Η Νίκη, ο χαρακτήρας του βραβευμένου με το Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος βιβλίου του Χρήστου Χωμενίδη, είναι η μητέρα του συγγραφέα, κόρη του ιστορικού στελέχους της Αριστεράς Βασίλη Νεφελούδη, και της γυναίκας του Άννας.
Είναι η γυναίκα που δάνεισε το όνομά της στον τίτλο του βιβλίου αλλά και στην παράσταση που μετέγραψε θεατρικά ο Σταμάτης Φασουλής και ο Γιώργος Λύρας στο Θέατρο Ελληνικός Κόσμος. Το δύσκολο εγχείρημα της μεταγραφής ενός μυθιστορήματος 500 σελίδων και η μεταφορά του στη σκηνή μοιάζει άθλος, αφού καταγράφεται όχι μόνο η ιστορική, πλέον πορεία της Ελληνικής Αριστεράς, το πρώτο μισό του 20ου αιώνα για να φτάσει στην μετεμφυλιακή περίοδο, αλλά είναι φορτισμένο με την αφήγηση ζωή της οικογένειας του συγγραφέα.
«Το βιβλίο το ανακάλυψε πρώτος ο Σταμάτης. Ενθουσιάστηκε και μου το έκανε δώρο να το διαβάσω κι εγώ», λέει ο Γιώργος Λύρας, ο οποίος διασκεύασε με τον Σταμάτη Φασουλή το έργο. «Συζητούσαμε μέρες και για την ιστορία της Νίκης αλλά και για τον εξαιρετικό τρόπο με τον οποίο την κατέγραψε ο
Χρήστος. Με αφορμή τα ιδιωτικά το μυθιστόρημα αφηγείται τα δημόσια. Αν και τα όρια μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού βίου αυτής της οικογένειας πολλές φορές μπερδεύονται. Αυτά όλα βέβαια με ένα είδος δικαιοσύνης που πιθανότατα προκύπτει στην χρονική απόσταση των γεγονότων από τον ίδιο το συγγραφέα και το έργο του. Το βιβλίο δεν παίρνει κανενός την πλευρά. Αντίθετα τονίζει τόσο τους πόλους που στο τέλος νιώθεις έντονα μια πολύ μεγάλη πίκρα και τη ματαιότητα όλων αυτών των διχασμών. Διάβαζα και κομμάτια της ιστορίας του Εμφυλίου που δεν γνώριζα - πως ακριβώς είχαν συμβεί - και τα χα χάσει. Αν και όσο πιο βαθιά μπαίνεις σ αυτήν ιστορία τόσο πιο σκοτεινή γίνεται. Τρωτά σημεία και οι μεν και οι δε. Υπεροψία και τύφλωση. Για μένα όλα αυτά έτρεξαν στα μάτια μου με ένα συναρπαστικό ρυθμό με όχημα μια εξαιρετικά σπαρταριστή οικογενειακή ιστορία. Ο Σταμάτης πήρε την απόφαση να το μεταφέρει στο θέατρο κι όταν μου το ‘πε εννοείται πως ήθελα πάρα πολύ να είμαι δίπλα του σ’ αυτή τη διαδικασία. Αποδείχτηκε εξαιρετικά δύσκολο. Η μεταφορά δεν αφορά μόνο τα επεισόδια, μικρά ή μεγάλα. Δημόσια ή ιδιωτικά».
Πατέρας της Νίκης και πρωταγωνιστικός ρόλος στο έργο, ο Αντώνης Αρμάος, πρόσωπο υπαρκτό (Βασίλης Νεφελούδης), τον υποδύεται επί σκηνής ο Στέλιος Μάινας. «Όταν υποδύεσαι ένα ιστορικό πρόσωπο, είναι μάταιο να προσπαθήσεις να του μοιάσεις εξωτερικά. Προσπαθείς να δεις τον κεντρικό άξονα που οδηγεί τον ηρώα σου, και στη
περίπτωση μου, είναι η ξεχασμένη όσο και απλοϊκή για τα δεδομένα της εποχής μας, φράση, ( πίστη σε μια ιδέα)» λέει ο Στέλιος Μάινας. " Ναι, ευτυχώς υπήρξαν εποχές , σκληρές , που οι άνθρωποι, θυσίαζαν τα νιάτα, το μέλλον, την οικογένεια και την ασφάλεια, για μια ιδέα που γινόταν ιδεολογία και modus vivendi. Διαψεύστηκαν; Φυσικά......, εδώ σε διαψεύδει ο εαυτός σου, δεν θα σε διαψεύσει το περιβάλλον σου; Οι διαψεύσεις όμως και πληγώνουν, και αφήνουν σημάδια. Τα επακόλουθα τους , τα λούζονται όσοι είναι γύρω σου, και κυρίως η οικογένεια σου. Και γίνεσαι , άκαμπτος, εμμονικός, έχοντας την απόλυτη βεβαιότητα πως εσύ θα έσωζες το κόσμο. Με την απόλυτη βεβαιότητα που σου δίνει η φράση «ΕΜΕΙΣ!!!! Το δικό μας το ΕΜΕΙΣ, δεν συμπεριλαμβάνει μόνο το κόμμα , δεν συμπεριλαμβάνει μόνο την εργατική τάξη, αλλά σύσσωμη την Ανθρωπότητα» ....
Μητέρα της Νίκης και γυναίκα του Αντώνη Αρμάου, η Άννα, μας αφηγείται δια στόματος Γωγώς Μπρέμπου που την υποδύεται την ιστορία της.
«Η Άννα γεννήθηκε στις αρχές του 20ου αιώνα, στον κάμπο της Μεσσηνίας. Η μητέρα της προερχόταν από μιά πολύ εύπορη οικογένεια ενώ ο πατέρας της ήταν ένας πλανόδιος οργανοπαίκτης - θα αποτελούσε σκάνδαλο και να κοιτάξει έστω στα μάτια ο Γιώργης την Ελπίδα. Παρόλ'αυτά, την έκλεψε, πυροβολώντας τους συγγενείς της και την έκανε δικιά του μέσα σε μια σπηλιά. Στα χνάρια του έρωτα των γονιών της μεγάλωσε η Άννα και διαμόρφωσε τη φλογερή ιδιοσυγκρασία που την έκανε να απαρνηθεί έναν πλούσιο γάμο -τα φλουριά που θα της κρεμούσε ο πατέρας της στο νυφικό της- να έρθει για σπουδές στην Αθήνα και να γραφτεί στην Κομμουνιστική Νεολαία.
Η Άννα είναι, από την αρχή μέχρι το τέλος, άνθρωπος της δράσης. Παντρεύεται -χωρίς παπά και κουμπάρο- τον υπαρχηγό του ΚΚΕ, διώκεται ανηλεώς για τις ιδέες της, λεχώνα εβδομήντα ημερών συλλαμβάνεται από τη δικτατορία του Μεταξά και στέλνεται με την Νίκη στην εξορία. Επί Κατοχής βγαίνει στο βουνό αντάρτισσα - οραματίζεται την "καινούργια Ελλάδα που ανατέλλει". Όταν το Κόμμα διαγράφει αργότερα τον άντρα της, τον ακολουθεί δίχως δεύτερη σκέψη στη βαθιά παρανομία. Δεν λυγίζει, δεν προδίδει, δεν αμφιταλαντεύεται ούτε στιγμή. Στην τελική σκηνή του έργου, η Άννα είναι που θα κάνει τη μεγάλη ανατροπή. Με μια απροσδόκητη κουβέντα της θα απελευθερώσει την Νίκη. Θα την προτρέψει να βαδίσει τον δικό της δρόμο στη ζωή».
Ένα εμβληματικό πρόσωπο, τη γιαγιά της οικογένειας την προσωποποίηση της καταφυγής σε αυτήν, στις δύσκολες στιγμές των ανθρώπων που την περιβάλλουν, με την ικανότητα να λέει έναν ελπιδοφόρο, αισιόδοξο λόγο και στις πιο δυσοίωνες περιόδους της ζωής της, υποδύεται η Μίρκα Παπακωνσταντίνου. «Η μάνα αγκαλιάζει, αντιμετωπίζει τις δυσκολίες με χιούμορ, γιαυτό την έχουν πει σαν την Ελλάδα, που ότι και να κάνει συγχωρεί γιαυτό και αγαπάει, λέει η Μίρκα Παπακωνσταντίνου. «Υπάρχει πολύ πίκρα, πολλή αγάπη, πολλή αλήθεια και είναι η τοιχογραφία της Ελλάδας από τη μεριά μιας οικογένειας».
Η Νίκη αγάπησε και ακολούθησε σε όλη της τη ζωή τον Αλέξανδρο Στρόφαλη, έναν νέο ο οποίος προέρχεται από μια αριστερή αλλά προοδευτική οικογένεια, χάνει και τους δυο γονείς του νωρίς (ο πατέρας του απαγχονίστηκε κατά τη διάρκεια του εμφυλίου) και ενηλικιώνεται ουσιαστικά μόνος. Στη σκηνή του Ελληνικού κόσμου, τον υποδύεται ο Μάξιμος Μουμούρης.
«Αυτή η ατυχία ισχυροποιεί ιδιαίτερα τον χαρακτήρα του και όπως και την προσωπικότητά του. Αρνείται να ενταχθεί, να «τοποθετηθεί» είτε σε πολιτικό χώρο αλλά και σε οποιαδήποτε ομάδα που χαρακτηρίζεται και ορίζεται με
οποιονδήποτε τρόπο» λέει. «Αντίθετα, ο Αλέξανδρος προσαρμόζεται στις αλλαγές που μπορεί να τον ωφελήσουν χωρίς αυτό να τον κάνει καιροσκόπο, είναι ένας χαμαιλέων γιατί αυτό έμαθε να κάνει για να επιβιώσει. Δίνει την εντύπωση πως αντιλαμβάνεται καλύτερα πως η εμμονές δεν οδηγούν πουθενά, αντίθετα προκάλεσαν όλη τη δυστυχία στη χώρα του και για αυτό κατηγορεί τους γονείς της Νίκης, γιατί λόγω αυτών των εμμονών τους δεν επέτρεψαν στην κόρη τους να υπάρξει παιδί και να ενηλικιωθεί όπως θα έπρεπε ένα παιδί. Για την οικογένεια της Νίκης βέβαια ο Αλέξανδρος είναι κόκκινο πανί για το οποίο ο ίδιος αδιαφορεί. Το μόνο που τον ενδιαφέρει είναι η Νίκη, να την τραβήξει σε μια νέα ζωή μαζί του. Είναι τόσο ρεαλιστής αλλά και τόσο ρομαντικός, για αυτό θα ήθελε κατά βάθος είναι μαζί της μακριά από τους ανθρώπους, μόνοι τους, και για όσο αντέξουν. Είναι ένας ποταμός ωριμότητας, παιδικότητας και ελευθερίας που η Νίκη αφήνεται να παρασυρθεί».
Στο διαβασμένο από χιλιάδες αναγνώστες έργο του Χρήστου Χωμενίδη που ζωντανεύει αριστοτεχνικά τα πάθη, τις εξάρσεις και τα τραύματα της Ελλάδας, ο σκηνοθέτης Σταμάτης Φασουλής δίνει σάρκα και οστά και παραθέτει μοναδικές εικόνες της Ελλάδας που σημάδεψαν το μέλλον της. Η ζωή της Νίκης δεν ήταν παραμύθι. Δεν μεγάλωσε όπως τα κορίτσια της ηλικίας της, με παιχνίδια, φλερτ και συνοικέσια. Κουβαλούσε εκ γενετής ένα φορτίο τόσο βαρύ ώστε κινδύνεψε να τη συντρίψει. Πήρε ωστόσο τη ζωή στα χέρια της. Επαναστάτησε κόντρα στην “επανάσταση” για τον έρωτα. Ο συγγραφέας πλέκει πραγματικότητα και μυθοπλασία και δίνει στην ηρωίδα φωνή για να μας πει την ιστορία της σε πρώτο πρόσωπο.
Πληροφορίες:
Σκηνοθεσία: Σταμάτης Φασουλής
Θεατρική διασκευή: Σταμάτης Φασουλής – Γιώργος Λύρας
Μουσική: Θοδωρής Οικονόμου
Σκηνικά: Γιώργος Γαβαλάς – Γιάννης Μουρίκης
Κοστούμια: Ντένη Βαχλιώτη
Χορογραφίες: Δημήτρης Παπάζογλου
Φωτισμοί: Λευτέρης Παυλόπουλος
Βοηθός Σκηνοθέτη: Γιώργος Λύρας
Διανομή: Φιλαρέτη Κομνηνού, Στέλιος Μάινας, Ευγενία Δημητροπούλου, Γωγώ Μπρέμπου Ευαγγελία Μουμούρη, Σοφία Φαραζή, Μάξιμος Μουμούρης, Αλέξανδρος Καλπακίδης
Στο ρόλο της γιαγιάς Σεβαστής η Μίρκα Παπακωνσταντίνου
Την Νίκη σε μικρή ηλικία ερμηνεύουν σε διπλή διανομή: Αναστασία Γουλιάμου & Αυγή Σταυροπούλου
Παίζουν αλφαβητικά: Νεκταρία Γιαννουδάκη, Δημήτρης Γκοτσόπουλος, Βερόνικα Δαβάκη, Δημήτρης Δεγαΐτης, Γιώργος Δεπάστας, Λήδα Καπνά, Αυγουστίνος Κούμουλος, Κίμων Κουρής, Κωνσταντίνος Μαγκλάρας, Δανάη Μπάρκα, Πάνος Μπόρας, Φοίβος Ριμένας, Αχιλλέας Σκεύης, Κώστας Φαλελάκης, Βάσια Χρήστου
Αγοράστε τα εισιτήριά σας εδώ.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Δημοσιογράφος πήγε στη συνέντευξη Τύπου του Πούτιν για να κάνει πρόταση γάμου - Πώς αντέδρασε ο Ρώσος πρόεδρος [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/be/be32adb34d364794897cce4eceb7db12.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γαβαλάς: Ο Μαζωνάκης γεννήθηκε αστέρι και αστέρι θα είναι πάντα, είτε το θέλουν κάποιοι είτε όχι [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/5c/5c310cc8a429446c81b6694fa8cb0a4f.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Χαμός με τον βουλευτή της Νίκης στον Λιάγκα: "Θα την ξανασπάσω, αν ξαναδώ την Παναγία μου με κέρατα" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/49/49d6acdba02b429a850868e8e42c1f25.jpg?quality=60&404=default&v=2)
!["Αρπάχτηκε" η Γιάμαλη με τον Παπαδόπουλο της "Νίκης" στην εκπομπή του Ευαγγελάτου [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x342/0,0,608,341/crop/both/c9/c9f99d8b7bcb496c8fcc5decede96744.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Αμετανόητος ο Παπαδόπουλος της Νίκης μετά τον βανδαλισμό στην Πινακοθήκη: "Δεν είμαι κι ο Κόναν ο βάρβαρος" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,21,608,362/crop/both/b3/b3eb995b1d1b4d22a65cea4d48a0dab9.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Σόου από τον δικηγόρο του Νίκου Παπαδόπουλου στην Πινακοθήκη: Εσείς τον είπατε τραμπούκο; Κρατάτε βουλευτή; [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x404/0,49,608,390/crop/both/b5/b59fd7ca1e1042498365961fbad1e337.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Tρέιλερ για το μεγάλο φινάλε του "Stranger Things": "Ήρθε η ώρα για έναν νέο κόσμο" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x377/0,21,608,362/crop/both/d9/d92b961c7157442ab01e2dc10c35ac96.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Νατάσσα Μποφίλιου: "Ας αφήσουμε τα τραγούδια και τη μουσική να μιλήσουν γιατί μιλούν καλύτερα" [Βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/bb/bb776086b22c4fe4901a47651e08eaeb.jpg?quality=60&404=default&v=2)
