Εκεί όπου κάποτε στεγάζονταν οι μοδίστρες του Εθνικού Θεάτρου, εκεί όπου έραβαν τα κοστούμια των παραστάσεων και πραγματοποιούσαν τις μοδιστρικές πρόβες, τις επιδιορθώσεις και τη συναρμολόγηση τoυς, εγκαινιάζεται από τις 24 Μαρτίου ο νέος χώρος παραστάσεων και δράσεων της ομάδας Αμάλγαμα της Μαρίας Γοργία. Στον 5ο όροφο της Μενάνδρου 47 ο «Χώρος Αμάλγαμα» παίρνει σάρκα και οστά με το «Το Μονόπετρο του Πύργου», μια συμμετοχική περφόρμανς εμπνευσμένη από τον Πύργο του Κάφκα, τα ψυχαναλυτικά πεδία και την κοινωνική και έμφυλη πραγματικότητα. Οι άντρες που παίζουν στην παράσταση δεν είναι περφόρμερς ή ηθοποιοί, κι αυτό αποτελεί μια συνειδητή επιλογή για τη βιωματική δραματουργία του έργου, με σκοπό να κυριαρχεί το στοιχείο του ακατέργαστου και αφτιασίδωτου ρεαλισμού, συγχέοντας έτσι και τα όρια μεταξύ πραγματικού και αναπαραστατικού.
Η δημιουργός της παράστασης, χορογράφος Μαρία Γοργία μας μιλά για τη νέα της δουλειά
Εξηγείστε μας το θέμα της νέας δουλειάς σας
Το έργο «το Μονόπετρο του Πύργου πραγματεύεται την αγωνία του ανθρώπου να ανήκει κάπου ώστε να μην αισθάνεται ελλιπής. Η αγωνία αυτή έχει εμφυτευτεί στο άτομο από πολύ πολύ νωρίς θεωρώ εγώ, καθώς στα πολύ πρώιμά του χρόνια, όπου γίνεται και η σημαντικότερη «διαμόρφωσή» του, εμποτίζεται από την ελλειπτικότητα της μάνας η οποία την φέρει (σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό) ασυνείδητα καθώς την έχει κληρονομήσει και εκείνη από τη δική της μητέρα. Η αγωνία κάποιες φορές είναι τόσο «μεγάλη», ή βαθειά, που καταρρακώνει σε μεγάλο βαθμό τις υπόλοιπες επιθυμίες του ανθρώπου και κυρίως την ικανότητα ανάπτυξης του Εγώ του ως ανεξάρτητο ον, με το δικό του πυρήνα εαυτού, ξέχωρο και με αίσθηση αυτοπληρότητας.
Το έργο λοιπόν κάνει ένα βήμα προς τα πίσω (σε σχέση με τον ανήλικο-ενήλικα του Νηπιαγωγείου), προς την Πυρηνική Οικογένεια. Καθώς η Πυρηνική Οικογένεια, (και ακόμα περισσότερο η Ελληνική Οικογένεια) εκπαιδεύει διεξοδικά τα άτομα ώστε να μην αναπτύξουν την κυριότητα του Εαυτού τους και να “ζήσουν προσκολλημένα, έτσι ώστε να προσκολλούν κομμάτια των άλλων ανθρώπων στον Εαυτό και ύστερα να αγνοούν τη διαφορά ανάμεσα στην ετερότητα στον εαυτό τους και στην ταυτο-ομοιότητα του εαυτού τους”(Νταίηβιντ Κούπερ, “ο θάνατος της οικογένειας”) η ανάγκη να ανήκουμε κάπου και η αίσθηση της μη πληρότητας του Εαυτού μεγεθύνεται! Οι διαπροσωπικές σχέσεις και οι “έρωτες” δεν εκκινούνται παρά ,πολύ συχνά, κυρίως από αυτή την αίσθηση ότι είμαστε ανίκανοι, να ζήσουμε μόνοι, αλλά και “προβληματικοί” (και κυρίως οι γυναίκες που ακόμα και σήμερα στα κρυφά χαρακτηρίζονται “γεροντοκόρες”).
Εμπνευσμένη και επηρεασμένη από τον Πύργο του Κάφκα και τον (ακραίο ίσως) Ναίηβιντ Κούπερ με το βιβλίο του “ο Θάνατος της Οικογένειας”, το έργο “το Μονόπετρο του Πύργου” περνάει από το προσωπικό στο συλλογικό- πολιτικό, από το έμφυλο στο βαθύτερα υπαρξιακό, από τη σουρεαλιστική σχεδόν αφήγηση του έργου του Κάφκα στον ρεαλισμό του σήμερα.
Πως επιλέξατε τον συγκεκριμένο χώρο για την παράστασή σας;
Ο χώρος επιλέχτηκε σε σχέση με τη σημειολογία του θα έλεγα. ΄Εψαχνα για ένα χώρο που θα υπηρετούσε την ιδέα του έργου, και κυρίως θα έφερε κάποια αισθητικά στοιχεία μιας Δημόσιας Υπηρεσίας στην Ελλάδα. Όταν αντίκρυσα αυτό το χώρο η ομοιότητα με την Εφορία πχ που ανήκω εγώ, τη ΔΟΥ Αμαρουσίου, ήταν μεγάλη! Επίσης ήθελα να είναι σε κάποιον “ψηλό” όροφο ώστε να υπάρχει μια μορφή σύνδεσης με τον “Πύργο” του Κάφκα, αλλά και η δυσκολία μετακίνησης που απαντάται σε όλο το έργο στον Κάφκα. Επίσης ήθελα να είναι σε ένα πολύ κεντρικό σημείο της Αθήνας, σε αντιστοιχία με τον Πύργο του Κάφκα.
Γιατί επιλέγετε πάντα μη θεατρικούς / μη συμβατικούς χώρους για τις παραστάσεις σας;
Δεν επιλέγω καθόλου πάντα. Τα τελευταία χρόνια, για την ακρίβεια 2-3 χρόνια, αποφάσισα να απέχω για ένα διάστημα από τις θεατρικές σκηνές. Η απόφασή μου αυτή είναι συνιστώστα 2-3 παραγόντων. Καταρχάς, λόγω ανάγκης μείωσης του κόστους παραγωγής (τα θέατρα ζητούν από εμάς του χορογράφους από 200-400 και πάνω ευρώ, αναλόγως βέβαια και με το χώρο, για κάθε 1 παράσταση). Δεύτερον, αλλά πολύ σημαντικό, ιδεολογικά διαφωνώ με το να κάνουμε σα να αγνοούμε την κρίση όταν εμάς δε μας έχει αγγίξει ακόμα πολύ! Τρίτον, ήθελα να γίνει πιο οικονομικά προσιτό στον κόσμο να έρθει να δει μια παράσταση. Γι αυτό, παρόλο το ότι το κόστος της παραγωγής καλύπτεται από ότι έχει μείνει στον κουμπαρά μου και από συνεισφορές των φίλων του Σωματείου Αμάλγαμα, και επίσης παρόλο που πρόκειται για δουλειά επαγγελματική στην οποία εγώ αφιερώνω παραπάνω από ένα full time τρίμηνο, θα συνεχίσουμε και φέτος με είσοδο με προαιρετική συνεισφορά. Τέταρτον γιατί τα τελευταία χρόνια θέλω να δημιουργώ έργα όπου το πραγματικό και το παραστασιακό συγχέονται.
Τι είναι μια συμμετοχική παράσταση;
Συμμετοχική παράσταση είναι η παράσταση που για να πραγματοποιηθεί χρειάζεται τη συμμετοχή του κοινού. Το Μονόπετρο του Πύργου αποτελείται από σκηνές που είναι συμμετοχικές και από σκηνές που δεν είναι. Οι συμμετοχικές δε μπορούν να συμβούν-λειτουργήσουν χωρίς τη συμμετοχή του κοινού. Παρόλα αυτά δεν πρόκειται για “διαδραστική” παράσταση, καθώς στο κοινό δε δίνουμε την “ελευθερία-δικαίωμα” να αλλάξει την πλοκή του έργου ή να συνσκηνοθετήσει! Του ζητάμε να συμμετέχει στο “παιχνίδι” μας, να γίνει συνένοχος.
Για ποιο λόγο τα ζητήματα ενηλικίωσης είναι τόσο κεντρικά στις παραστάσεις σας;
Από την περίοδο που άρχισε η κρίση άρχισα να ψάχνω τα “γιατί” και τα διότι” της τωρινής μας κατάστασης, τόσο από ιστορικοπολιτικό επίπεδο όσο και από προσωπικό-ψυχαναλυτικό επίπεδο. Η λέξη “ανωριμότητα” θεωρώ ότι χαρακτηρίζει όλους αυτούς τους τομείς! Η Ελλάδα είναι μια χώρα που καθόλη τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, και εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης, αλλά και της απίστευτης φυσικής της ομορφίας, δεν έχει ενηλικιωθεί ακόμα! Κάποιοι από τους πολίτες της νομίζω φέρουν επίσης αυτά τα χαρακτηριστικά και κυρίως αυτή τη νοοτροπία! Είναι τα αδύναμα νήπια που και δε μπορούν να αναλάβουν τον εαυτό τους και πρέπει κάπου να ανήκουν, αλλιώς αισθάνονται εντελώς ασήμαντα!