Η ιστορία ενός ανέμελου Παρισιού μέσα από την "Μποέμ"

Όταν η όπερα του Τζιάκομο Πουτσίνι «Μποέμ» έκανε πρεμιέρα στο Βασιλικό Θέατρο του Τορίνο την 1η Φεβρουαρίου του 1896, υπό τη διεύθυνση του Αρτούρο Τοσκανίνι, οι θεατές ανάμεσα στην πρώτη και τη δεύτερη πράξη ψιθύριζαν: «Φτωχέ Πουτσίνι, αυτή τη φορά έχασε το δρόμο». Παρά την πένθιμη γκρίνια εκείνων των μυωπικών κριτικών γύρω από την όπερα το βράδυ της πρεμιέρας της, η Μποεμ, είναι σήμερα ένα από τα πιο κλασικά και δημοφιλή έργα του οπερατικού ρεπερτορίου. Έχει μακρά ιστορία. Περισσότερα από εκατό χρόνια μας χωρίζουν από το πρώτο ανέβασμά της και είναι η πλέον συχνά παρουσιαζόμενη όπερα σε ολόκληρο τον κόσμο μαζί με την Τραβιάτα και την Κάρμεν. Το μυστικό της τόσης επιτυχίας αυτής της όπερας βρίσκεται στην αυθεντικότητα της έμπνευσης του Πουτσίνι. Πρόκειται για την νοσταλγία της νιότης του.

Anna Netrebko - Quando m'en vo (La Bohème)

Αυτό το μυστικό της επιτυχίας της όπερας που λάτρεψαν και λατρεύουν οι νέοι σε όλο τον κόσμο θα μοιραστούμε ξανά στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Πρόκειται για μια παλαιότερη και εξαιρετικά επιτυχημένη παραγωγή στην εκδοχή της από τη διάσημη Ιταλίδα σκηνοθέτρια Λίνα Βερτμίλερ. Θα παρουσιαστεί στις 10, 11, 12, 13, 15, 16, 17 Δεκεμβρίου 2015 στο Θέατρο Ολύμπια υπό την μουσική διεύθυνση του Μύρωνα Μιχαηλίδη.

Μποέμ (πρωτότυπος τίτλος La Bohème) είναι ο τίτλος όπερας τεσσάρων πράξεων του Τζιάκομο Πουτσίνι σε λιμπρέτο των Τζιουζέπε Τζακόζα και Λουίτζι Ίλικα που βασίστηκε στο μυθιστόρημα του Ανρί Μιρζέρ "Σκηνές από την Μποέμικη ζωή" (γαλλ. Scènes de la Vie de Bohème). Χαρακτηριστικότερο σημείο της είναι η άρια του τενόρου της πρώτης πράξης. Στην άρια αυτή θριάμβευσε ο Παβαρότι. Εδώ σε μια ηχογράφηση στη Μόσχα το 1964.

Pavarotti- La Boheme- Che gelida manina

Το μυστικό της νιότης, η ελευθερία στον έρωτα

Ο Πουτσίνι λάτρεψε το πρόσωπο της Μιμί, της πρωταγωνίστριας της όπερας. Σε αυτήν είδε την σύνθεση της νεότητας. Η Μιμί είναι ερωτευμένη με τον ίδιο τον έρωτα, διψά για τη ζωή. Όπως και όλοι γύρω της. Σπουδαστές, καλλιτέχνες, μοδιστρούλες, γεμίζουν τους δρόμους της πόλης του φωτός χορεύοντας ξένοιαστα ανάμεσα στον Απόλλωνα και το Διόνυσο. Το φτωχό, ανέμελο Παρίσι. Όχι άδικα, η Μποέμ θεωρείται το πιο κατάλληλο έργο για να γνωρίσει και να αγαπήσει ένας νέος θεατής το λυρικό θέατρο.

Maria Callas "Quando m`en vo`" La Bohème

Η ιστορία ενός μεγάλου έρωτα

Ακραία συναισθήματα, υπέροχο θέαμα, συγκινητική ιστορία και μοναδική μουσική. Η υπόθεση αφορά τον έρωτα ανάμεσα στον ποιητή Ροντόλφο και στη ράφτρα Μιμή με φόντο το παγωμένο Χριστουγεννιάτικο Παρίσι, από τη στιγμή που συναντιούνται έως το θάνατο της κοπέλας από φυματίωση. Ο Πουτσίνι με την μουσική του περιγράφει, όλη την παλέτα των συναισθημάτων - από τον μεγάλο έρωτα έως την απόγνωση. Στο ανέβασμα της Βερτμίλερ, η Μιμί δεν είναι μια λυπημένη και μελαγχολική φιγούρα που κεντά λουλούδια και είναι ερωτευμένη με τον ποιητή Ροντόλφο, ενώ ασθενεί και οδεύει προς το θάνατο. Αντιθέτως επέλεξε να παρουσιάσοει δύο νέους ανθρώπους που είναι αρραβωνιασμένοι με την ζωή - έφτιαξε μια ατμόσφαιρα που μεταφέρει τη χαρά της ζωής και της νιότης

Η Ιταλίδα σκηνοθέτρια Λίνα Βερτμίλερ για τη Μποέμ:

«Ο Πουτσίνι ήταν νέος, όταν ερωτεύτηκε τη Μιμί», γράφει η Λίνα Βερτμίλερ. «Τη χλωμή κοπελίτσα που από τα χέρια της ξεπηδούσαν λουλούδια και από την καρδιά της όνειρα. Ο νεαρός συνθέτης ζούσε στον στρόβιλο της μιλανέζικης μποέμικης ζωής και είχε βαθιά επιθυμία να καταλύσει τις συμβάσεις της λυρικής όπερας. Ήθελε να προτείνει το θέαμα στη μουσική με ένα νέο ένδυμα πιο κοντά στην πραγματικότητα της ζωής. Μα πέρα από όλα αυτά υπήρχε μέσα του μια παρόρμηση βιωματικού χαρακτήρα. Ο Πουτσίνι μοιραζόταν στο Μιλάνο τα βάσανα και τα θαύματα της νεότητας. Σπουδαστής του Ωδείου ζούσε σε μια καταπαγωμένη σοφίτα χωρίς δεκάρα. Οι φίλοι του ζωγράφοι, μουσικοί, ποιητές ήταν όλοι απένταροι αλλά και εύθυμοι και απελπισμένοι, δηλαδή μποέμ. Ζούσαν πέρα από τις αστικές συμβάσεις. Παρακολουθώντας κανείς την όπερα αισθάνεται πόσο οικεία υπήρξαν στον συνθέτη τα προβλήματα αυτής της γραφικής μιζέριας: το κρύο, η πείνα, το νοίκι, η αδυναμία εξερεύνησης χρημάτων για το θέατρο. Η ηρωίδα του, η Μιμί, όπως και τα λουλούδια της εκφράζει έναν κόσμο χρωματιστών ονείρων, ξενοιασιάς και έρωτα. Δεν είναι μια σεμνή, ταπεινή, γκρίζα και κάποιον τρόπο άθλια αρρωστιάρα. Η Μιμί δε ζητάει οίκτο, ζητάει τον έρωτα. Και ακριβώς μέσα από αυτή την νεκροφιλική διαίσθηση βλέποντας «αυτό το υπέροχο πρόσωπο άρρωστης» αναπηδά ο έρωτας του ποιητή Ροντόλφο για το εύθραυστο της ομορφιάς, αυτή τη σύντομη νεότητα που περνά όπως η ζωή ενός λουλουδιού. Τα λουλούδια που φτιάχνει η Μιμί έχουν μακροζωία αλλά είναι ψεύτικα και άοσμα. Τα λουλούδια που πεθαίνουν είναι τα αληθινά και ζωντανά, πάντα τα λουλούδια, ένα σύμβολο επαναλαμβανόμενο. «Θα χωρίσουμε την εποχή των λουλουδιών» τραγουδούν ο Ροντόλφο και η Μιμί καθώς απομακρύνονται στην ομίχλη.»

Τα θρυλικά ανεβάσματα

Θρυλική θεωρείται η παραγωγή του Φράνκο Τζεφιρέλι για τη Μετροπόλιταν Όπερα που έκανε πρεμιέρα στις 14 Δεκέμβρη του 1981 με τον Χοσέ Καρέρας ως Ροντόλφο και την υπέροχη Τερέζα Στράτας ως Μιμί. Ο σκηνοθέτης περιγράφει στην αυτοβιογραφία του οτι λίγο πριν την πρεμιέρα, η Στράτας, που υπέφερε απο το φόβο της σκηνής (stage fright) εξαφανίστηκε και τη βρήκε ο σκηνοθέτης σε ένα πεζοδρόμιο να κλαίει.

O soave fanciulla - Teresa Stratas & Jose Carreras - La Boheme 1973

Τι σημαίνει λοιπόν μποέμ;

Μποέμ είναι μια λέξη που σαν άνεμος σαρώνει κάθε σύμβαση στη ζωή και την τέχνη. Η λέξη Μποέμ έχει τις ρίζες της στους τσιγγάνους της Βοημίας, που δεν είχαν σταθερή στέγη. Τον 19ο αιώνα υιοθετήθηκε από τους Γάλλους για να προσδιορίσει έναν τρόπο ζωής γεμάτο φαντασία και προσωρινότητα, τυπικά γνωρίσματα μερικών κύκλων καλλιτεχνών και διανοουμένων της εποχής. Ως φαινόμενο οι μποέμ θα μπορούσαν δύσκολα να αναπτυχθούν εκτός από τη Γαλλία, αφού στο πρώτο μισό του 19ου αιώνα τόσο η Ιταλία όσο και η Γερμανία δεν ήταν κράτη ενωμένα ενώ στη Βρετανία οι πανεπιστημιακές κοινότητες της Οξφόρδης και του Κέμπριτζ βρίσκονταν μακριά από τα μεγάλα αστικά κέντρα. Στο Καρτιέ Λατέν, μια από τις πιο ζωντανές περιοχές της παρισινής πρωτεύουσας η ζωή πολλών από αυτούς έμοιαζε , σε ότι αφορούσε την έλλειψη σταθερότητας με αυτή των τσιγγάνων της Βοημίας, τουλάχιστον έτσι ήθελαν να πιστεύουν οι νεαροί μποέμ.

Οι ήρωες του καλού

Αντίθετα με τις άλλες όπερες του Πουτσίνι, όλοι οι χαρακτήρες είναι αποδεδειγμένα καλοί, γεγονός που συμβάλλει ακόμα περισσότερο στη θετική διάσταση του έργου και την μεγάλη αποδοχή του από το κοινό. όλους του ήρωες τους χαρακτηρίζει μια παιδικότητα. Οι τέσσερις πράξεις του έργου είναι γεμάτες από καθημερινές κουβέντες, καταστάσεις και ανθρώπους. Σύμφωνα με αρκετούς μελετητές η Μποέμ είναι η τελειότερη ανάμεσα στις παρτιτούρες του Πουτσίνι, εκείνη στην οποία το θέμα και το ύφος της μουσικής βρίσκονται σε απόλυτη αντιστοιχία και όπου η συνολική δραματική εντύπωση ελέγχεται με συνέπεια. Και υπάρχει και ένας βαθμός αληθοφάνειας που την κάνει πάντα κοντινή μας. Μας συγκινεί επειδή το κοινό της εποχής μπορούσε να αναγνωρίσει στη σκηνή ανθρώπους και καταστάσεις που συναντούσε καθημερινά στους δρόμους. Κάτι που μπορεί να συμβαίνει και να δει κανείς και σήμερα γύρω του.

H σκηνοθέτης Λίνα Βερμίλερ

Info:

Μποέμ του Τζάκομο Πουτσίνι

Θέατρο Ολύμπια, 10, 11, 12, 13, 15, 16, 17 Δεκεμβρίου

Ώρα έναρξης: 20.00

Μουσική διεύθυνση: Μύρων Μιχαηλίδης

Σκηνοθεσία: Λίνα ΒερτμύλλερΑναβίωση σκηνοθεσίας: Κατερίνα Πετσατώδη

Σκηνικά - κοστούμια: Eνρίκο Γιομπ

Φωτισμοί: Σπύρος Τζώρας

Διεύθυνση Χορωδίας: Aγαθάγγελος Γεωργακάτος

Διεύθυνση Παιδικής Χορωδίας: Μάτα Κατσούλη

Ροντόλφο: Ματτέο Λίππι (10,12,15,17/12)Γιάννης Χριστόπουλος (11,13,16/12) Μιμή: Τσέλια Κοστέα (10,12,15/12) Ελενα Κελεσίδη (11,17/12) Άννα Στυλιανάκη (13,16/12)Μαρτσέλλο: Ματτία Ολιβιέρι (10,12,15,17/12) Κύρος Πατσαλίδης (11,13,16/12)Σωνάρ: Άκης Λαλούσης (10,12,15,17/12) Ζαφείρης Κουτελιέρης (11,13,16/12)Κολλίνε: Τάσος Άποστόλου (10,12,15,17/12) Πέτρος Μαγουλάς (11,13,16/12)Μουζέττα: Μαρία Κόκκα (10,12,15,17/12) Μαρία Παλάσκα (11,13,16/12)Μπενουά: Παύλος Μαρόπουλος (10,12,15,17/12) Παναγιώτης Άθανασόπουλος (11,13,16/12) Παρπινιόλ: Θανάσης Ευαγγέλου (10,12,15,17/12) Σταύρος Γιαννούλης (11,13,16/12)Αλτσιντόρο: Κωστής Μαυρογένης (10,12,15,17/12) Κώστας Ντότσικας (11,13,16/12)Λοχίας: Νικόλαος Καραγκιαούρης (10,13,15,17/12) Θεόδωρος Μωραΐτης (11,12,16/12)Τελωνειακός: Παύλος Σαμψάκης (10,12,15,17/12) Νίκος Συρόπουλος (11,13,16/12)

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr