Follow us

Η «απάντηση» της Μελίνας στον Μπαλτά για τα Μάρμαρα

«Υπάρχει η Capella Sixtina,δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα...», έλεγε η Μελίνα το 1986 σε Οξφόρδη.Η απάντηση του υπουργείου Πολιτισμού για τα «Ελγίνεια» του κ Μπαλτά.

Η «απάντηση» της Μελίνας στον Μπαλτά για τα Μάρμαρα

Η αναφορά του υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, Αριστείδη Μπαλτά, την Τρίτη για «Ελγίνεια» κατά τη συζήτηση σε δημόσια συνεδρίαση επιτροπής της Βουλής όπου παρουσίασε νομοσχέδιο για την επιστροφή κλεμμένων πολιτιστικών αγαθών σε ευρωπαϊκές χώρες, έκανε ανάλογη (αν όχι μεγαλύτερη) αίσθηση από την τοποθέτησή του ότι η Ελλάδα απομακρύνεται από τη δικαστική διεκδίκηση των Παρθενώνειων Γλυπτών.

Η απάντηση του υπουργείου Πολιτισμού για τα «Ελγίνεια»

«Εκ παραδρομής χρησιμοποιήθηκε - ακόμα και σε εμάς μπορεί να ξεφύγει. Το θέμα είναι ότι δεν χρησιμοποιήθηκε μόνο από τον κύριο Μπαλτά αλλά και από την κυρία Ελενα Ράπτη της Νέας Δημοκρατίας και από το Σπύρο Τάσσο του ΚΚΕ. Εκ παραδρομής μπορεί να χρησιμοποιεί εν συντομία... Θα έλεγε κανείς πως ήταν σε εισαγωγικά. Στη Βρετανία χρησιμοποιούν αυτόν τον όρο...» είναι η απάντηση κύκλων του υπουργείου Πολιτισμού.

Παρ' όλα αυτά, ιστορική έχει μείνει η ομιλία της Μελίνας Μερκούρη στην Οξφόρδη το 1986 όταν - στο πλαίσιο της εκστρατείας για επιστροφή των Παρθενώνειων Μαρμάρων - βροντοφώναζε:« Υπάρχει ο Δαβίδ του Michael Angelo. Υπάρχει η Αφροδίτη του Da Vinci. Υπάρχει ο Ερμής του Πραξιτέλη. Υπάρχουν οι Ψαράδες στη θάλασσα του Turner. Υπάρχει η Capella Sixtina. Δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα....»

Η ομιλία της Μελίνας Μερκούρη στην Οξφόρδη (1986)

Κύριε Πρόεδρε, Αξιότιμα Μέλη, Κυρίες και Κύριοι

Καταρχήν επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω την OXFORD UNION που έφερε το θέμα αυτό για συζήτηση και ευχαριστώ που με προσκαλέσατε. Νομίζω ότι θα ήταν καλό αυτό το βράδυ ν΄ακουστεί μια ελληνική φωνή. Μια φωνή έστω με τη φτωχή μου προφορά. Την ακούω και μορφάζω. Θυμάμαι εκείνο που είπε κάποτε ο Brendan Behan για κάποιο εκφωνητή "Μιλάει σαν να΄χει τα Ελγίνεια Μάρμαρα στο στόμα του."

Θα ήθελα να ευχαριστήσω επίσης το μεγάλο αριθμό Βρετανών πολιτών που συνηγόρησαν υπέρ των θέσεων της κυβέρνησης με τα αξιότιμα μέλη και των δύο σωμάτων του κοινοβουλίου που εκδήλωσαν ενδιαφέρον και συμπάθεια για το αίτημα της επιστροφής των μαρμάρων. Και βεβαίως εκφράζω τη βαθιά ευγνωμοσύνη μου στη Βρετανική Επιτροπή για την Eπιστροφή των Mαρμάρων του Παρθενώνα, για τις προσπάθειες της να αποκαλύψει την αλήθεια στο βρετανικό λαό.

Υπάρχουν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα. Δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα. ΄Οπως

υπάρχει ο Δαβίδ του Michael Angelo

υπάρχει η Αφροδίτη του Da Vinci

υπάρχει ο Ερμής του Πραξιτέλη

υπάρχουν οι Ψαράδες στη θάλασσα του Turner

υπάρχει η Capella Sixtina

Δεν υπάρχουν Ελγίνεια Μάρμαρα.

Ξέρετε, λένε ότι εμείς οι ΄Ελληνες είμαστε ένας θερμόαιμος λαός. Να σας πω κάτι, είναι αλήθεια. Και είναι γνωστό πως δεν αποτελώ εξαίρεση. Γνωρίζοντας τι σημαίνουν τα γλυπτά αυτά για τον ελληνικό λαό δεν είναι εύκολο να μιλήσω ψύχραιμα για το πως πάρθηκαν τα Μάρμαρα από την Ελλάδα, αλλά θα προσπαθήσω. Το υπόσχομαι.

Ενας από τους διακεκριμένους καθηγητές σας με συμβούλεψε να εξιστορήσω το πως πάρθηκαν τα μάρμαρα από την Αθήνα και έφθασαν στις βρετανικές ακτές. Ισχυρίστηκα ότι αυτό είναι αρκετά γνωστό, αλλά μου είπε ότι ακόμη και αν υπάρχει και ένα άτομο σ΄αυτό το ακροατήριο στο οποίο τα γεγονότα αυτά είναι ασαφή, το ιστορικό πρέπει να ειπωθεί. Ετσι θ΄αρχίσω όσο μπορώ σύντομα.

Βρισκόμαστε στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο Ναπολέων σκέφτεται να αποπειραθεί να εισβάλει στην Αγγλία. Αποφασίζει να μην το πράξει. Αντί αυτού εισβάλει στην Αιγυπτο αποσπώντας την από την τουρκική κυριαρχία, γεγονός που δυσαρεστεί πολύ τους Τούρκους. Διακόπτουν τις διπλωματικές σχέσεις με τη Γαλλία και κυρήσσουν πόλεμο. Η Βρετανία βρίσκει ότι αυτή είναι μια πρώτης τάξεως στιγμή να διορίσει πρεσβευτή στην Τουρκία.

Τα καθήκοντα αναλαμβάνει ο Λόρδος Elgin. Μόλις έχει παντρευτεί την όμορφη Mary Nisbett και τελειώνει το ωραίο εξοχικό του. Ο αρχιτέκτονας του του μιλάει για τα θαύματα της ελληνικής αρχιτεκτονικής και γλυπτικής και του λέει πως θα ήταν μια θαυμάσια ιδέα να κάνει αντίγραφα από τα πραγματικά έργα στην Αθήνα. "Θαυμάσιο πράγματι" λέει ο Elgin. Αρχίζει να συγκροτεί μια ομάδα ανθρώπων που θα μπορούσαν να κάνουν αρχιτεκτονικά σχέδια με επικεφαλής έναν ικανό ζωγράφο που δεν ήταν άλλος από τον ιταλό Giovanni Lusieri.

Δεν μπορώ να αντισταθώ στον πειρασμό να μη σας πω ένα ανέκδοτο. Ο Elgin είχε προηγουμένως πλησιάσει τον Turner. Ναι τον Turner. Ο νεαρός ζωγράφος ενδιαφέρθηκε και ο Elgin θέτει τους παρακάτω όρους. Το κάθε σχέδιο και σκίτσο που θα έκανε ο Turner θα περιερχόταν στην κυριαρχία του και στον ελεύθερο χρόνο θα έκανε μαθήματα σχεδίου στη Λαίδη Elgin. " Okay " λέει ο Turner, "αλλά τότε θα ήθελα 400 λίρες το χρόνο". "Οχι" λέει ο Elgin, "Είναι πολλά, πάρα πολλά". ΄Ετσι έγιναν τα πράγματα χωρίς τον Turner. Τέλος του ανέκδοτου.

Εφημέριος της ομάδας του Elgin ήταν ο Αιδεσιμώτατος Philip Hunt. Δεν θα μιλήσω με πολύ σεβασμό γι΄αυτόν. Αν είχα να εξαιρέσω του Λόρδο Elgin ο αρχιαπατεώνας στην υπόθεση όπως τη βλέπω ήταν ο Αιδεσιμώτατος Hunt, αλλά γι΄αυτόν θα μιλήσω αργότερα. Οι Elgins γίνονται δεκτοί στην Κων/πολη με μεγαλοπρέπεια. Ανταλλάσονται πλούσια δώρα. Οι άνεμοι του πολέμου είναι ευνοϊκοί για τους Βρετανούς και ο Σουλτάνος είναι ικανοποιημένος. Ας στραφούμε τώρα στην Ελλάδα. Την Ελλάδα εκείνη που για 400 τόσα χρόνια βρίσκεται κάτω από τον Οθωμανικό ζυγό.

Η ομάδα των καλλιτεχνών του Elgin φθάνει στην Αθήνα. Οι Τούρκοι έχουν ορίσει δύο κυβερνήσεις, μια πολιτική και μια στρατιωτική. Πολλά έχουν ειπωθεί και συνεχίζονται να λέγονται για το πόσο λίγο ενδιαφέρον εκδήλωναν οι Τούρκοι για τους θησαυρούς της Ακρόπολης. Εν τούτοις, χρειάστηκαν 6 μήνες για να επιτραπεί η είσοδος στην ομάδα του Elgin. Αλλά τα κατάφεραν με 5 λίρες , στο χέρι του στρατιωτικού κυβερνήτη, για κάθε επίσκεψη. Αυτό εγκαινίασε μια διαδικασία δωροδοκίας και διαφθοράς των αξιωματικών που δεν θα σταματούσε μέχρι να συσκευαστούν και να φορτωθούν τα μάρμαρα για την Αγγλία.

Ομως όταν στήθηκαν οι σκαλωσιές και τα αντίγραφα ήταν έτοιμα να γίνουν, ξαφνικά έφθασαν φήμες για προετοιμασία στρατιωτικής δράσης των Γάλλων. Ο Τούρκος κυβερνήτης διέταξε την ομάδα του Elgin να κατέβει απο την Ακρόπολη. Με 5 λίρες την επίσκεψη ή όχι, η πρόσβαση στην Ακρόπολη ήταν απαγορευμένη. Μόνο ένας τρόπος υπήρχε για να τους επιτραπεί η είσοδος ξανά. Να χρησιμοποίησει ο Elgin την επιρροή του πάνω στο Σουλτάνο στην Κων/πολη, ν΄αποσπάσει ένα έγγραφο το λεγόμενο φιρμάνι που θα διέταζε τις αρχές των Αθηνών να επιτρέψουν τη συνέχιση των εργασιών.

Ο Αιδεσιμώτατος Hunt πηγαίνει στην Κων/πολη να συναντήσει τον Λόρδο Elgin. Ζητά στο έγγραφο να αναφέρεται ότι οι καλλιτέχνες -- παρακαλώ προσέξτε το αυτό -- είναι αποκλειστικά στην υπηρεσία του Βρετανού Πρεσβευτή . Ο Elgin επισκέπτεται το Σουλτάνο και αποσπά το φιρμάνι. Το κείμενο του εγγράφου είναι μάλλον ύπουλα συντεταγμένο. Επιτρέψτε μου να σας διαβάσω τις εντολές που δόθηκαν από το Σουλτάνο και που αφορούν τη συζήτηση μας. Παραθέτω.

" Οι καλλιτέχνες να μη συναντήσουν αντίδραση στο να περπατήσουν, να επιθεωρήσουν, να μελετήσουν τις μορφές και τα κτίρια που επιθυμούν να σχεδιάσουν ή να αντιγράψουν , ή στο να τοποθετήσουν σκαλωσιές γύρω από τον αρχαίο ναό, ή στο να αντιγράψουν σε ασβεστόλιθο ή σε γύψο τα αναφερόμενα κοσμήματα και μορφές ή στο να σκάψουν, αν το βρίσκουν αναγκαίο, σε αναζήτηση επιγραφών ανάμεσα στα απορρίματα. Ούτε να παρεμποδιστούν απο το να πάρουν οποιαδήποτε κομμάτια από πέτρες με επιγραφές ή με μορφές ".

(Η μετάφραση του Hunt που παρουσιάστηκε αργότερα στην Εξεταστική Επιτροπή λέει -- Qualche pezzi di pietra --μερικά κομμάτια από πέτρα). Οι εντολές αυτές δόθηκαν στους Κυβερνήτες και το σημείο αυτό τονίζεται στο φιρμάνι, "χάριν των λαμπρών σχέσεων ανάμεσα στις δύο χώρες" και παραθέτω ξανά: "Ιδιαίτερα αφού δεν βλάπτουν τα αναφερόμενα κτίρια επιθεωρώντας τα, μελετώντας τα και σχεδιάζοντάς τα ".

Πριν καλά καλά φθάσει το φιρμάνι στην Αθήνα, γίνεται μιά φοβερή επίθεση πάνω σ΄ένα οικοδόμημα που μέχρι σήμερα θεωρείται από πολλούς, η ευγενέστερη και ωραιότερη από τις ανθρώπινες δημιουργίες.

Οταν έγινε η έφοδος στην πύλη των Καρυατίδων ο πυρετός ανέβηκε τόσο που ο Αιδεσιμώτατος Hunt έριξε την ιδέα να μετακινηθεί όλο το κτίριο αν από τη Βρετανική πολεμική μηχανή μπορούσε να αποσταλεί ένας άνθρωπος γι΄ αυτό. Ο Elgin ανατρίχιασε με την ιδέα και ζήτησε να σταλεί ένα καράβι. Το αίτημα δεν θεωρήθηκε εξωφρενικό, αλλά εκείνη τη στιγμή, δεν υπήρχε διαθέσιμο καράβι. (Φαντάζεστε τι θα γινόταν αν υπήρχε).

Για να αφηγηθώ όλη την τερατωδία χρειάζεται αρκετός χρόνος και αρκετή ψυχραιμία. Οι λέξεις "λεηλασία", "ερήμωση", "αχαλίνωτη καταστροφή", "αξιοθρήνητη συντρηβή και συμφορά" δεν είναι δικές μου για να χαρακτηριστεί το γεγονός. Είπώθηκαν από τους σύγχρονους του Elgin. Ο Horace Smith αναφέρεται στον Elgin σαν τον "ληστή των μαρμάρων ". Ο Lord Byron τον αποκάλεσε πλιατσικολόγο. Ο Thomas Hardy χαρακτήρισε αργότερα τα μάρμαρα σαν "αιχμάλωτους σ΄εξορία ".

Η κυβέρνησή μου έχει ζητήσει την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα. Μας το αρνήθηκαν. Ας σημειωθεί ότι δεν θα εγκαταλείψουμε ποτέ το αίτημα αυτό. Επιτρέψτε μου να απαντήσω τα μόνιμα επιχειρήματα ενάντια στην επιστροφή και να ασχοληθώ με αυτά ένα προς ένα.

Τα μάρμαρα πάρθηκαν με νόμιμη διαδικασία. Ρωτώ αν η δωροδοκία και εξαχρείωση των αξιωματικών δεν αντιτίθενται στη "νόμιμη διαδικασία ". Οταν ορίστηκε η Εξεταστική Επιτροπή, μελετώντας την πρόταση να αγοραστούν τα μάρμαρα, ο Elgin υπέβαλε ένα αναλυτικό πίνακα των δαπανών για τη απόκτησή τους. Παραθέτω απόσπασμα του: "Τα εμπόδια, οι διακοπές και οι αποθαρρύνσεις που δημιουργήθηκαν από τις ιδιοτροπίες και τις προκαταλήψεις των Τούρκων" υποβάλει κονδύλι 21.902 λιρών για δώρα στις αρχές των Αθηνών. Είναι νόμιμο ποσό. Και βεβαίως θα πρέπει να ρωτήσουμε. Είναι νόμιμο να διαπραγματεύεται με τους Τούρκους για το πιο πολύτιμο από τα ελληνικά υπάρχοντα όταν η Ελλάδα βρίσκεται κάτω από τουρκικό ζυγό;

Παραμένει ένα δεύτερο επιχείρημα παρά το ότι έχει έκτοτε αμφισβητηθεί από πολλούς Βρετανούς περιηγητές στην Ελλάδα την εποχή αυτή.

"Οι αδαείς και δεισιδαίμονες Ελληνες ήταν αδιάφοροι για την τέχνη και τα μνημεία τους".

Αυτό βέβαια υπονοεί ότι ήταν τυφλοί , ασυνείδητοι και άκαρδοι. Ποιοί; Οι Ελληνες που πολύ μετά του Περικλή δημιούργησαν τα θαύματα της Βυζαντινής Τέχνης. Οι Ελληνες που, ακόμα και κάτω από την Οθωμανική κατοχή, δημιούργησαν σχολές τέχνης και χειροτεχνίας. Οι ΄Ελληνες που παρά 400 χρόνια τουρκικής κατοχής, διατήρησαν με πείσμα τη γλώσσα και τη θρησκεία τους. Οι ίδιοι ΄Ελληνες που κατά τον αγώνα για την ανεξαρτησία τους έστειλαν στους Τούρκους στρατιώτες βόλια να χρησιμοποιηθούν εναντίον τους. Ναι, εναντίον τους.

Οι Τούρκοι στρατιώτες κλεισμένοι στην Ακρόπολη έμειναν από πολεμοφόδια και άρχισαν να καταστρέφουν τις κολώνες για να αφαιρέσουν το μολύβι να κάνουν με αυτό βόλια. Οι ΄Ελληνες τους έστειλαν πολεμοφόδια με το μήνυμα, "Να τα βόλια, μην αγγίξετε τις κολώνες".

Μόλις έγινε ανεξάρτητη η Ελλάδα, ένα από τα πρώτα νομοθετικά διατάγματα πού πέρασαν από την ελληνική κυβέρνηση ήταν εκείνο για την προστασία και συντήρηση των εθνικών μνημείων.Είναι αυτό αδιαφορία; Θεωρούμε αυτή την κατηγορία τερατώδη. Θα έχετε σίγουρα ακούσει, αλλά επιτρέψτε μου, να επαναλάβω τι είπε ένας γέρος καρδιοπαθής Ελληνας στον J.C. Hobhouse."Παίρνετε τους θησαυρούς μας. Σας παρακαλώ να τους φυλάξετε καλά. Μια μέρα θα τους ζητήσουμε πίσω". Μπορούμε να πιστέψουμε ότι ο άνθρωπος αυτός μιλούσε για λογαριασμό του;

Τώρα τελευταία έχει προταθεί μια καινούργια θεωρία. Ωραίο και αυτό. Ο κύριος Gavin Stamp που θα έχω την τιμή να τον συναντήσω απόψε, έχει την άποψη ότι οι σύγχρονοι Ελληνες δεν είναι απόγονοι του Περικλή. Μας πήραν τα μάρμαρα. Ποιός θα διεκδικήσει τα λείψανα των προγόνων μας;

Ως Υπουργός Πολιτισμού προσκαλώ τοv κύριο Stamp να έρθει στην Αθήνα. Θα του οργανώσω εκπομπή σε ώρα μεγάλης ακροαματικότητας στην τηλεόραση για να μιλήσει στους Ελληνες δημοσιογράφους και τον ελληνικό λαό για την ταυτότητά τους.

Επιχείρημα 3ο. Αν τα μάρμαρα επιστραφούν, αυτό θα αποτελέσει ένα προηγούμενο που μπορεί να οδηγήσει στην εκκένωση των μουσείων.Συγχωρέστε με, αλλά αυτό είναι κοινή κολακεία. Ποιός πρόκειται να ζητήσει και ποιός πρόκειται να επιτρέψει το άδειασμα των μουσείων;

Επιτρέψτε μου να δηλώσω, για άλλη μια φορά, ότι πιστεύουμε πως οπουδήποτε και αν βρίσκονται τα μουσεία, αποτελούν ζωτική κοινωνική και πολιτιστική ανάγκη και πρέπει να προστατεύονται. Εχω επανειλημμένα δηλώσει ότι ζητούμε ένα αναπόσπαστο μέρος κτιρίου που ακρωτηριάστηκε. Σε όλο τον κόσμο το ίδιο το όνομα της πατρίδας μας είναι άμεσα συνδεδεμένο με τον Παρθενώνα.

Ζητούμε απλώς κάτι μοναδικό, κάτι απαράμιλλο, κάτι ιδιαίτερο της ταυτότητάς μας. Αγαπητοί φίλοι, αν υπήρχε ο παραμικρός κίνδυνος για τα μουσεία, τότε γιατί το Διεθνές Συμβούλιο των Μουσείων πρότεινε μια "ανοιχτόμυαλη στάση " στα μέλη του.

Επιχείρημα 4ο. Αυτή είναι η πρόσφατη σοδειά. Μόλυνση. Μόλυνση πάνω από την Ακρόπολη. Τι σας λέει αυτό; Οταν το Λονδίνο αντιμετώπιζε το σοβαρό πρόβλημα μόλυνσης, υπήρξαν κραυγές πανικού για τα μάρμαρα; Βεβαίως όχι. Για τον απλούστατο λόγο ότι τα μάρμαρα ήταν στεγασμένα στο Βρετανικό Μουσείο. Εμείς δεν προφασιζόμαστε ότι τα γλυπτά θα επανατοποθετηθούν. Νομίζουμε ότι αυτό δεν γίνεται, αλλά η κυβέρνησή μου έχει διατυπώσει ότι την ημέρα που θα επιστραφούν τα μάρμαρα στην Αθήνα θα υπάρχει έτοιμο να τα δεχθεί ένα όμορφο μουσείο με τα πιό προηγμένα συστήματα ασφάλειας και συντήρησης, δίπλα στην Ακρόπολη. Μπορώ να προσθέσω ότι είμαστε περήφανοι για τις συνεχιζόμενες εργασίες στην Ακρόπολη.

Η δουλειά αυτή παρουσιάστηκε σ΄ένα συμβούλιο κορυφαίων αρχαιολόγων απ΄όλο τον κόσμο που προσκλήθηκαν στην Αθήνα ειδικά. Ο έπαινος ήταν ομόφωνος και ενθουσιαστικός. Από τότε έχει παρουσιαστεί στις περισσότερες ευρωπαίκές πόλεις. Με χαρά την υποδέχθηκε και το Βρετανικό Μουσείο. Οι Financial Times αναφέρθηκαν στην ποιότητα της εργασίας αυτής και την παραδειγματική ικανότητα των ελλήνων συντηρητών. Ζήτησα να υπάρχουν αντίγραφα στη διάθεση όσων από σας ενδιαφέρονται. Το μόνιμο επιχείρημα των Βρετανών είναι ότι μετακινώντας τα μάρμαρα, τα έσωζαν από τη βαρβαρότητα των Τούρκων. Το να αρνηθώ το βανδαλισμό των Τούρκων θα μ΄έβαζε σε δύσκολή θέση, αλλά γεγονός είναι ότι οι Τούρκοι δεν έδωσαν άδεια στον να μετακινηθούν γλυπτά από τα μνημεία και τους τοίχους της Ακρόπολης και ότι με την ευλογία του Αιδεσιμώτατου Hunt μετακινήθηκαν κατά βάρβαρο τρόπο. Παραθέτω ένα από τα γράμματα του Lusieri προς τον Elgin: "

Εχω την ευχαρίστηση να σας ανακοινώσω την απόκτηση της 6ης μετωπής, εκείνης με τον κένταυρο που απαγάγει τη γυναίκα. Με το έργο αυτό είχαμε πολλά προβλήματα από κάθε άποψη, και αναγκάστηκα να γίνω λίγο βάρβαρος". Σε άλλο γράμμα ελπίζει ότι, "οι βάρβαρισμοί που είμουνα υποχρεωμένος να διαπράξω ελπίζω να ξεχαστούν". Ο Edward Dodwell έγραψε: "Εννοιωσα την απερίγραπτη ταπείνωση να είμαι παρών όταν ο Παρθενώνας απογυμνώνονταν από τα λαμπρότερα γλυπτά του. Είδα ορισμένες μετώπες της ακραίας νότιας πλευράς του ναού να σέρνονται κάτω. Ηταν σφηνωμένες ανάμεσα στις τριγλύφους με μια εσοχή και προκειμένου να τις σηκώνουν, ήταν απαραίτητο να ρίξουν στο έδαφος το θαυμάσιο γείσο με το οποίο καλύπτονταν. Η νοτιοανατολική πλευρά του αετώματος μοιράστηκε την ίδια τύχη". Δεν μπορούμε παρά να καταραστούμε το βάρβαρο πνεύμα που τους παρότρυνε να θρυμματίσουν και να ακρωτηριάσουν, να λεηλατήσουν και να ανατρέψουν τα λαμπρά έργα που είχε αναθέσει ο Περικλής και που είχε εκτελέσει η απαράμιλλη μεγαλοφυία του Ικτίνου και του Φειδία.

Ενας άλλος μάρτυρας ο Robert Smirke γράφει: "Ταράχθηκα ιδιαίτερα όταν είδα την καταστροφή που γινόταν με το γκρέμισμα των αναγλύφων της ζωοφόρου. Κάθε πέτρα καθώς έπεφτε έσειε το έδαφος με το ασήκωτο βάρος της και ο βαθύς υπόκωφος ήχος που έκανε έμοιζε σαν αγωνιώδες βογγητό του πληγωμένου πνεύματος του ναού. Αυτά σχετικά με τον βαρβαρότητα". Το 1816 ορίζεται η Εξεταστική Επιτροπή για να μελετήσει την πρόταση του Elgin. Τα μάρμαρα είχαν ήδη εκτεθεί σε διάφορους χώρους και αποθήκες.

Ο Elgin αντιμετώπιζε δυσκολίες στο να πουλήσει τα μάρμαρα στην Κυβέρνηση. Η Επιτροπή είχε να αποφασίσει: * Με ποιά διαδικασία αποκτήθηκε η συλλογή. * Κάτω από ποίες προύποθέσεις εκχωρήθηκε η δικαιοδοσία. * Ποιά ήταν η αξία των μαρμάρων σαν έργα τέχνης. * Τι ποσό θάπρεπε να διατεθεί για την πιθανή αγοράτους. Αν διαβάσετε την έκθεση, θα δείτε ότι το βάρος πέφτει στο πόσο καλά ήταν τα μάρμαρα και τι θάπρεπε να πληρώσουν για την απόκτησή τους. Αλλά προκειμένου να υποδειχθεί η αγορά τους έπρεπε να βρεθεί μια κομπίνα. Οτι δηλαδή οι διαδικασίες της συναλλαγής ήταν σωστές και ότι τα μάρμαρα πάρθηκαν από τον Elgin τον ιδιώτη και όχι κάτω από την επιρροή του ως Βρετανού Πρεσβευτή. Διαβάζω από την έκθεση της Εξεταστικής Επιτροπής . "Ο Κόμης Aberdeen σε απάντηση στο ερώτημα κατά πόσο το κύρος και η επιρροή μιάς δημόσιας θέσης ήταν κατά τη γνώμη του αναγκαία για να πραγματοποιηθεί η μετακίνηση αυτών των μαρμάρων απάντησε ότι δεν νομίζει πως ένας ιδιώτης θα μπορούσε να έχει καταφέρει ότι κατάφερε ο Elgin." (O Κόμης Aberdeen συλλέκτης ο ίδιος, ήταν στην Ελλάδα την εποχή αυτή και σε θέση να γνωρίζει τα πράγματα.) Διαβάζω από την έκθεση: "Ο Doctor Hunt, καλά πληροφορημένος πάνω σ΄αυτό το θέμα, όταν ερωτήθηκε, έδωσε την παρακάτω απάντηση. 'Ενας βρετανός πολίτης, μη πρεσβευτής , δεν θα μπορούσε να αποσπάσει ένα τέτοιο φιρμάνι με τόσο εκτεταμένες δικαιοδοσίες από την τουρκική κυβέρνηση.' "

Διαβάζω από την έκθεση: "Οι επιτυχίες του βρετανικού στρατού στην Αίγυπτο και η αναμενόμενη απόδοση της επαρχίας αυτής στην Πύλη, είχε σαν αποτέλεσμα μιά πολύ θετική μεταστροφή προς το έθνος μας στις συνειδήσεις όλου του κόσμου." Κι ακόμα ακούστε αυτό το πόρισμα της Εξεταστικής Επιτροπής: "Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Λόρδος Elgin έβλεπε τον εαυτό του σ΄ένα ρόλο τελείως διαφορετικό από εκείνο της επίσημης θέσης του. Αλλά το κατά πόσο η κυβέρνηση από την οποία απέσπασε την άδεια τον έβλεπε ή όχι έτσι, είναι ερώτημα που μπορεί ν΄απαντηθεί μόνο με εικασίες μή έχοντας συγκεκριμένη μαρτυρία". (Αν αυτό δεν είναι διφορούμενος λόγος τότε τί είναι;) Απουσία συγκεκριμένης μαρτυρίας;

Παραθέτω απόσπασμα εγγράφου του Λόρδου Elgin προς την Επιτροπή: "Είχα να διαπραγματευθώ με τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του κράτους". Μπορούσε πράγματι η Επιτροπή να πιστεύει ότι ένας απλός πολίτης μπορούσε να φτάσει στο να διαπραγματεύεται με τις μεγαλύτερες προσωπικότητες του τουρκικού κράτους; Ο Λόρδος Elgin μιλάει στην Επιτροπή για την ευγνωμοσύνη που αισθάνθηκε επειδή του παραχωρήθηκε πλοίο της Αυτού Μεγαλειότητος για τη μεταφορά των κιβωτίων με τα μάρμαρα. Μπορούσε ένας απλός πολίτης να έχει στη δίαθεσή του ένα βασίλειο οπλιταγωγό; Ερώτηση της Επιτροπής προς τον Αιδεσιμώτατο Hunt: "Φαντάζεστε ότι το φιρμάνι έδωσε την άδεια να μετακινηθούν μορφές και τμήματα γλυπτών από τους ναούς ή θα πρέπει νάταν θέμα ιδιωτικής διαπραγμάτευσης με τις τοπικές αρχές"; Ο Hunt απαντά: " Αυτή ήταν η ερμηνεία που υποχρεώθηκε να δώσει ο κυβερνήτης των Αθηνών." Πείσθηκε από ποιόν; Απο έναν ιδιώτη; Απουσία συγκεκριμένης μαρτυρίας; Απο έναν ιδιώτη ή από έναν Πρεσβευτή; Λοιπόν ας δούμε το ίδιο το φιρμάνι. Η άδεια δόθηκε στον Λόρδο Elgin. Παραθέτω: "Χάριν της φιλίας ανάμεσα στην Υψηλη και Αιώνια Οθωμανική Αυλή και εκείνη της Αγγλίας".

Κύριε Πρόεδρε, Αξιότιμα Μέλη, Κυρίες και Κύριοι.

Με όλο το σεβασμό νομίζω ότι η απόφαση της Επιτροπής ότι ο Λόρδος Elgin έδρασε σαν ιδιώτης είναι είτε πολύ αφελής είτε αμφίβολης πίστης. Ομως αυτό έγινε πριν 170 χρόνια.. Αυτή είναι μια διαφορετική Αγγλία. Διαφορετικές είναι οι αντιλήψεις για τις έννοιες Αυτοκρατορία και κατάκτηση. Επικρατεί διαφορετική ηθική. Θαταν ενδιαφέρον να ξέραμε ποιό θα ήταν το πόρισμα μιάς Εξεταστικής Επιτροπής σήμερα αν λαβαίναμε υπόψη τη μαρτυρία εκείνων που κλήθηκαν να καταθέσουν ενώπιον της και τις κρίσεις εκείνων που δεν κλήθηκαν. Θα έβαζα ένα μικρό στοίχημα, ακόμα και μεγάλο, ότι το πόρισμα θα ήταν διαφορετικό.

Εχω πάρει πολύ χρόνο και ξέρω πως η συζήτηση είναι αυτή που θα αγγίξει τις συνειδήσεις. Ελπίζω η συζήτηση να προκαλέσει μερικές ερωτήσεις. Θέτω μερικές από αυτές. * Τα μάρμαρα πάρθηκαν κακώς; Και αν κακώς πάρθηκαν, είναι σωστό να κρατούνται; * Ακόμα, αν είναι σωστό το ότι πάρθηκαν, είναι λάθος να επιστραφούν; * Τι βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί στο επιχείρημα ότι αν δεν τα είχε πάρει ο Elgin , άλλος ΄Αγγλος ή Γάλλος θα τα είχε πάρει; * Πειράζει που το 95% του ελληνικού λαού μπορεί ποτέ να μη δεί τα λαμπρότερα έργα της ελληνικής δημιουργίας; * Είναι δυνατόν μια ελεύθερη Ελλάδα να είχε επιτρέψει τη μετακίνηση των μαρμάρων; Η Αγγλία και η Ελλάδα είναι φίλες χώρες. Αγγλικό αίμα έτρεξε στα ελληνικά χώματα στη διάρκεια του πολέμου κατά του φασισμού. Και οι Ελληνες έδωσαν τη ζωή τους για να προστατεύσουν του ΄Αγγλους πιλότους. Διαβάστε το Churchill, μιλάει για το πόσο σημαντικός ήταν ο ελληνικός ρόλος στην αποφασιστική νίκη στην έρημο κατά του Ρόμελ. Το περασμένο καλοκαίρι έγινε ένα αφιέρωμα στον Σαίξπηρ στο Αμφιθέατρο που βρίσκεται στους πρόποδες της Ακρόπολης. Το Covent Garden έπεξε το Μάκβεθ του Βέρντι.Το Εθνικό σας θέατρο ήρθε με τον Κοριολανο. ΄Ηταν αξέχαστες βραδυές.΄Οχι μόνο για την υψηλή ποιότητα των παραστάσεων αλλά επίσης για την εκπληκτική επικοινωνία ανάμεσα στους βρετανούς καλλιτέχνες και το ελληνικό κοινό. Ο Ian McKellen ας με συγχωρέσει αν μιλήσω για τα δάκρυα του από συγκίνηση καθώς και για εκείνα των συναδέλφων του καλλιτεχνών καθώς το ελληνικό κοινό επευφημούσε. Τα δάκρυα αυτά είχαν να κάνουν με την επαφή ανάμεσα στους λαούς, με φιλία, με τον Σαίξπηρ που παρουσιάζονταν σ΄αυτό τον ιερό χώρο. Ηταν θαυμάσια, αξέχαστα. Στο όνομα αυτής της φιλίας σας λέμε, έγινε μια αδικία που μπορεί τώρα ν΄αποκατασταθεί.

Πρέπει να καταλάβετε τι σημαίνουν για μας τα μάρμαρα του Παρθενώνα. Είναι η υπερηφάνεια μας, είναι οι θυσίες μας. Είναι το ευγενέστερο σύμβολο τελειότητας. Είναι φόρος τιμής στη δημοκρατική φιλοσοφία. Είναι οι φιλοδοξίες μας και το ίδιο τ΄όνομα μας. Είναι η ουσία της ελληνικότητας. Είμαστε έτοιμοι να πούμε ότι θεωρούμε όλη την πράξη του Elgin σαν άσχετη προς το παρόν. Λέμε στην Βρετανική Κυβέρνηση: Κρατήσατε αυτά τα γλυπτά για δύο σχεδόν αιώνες.Τα φροντίσατε όσο καλύτερα μπορούσατε, γεγονός για το οποίο και σας ευχαριστούμε. Ομως τώρα στο όνομα της δικαιοσύνης και της ηθικής παρακαλώ δώστε τα πίσω. Ειλικρινά πιστεύω ότι μια τέτοια χειρονομία εκ μέρους Μεγάλης Βρετανιάς θα τιμούσε πάντα τ΄όνομά της. Ευχαριστώ.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Πού θα απολαύσεις την Πανσέληνο του Σεπτεμβρίου και το "ματωμένο φεγγάρι" στην Αθήνα

Η τελευταία πανσέληνος του καλοκαιριού είναι εδώ (7/9), κι εμείς σου προτείνουμε τις καλύτερες εμπειρίες για να την υποδεχθείς με τον πιο ρομαντικό τρόπο.

ΠΟΙΟΙ ΑΛΛΟΙ ΒΡΑΒΕΥΤΗΚΑΝ 06 Σεπ 2025 | 23:03

Φεστιβάλ Βενετίας: Στον Τζιμ Τζάρμους ο Χρυσός Λέοντας για την ταινία "Father Mother Sister Brother"

Η δραματική κομεντί του ανεξάρτητου Αμερικανού σκηνοθέτη "Πατέρας Μητέρα Αδελφή Αδελφός" εξερευνά τις οικογενειακές σχέσεις σε τρία κεφάλαια, μεταξύ Νιου Τζέρσι, Δουβλίνου και Παρισιού

06 Σεπ 2025 | 19:21

"A Visit To Grandpa's": O Άντονι Χόπκινς πρωταγωνιστής σε ταινία-φόρο τιμής στις ουαλικές ρίζες του

Ο δύο φορές βραβευμένος με Όσκαρ Άντονι Χόπκινς πρόκειται να πρωταγωνιστήσει στην ταινία "A Visit To Grandpa’s", βασισμένη στη συγκινητική ιστορία ενηλικίωσης του διάσημου Ουαλού συγγραφέα Ντίλαν Τόμας.

ΕΘΝΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ 05 Σεπ 2025 | 13:05

"Ορέστεια" του Αισχύλου: Προσθήκη νέας παράστασης στο Θέατρο Πέτρας μετά το sold out

Αυλαία σε μια θριαμβευτική πορεία, μια τελετουργική αποχαιρετιστήρια πράξη και ένα παγκόσμιο μήνυμα για τη βία, τη δικαιοσύνη και την ανθρώπινη μοίρα.

ΜΙΝΙ ΣΕΙΡΑ 05 Σεπ 2025 | 12:06

"Θάλασσες μάς χώρισαν": Πρώτη ανάγνωση σεναρίου για τη νέα δραματική σειρά της ΕΡΤ - Μοναδικό καστ

Το ταξίδι ξεκινά: μια δυνατή ιστορία για την απώλεια, τον ξεριζωμό και την αστείρευτη δύναμη του ανθρώπου να συνεχίζει, ακόμα και μέσα από τις πιο σκοτεινές θάλασσες.

05 Σεπ 2025 | 11:46

ΠΝΟΗ: Ο Μιχάλης Δέλτα εμπνέεται από το πρωτοποριακό έργο του Takis

Η παράσταση "Πνοή" εντάσσεται στο πλαίσιο των παράλληλων εκδηλώσεων της έκθεσης Takis 1∞ που διοργανώνει το Ίδρυμα Β&Ε Γουλανδρή στα δυο μουσεία του, στην Αθήνα και στην Άνδρο, έως τις 2 Νοεμβρίου.

ΑΠΟ 16/10 05 Σεπ 2025 | 11:30

"Merde": Μια μουσική κωμωδία για τα "κακώς κείμενα" του ελληνικού θεάτρου

Όλα όσα θα θέλατε να ξέρετε για το θέατρο, αλλά φοβόσασταν να ρωτήσετε, από 16 Οκτώβρη, στην κεντρική σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, που φέτος γιορτάζει τα 130 χρόνια λειτουργίας του.

ΜΑΓΙΚΗ ΒΡΑΔΙΑ 05 Σεπ 2025 | 10:50

Ο Μίλτος Πασχαλίδης γιόρτασε "30 χρόνια τραγούδια" στο κατάμεστο Ηρώδειο [εικόνες]

Χιλιάδες κόσμου υποκλίθηκαν στον Μίλτο Πασχαλίδη, ο οποίος έδωσε μια μεγάλη συναυλία στο Ηρώδειο, το βράδυ της Πέμπτης, για τα 30 χρόνια καριέρας του.

"ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ ΜΠΟΡΟΥΜΕ" 05 Σεπ 2025 | 07:20

Σείστηκε το Καλλιμάρμαρο στη συναυλία για τον Στέλιο Καζαντζίδη - Πλήθος καλλιτεχνών, συγκίνηση και αγαπημένα τραγούδια

Το παρών στη μεγαλειώδη συναυλία για τον σπουδαίο ερμηνευτή Στέλιο Καζαντζίδη έδωσαν 30.000 θεατές, ενώ συμμετείχε πλήθος αγαπημένων καλλιτεχνών.

04 Σεπ 2025 | 12:06

Τι θα δούμε 7 Σεπτεμβρίου στο Ηρώδειο: Από "Ρωμαίο και Ιουλιέτα" μέχρι "Κάρμεν" και "Λίμνη των Κύκνων"

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έργα-σταθμούς διαφορετικών εποχών και ρευμάτων με αφετηρία τον ρομαντισμό, την χρυσή εποχή του Ρώσικου μπαλέτου και το νεοκλασικό στυλ.

ΔΥΟ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ 04 Σεπ 2025 | 11:39
ΣΠΑΡΤΑΡΙΣΤΗ ΚΩΜΩΔΙΑ 04 Σεπ 2025 | 09:58

"Πρόσεχε ποιον σκοτώνεις": Το νέο έργο των Ρέππα-Παπαθανασίου στο Θέατρο Πειραιώς 131

Μία σπιρτόζικη ιστορία φόνων, γεμάτη από ίντριγκες, ανατροπές και το κομψό χιούμορ που ταιριάζει στο αστικό κλίμα της δεκαετίας του 1950.

ΚΑΙ ΝΕΑ ΜΕΡΑ 04 Σεπ 2025 | 08:16

Τέλος του Παιχνιδιού: Ο Μάκης Παπαδημητρίου ανεβάζει το έργο του Μπέκετ με τον Χρυσοστόμου στο Θέατρο Ιλίσια

Ο Μάκης Παπαδημητρίου συναντά επί σκηνής τον Γιώργο Χρυσοστόμου, οκτώ χρόνια μετά την προηγούμενη εκρηκτική τους συνύπαρξη στη σκηνή.

ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΙ 03 Σεπ 2025 | 10:44

Ο Τομ Χόλαντ αποθεώνει τον Κρίστοφερ Νόλαν: "Η Οδύσσεια έχει το καλύτερο σενάριο που διάβασα ποτέ"

Ο Χόλαντ ο οποίος υποδύεται τον Τηλέμαχο, στην επική μεταφορά του ομηρικού έπους σε δηλώσεις του, χαρακτήρισε το σενάριο ως "το καλύτερο που έχω διαβάσει ποτέ".

02 Σεπ 2025 | 22:02

Κωνσταντίνα: Επιστρέφει για ανεπανάληπτες μουσικές βραδιές στο Κολωνάκι

Η Κωνσταντίνα με την πολυετή της διαδρομή και τη ζεστασιά της φωνής της παρασύρει σε μια μουσική βιωματική εμπειρία γεμάτη συναίσθημα.

ΣΤΑ 73 ΤΟΥ 02 Σεπ 2025 | 17:58

Πέθανε ο Γκράχαμ Γκρίν: Ο πρώτος ηθοποιός που μίλησε ινδιάνικα στο σινεμά, στην ταινία "Χορεύοντας με τους λύκους"

"Με βαθιά θλίψη ανακοινώνουμε τον ειρηνικό θάνατο του βραβευμένου, θρυλικού Καναδού ηθοποιού Γκράχαμ Γκριν", ανέφερε ο Τζέρι Τζόρνταν σε δήλωσή του στο CBC News

ΕΩΣ ΤΙΣ 7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 02 Σεπ 2025 | 15:28

Η Χίος ζει φέτος στον παλμό του 4ου The Chios Festival

Ξεκίνησε το 4ο Φεστιβάλ Χίου- Τα δρώμενα και οι καλεσμένοι

ΑΠΟ 15 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 02 Σεπ 2025 | 08:00

Πέντε δυνατές πρεμιέρες στην ΕΡΤ1 που θα καθηλώσουν

Γέλιο, συγκίνηση, μυστήριο, δράση και ανθρώπινες ιστορίες γεμάτες συναίσθημα επιφυλάσσουν οι σειρές μυθοπλασίας που κάνουν πρεμιέρα σε λίγες ημέρες στην ΕΡΤ1.

"ΕΦΥΓΕ" ΤΟ 2021 02 Σεπ 2025 | 07:48

Οικουμενικός και αθάνατος: Τέσσερα χρόνια χωρίς τον Μίκη Θεοδωράκη

Ο Μίκης Θεοδωράκης έφυγε, αλλά συνεχίζει να μας καθοδηγεί. Ένας οικουμενικός Έλληνας που έγραψε με νότες την ψυχή ενός έθνους.

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ 01 Σεπ 2025 | 08:37

Αιχμηρή ανάρτηση της Μάρως Βαμβουνάκη για τον Λάνθιμο: Μήπως ο κόσμος χειροκροτούσε ενθουσιασμένος επειδή τέλειωσε η ταινία;

Με μία αιχμηρή ανάρτηση, σχολίασε η συγγραφέας Μάρω Βαμβουνάκη, τη μεγάλη επιτυχία που είχε η πρεμιέρα της νέας ταινίας του Γιώργου Λάθνιμου "Bugonia" στο Φεστιβάλ Βενετίας.

ΑΠΟΘΕΩΣΗ 31 Αυγ 2025 | 12:53

Φεστιβάλ Βενετίας: Ντελίριο ενθουσιασμού για τον "Frankestein" του Γκιγιέρμο ντελ Τόρο - 13 λεπτά χειροκροτούσαν όρθιοι οι θεατές

Οι πρωταγωνιστές του Frankestein Όσκαρ Άιζακ και Τζέικομπ Ελόρντι δεν μπόρεσαν να συγκρατήσουν τα δάκρυά τους, καθώς το κοινό συνέχιζε να χειροκροτεί

ΜΗΝ ΤΗ ΧΑΣΕΤΕ 29 Αυγ 2025 | 12:58

"Οι Όρνιθες" με Χρυσοστόμου και Παπασπηλιόπουλο ανοίγουν για τελευταία φορά τα φτερά τους

Με τον Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλο και τον Γιώργο Χρυσοστόμου στους πρωταγωνιστικούς ρόλους, οι Όρνιθες ολοκληρώνουν το μαγικό τους πέταγμα, σε επιλεγμένα θέατρα της Αττικής.

EMBASSY THEATER 29 Αυγ 2025 | 12:55

Πρώτες εικόνες από την "Κόμισσα της Φάμπρικας" σε σκηνοθεσία Σταμάτη Φασουλή - Με εξαιρετικό καστ

Η Κόμισσα της Φάμπρικας θα κάνει πρεμιέρα στις 16 Οκτωβρίου στο Embassy theater.

ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΝΟ ΒΛΑΧΟ 29 Αυγ 2025 | 12:43

"ΔΟΝ ΖΟΥΑΝ - Πόσο Δύσκολο να Είσαι Άντρας": Οι 5 τελευταίοι σταθμοί της περιοδείας

Η παράσταση "Δον Ζουάν – Πόσο Δύσκολο να Είσαι Άντρας", σε σκηνοθεσία της Λητώς Τριανταφυλλίδου, με τον Πάνο Βλάχο στον ομώνυμο ρόλο, ολοκληρώνει την καλοκαιρινή της περιοδεία, με 5 τελευταίους σταθμούς.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 29 Αυγ 2025 | 12:40

Δ. Αθηναίων: Δωρεάν κινηματογραφικές προβολές για ένα μήνα στα σχολικά προαύλια - Οι ταινίες

Από την Πέμπτη 4 Σεπτεμβρίου ξεκινούν και πάλι οι δωρεάν προβολές παιδικών ταινιών στα προαύλια των σχολείων.

ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ 29 Αυγ 2025 | 12:14

"Η μεγάλη χίμαιρα": Στον "αέρα" το πρώτο teaser της πολυαναμενόμενης σειράς της ΕΡΤ

Το αριστουργηματικό μυθιστόρημα του Μ. Καραγάτση, που θεωρείται σταθμός στη νεοελληνική λογοτεχνία, μεταφέρεται για πρώτη φορά στην οθόνη μέσα από μια σειρά έξι επεισοδίων

ΔΕΙΤΕ ΤΟ 29 Αυγ 2025 | 09:59

Bugonia: Κυκλοφόρησε το επίσημο τρέιλερ της νέας ταινίας του Λάνθιμου με την Εμμα Στόουν

Η ταινία του Γιώργου Λάνθιμου "Bugonia" έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας.

82Ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΒΕΝΕΤΙΑΣ. 29 Αυγ 2025 | 09:55

Πρεμιέρα για το "Bugonia": Αποθεώθηκαν Γιώργος Λάνθιμος και Εμμα Στόουν στη Βενετία - Τους χειροκροτούσαν όρθιοι επί 6 λεπτά

Με αφορμή και την παγκόσμια πρεμιέρα του "Bugonia" δια χειρός Γιώργου Λάνθιμου την Πέμπτη, δόθηκε στη δημοσιότητα και το επίσημο τρέιλερ του πολυαναμενόμενου φιλμ.

5-7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 29 Αυγ 2025 | 09:00

LAComics Festival: Για 7η χρονιά στη Λάρισα το μεγάλο διεθνές φεστιβάλ κόμικ [εικόνες]

Το μεγάλο διεθνές φεστιβάλ της Θεσσαλίας για τα comics και τη street art επιστρέφει από τις 5 έως και τις 7 Σεπτεμβρίου 2025 στον Μύλο του Παππά στη Λάρισα. Με ελεύθερη είσοδο.

ΞΕΚΑΘΑΡΟ ΜΗΝΥΜΑ 28 Αυγ 2025 | 19:15

Με παλαιστινιακή σημαία στο πέτο ο Γιώργος Λάνθιμος στο Φεστιβάλ της Βενετίας [εικόνες - βίντεο]

Οι συνεργάτες και φίλοι, Λάνθιμος και Στόουν, φωτογραφήθηκαν από τους δημοσιογράφους, με τον Έλληνα σκηνοθέτη να έχει στο πέτο του την παλαιστινιακή σημαία καθ' όλη την διάρκεια

ΑΠΟ 5 ΕΩΣ 21 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 28 Αυγ 2025 | 10:45

Το 53ο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Πεδίον του Αρεως: 210 εκδοτικοί οίκοι και πάνω από 200 εκδηλώσεις με ελεύθερη είσοδο

Στις 5 Σεπτεμβρίου, η μεγαλύτερη γιορτή του Βιβλίου "ανοίγει τις πύλες της" στο Πεδίον του Άρεως για να υποδεχτεί τους φίλους του βιβλίου και να προσελκύσει νέους αναγνώστες.

ΣΑΤΙΡΙΚΗ ΚΩΜΩΔΙΑ 28 Αυγ 2025 | 10:40

Η Καρυάτιδα: Το καυστικό έργο του Γιώργου Καπουτζίδη μετακομίζει σε νέα στέγη από τον Οκτώβριο

Μια ανατρεπτική κωμωδία, αφιερωμένη στη μεγαλειώδη και ιστορική ικανότητα του πολύπαθου αυτού τόπου, να μπλέκει μόνιμα σε κωμικοτραγικές περιπέτειες.

ΜΗΝ ΧΑΣΕΤΕ ΤΗΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ 28 Αυγ 2025 | 09:35

Η Ηλέκτρα του Τάρλοου ολοκληρώνει το ταξίδι της στην Αττική - Οι τελευταίοι σταθμοί

Μετά τον θρίαμβο της Επιδαύρου, τις διθυραμβικές κριτικές και τις sold out παραστάσεις σε όλη την Ελλάδα, η Ηλέκτρα ολοκληρώνει το ταξίδι της σε επιλεγμένα φεστιβάλ της Αττικής.

27 Αυγ 2025 | 12:33

Εξώφυλλο σε αμερικανικό περιοδικό το "Οσα Παίρνει ο Άνεμος" - Ενα 4σέλιδο αφιέρωμα στην ελληνική παράσταση

Η μεγάλη επιτυχία του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά, που επιστρέφει από 29 Σεπτεμβρίου έως 5 Οκτωβρίου και μόνο για μια εβδομάδα παραστάσεων.

ΔΕΛΤΙΟ ΕΙΣΟΔΟΥ 27 Αυγ 2025 | 10:38

Θερινό σινεμά τον Σεπτέμβριο στην αυλή του Επί Κολωνώ - 6 ταινίες με ελεύθερη είσοδο

Μετά την εξαιρετικά θερμή ανταπόκριση του κοινού στις προβολές του Ιουλίου, το Επί Κολωνώ ανακοινώνει νέες προβολές σημαντικών και βραβευμένων ταινιών και για τον Σεπτέμβρη!

ΣΤΗΝ ΠΛΑΚΑ 27 Αυγ 2025 | 09:09

Κωνσταντίνου για την "οικία Κοκοβίκου" που γίνεται χώρος πολιτισμού: Αισθάνομαι ευγνώμων, είναι μεγάλη τιμή

Η "οικία Κοκοβίκου" στην Πλάκα, γνωστή στο ευρύ κοινό από την ταινία "Η γυνή να φοβήται τον άνδρα", θα μετατραπεί σε χώρος πολιτισμού όπου θα προβάλλονται παλιές ταινίες του ελληνικού κιν/φου

26 Αυγ 2025 | 15:11

Τα Μπαλέτα Béjart της Λωζάνης τιμούν τον Μίκη Θεοδωράκη

Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου, Ωδείο Ηρώδου του Αττικού - Μια μοναδική παράσταση για τα παιδιά της Ένωσης "Μαζί για το Παιδί"

ΜΗΝ ΤΗ ΧΑΣΕΤΕ! 26 Αυγ 2025 | 13:02

"Ο θάνατος του εμποράκου" με τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη: Οι 3 τελευταίοι σταθμοί της περιοδείας

Μετά τη θριαμβευτική καλοκαιρινή περιοδεία της σε όλη την Ελλάδα, η επιτυχημένη παράσταση με τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη στον πρωταγωνιστικό ρόλο, ολοκληρώνει το ταξίδι της.

ΣΤΟ ΠΛΥΦΑ 26 Αυγ 2025 | 11:29

Η Βάνα Πεφάνη σκηνοθετεί το "Μένγκελε" του Θανάση Τριαρίδη στην Αθήνα και τη Ζυρίχη

Από τις 13 Οκτωβρίου και μόνο για έξι παραστάσεις (13, 14, 15, 20, 21, 22/10), το αθηναϊκό κοινό θα έχει την ευκαιρία να ζήσει αυτή τη μοναδική εμπειρία στο ΠΛΥΦΑ.

17 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 26 Αυγ 2025 | 10:31

"Ορέστεια" του Αισχύλου: Η εμβληματική παράσταση ρίχνει αυλαία στο Θέατρο Πέτρας

Η αυλαία στη θριαμβευτική της πορεία, ως τελετουργική αποχαιρετιστήρια πράξη και παγκόσμιο μήνυμα για τη βία, τη δικαιοσύνη, την ανθρώπινη μοίρα, θα πέσει στο Θέατρο Πέτρας.

26 Αυγ 2025 | 10:26

"Sisyphus - flesh and earth": Ο Donald Kitt σκηνοθετεί για πρώτη φορά στην Ελλάδα

Ο "Sisyphus – flesh and earth" είναι μια εικαστική παράσταση με στοιχεία σωματικού και τελετουργικού θεάτρου, βασισμένη στον διαχρονικό μύθο.

ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ 7 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2025 25 Αυγ 2025 | 14:50

Η Ελένη Παλυβού-Μπούση παρουσιάζει το νέο της βιβλίο με τίτλο "Τολμηρές Ανθεκτικές Γυναίκες"

Τα έσοδα από τις πωλήσεις του βιβλίου θα διατεθούν για την υποστήριξη του Hippocratic Cancer Research Foundation for Northwestern Hospital, ενισχύοντας την έρευνα και την αντιμετώπιση του καρκίνου.

ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΠΟ 25 Αυγ 2025 | 12:30

Η θρυλική "οικία Κοκοβίκου" μεταμορφώνεται και γίνεται χώρος προβολής ταινιών του ελληνικού κινηματογράφου [εικόνες]

Το κτήριο, συνολικής επιφανείας 266 τ.μ., είναι τριώροφο με ξύλινο συνεχές χαγιάτι, σε όλες τις στάθμες, ανταποκρινόμενο στα πρότυπα της πρώιμης οθωνικής περιόδου.

ΓΙΑ ΤΕΤΑΡΤΗ ΧΡΟΝΙΑ 25 Αυγ 2025 | 12:10

The Chios Festival: Η Χίος μετατρέπεται σε ένα ανοιχτό θέατρο πολιτισμού, ιστορίας και σύγχρονης δημιουργίας.

Για τέταρτη συνεχόμενη χρονιά, από σήμερα Δευτέρα 25 Αυγούστου η Χίος μετατρέπεται σε ένα ανοικτό θέατρο πολιτισμού, ιστορίας και σύγχρονης δημιουργίας. Ο λόγος για το The Chios Festival.

ΠΡΩΤΟΦΑΝΗΣ ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ 25 Αυγ 2025 | 11:16

"Οιδίποδας" του Χουβαρδά: Προστίθεται εκτάκτως νέα τελευταία παράσταση στον Λυκαβηττό

Με όλες τις παραστάσεις στην Αθήνα να έχουν γίνει ήδη sold out, η πρωτοφανής ανταπόκριση του κοινού για τον Οιδίποδα του Γιάννη Χουβαρδά, οδηγεί τους διοργανωτές στην προσθήκη μιας νέας και τελευταίας παράστασης.

ΤΕΤΑΡΤΗ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 25 Αυγ 2025 | 10:46

K.BHTA: Ο ποιητής της ηλεκτρονικής μουσικής έρχεται στην Τεχνόπολη

Ο Κ.Βήτα επιστρέφει στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων για μια βραδιά γεμάτη συναίσθημα, ποίηση και ηλεκτρονικά τοπία.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 25 Αυγ 2025 | 08:40

Εβδομάδα Κυπριακού Θεάτρου στο Εθνικό με τρεις σπουδαίες παραγωγές

Τρεις κυπριακές παραγωγές, που γνώρισαν ιδιαίτερη επιτυχία κατά την παρουσίασή τους στην Κύπρο το 2024, θα φιλοξενηθούν στις σκηνές του Κτηρίου Τσίλλερ.

ΨΑΧΝΟΥΝ ΤΟΝ "ΔΙΑΔΟΧΟ" 22 Αυγ 2025 | 23:07

Τζέιμς Μποντ: Ποιος ανερχόμενος Βρετανός ηθοποιός έκανε δοκιμαστικό για τον ρόλο του θρυλικού "007"

O Ρόουζ-Μαρς, ο οποίος έχει συμμετάσχει στις ταινίες "Krays: Code of Silence" και "Wolves of War", φέρεται να πέρασε από οντισιόν για τον ρόλο, με μια πηγή κοντά στην παραγωγή να ισχυρίζεται ότι ο ηθοποιός διάβασε ατάκες που είπε ο Πιρς Μπρόσναν

Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ 21 Αυγ 2025 | 19:57

Η Γλυκερία αποσύρει τη συμμετοχή της στο Sani Festival λόγω "απειλής επεισοδίων" από φιλοπαλαιστίνιους ακτιβιστές

Η εμφάνιση της Γλυκερίας στο Sani Festival της Χαλκιδικής δεν θα πραγματοποιηθεί

Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΠΡΩΤΟΔΙΚΕΙΟΥ 20 Αυγ 2025 | 11:57

Νάξος: Απομακρύνεται το συρματόπλεγμα από την Πορτάρα - Ο Δήμος κέρδισε τα ασφαλιστικά μέτρα

Το συρματόπλεγμα τοποθετήθηκε στον αρχαιολογικό χώρο του Ναού του Απόλλωνα μετά από περιστατικό με τουρίστα που σήκωσε ένα μάρμαρο.

ΣΤΗ ΜΙΚΡΗ ΕΠΙΔΑΥΡΟ 19 Αυγ 2025 | 12:43

Η Φαραντούρη αφιέρωσε τραγούδι του Μίκη Θεοδωράκη στη Μενδώνη και έγινε χαμός στα social media

Πολλές αντιδράσεις προκάλεσε η κίνηση της Μαρίας Φαραντούρη να αφιερώσει το τραγούδι "Της Αγάπης Αίματα" του Μίκη Θεοδωράκη, στην υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη.

ΣΤΟ «ΣΩΤΗΡΙΑ» 18 Αυγ 2025 | 15:43

Τάκης Βαμβακίδης: Στο νοσοκομείο ο ηθοποιός με οξεία πνευμονική εμβολή

Στο πλευρό του βρίσκονται στενοί συγγενείς και φίλοι που περιμένουν να τον δουν να παίρνει εξιτήριο.

16 Αυγ 2025 | 15:45

ΥΠΠΟ για τη φωτιά στη Χίο: Μικρής έκτασης φθορές στο βυζαντινό ναό του Αγίου Γεωργίου και στο Κάστρο της Βολισσού

Η μεγάλη φωτιά που ξέσπασε το μεσημέρι της Τρίτης (12/08) στη Βόρεια Χίο, στην περιοχή της Ποταμιάς εξαπλώθηκε με ταχύτητα

ΒΑΘΙΑ ΘΛΙΨΗ 16 Αυγ 2025 | 12:13

Σοφία Σεϊρλή: Το τελευταίο αντίο από συγγενείς και φίλους στην ηθοποιό στο αποτεφρωτήριο Ριτσώνας

Σήμερα συγγενείς και φίλοι είπαν το τελευταίο "αντίο" στην ηθοποιό καθώς συγκεντρώθηκαν στο αποτεφρωτήριο Ριτσώνας για να αποχαιρετήσουν τη Σοφία Σεϊρλή

16 Αυγ 2025 | 09:23

Αύγουστος στην Αθήνα: Υπαίθριες προβολές κάτω από τα αστέρια και περιοδικές εκθέσεις σε μουσεία

Oι υπαίθριες προβολές που ξεφεύγουν από τα καθιερωμένα ή οι επισκέψεις σε μουσεία της πόλης με αφορμή εκθέσεις και δράσεις που υλοποιούνται μέσα στον Αύγουστο.

ΥΠΑΙΘΡΙΕΣ ΠΡΟΒΟΛΕΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΟΔΙΚΕΣ ΕΚΘΕΣΕΙΣ 15 Αυγ 2025 | 10:02

Αύγουστος στην Αθήνα: Προτάσεις για υπαίθριες προβολές κάτω από τα αστέρια και περιοδικές εκθέσεις σε μουσεία της πόλης

Υπαίθριες προβολές που ξεφεύγουν από τα καθιερωμένα ή επισκέψεις σε μουσεία της πόλης με αφορμή εκθέσεις και δράσεις που υλοποιούνται μέσα στον Αύγουστο.

Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ 14 Αυγ 2025 | 19:52

Μάνος Κατράκης: Το αφιέρωμα της Finos Film για τα γενέθλια του αείμνηστου ηθοποιού - Ενας από τους μεγάλους

Στον επίσημο λογαριασμό της η Finos Film στο Instagram δημοσίευσε ένα βίντεο με αποσπάσματα από εμβληματικές κινηματογραφικές του εμφανίσεις

ΤΙ ΔΕΙΧΝΕΙ Η ΕΡΕΥΝΑ ΜΕΓΑΛΟΥ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΠΡΑΚΤΟΡΕΙΟΥ 12 Αυγ 2025 | 20:22

Το Ντουμπρόβνικ η πιο ασφαλής πόλη της Ευρώπης - Τα 10 μέρη με τη χαμηλότερη εγκληματικότητα

To ταξιδιωτικό πρακτορείο Riviera Travel δημοσίευσε τη λίστα με τα 10 μέρη με τη χαμηλότερη εγκληματικότητα.

ΣΥΓΚΛΟΝΙΣΤΙΚΕΣ ΕΡΜΗΝΕΙΕΣ 11 Αυγ 2025 | 12:30

Επίδαυρος: 15.000 θεατές αποθέωσαν την Ανδρομάχη της Μαρίας Πρωτόπαππα - Οι επόμενοι σταθμοί της περιοδείας

Το κοινό αγκάλιασε την παράσταση, η οποία, με τον συγκερασμό των δύο φύλων κάνει τα ζητήματα που θίγονται πανανθρώπινα, και αποτελεί ένα δριμύ "κατηγορώ" στον ανήθικο πόλεμο και την ανάλγητη και βρώμικη πολιτική.

ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 11 Αυγ 2025 | 12:00

10ο Φεστιβάλ Κλασικής Μουσικής Κουφονησίων 2025: "Πέντε Χιλιετίες Ελληνικού Ηχου"

Με είσοδο ελεύθερη, το Φεστιβάλ διατηρεί ακέραιο τον κοινωνικό και παιδαγωγικό του χαρακτήρα, καλλιεργώντας σχέσεις ουσίας ανάμεσα στους καλλιτέχνες, την τοπική κοινωνία και το διεθνές κοινό.

ΔΕΙΤΕ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ 11 Αυγ 2025 | 12:00

50 χρόνια Θεσσαλικό Θέατρο με Σαίξπηρ και μία μεγάλη περιοδεία - Οι ημερομηνίες και όλοι οι σταθμoί

Ένας θίασος περιπλανώμενων θεατρίνων ζωντανεύει επί σκηνής τη ρομαντική κωμωδία του William Shakespeare, σε μια παράσταση που ισορροπεί ανάμεσα στο θέατρο και την κοινωνική πραγματικότητα.

ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ 11 Αυγ 2025 | 10:56

Σοφία Σεϊρλή: Η τελευταία τηλεοπτική εμφάνιση τον Ιούνιο – Συγκινεί η συγγραφέας Έρση Σεϊρλή για τον θάνατο της ξαδέλφης της

Μεγάλη θλίψη σκόρπισε ο θάνατος της σπουδαίας ηθοποιού, Σοφίας Σεϊρλή που πνίγηκε την Κυριακή στους Φούρνους Ικαρίας.

Η ΑΝΑΡΤΗΣΗ ΣΤΟ INSTAGRAM 11 Αυγ 2025 | 08:48

Σοφία Σεϊρλή: Το τελευταίο τηλεφώνημα που είχε με συνάδελφό της - "Και σου είπα μην πάτε στο Καμάρι..."

Το τελευταίο τηλεφώνημα της Σοφίας Σεϊρλή με τη συνάδελφό της Κατερίνα Μαραγκού.

11 Αυγ 2025 | 06:50

Σοφία Σεϊρλή: Ποια ήταν η σπουδαία ηθοποιός και σεναριογράφος που πνίγηκε στους Φούρνους Ικαρίας [βίντεο]

Η ηθοποιός έχασε τη ζωή της όταν παρασύρθηκε από ισχυρά ρεύματα, προσπαθώντας να κολυμπήσει από την παραλία Καμάρι προς το νησάκι του Αγίου Μηνά στους Φούρνους Ικαρίας.

10 Αυγ 2025 | 09:45

Γκράφιτι στο Παρίσι αφιερωμένο στη θρυλική τραγουδίστρια και χορεύτρια της τζαζ Ζοζεφίν Μπέικερ

Γκράφιτι που απεικονίζει τη Γαλλο-Αμερικανίδα τραγουδίστρια και χορεύτρια της εποχής της τζαζ και ακτιβίστριας για τα πολιτικά δικαιώματα, ατενίζει το Παρίσι, την πόλη που θεωρούσε σπίτι της.

ΟΙ ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΣΚΗΝΕΣ 09 Αυγ 2025 | 12:13

Έπεσε η τελευταία κλακέτα για την "Οδύσσεια" του Κρίστοφερ Νόλαν

Την είδηση έκανε γνωστή η καλλιτεχνική διευθύντρια του φιλμ Σαμάνθα Ένγκλεντερ

ΑΠΟΨΕ ΤΟ ΒΡΑΔΥ 09 Αυγ 2025 | 09:22

Μια μαγική βραδιά υπό το φως της Αυγουστιάτικης πανσελήνου: Ιστορίες λάμψης και μυστηρίου

Ποιες ιστορίες λάμψης και μυστηρίου συνδέουν τον χρυσό και το κεχριμπάρι με την προϊστορική Ελλάδα; - Οι φάσεις της σελήνης στη ζωή των νεολιθικών κοινωνιών