Το πιο διάσημο έργο του, «Ο Στοχαστής», θεωρείται παγκόσμιο σύμβολο της φιλοσοφίας και της διανόησης. Κι είναι αυτό το έργο ενός από τους διασημότερους γλύπτες όλων των εποχών, του Auguste Rodin, που βρίσκεται (μεταξύ άλλων) στην Ελλάδα και δίνει την ευκαιρία μιας διάλεξης με θέμα τη «συνομιλία» της γλυπτικής του Rodin με την τέχνη της αρχαίας Ελλάδας στο αμφιθέατρο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου και μιας ξενάγησης από την ομότιμη καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης και Διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης-Μουσείου Αλέξανδρου Σούτζου, Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα.
Εργα του Ροντέν που στάλθηκαν ως δώρα για την επέτειο των 150 χρόνων του Μουσείου
Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο φιλοξενεί από το καλοκαίρι του 2016 έργα του Auguste Rodin στους μόνιμους εκθεσιακούς του χώρους, τα οποία στάλθηκαν ως «δώρα» με τη μορφή δανεισμού για την επέτειο των 150 χρόνων του Μουσείου από το National Museum of Western Art του Τόκιο, την Εθνική Πινακοθήκη και το Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης. «Ο Σκεπτόμενος», «Ο άσωτος υιός» και «Το φιλί» συνδιαλέγονται με εκθέματα από διαφορετικές εποχές της αρχαίας τέχνης, αναδεικνύοντας μέσα από τα μορφολογικά τους χαρακτηριστικά όψεις της ανθρωποκεντρικής παράδοσης στη γλυπτική η οποία έφτασε σε κορυφαίες εκφάνσεις της στην αρχαία Ελλάδα και αποτέλεσε έμπνευση για μεταγενέστερες αναζητήσεις. Τα έργα θα παραμείνουν στο μουσείο έως τις 3 Απριλίου 2017.
Auguste-René Rodin: Μια ζωή γεμάτη δημιουργία και πάθος
Ο Φρανσουά Ωγκύστ Ρενέ Ροντέν (François-Auguste-René Rodin, 1840 - 1917) ήταν γάλλος γλύπτης που επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τη γλυπτική του 20ου αιώνα με τα έργα του. Αρνήθηκε να αγνοήσει τις ανθρώπινες αδυναμίες και τις περιέγραψε όσο καλύτερα μπόρεσε στην τέχνη του, με ρεαλισμό και δύναμη. Περιέγραψε επίσης και την ερωτική αδυναμία με πάθος κι ομορφιά, καθώς κι ο ίδιος έζησε μια ζωή με έντονο ερωτισμό.
Γόνος εργατικής οικογένειας του Παρισιού, ο Φρανσουα Ογκίστ Ρενέ Ροντέν υπήρξε εξαιρετικά κακός μαθητής. Όταν άφησε το σχολείο στα 14 του χρόνια, διάβαζε δύσκολα, μετρούσε μετά βίας και διακήρυττε: «Τα ορθογραφικά λάθη δεν είναι χειρότερα από τα σχεδιαστικά λάθη που κάνουν όλοι οι άλλοι». Ο πατέρας του του επέτρεψε επιφυλακτικά να γραφτεί το 1854 στην Αυτοκρατορική Σχολή Σχεδίου και Μαθηματικών, ένα κρατικά επιδοτούμενο Ιινστιτούτο, που δίδασκε σχέδιο σε διακοσμητές. Μετά από δυο χρόνια εκεί, ο Ροντέν προσπάθησε να μπει στην πιο επιφανή Σχολή Καλών Τεχνών, αλλά απέτυχε στις εξετάσεις τρεις φορές. Απογοητεύτηκε, αλλά με τον καιρό υιοθέτησε μια συμπεριφορά του τύπου «Δεν με απολύεις εσύ – παραιτούμαι εγώ». Πάντως, ο πατέρας του κουράστηκε να πληρώνει κι επέμεινε να πιάσει ο γιος του κανονική δουλειά. Έτσι, άρχισε να εργάζεται ως βοηθός καλλιτεχνών σε ατελιέ κι εργαστήρια. Μετά από δέκα χρόνια στη δούλεψη άλλων, έκανε την πρώτη του έκθεση στις Βρυξέλλες το 1871.
Μια μορφή εκπληκτικά ζωντανή
Το 1875 ο Ροντέν πήγε στην Ιταλία να δει τα αριστουργήματα της Αναγέννησης. Αφού μελέτησε τον Μικελάντζελο, ακολούθησε η πρώτη του απόπειρα για γυμνό και το πρώτο του σκάνδαλο, με το άγαλμα ενός τέλεια μυώδους άντρα με τίτλο: «Η Εποχή του Μπρούντζου». Σε μία εποχή που η γλυπτική προτιμούσε τα νεοκλασικά ιδεώδη από τις ρεαλιστικές περιγραφές του ανθρώπινου σώματος, η μορφή ήταν εκπληκτικά ζωντανή – σε βαθμό που οι κριτικοί των κατηγόρησαν ότι καλούπωσε το άγαλμα πάνω σε ένα ζωντανό μοντέλο, αντί να να το σχηματίσει με το χέρι του.
Χρειάστηκε κυβερνητική έρευνα για να λήξει το θέμα.
Ωστόσο, η φασαρία κίνησε την προσοχή του Γαλλικού Υπουργείου Καλών Τεχνών, που αγόρασε το άγαλμα το 1880 και κατόπιν του ανέθεσε να σχεδιάσει μια μνημειώδη πόρτα για ένα προγραμματισμένο μουσείο διακοσμητικών τεχνών.
Ο Ροντέν στράφηκε στη «Θεία Κωμωδία» του Δάντη, που περιγράφει την Κόλαση, το Καθαρτήριο και τον Παράδεισο.
Εστιάζοντας στα αιώνια μαρτύρια των καταραμένων, ονόμασε το έργο του, «Οι Πύλες της Κόλασης». Ο «Στοχαστής» ξεκίνησε ως απεικόνιση του Δάντη. Αρχικά φαντάστηκε τον ποιητή ως όρθια μορφή με μανδύα, ενστικτωδώς όμως προτίμησε την εννοιολογία από την αλληγορία.
Ο Ροντέν κι η κλασσική Ελλάδα
Ο Ροντέν δημιουργούσε όλο και πιο αποσπασματικές μορφές, δεκάδες χέρια, πόδια και κεφάλια εμπνευσμένα από τα απομεινάρια ελληνικών και ρωμαϊκών γλυπτών. Ήθελε το έργο του να μένει ημιτελές, αφήνοντας να φαίνονται τα σημάδια από το καλούπωμα και τα δακτυλικά αποτυπώματα. Το 1911 οι Γάλλοι τον έβλεπαν ως εθνικό θησαυρό. Η κυβέρνηση αγόρασε το σπίτι στο Παρίσι, το Οτέλ Μπιρόν, για να γίνει μουσείο. Ως αντάλλαγμα, ο Ροντέν δώρισε όλο το έργο του στο κράτος. Με το ξέσπασμα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου κατέφυγε στο εξοχικό του στη Μεντόν, νοτιοδυτικά του Παρισιού, όπου δεν χρειαζόταν ν’ αντιμετωπίζει ούτε την έλλειψη κάρβουνου και τροφίμων ούτε την απειλή γερμανών στρατιωτών. Συνέχισε να δουλεύει, μέχρι που υπέστη εγκεφαλικό τον Ιούλιο του 1916. Πέθανε στη Μεντόν, περιστοιχισμένος από θαυμαστές του, τον Νοέμβριο του 1917.
΄Ενας από τους πιο άπιστους εραστές όλων των εποχών
Ο Ροντέν συνάντησε τη ράφτρα Ροζ Μπερέ το 1864. Ενώ πόζαρε γι’ αυτόν, έμεινε έγκυος. Ο γιος τους γεννήθηκε το 1866, αν κι ο Ροντέν δεν τον αναγνώρισε ποτέ. Για το υπόλοιπο της ζωής τους, η Μπερέ παρέμεινε αφοσιωμένη στον καλλιτέχνη: Του καθάριζε, του μαγείρευε και κοιμόταν στο κρεβάτι του. Τούτο δεν τον εμπόδισε να κυνηγά άλλες γυναίκες. Όταν συναντήθηκε με την Καμίλ Κλοντέλ το 1882, εκείνος ήταν καθιερωμένος και η Κλοντέλ νεαρή μαθητευόμενη, που τον εντυπωσίασε με τις ικανότητές της, την ευφυΐα και τη φιλοδοξία της. Σύντομα συνεργάζονταν και συζούσαν σε μία ερωτική φωλιά στην εξοχή. Το πάθος δεν κράτησε και τελικά χώρισαν το 1898. Η Μπερέ πάντως του στάθηκε πιστή. Οι περισσότεροι δεν μπορούσαν να καταλάβουν πώς, ενώ ο Ροντέν ήταν πλούσιος και διάσημος, αυτή έδειχνε ικανοποιημένη στη θέση της υπηρέτριας. Όταν και οι δύο ήταν στα τελευταία τους, οι φίλοι τους έπεισαν επιτέλους τον Ροντέν ότι η σχέση έπρεπε να επισημοποιηθεί. Παντρεύτηκαν στις 29 Ιανουαρίου 1917, καταχείμωνο εν μέσω πολέμου. Η Μπερέ ήταν κατάκοιτη στον γάμο και πέθανε δύο εβδομάδες αργότερα.
Η διάλεξη θα συνδυαστεί με περιήγηση στις αίθουσες όπου εκτίθενται τα τρία έργα του Rodin. Είσοδος ελεύθερη από την οδό Τοσίτσα 1. Δελτία προτεραιότητας θα δίνονται από τις 18:00.
Info:
Διεύθυνση: Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Πατησίων 44, Αθήνα 106 82
Τηλ: 213214 4891
Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα 13:00-20:00, Τρίτη-Κυριακή 09:00-16:00
Email: eam@culture.gr
www.namuseum.gr
Με πληροφορίες από ΒΙΚΙΠΑΙΔΕΙΑ και Μηχανή του Χρόνου