινητικές συμπεριφορές αγάπης των θεατών. Συμβαίνουν δε πρωτόγνωρα πραγματα με τη ταινία, αφού εκτός του ότι γεμίζουν ασφυκτικά οι αιθουσες και διώχνουν κόσμο σε όλες τις προβολές, επικρατεί ιερή σιωπή και παντα στο τέλος χειροκροτούν οι θεατές.. Μοιάζει σαν να προσέρχονται οι θεατές για να δουν μια ταινία και ανεπαισθήτως νε εισέρχονται σε μια τελετουργία σχεδόν μυητική... Τον Σεπτέμβριο η ταινία θα ξαναπροβληθεί, μεταξύ άλλων, και στην Κρήτη απλά διότι το ζητά ο κόσμος»

- Ποια από τις διακρίσεις που έχει αποσπάσει η ταινία θεωρείτε σημαντικότερη και γιατί;

«Η μεγάλη διάκριση της ταινίας είναι, βεβαίως, η σάρωση των βραβειων στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Χιούστον του Τέξας αφού κέρδισε 4 βραβεια και 2 υποψηφιότητες: το βραβείο Καλύτερης Ταινίας, Καλύτερης Ερμηνείας (Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος στο ρόλο του τίτλου), το βραβείο Μουσικής για τον Μίνω Μάτσα, το βραβείο Φωτογραφίας για τον Άρη Σταυρου, και δύο υποψηφιότητες, της Μαρίνας Καλογήρου και του Θοδωρή Αθερίδη. Και βεβαίως το βραβείο των Κριτικών Κινηματογράφου της Αμερικής που δόθηκε στον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο για την ερμηνεία του. Αυτό το βραβείο έχει ιδιαίτερη σημασία γιατί η εντόπια ομάδα "κριτικών" τον χυδαιολόγησε με ακραία σχόλια για την ερμηνεία του... Αλλά το μεγαλύτερο βραβείο είναι αυτό των θεατών στην Ελλάδα και στην Αμερική που προβλήθηκε όπου στη συντριπτική πλειοψηφία τους αποθεώνουν την ταινία...»

- Η ταινία, όπως κι εσείς αναφέρατε, δέχτηκε πολύ έντονα αρνητικές κριτικές από μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων στα media. Αληθεύει ότι δεχτήκατε «μεθοδευμένη επίθεση από τα πλοκάμια της φατρίας του ελληνικού κινηματογράφου», όπως είπατε; Ποιοι δηλαδή τι μεθόδευσαν και με ποιο σκοπό;

- «Βεβαίως και αληθεύει οτι η επίθεση ήταν μεθοδευμένη... ΄Οπως αληθεύει ότι αυτή η φατρία προσπάθησε να εμποδίσει να γυριστεί η ταινία. Ξεπεράστηκαν τα "δόκανα" που έστησαν αυτοί οι κύριοι και ως απόδειξη της κακότητας τους είναι οτι οι επικεφαλής του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου αντικαταστάθηκαν όπως και η επιτροπή συμπαραγωγών της ΕΡΤ αλλά και η επιτροπή για τις ελληνογαλλικές παραγωγές που λυσσωδώς πολέμησαν την ταινία για να μην γυριστεί καν! Αφού δεν κατάφεραν να αποτρέψουν να γίνει η ταινία μεθόδευσαν την απαξίωση της... Αντίστοιχα κέντρα που μεθόδευσαν τη χυδαία επίθεση στο ίδιο τον Νίκο Καζαντζάκη και στέρησαν το Νόμπελ λογοτεχνίας όχι μόνο από το συγγραφέα αλλά και απο την Ελλάδα. Και θέλετε να σας πω γιατί; Εκτός απο τον φθόνο, και την εμπάθεια που περισσεύει σ‘αυτό το τόπο, ο Καζαντζάκης διώχτηκε γιατί δεν προσκύνησε την τότε φατρία του πολιτισμού... Κάτι ξέρω κι εγώ, από το αντίστοιχο κινηματογραφικό κατεστημένο των καιρών μας, και προβλέπω πως ο μέλλοντας χρόνος θα "πεί" πολύ άσχημα πράγματα για τη διπρόσωπη βαρονία αυτής της φατρίας».

- Εξακολουθείτε να πιστεύετε ότι όσοι εκφράστηκαν αρνητικά για την ταινία δεν την έχουν δει;

«Μα οι περισσότεροι το γράφουν κιόλας: δεν χρειάζεται να την δουν τη ταινία για να εχουν γνώμη... Ξέρουν! Μα το ίδιο ακριβώς δεν έγινε και με το συγγραφέα Καζαντζάκη; Τον κατασυκοφαντούσαν ως άθεο και βλάστημο για το βιβλίο του "Ο Τελευταίος Πειρασμός" που δεν είχε βεβαίως διαβάσει κανείς απο αυτούς που τον λοιδορούσαν αφού το βιβλίο δέν είχε ΚΑΝ κυκλοφορήσει στην Ελλάδα...»

- Ταυτίζεστε με τον Νίκο Καζαντζάκη;

«Ταυτίζομαι με όλους όσους θέλουν το καλό της χώρας και δεν τους ενδιαφέρει να χτίσουν το προσωπικό τους προφίλ».

- Κύριε Σμαραγδή κάποιοι είπαν ότι δεν μπορείτε να δεχτείτε την κριτική. Δεν πιστεύετε, αλήθεια, ότι μια αρνητική - αλλά πάντα καλόπιστη - κριτική μπορεί να μας κάνει καλύτερους;

«Μα και βέβαια η κριτική είναι χρήσιμη ακόμα και όταν είναι σκληρή, αρκεί, όμως, όπως το λέτε και εσείς, να είναι καλόπιστη. Τι καλόπιστη μπορεί να ειναι μια κριτική όπως εκείνη της ομάδας των κριτικών που πριν δουν τη ταινία στη δημοσιογραφική προβολή προέτρεπαν τους υπόλοιπους να "λιώσουν" το Σμαραγδή;... Ήταν η συνήθης εμπάθεια των αποτυχημένων, ή η ομάδα αυτή (όχι βέβαια όλοι οι κριτικοί, γιατί υπήρξαν εξαιρετικά θερμές κριτικές που τις "έπνιξαν") ήταν σε εντεταλμένη υπηρεσία;»

- Γιατί αποφασίσατε να κινηθείτε δικαστικά εναντίον εκείνων που σχολίασαν αρνητικά την ταινία σας; Σε τι σημείο βρίσκεται αυτή η πρωτοβουλία;

«Οι αγωγές μπορούν να ασκηθούν μεσα σε πέντε χρόνια. Δεν έχουμε κλείσει ουτε ένα χρόνο... ΄Οποιος θέλησε να βρίζει, να συκοφαντεί και να σπιλώνει έξω από τα όρια της καλόπιστης κριτικής ας το κάνει αλλά να ξέρει οτι θα πρέπει να καταβάλει το τίμημα».

- Δεν έχετε κάνει κάποια κίνηση δηλαδή να υποθέσω;

«Μην υποθέσετε τίποτα. Ας μείνουμε εκεί...»

- Βλέπετε πολιτικές προεκτάσεις πίσω από την επίθεση;

«Καμία. Οι φατρίες - και ξέρω ακριβώς ποιοί είναι, είναι συγκεκριμένα πρόσωπα - είναι πάνω από τους κυβνερνώντες. Μα οι φατρίες διοικούν τη χώρα κι όχι οι πολιτικοί».

- Πιστεύετε πως όλη αυτή η ιστορία έβλαψε ή ωφέλησε το προφίλ σας γενικότερα;

«Μα δεν με ενδιαφέρει αυτό. Ουδέποτε με ενδιέφερε. Εμένα μ'΄ενδιαφέρει να κάνω το καθήκον μου. Είναι θέμα στάσης. Η στάση ανθρώπων που αγωνίζονται για να φτιάξουν το δικό τους προφίλ δεν με ενδιαφέρει. Ολοι κρινόμαστε από το χρόνο. Επιτρέψτε μου να παραθέσω το σκεπτικό μιας από τις βραβεύσεις για την ταινία που θα πραγματοποιηθεί στη Χίο από το ∆ιεθνές Κέντρο Παιδείας και Πολιτισμού ΙΩΝΙΑ και το Ελεύθερο Πανεπιστήμιο Ιωνία, όχι γιατί με κολακεύει αλλά γιατί ανταποκρίνεται στις βαθύτερες επιθυμίες μου και μακάρι να ισχύει: "Τιμούμε το Γιάννη Σμαραγδή, γιατί γνωρίζει – όσο λίγοι – πως η βαθιά και πολύπλευρη κρίση εδράζεται σε σταθερές διαχρονικές παθογένειες, με το έλλειμμα Παιδείας κυριότερη αιτία και αιτιατό της παρακμής. Γνωρίζει, επίσης, πως καρπό της εκπαίδευσης αποτελεί η Παιδεία και πως το εκπαιδευτικό μας σύστημα, δυστυχώς, δεν παράγει Παιδεία, αφού είναι συμβατό και μονομερώς συνδεδεμένο με τις ανάγκες της αγοράς. Και είναι ο κύριος λόγος που μας καλεί, εντίμως και ευθαρσώς, με τη δική του ένυλη κραυγή, μέσα από την τέχνη – στερρά και αδιαμφισβήτητη πηγή Παιδείας – να ακουμπήσουμε στο πνευματικό μας οπλοστάσιο...»

- Εσείς προσωπικά πιστεύετε ότι ο «Καζαντζάκης» είναι μια από τις καλύτερές σας ταινίες, ή όχι; Αν θα την κρίνατε - αντικειμενικά - ποια θα λέγατε ότι είναι τα θετικά και ποια τα αρνητικά της στοιχεία;

«Για τα θετικά πρέπει να ρωτήσετε τους θεατές που την είδαν 4, 5, ή 10 φορές αλλά και το δήμαρχο Αλίμου που εγραψε: "Είναι πρωτόγνωρο και συγκινητικό αυτό που συμβαίνει φέτος στο Cine Άλιμος, στις προβολές του "Καζαντζάκη". Για πρώτη φορά, γεμίζει όλος ο κινηματογράφος και δεν έχουμε άλλες θέσεις, βγάζουμε μαξιλάρια και ο κόσμος κάθεται στο γρασίδι για να δει την ταινία. Όλο αυτό, μας έχει αναζωογονήσει, μας έχει δώσει μια ανεξήγητη χαρά και δύναμη, που δεν μπορώ να περιγράψω εύκολα με λέξεις... Είναι κάτι σαν αυτό που αισθανόμαστε το βράδυ μετά την Ανάσταση, όταν περπατάμε από την εκκλησία για το σπίτι". Οσο για τα αρνητικά ρωτήστε τούς επικριτικούς κριτικούς...»

- Μα δεν μπορεί να μην έχετε να πείτε ούτε ένα αρνητικό για την ταινία...

«Να αρχίσω να σας λέω τα αρνητικά για την καλύτερη ταινία του κόσμου τον "Πολίτη Κέιν"; Πάντα υπάρχουν αρνητικά. Οι κακοπροαίρετοι θεατές όμως, βλέπουν μόνο τα αρνητικά. Υπάρχουν αρνητικές κριτικές που είναι αποδεκτές. Εκείνες που βλέπεις ότι δεν υπάρχει κακή πρόθεση. Υπάρχει ένας κριτικός που δεν έγραψε καλά για την ταινία. Τον πήρα τηλέφωνο και του είπα "μακάρι να σου άρεσε, αλλά τη γνώμη σου τη σέβομαι". Πιο πολύ με ενόχλησε ότι άρχισαν να καθυβρίζουν εμένα και τους συνεργάτες μου».

- Το επόμενό σας project είναι μια ταινία για τον Ιωάννη Καποδίστρια. Σε ποια φάση βρίσκεται; Εχετε καταλήξει σε σχέση με το καστ; Ποιος θα ενσαρκώσει τον ΄Ελληνα πολιτικό; Θα υπάρχουν εκπλήξεις;

«Ναι, θα υπάρξουν πολλαπλές εκπλήξεις για αυτό τον Έλληνα που ακόμα και οι φανατικοί εχθροί του στην Ευρώπη έλεγαν γι’αυτόν: "εκτός απο ιδιοφυΐα είχε μια φυσική ροπή προς το καλό". Το κάστ δεν πρέπει να είναι αντίστοιχο με το μέγεθος του; Είμαστε, όμως, μακριά ακόμα σε σχέση με το καστ. Είναι μια παραγωγή με συμμετοχή διάφορων χωρών - μια συμπαραγωγή στο μέγεθος του El Greco - κι οι συμμετοχές των ηθοποιών έχουν να κάνουν με τη συμμετοχή κάθε χώρας. Αυτό θα το ξέρουμε λίγο πριν ξεκινήσουν τα γυρίσματα τα οποία ξεκινούν μέσα στο 2019. Και δεν μπορούμε να ξέρουμε πότε θα είναι έτοιμη να προβληθεί. Είμαστε μακριά απ' αυτό ακόμα. Προς το παρόν έχω επιλέξει μόνο έναν ηθοποιό - όχι μεγάλο ρόλο αλλά που έχει ιδιαίτερη σημασία για την ταινία. Δεν είναι σωστό να σας πω για ποιον μιλάμε. Δεν έχουμε υπογράψει με κανέναν. Οτι και να πει κανείς θα είναι στον αέρα... Νομίζω μετά το 2019 θα μπορεί κανείς να πει πράγματα για τον Καποδίστρια».

- Είστε «ένας φτωχός άνθρωπος», έχετε πει. Το ίδιο ισχύει για τους σκηνοθέτες και τους παραγωγούς που προσπαθούν να κάνουν μεγάλες παραγωγές στην Ελλάδα; Ποιους απ' αυτούς τους ΄Ελληνες σκηνοθέτες θαυμάζετε;

«Δυστυχώς το ίδιο ισχύει για όλους τους σκηνοθέτες που προσπαθούν "να πιάσουν το μεγάλο καράβι με το κολύμπι". Θαυμάζω τους σκηνοθέτες που υπηρετούν τά ανώτερα κι ας τους πολεμούν κι ας ζούν μέσα σε οικονομική ένδεια ...Και πρωτίστως θαυμάζω και αγαπώ τον καλύτερο εν ζωή Έλληνα σκηνοθέτη τον Δήμο Αβδελιώδη που επιμένει μαχόμενος να βάζει σε κίνηση το Μέγα Φως που μας γέννησε χωρίς να περιμένει κανενός είδους ανταμοιβή... Ξέρω ομως οτι θα τον ανταμείψει ο μέγας κριτής όλων μας, ο ακατάλυτος Χρόνος».

- Κύριε Σμαραγδή, μια από τις τελευταίες ερωτήσεις μου είναι αν είστε έτοιμος να δεχτείτε αρνητική κριτική για τον Καποδίστρια...

«Δεν θα υπάρξουν αρνητικές κριτικές για τον Καποδίστρια...»

- Τι έχει να μας διδάξει, πιστεύετε, τέλος, η εθνική τραγωδία που συνέβη πρόσφατα στο Μάτι;

«Μας δίδαξε και δυστυχώς μας θύμισε με το τραγικότερο τρόπο,οτι μετά το φόνο του Καποδιστρια δεν υπήρξε ΠΟΤΕ δικαιον κράτος αφού οι ανεξέλεγκτες φατρίες που τον σκότωσαν, ήλεγξαν τη χώρα με τα μικρά κλειστά τσιφλίκια τους, πάνω και από τους εκάστοτε κυβερνώντες έως και σήμερα...Τότε οι φατρίες ήταν 25. Το 1981 οι φατρίες κατα τον γηραιό Καραμανλή ήταν 200, τώρα πλέον εχουν αυγατίσει. Μια απο αυτές ειναι και εμπρηστές-οικοπεδοφάγοι, καταπατητές και μετά νομιμοποιητές που διαλύουν τη χώρα απο καθαρή ιδιοτέλεια με τα τραγικά αποτελέσματα που ζούμε ως έθνος στις μέρες μας. Ντροπή θλίψη και πόνος...»

ΦΩΤΟ: NDP

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr