Ντον Ντελίλλο: Πως θα είναι η ζωή όταν ο θάνατος δεν θα υπάρχει;

«Δεν είναι απόδειξη του ανθρώπινου μεγαλείου η άρνηση να δεχτούμε τη μοίρα που μας ορίστηκε;»

Ο Χάρολντ Μπλουμ, ένα από τα ιδιοφυέστερα και παραγωγικότερα κριτικά πνεύματα της εποχής μας, έχει ξεχωρίσει τέσσερις μεγάλους αμερικανούς συγγραφείς της μεταπολεμικής εποχής: Τον Φίλιπ Ροθ, τον Τόμας Πύντσον, τον Κόρμακ Μακ Κάρθυ και τον Ντον Ντελίλλο – και οι τέσσερις έχουν γεννηθεί τη δεκαετία του 1930. Αν σκεφτεί κανείς ότι ο Ροθ έφυγε από τη ζωή το 2018, ο Πύντσον εξέδωσε το τελευταίο του μυθιστόρημα το 2013 και ο Μακ Κάρθυ το 2006 (αν και κυκλοφορεί ότι ετοιμάζει νέο μυθιστόρημα), ο Ντελίλλο δείχνει να μένει σταθερά παραγωγικός στην όγδοη δεκαετία του.

Και να που ο αμερικανός συγγραφέας, βασικός εκπρόσωπος του μεταμοντερνισμού που έχει γράψει μυθιστορήματα, θεατρικά έργα και διηγήματα, κι έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό με το μυθιστόρημά του Λευκός θόρυβος (το οποίο τιμήθηκε με το 1985 με το National Book Award), μετά τη συλλογή διηγημάτων Άγγελος Εσμεράλντα, επιστρέφει με ένα ακόμη μυθιστόρημα, το Zero K, που στη χώρα μας κυκλοφορεί από το Βιβλιοπωλείο της Εστίας στην εξαιρετική μετάφραση της Λαμπρινής Κουζέλη. Σημαντικό, δε, δεν είναι μόνο ότι επιστρέφει, αλλά το ότι αυτό το νέο του μυθιστόρημα θεωρείται από τη διεθνή κριτική εφάμιλλο των μυθιστορημάτων της ωριμότητάς του όπως ο Λευκός θόρυβος, Τα ονόματα, Ζυγός, Υπόγειος κόσμος.

Με τι καταπιάνεται, λοιπόν, ο Ντελίλλο στα 80 του χρόνια; Μα φυσικά, με ζητήματα που φαίνεται να τον απασχολούν. Στο Zero K, λοιπόν, καταθέτει το δικό του στοχασμό για το θάνατο και βεβαίως τη ζωή. Κι αντί να γράψει ένα μυθιστόρημα για τη σωματική φθορά και πως τη βιώνει ο ίδιος, διάλεξε να καταπιαστεί με κάτι που στην αρχή μοιάζει με λογοτεχνία επιστημονικής φαντασίας, στη συνέχεια, όμως, εξελίσσεται σε μια ελεγεία.

Η υπόθεση

Ο Ρος Λόκχαρτ, ένας αυτοδημιούργητος δισεκατομμυριούχος, αποφασίζει να βάλει όλα τα λεφτά του στην έρευνα και την ανάπτυξη της κρυογονικής, της μεθόδου διατήρησης του ανθρώπινου οργανισμού σε χαμηλές θερμοκρασίες κοντά στο απόλυτο μηδέν, στους μηδέν βαθμούς Κέλβιν, στο Zero K. Όταν η ιατρική δεν είναι σε θέση να προσφέρει την παραμικρή υπηρεσία στους ασθενείς, με τη βοήθεια της κρυογονικής η ελπίδα ίασης μετατίθεται στο μακρινό μέλλον, σε μιαν εποχή που θα έχει λύσει προβλήματα τα οποία φαντάζουν προς το παρόν αξεπέραστα. Η Άρτις Μαρτινό, η δεύτερη γυναίκα του Λόκχαρτ, οδηγείται βαριά άρρωστη στον θάλαμο της κατάψυξης και ο ίδιος μαζί με τον γιο του Τζέφρι, από τον πρώτο του γάμο, συζητούν ατέλειωτες ώρες για το πώς θα είναι όταν κάποτε θα επιστρέψει στη ζωή.

Κι όμως, δεν πρόκειται για επιστημονική φαντασία

Ο Ντελίλλο μιλά για κάποιες νέες πραγματικότητες που μπορεί να μην τις αντιλαμβανόμαστε αλλά είναι «εκεί έξω». ΄Ηδη από το 2012 ο Ρώσος επιχειρηματίας Ντμίτρι Ιτσκοφ ισχυρίζεται ότι ανακάλυψε το μυστικό της αθανασίας. Οχι, δεν πρόκειται για κάποιο μαγικό φίλτρο αλλά για μια νέα φουτουριστική πραγματικότητα που επινόησε με την κωδική ονομασία «2045 Initiative». Έναντι αδράς αμοιβής, ο Ιτσκοφ υπόσχεται σε όσους το επιθυμούν το πέρασμα στην αιωνιότητα. Δεν είναι σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Ο 38χρονος Ρώσος έχει ήδη προσλάβει δεκάδες ειδικούς επιστήμονες προκειμένου να βρουν μεθόδους για την παράταση της ζωής. Στόχος του είναι η μεταμόσχευση ανθρώπινου εγκεφάλου σε ρομποτικό σώμα μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Πώς, αλήθεια, είναι η ζωή όταν ανατρέπεται η υπέρτατη βεβαιότητα του τέλους, όταν δημιουργείται μια νέα πραγματικότητα στην οποία ο θάνατος δεν υπάρχει; Και ποιοι θα ζήσουν; Εκείνοι που θα έχουν την οικονομική επιφάνεια να επωφεληθούν από τα επιτεύγματα της κρυογονικής; Και τι θα γίνει στον πλανήτη αν δεν πεθαίνουμε, αν γίνουμε πολλοί; Τι θα τρώμε; Πού θα μένουμε;

Η ιδέα αθανασίας

Απαντήσεις σε τρομακτικά ερωτήματα

Την επιλογή να γεννηθούμε μπορεί –προς το παρόν;– να μην την έχουμε, αλλά αν τελικά αποκτήσουμε την επιλογή τού να πεθάνουμε πώς θα τη διαχειριστούμε; Η απάντηση προσδιορίζει τη στάση μας όχι μόνο απέναντι στο θάνατο αλλά τελικά απέναντι στην ίδια τη ζωή.

Ντον Ντελίλλο

Zero K

Μετάφραση: Λαμπρινή Κουζέλη

Βιβλιοπωλείον της Εστίας

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr