Μια σημαντική έκθεση για την ιστορία της ελληνικής αφαίρεσης

Φθινοπωρινή επανεκκίνηση με διαλέξεις και ξεναγήσεις, εικαστικά εργαστήρια και μουσικές εκδηλώσεις στην έκθεση «Χωρίς τίτλο ΙΙ. Ελληνική Μεταπολεμική Αφαίρεση: Τα ηρωικά χρόνια» κάνει από σήμερα 7/9 o Μητροπολιτικός Οργανισμός Μουσείων Εικαστικών Τεχνών Θεσσαλονίκης (ΜOMus) στο αθηναϊκό σκέλος του, το Μουσείο Άλεξ Μυλωνά.

Στο εκλεκτικιστικό κτίριο των αρχών του 20ού αιώνα της πλατείας Ασωμάτων δίνεται στο κοινό μια καλή ευκαιρία ως τις 29 Σεπτεμβρίου, οπότε λήγει η ομώνυμη έκθεση/παραγωγή του MOMus που εγκαινιάστηκε τον περασμένο Ιούνιο, να πάρει μια γεύση για τις δύο βασικές τάσεις της ελληνικής αφαίρεσης- ακραία και μερική- όπως αυτή εκφράστηκε με ανανεωτική ορμή, φιλοδοξώντας να υπερβεί παραδοσιακές συμβάσεις και όρια την δεκαετία του 1950 έως και τα μέσα του 60.

Χρόνια «ηρωικά», τα χαρακτηρίζουν οι επιμελητές της έκθεσης, επειδή οι καλλιτέχνες που την υποστήριζαν επιχείρησαν μια μετάβαση από την ελληνικότητα στην πρωτοπορία. Κίνηση που στην εποχή της αμφισβητήθηκε και απορρίφτηκε από πολλούς κύκλους.

Η αρχή ενός σημαντικού κινήματος

Η έκθεση εστιάζει στα χρόνια της εμφάνισης και βαθμιαίας καθιέρωσης της αφαίρεσης στην ελληνική τέχνη, από τη δεκαετία του 1950 έως και τα μέσα της δεκαετίας του 1960, περίοδο κατά την οποία η αφαίρεση πέρασε από πολλά στάδια, γνώρισε την αμφισβήτηση, την πολεμική και την απόρριψη και ενδύθηκε διαφορετικές μορφές. Μέσα από το έργο 26 ζωγράφων και γλυπτών, εκ των πιο σημαντικών εκπροσώπων της σύγχρονης τέχνης στην χώρα, διαγράφεται η ιστορία του καλλιτεχνικού αυτού ρεύματος.

Η δημοσίευση του μανιφέστου των «Ακραίων» από την ομώνυμη ομάδα καλλιτεχνών -Αλέκος Κοντόπουλος, Λάζαρος Λαμέρας, Γιάννης Μαλτέζος, Γιάννης Γαΐτης, Δημήτρης Χυτήρης, Καίτη Αντύπα- το φθινόπωρο του 1949, συμπίπτει με το τέλος του Εμφυλίου και παράλληλα σηματοδοτεί την αρχή μιας σημαντικής διεκδίκησης: της ελεύθερης έκφρασης και αυτονομίας του καλλιτέχνη απέναντι στην επικράτηση της αναπαράστασης ως τρόπου έκφρασης και κυρίαρχης ιδεολογίας. Η προσπάθεια αυτή επιχειρείται από παλαιότερους και νεότερους καλλιτέχνες, οι οποίοι αναλαμβάνουν να υλοποιήσουν το αίτημα της ανανέωσης και του εκσυγχρονισμού της ελληνικής τέχνης, σε αντιπαράθεση προς τις ελληνοκεντρικές αναγνώσεις του μοντερνισμού.

Στο επίκεντρο αντιπαραθέσεων και συγκρούσεων

Η αφηρημένη τέχνη βρίσκεται στο επίκεντρο των συζητήσεων, πυροδοτεί αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις σε αισθητικό και ιδεολογικό επίπεδο. Τεχνοκρίτες όπως ο Άγγελος Προκοπίου με τα κείμενά του στην εφημερίδα Η Καθημερινή, η Ελένη Βακαλό, ο Τώνης Σπητέρης και ο Αλέξανδρος Ξύδης υπερασπίζονται την αφηρημένη τέχνη ως την πλέον σύγχρονη καλλιτεχνική έκφραση, ενώ απέναντί τους βρίσκονται οι συντηρητικοί, οι υπερασπιστές της ελληνικότητας, αλλά και ένα μεγάλο μέρος της αριστερής, μαρξιστικής διανόησης, η οποία προκρίνει μια ρεαλιστική τέχνη με ουμανιστικό περιεχόμενο και επίκεντρο τον άνθρωπο. Ο κριτικός λόγος, από όποια πλευρά κι αν εκφέρεται, εμφανίζεται έντονα προβληματικός, στερούμενος, τις περισσότερες φορές, μιας συγκροτημένης θεωρητικής κατάρτισης, με αισθητικά κριτήρια διαμορφωμένα από ιδεολογικές, πολιτικές ή προσωπικές επιλογές του κάθε τεχνοκρίτη, ενώ, παράλληλα, αναδύεται το κρίσιμο ζήτημα των σχέσεων σύγχρονης τέχνης και «ελληνικότητας».

Πληροφορίες:

Η έκθεση «Χωρίς τίτλο ΙΙ. Ελληνική Μεταπολεμική Αφαίρεση: Τα ηρωικά χρόνια» στο MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά περιλαμβάνει έργα των συλλογών του ΜΟΜus, αλλά κυρίως δάνεια από σημαντικά ιδρύματα, όπως η Εθνική Πινακοθήκη-Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, η AlphaBank, το Ίδρυμα Γεωργίου Ζογγολόπουλου, ιδιωτικές συλλογές και αρχειακό υλικό από το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης–iset.

Συμμετέχοντες καλλιτέχνες:: Αχιλλέας Απέργης, Γιώργος Βακαλό, Γιάννης Γαΐτης, Chryssa(Χρύσα Βαρδέα), Φρόσω Ευθυμιάδη-Μενεγάκη, Γιώργος Ζογγολόπουλος, Βλάσης Κανιάρης, Χρίστος Καράς, Νίκος Κεσσανλής, Αλέκος Κοντόπουλος, Δημήτρης Κοντός, Κώστας Κουλεντιανός, Λάζαρος Λαμέρας,Χρήστος Λεφάκης, Κλέαρχος Λουκόπουλος, Γιάννης Μαλτέζος, Άλεξ Μυλωνά, Κοσμάς Ξενάκης, Χρύσα Ρωμανού, Νίκος Σαχίνης, Γεράσιμος Σκλάβος, Θεόδωρος Στάμος, Γιάννης Σπυρόπουλος, Γιώργος Τούγιας, Κώστας Τσόκλης, Γιάννης Χαΐνης, Σωσώ Χουτοπούλου-Κονταράτου

Επιμέλεια έκθεσης: Θούλη Μισιρλόγλου, Προϊστάμενη Τμήματος Συλλογών MOMus-Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης-Συλλογές Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης & Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης, Γιάννης Μπόλης, Προϊστάμενος Τμήματος Σύγχρονης Γλυπτικής, MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά

MOMus-Μουσείο Άλεξ Μυλωνά

Πλ. Ασωμάτων 5, Θησείο, Αθήνα

Τ: +30 210 3215717

Μέρες & ώρες λειτουργίας Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο: 11:00 - 19:00, Πέμπτη:11:00 - 22:00, Κυριακή: 11:00 - 16:00

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr