Η Ετζέ Τεμελκουράν για την παραφροσύνη και τη μελαγχολία της Τουρκίας

Η Eτζέ Τεμελκουράν ήρθε για πρώτη φορά στην Αθήνα για την παρουσίαση του βιβλίου της, Τουρκία- Παραφροσύνη και μελαγχολία των εκδόσεων Καστανιώτη.

Έχοντας δώσει δείγματα πολιτικής αρθρογραφίας από τις δημοφιλέστερες και πιο μαχητικές στην Τουρκία γεννήθηκε στη Σμύρνη και άρχισε να δημοσιογραφεί στη δεκαετία του 90. Έχει δώσει δείγματα τεκμηριωτικής δημοσιογραφίας και ασχολείται με ζητήματα ακανθώδη στην Τουρκία σήμερα, όπως είναι το αρμενικό ζήτημα, το κουρδικό ζήτημα, τα δικαιώματα των γυναικών και η ελευθερία της έκφρασης. Αρθρογραφεί σε μεγάλα έντυπα παγκοσμίως και τα βιβλία της δημιουργούν αίσθηση σε όλο τον κόσμο.

«Η ελευθερία της έκφρασης έχει πληγεί στην Τουρκία ιδιαίτερα μετά την απόπειρα πραξικοπήματος το καλοκαίρι του 2016. Το γεγονός επέτρεψε στον Ερντογάν να ξεκινήσει ένα πρωτοφανές κυνήγι μαγισσών προκειμένου να φιμώσει κάθε ελεύθερη φωνή που θα μπορούσε να αρθρώσει κριτικό δημόσιο λόγο. Σήμερα περισσότεροι από 150 συγγραφείς βρίσκονται στη φυλακή και περισσότερα από 170 σάιτς υποχρεώθηκαν να κλείσουν με βάση του νόμου που πέρασαν ως προεδρικό διάταγμα και ως συνέπεια του πραξικοπήματος, αφού έχει ανασταλεί η χρήση των συνταγματικών διατάξεων στην Τουρκία. Το γεγονός ακολουθήθηκε από σωρεία απολύσεων και φυλάκιση πολλών προσωπικοτήτων», είπε η συγγραφέας.

Στο βιβλίο της η Τεμελκουράν λέει ότι δε μπορεί να σώσει τη χώρα από το κακό αυτό όμως που μπορούν να κάνουν οι λέξεις είναι να αποσπάσουν την ομορφιά από το χάος και να αποσπάσουν μια αλήθεια που θα κληροδοτήσουν στις επόμενες γενιές. «Η Τουρκία έχει μια πολύ ενδιαφέρουσα και σύνθετη ιστορία την οποία θέλησα να καταγράψω επειδή δε θέλησα να αφήσω πίσω τίποτα αλλά να γράψω σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς που το κακό βρίσκεται σε εξέλιξη, μερικές φορές νομίζω ότι δεν έχει χρησιμότητα αυτό που κάνω. Παρόλα αυτά έχω την ιδέα ότι κάποιος θα αναζητήσει την αλήθεια, γιαυτό αξίζει να την καταγράψει κανείς.

Η αλήθεια είναι ότι ένας κακός πολιτικός άντρας δεν πέφτει από τον ουρανό, πάντα υπάρχει ένα κενό πριν το κακό γιγαντωθεί και αυτό ακριβώς ήθελα να περιγράψω. Το βιβλίο δεν αφορά μόνο την Τουρκία αλλά κυρίως τον τρόπο με τον οποίο μια κοινωνία επιτρέπει σε έναν άντρα να καταλάβει την απόλυτη εξουσία».

«Εξεπλάγην», είπε η Τεμελκουράν «όταν είδα ότι η σειρά Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής είχε τόση επιτυχία στην Ελλάδα, το καταλαβαίνω για τις αραβικές χώρες αλλά όχι από τους Έλληνες. Μέσα από αυτό το σίριαλ, κατά κάποιον τρόπο ξαναγράφτηκε η Ιστορία και ο Ερντογάν έπαιξε ρόλο σε αυτό. Ανέπτυξαν την ιδέα ότι η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήταν μια ωραία φιλειρηνική περίοδος. Αυτό που έκαναν ήταν να δημιουργήσουν μια ιδέα για ένα παρελθόν το οποίο καθόλου δεν ανταποκρινόταν σε αυτό που συνέβαινε. Ο Σουλεϊμάν έγινε ένα διεθνές πολιτικό εργαλείο στα χέρια του Ερντογάν. Όταν μιλάς για πολιτική με τους οπαδούς του Ερντογάν στην Τουρκία είναι σαν να παίζεις σκάκι με περιστέρια. Τους ρωτάς κάτι σε σχέση με κάποια κακή απόφαση και δεν παίρνεις απάντηση. Τους ρωτάς για ένα συμβάν που σχετίζεται με την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων μια συγκεκριμένη περίοδο και σου μιλάνε για κάτι τελείως άσχετο με το θέμα. Αντιστρέφουν το ερώτημα και σε αφήνουν να αναρωτιέσαι. Αλλά αυτή είναι η τακτική των λαϊκιστών σε Ευρώπη και Αμερική, το ίδιο κάνει και ο Τραμπ στην Αμερική. Απαντά με κάτι εντελώς άσχετο που αφήνει το κοινό σοκαρισμένο».

«Η ερώτηση πως είναι η Γυναίκα στην Τουρκία είναι φαντάζομαι σαν να αναρωτιέται κανείς πως είναι η γυναίκα στην εποχή του Τραμπ», είπε η συγγραφέας. Πριν από δέκα χρόνια αυτό δε θα το καταλάβαινε το διεθνές ακροατήριο γιατί όταν η Ετζέ μιλούσε για την κατάσταση των γυναικών στην Τουρκία την κοιτούσαν σαν τρελή. «Τώρα που και η Αμερική και αρκετές ευρωπαϊκές χώρες έχουν το δικό τους μερίδιο σε αυτή την παραφροσύνη μπορώ και εγώ ευκολότερα να εξηγήσω τι συμβαίνει. Οι γυναίκες στην Τουρκία μάχονται για τη ζωή τους γιατί υπάρχει η αίσθηση ότι με την απώλεια της κοσμικότητας το νιώθεις αυτό. Και το θέμα είναι ότι τα δυτικά μέσα επικεντρώνονται στην ισλαμοποίηση της Τουρκίας αλλά το θέμα δεν είναι μόνο αυτό, ή δεν είναι το σημαντικότερο κομμάτι, αλλά το ότι έχουμε μια εξουσία στην Τουρκία που ζητά από όλους να είναι εντελώς υπάκουοι».

Στο βιβλίο της Τεμελκουράν υπάρχει η ιστορία μιας υποψήφιας δικαστίνας η οποία καθώς αρνείται να υπακούσει πλήρως ακόμα και στα ενδυματολογικά πρότυπα της σύγχρονης Τουρκίας, αντιλαμβάνεται κάποια στιγμή πως δεν υπάρχει περίπτωση να προχωρήσει αν και είναι άριστη, στο επάγγελμά της με αποτέλεσμα να αυτοκτονήσει. Η συγγραφέας κάνει με τον τρόπο αυτό το δικό της σχόλιο για τη δικαιοσύνη στην Τουρκία. «Ήδη», λέει η Τεμελκουράν, «ξεκίνησε από την Άγκυρα μια μεγάλη πορεία που λέγεται δικαιοσύνη, από την αντιπολίτευση, όχι μόνο οι κοινοβουλευτικοί θεσμοί, αλλά και το κράτος δικαίου είναι δύσκολα προσβάσιμα στους πολίτες, οπότε μόνο ο δρόμος υπάρχει για να ακουστείς. Κυρίως οι δυτικοί ακούν αυτά που είναι φανερά, αλλά αυτό που συμβαίνει στην Τουρκία είναι οι καθημερινές αφανείς ιστορίες για τις οποίες δε μαθαίνουμε, τον απόλυτο έλεγχο που έχει η πολιτική εξουσία στη ζωή ενός ανθρώπου και είναι αυτό που σφραγίζει και την κοινωνική αποσταθεροποίηση στη χώρα. Η Τουρκία είναι μια χώρα που έχει ζήσει πραξικοπήματα και παρακράτος, και στη δεκαετία του 70 υπήρχαν διαφοροποιήσεις ανάμεσα στο καλό και το κακό, το όμορφο και το άσχημο, αλλά ο κόσμος φαίνεται σήμερα να έχει χάσει αυτές τις θεμελιώδεις διαφοροποιήσεις. Η Τουρκία του σήμερα, είναι σαφές, είναι αποτέλεσμα του πραξικοπήματος που έγινε το 1980, σημειώνει η συγγραφέας. Υπάρχει μια εκτεταμένη σύγχυση σχετικά με το τι συμβαίνει στην Τουρκία. Η βασική ιδέα της Δύσης είναι ότι ο στρατός διασφάλισε τον κοσμικό χαρακτήρα της Τουρκίας και ο απλός λαός ήταν καταπιεσμένος και ότι μέσω του κόμματος του ο Ερντογάν ήρθε να αποκαταστήσει αυτή την τάξη, έτσι σήμερα, αυτή η ανοησία έχει γίνει δημοφιλής. Δεν είναι σωστό, γιατί απολύτως ανοιχτά και ξεκάθαρα το πραξικόπημα που έγινε στην Τουρκία το 80 στήριζε το πολιτικό Ισλάμ. Για να αποκτήσουν δύναμη και επιρροή χρησιμοποίησαν τη δύναμη που είχαν οι ισλαμικές σέκτες στην Τουρκία, έτσι ώστε να κυριαρχήσουν. Και παρά το γεγονός ότι στο κόμμα του Ερντογάν κατηγορούν το στράτευμα είναι στην ουσία ένα προϊόν του στρατεύματος. Γιατί ένας από τους βασικούς στόχους εκείνου του πραξικοπήματος ήταν να δημιουργηθεί μια εθνική και ισλαμική σύνθεση. Και αυτό είναι σήμερα το οπορτουνιστικό κόμμα του Ερντογάν. Αυτό που συμβαίνει σήμερα στην Τουρκία δε συνέβη σε ένα βράδυ, υπήρχε μια μεγάλη διαδρομή".

"Δυστυχώς δε μπορεί να κάνει κανείς προβλέψεις για την Τουρκία είναι μια χώρα απρόβλεπτη. Ενώ με το πάρκο Γκεζί και τις διαδηλώσεις άνοιξε μια χαραμάδα ελπίδας, δεν άλλαξαν την πολιτική κατάσταση, αλλά τα δεδομένα της πολιτικής. Επομένως αυτοί που διαμαρτύρονταν έδωσαν ένα μήνυμα στην ουσία, στους πολίτες σχετικά με τον τρόπο διαμαρτυρίας. Είναι ειρωνικό, αλλά μετά το Γκεζί οι υποστηρικτές του Ερντογάν έλεγαν ότι σε συνέβη τίποτα. Τρία χρόνια αργότερα έγινε το πραξικόπημα και ο Ερντογάν στο πρώτο που αναφέρθηκε ήταν στο Γκεζί, άρα υπάρχει ένα αποτύπωμα. Ο συμβολισμός είναι ότι έχουμε μεγαλύτερη δύναμη από αυτή που νομίζει η εξουσία».

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr