Μίμης Ανδρουλάκης: Ο «διονυσιακός» Μίκης και οι εκατοντάδες γυναίκες του

«"Σαλός Θεού" είναι ο Μίκης. Ο Τρελός του Θεού. Αυτός που αντλεί το δικαίωμα από τα αδικημένα πλάσματα του Θεού για να σταθεί ως ίσος προς ίσον απέναντι σε όποια εξουσία, απέναντι στον ίδιο το Θεό. Ενας χαρακτηρισμός που πρώτη φορά φέρνει στο φως η ερωμένη του Σοστακόβιτς, Μαργαρίτα Κους. Πέρασαν πολλές Μαργαρίτες και στη ζωή του Σοστακόβιτς και στη ζωή του Μίκη. Πολλές προσωπικότητες μαζί με το Μίκη παρελαύνουν στο βιβλίο. Θα δείτε και τα απόκρυφα του βίου τους, του έργου τους».

«Αυτού του τύπου το βιβλίο δεν υπάρχει στου Μίκη την εργογραφία. Ο Μίκης αυτοβιογραφείται διαρκώς. Αυτό δεν είναι αυτοβιογραφία. Είναι ένα βιβλίο που πάει στον βαθύτερο πυρήνα – όχι του Μίκη αλλά των πραγμάτων. Ο Μίκης είναι το όχημα, ο παγκόσμιος ιστός για να αφηγηθούμε την μεταπολεμική ιστορία της Ελλάδος. Γι' αυτό κι ο "Μυστικός Μίκης" (υπότιτλος). Παραπέμπει σε πολλά άγνωστα μέχρι σήμερα. Αυτό το βιβλίο είναι μια έκπληξη και για τον ίδιο τον Μίκη. Αντιπροσωπεύει πράγματα που ούτε κι ο Μίκης δεν ξέρει. Τις ρίζες του, τους γονείς του κι άλλα».

«Ο ίδιος το χαρακτηρίζει “πρόκληση” αυτό το βιβλίο και με κάποιο φόβο ακόμα. Παρά τη διακριτικότητά μου υπάρχουν τα πάντα του Μίκη – και κρυπτικά. Με κάποια διακριτικότητα υπάρχει η τερατώδης Διονυσιακή του φυσιογνωμία – δηλαδή η ερωτική...»

«Ναί, είναι εκατοντάδες οι γυναίκες με τις οποίες "συναντήθηκε" - να το πούμε κομψά. Είναι, όμως, μια βαθύτερη σχέση αυτή, με μια ιερότητα. Στο Μίκη διασταυρώνονται ένα ασκητικό ιδεώδες – είχε μια αφύσικη παρθενία – και ο Διονυσιακός παροξυσμός. Δεν είναι μια σεξιστική παρασπονδία αλλά κάτι βαθύτερο».

«Πράγματι, πιο πολύ εντυπωσιάστηκε από την Τάνια, τη σύντροφο του Τσε Γκεβάρα απ' ότι από τον Τσε. Εκπλήρωνε μια αποστολή αλλά άρεσε στον Τσε. Ηταν ανατολικογερμανίδα, πιθανώς κι άνθρωπος της Σοβιετικής ΄Ενωσης. Αλλά στάθηκε δίπλα στο Τσε, και μάλιστα σκοτώθηκε μαζί του. Ο Μϊκης τη γνώρισε στα βουνά της Σιέρα Μαέστρα κι είχε σκοπό να κάνει την όπερα "Τάνια". Το έλεγε, το ελεγε... Τελικά αυτό δεν έγινε».

- Υπήρξε ποτέ η εκείνη η Τάνια σύντροφος του Μίκη Θεοδωράκη;

«Οχι, δεν υπήρξε σύντροφος του Μίκη... Δεν πρόλαβε. Αν ζούσε, ίσως...»

«Με τον Τίτο είχε στενή σχέση, με τον Μιτεράν, ρον Κάστρο, τον Tσε Γκεβάρα αλλά και με τους Κωνσταντίνο Μητσοτάκη και τον Ανδρέα Παπανδρέου ως γνωστόν. Μέσα στο βιβλίο πρώτη φορά θα δείτε να βλέπουν το φως της δημοσιότητας - χωρίς καμία ένσταση από το Μίκη ή από άλλη πλευρά - τα μυστικά ραντεβού του Μίκη με τον Ανδρέα Παπανδρέου. Η ακόμα θα διαβάσετε για ένα συναρπαστικό ταξίδι του με το Χαρίλαο Φλωράκη στις παγωμένες στέπες της Σιβηρίας με τον Υπερσιβηρικό. Ακόμα και τον Τσίπρα πρόλαβε – σε μια σύντομη σχέση καθ' ότι συνυπήρξαν στα διάφορα συλλαλητήρια αλλά έφθασε στο "βάθος" του προσώπου. Εχει μια εκπληκτική συναισθηματική ευφυϊα...»

«Και με τους δυο είχε μια περίεργη σχέση. Ο Μίκης ήταν ο μεγάλος αντίπαλος του Μητσοτάκη την περίοδο 1946 μέχρι το 1970 που συναντιούνται στο Παρίσι μετά την αποφυλάκιση του Μίκη. Εκεί αρχίζει μια άλλη σχέση, Μέχρι τότε είχαν μια αδυσώπητη σχέση.Ο Μίκης ηγείται της ανταρσίας ενάντια στα Ιουλιανά και μετά μέσα στη Χούντα δημιουργείται μια νέα σχέση μαζί του – μια θερμή σχέση – που κατέληξε σε ένα “πικρό ποτήρι” όπως λέει ο ίδιος να συμμετέχει στην κυβέρνησή του κάτω από ειδικές συνθήκες. Επίσης θα δείτε για πρώτη φορά μέσα στο βιβλίο πως ο Μίκης κάνει αυτό το “απελπισμένο διάβημα”».

«Σήμερα το βλέπει, όπως προείπα, ως ένα "πικρό ποτήρι" που υποχρεώθηκε από τις περιστάσεις να το κάνει. Επίσης πως και δεν συμμετέχει στην ίδρυση του Συνασπισμού που εγώ πρωταγωνίστησα; Τι συνέβη; Κι αυτό θα το μάθετε στο βιβλίο. Γιατί δεν ευοδώνεται η σχέση που πάει να "ανοίξει" με τον Παπανδρέου; Το 1988 αρχίζει μ' ένα μυστικό δείπνο του Μίκη με τον Ανδρέα Παπανδρέου στο Καστρί και καταλήγει το 1988 με ένα άλλο δείπνο σε μια ψαροταβέρνα στο Παγκράτι με τον Μητσοτάκη.

«Εγώ καταγράφω - όχι το τώρα, αλλά - μια άλλη στιγμή (σε σχέση με την ερώτηση πως βλέπει σήμερα ο Μίκης Θεοδωράκης τον Αλέξη Τσίπρα). Μια στιγμή σημαντική. Τι βραδιά ου μεγάλου συλλαλητηρίου (σ.σ. Φεβρουάριος 2012) που ουσιαστικά έκανε τον Τσίπρα πρωθυπουργό παρουσία του Μίκη. “Ψηλέ που πας;”, είπα στον Μίκη. “Παίρνεις μια καρέκλα και κάθεσαι στα Προπύλαια. Ξέρεις ότι θα μαζευτεί μισό εκατομμύριο κόσμος. Τι θα τον κάνεις;”. Το ίδιο ερώτημα έθεσε ο Μίκης στον Τσίπρα την ίδια βραδιά. “Σας φέρνω 1 εκατομμύριο ανθρώπους. Που θα τους πάτε;” Η απάντηση δεν ήταν επαρκής, γι' αυτό κι ο Μίκης δεν ακολούθησε το δρόμο του Γλέζου να ενταχθεί, κράτησε απόσταση, ας το πούμε έτσι».

- Οπως;

«Η ερωτική, η διονυσιακή πλευρά του. Δεν θα έκανα μια αγιογραφία του Μίκη».

- Το βιβλίο, λοιπόν, θα μπορούσε να είχε υπότιτλο «Ο Ερωτικός Μίκης» αντί «Ο Μυστικός Μίκης»;

«(Ο Μϊκης) είναι στροβιλισμός. Ενας ιλλιγγιώδης στροβιλισμός που δεν ξεχωρίζεται η πολιτική, ο έρωτας, το μυθολογικό, το παιγνιώδες στοιχείο. Κι είναι μέγας αλληγορικός. Προσέξτε, όταν ακούτε τις δηλώσεις του ποτέ μην τις παίρνετε της μετρητής. Λέει ότι δεν λέει. Και δεν λέει ότι λέει. Το καταλάβατε; Αυτός είναι ο Μίκης. Ενα ασυνήθιστο φαινόμενο που μας βάζει στον πυρήνα των ανθρώπινων πραγμάτων. Δεν έγραψα αυτό το βιβλίο για να λύσω το αίνιγμα του Μίκη μόνο αλλά ολόκληρης της ανθρωπότητας. Για μένα ο Μίκης είναι ο τυφλός Οιδίπους επί Κολωνώ της εποχής μας».