Ισως οι περισσότεροι να τον γνωρίζουν ως ζωγράφο. ΄Ομως, ο Μιχαήλ Αξελός υπήρξε (και) υπάλληλος της Τράπεζας της Ελλάδος. Στη ζωή του «οδοιπόρησε» μεταξύ αυτών των δυο κόσμων: του ατελιέ και της εργασίας του. Που τέμνονται αυτοί οι δύο δρόμοι; Ιδού:
Είναι ο πρώτος ΄Ελληνας σχεδιαστής τραπεζογραμματίων και νομισμάτων. Είναι ακόμα ο σχεδιαστής του εμβλήματος της Τράπεζας, που παρουσιάζει τη θεά Αθηνά καθισμένη σε αρχαϊκό κάθισμα (έργο του 1928). Είναι, επίσης, ο δημιουργός του εντυπωσιακού ομαδικού πορτραίτου των μελών του Γενικού Συμβουλίου της Τράπεζας της Ελλάδος, έργου που ολοκλήρωσε το 1947 κατά παραγγελία της Τράπεζας. Το μεγάλων διαστάσεων (180,5 x 371 εκ.) αυτό έργο βρίσκεται στο Κεντρικό της Κατάστημα.
Μισός αιώνας από το θάνατό του
Και είναι η Τράπεζα της Ελλάδος που τιμά τον ζωγράφο Μιχαήλ Αξελό με αφορμή τη συμπλήρωση 50 χρόνων από το θάνατό του. Το Κέντρο Πολιτισμού, ΄Ερευνας και Τεκμηρίωσης της Τράπεζας της Ελλάδος οργανώνει έκθεση στο Μουσείο της Τράπεζας (Αμερικής 3, Αθήνα) με τίτλο «Μιχαήλ Αξελός (1877-1965) – Ανάμεσα σε δύο κόσμους».
Ο Αξελός, εκτός από καταξιωμένος ζωγράφος κατά το πρώτο ήμισυ του περασμένου αιώνα, υπήρξε υπάλληλος της Τράπεζας της Ελλάδος από τότε που η Τράπεζα ανέλαβε το εκδοτικό προνόμιο (1928) και μέχρι τη συνταξιοδότησή του (1946). Ήταν δε ο πρώτος Έλληνας σχεδιαστής τραπεζογραμματίων και νομισμάτων, καθώς εργαζόταν από το 1902 στην Εθνική Τράπεζα και το 1918 του ανατέθηκε ο σχεδιασμός των νέων τύπων χαρτονομισμάτων. Μέχρι τότε ο σχεδιασμός και η παραγωγή των ελληνικών τραπεζογραμματίων γινόταν σε άλλες χώρες. Στην Τράπεζα της Ελλάδος, όπου μετατέθηκε το 1928, ο Αξελός ασχολήθηκε, εκτός από τα τραπεζογραμμάτια, και με οτιδήποτε άλλο απαιτούσε καλλιτεχνική επιμέλεια.
Η έκθεση βασίζεται στο πλούσιο ζωγραφικό έργο του Αξελού, το οποίο κληροδότησε στην Τράπεζα η κόρη του Άννα Αξελού-Κοντομάτη και το μεγαλύτερο μέρος του δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ στο κοινό. Η τελευταία έκθεση για τον Αξελό ήταν η αναδρομική που οργάνωσε η Εθνική Πινακοθήκη τον Απρίλιο του 1984.
Όπως επισημαίνει ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας στον πρόλογο του καταλόγου, «η Τράπεζα της Ελλάδος επιχειρεί να επανασυστήσει στο κοινό τον εικαστικό, το έργο του οποίου τοποθετείται ανάμεσα σε δύο κόσμους: αυτόν της Τράπεζας και αυτόν της προσωπικής καλλιτεχνικής του δημιουργίας».
Ο Αξελός, μετά την αποφοίτησή του από τη Νομική Σχολή, εγγράφηκε στη Σχολή Καλών Τεχνών όπου διετέλεσε μαθητής του Γεωργίου Ροϊλού, του Γεωργίου Ιακωβίδη και του Σπύρου Βικάτου, οι οποίοι τον εισήγαγαν στον ακαδημαϊσμό, που κυριαρχούσε στην ελληνική ζωγραφική στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Ακολούθως συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι, στην Académie Julian και στην Académie de la Grande Chaumière, όπου επηρεάστηκε από τα ρεύματα του φωβισμού και του κυβισμού, που είχαν κάνει τότε την εμφάνισή τους.
Σε αντίθεση με ζωγράφους της γενιάς του, όπως ο Κωνσταντίνος Μαλέας και ο Κωνσταντίνος Παρθένης οι οποίοι βρέθηκαν περίπου την ίδια περίοδο στο Παρίσι και μπόρεσαν να αφομοιώσουν τα κηρύγματα του μοντερνισμού, ο Αξελός προτίμησε να κινηθεί καλλιτεχνικά στην ασφάλεια της ακαδημαϊκής γνώσης, καθώς γνώριζε ότι, επιστρέφοντας στην Αθήνα, θα ήταν υποχρεωμένος να κινηθεί σε συντηρητικούς δρόμους.
Αξελός: Μια ιδιαίτερη περίπτωση
Όπως τονίζει στον κατάλογο της έκθεσης ο ιστορικός τέχνης Κωνσταντίνος Παπαχρίστου, ο Αξελός είχε την «ατυχία» να μην ανήκει ούτε στους ακαδημαϊκούς ζωγράφους ούτε στη «γενιά του ΄30». «Εντούτοις, από αρκετά έργα του αναδεικνύονται στοιχεία που δείχνουν ότι προσπαθούσε να αποδώσει όσα είχε μάθει και δει στο Παρίσι, άλλοτε επιφανειακά και άλλοτε μέσα από μια πιο πολύπλοκη διαδικασία. Η προσπάθεια αυτή εξελίχθηκε, και εν μέρει δικαιώθηκε, στα χρόνια μετά την αποχώρησή του από την Τράπεζα.»
Μετά την αποχώρησή του από την Τράπεζα της Ελλάδος, ο Αξελός αποδεσμεύθηκε από το συντηρητικό πλαίσιο, στο οποίο ο ίδιος είχε εντάξει τη ζωγραφική του, χρησιμοποιώντας νέες αποχρώσεις και πιο έντονες αντιθέσεις, στοιχεία που φαίνονται στη σειρά των Καραβιών που ζωγράφισε. Όπως αναφέρει ο κ. Παπαχρίστου, «μετά το 1950, ο Αξελός κάνει τη δική του προσπάθεια να ξεφύγει από τα όρια του ακαδημαϊσμού, χωρίς όμως να απεμπολήσει τις δυνατότητες με τις οποίες ήταν προικισμένος: τη σχεδιαστική ικανότητα, την καλή γνώση του χρώματος και την άρτια τεχνική του κατάρτιση.»
Στη συνέντευξη τύπου που έγινε για να παρουσιαστεί η έκθεση μίλησαν ο διευθυντής του Κέντρου Παναγιώτης Παναγάκης, ο υπεύθυνος του Μουσείου Μάνος Κορδάκης, η επιμελήτρια της έκθεσης Ειρήνη Παλιούρα και ο ιστορικός τέχνης Κωνσταντίνος Παπαχρίστου, ο οποίος έγραψε τα κείμενα του καταλόγου της έκθεσης. Το κοινό μπορεί να την επισκέπτεται από την Τρίτη 22 Δεκεμβρίου 2015.
Info:
Μουσείο της Τράπεζας της Ελλάδος, Αμερικής 3, Αθήνα 102 50
Τηλ: 210 32 04 444, Φαξ: 210 32 02 253
Email: museum@bankofgreece.gr
Ώρες λειτουργίας:
Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή: 09:00 - 15:00.
Πέμπτη: 09:00 - 19:00.
Το Μουσείο παραμένει κλειστό τη Δευτέρα, το Σάββατο και την Κυριακή, καθώς και τις επίσημες αργίες.
Η είσοδος είναι δωρεάν.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Νέα γυναικοκτονία στην Ιταλία: Σαραντάχρονος δολοφόνησε τη σύντροφό του και έβαλε τέλος στη ζωή του [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,10,608,351/crop/both/78/78fd29a78cbb41aaae838c85395ac0cb.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Εκνευρίστηκε on air ο Κωστόπουλος: "Κάθε φορά που πάω να μιλήσω..." [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/36/3629d97ccc774309ac6883ee36382e19.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Η στιγμή που οι αγρότες της Εύβοιας και της Θήβας σηκώνουν τις μπάρες στα διόδια στις Αφίδνες [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/40/4095c1e075bc4d8caa0e07f1a97a2076.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Κωπηλασία γεμάτη χρώμα με φόντο τον Θερμαϊκό, φέτος στο "5o Santa SUP" [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x303/27,0,567,303/crop/both/30/30736efe272b4611aec05e5dd3083360.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Παναθηναϊκός: Οι φίλαθλοι πέταξαν κουκλάκια στο γήπεδο για το "Χαμόγελο του Παιδιού" [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/49/49e16e7010024005bc9834c6b6a5a03e.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Αυστραλία: Αποδοκιμασίες κατά του πρωθυπουργού στις εκδηλώσεις μνήμης για την επίθεση στην παραλία Μποντάι [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x470/0,13,608,354/crop/both/0c/0ca32039ef4f42d78dc914d8cdc1d5ef.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Κυριακή με ανοιχτά μαγαζιά: Κοσμοπλημμύρα στο κέντρο για τα δώρα των εορτών [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,63,608,404/crop/both/d6/d6fc2601f332474986ef29fa8c2de55b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Tρέιλερ για το μεγάλο φινάλε του "Stranger Things": "Ήρθε η ώρα για έναν νέο κόσμο" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x377/0,21,608,362/crop/both/d9/d92b961c7157442ab01e2dc10c35ac96.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Νατάσσα Μποφίλιου: "Ας αφήσουμε τα τραγούδια και τη μουσική να μιλήσουν γιατί μιλούν καλύτερα" [Βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/bb/bb776086b22c4fe4901a47651e08eaeb.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Εκεί όπου η παράδοση λάμπει: Ανακαλύπτοντας την αργυροτεχνία των Ιωαννίνων σε ένα μουσείο κόσμημα [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,31,608,372/crop/both/26/262ab2e4168b4c5388b87e6bdd0993ea.jpg?quality=60&404=default&v=2)
