Οι γυναίκες των φυλακών Ελεώνα έδωσαν μια συγκλονιστική παράσταση

Γεια σας κορίτσια!

Στο βάθος ενός ήσυχου και καθαρού διαδρόμου, δύο νέες γυναίκες πίσω από μια σιδερόφρακτη πόρτα μας έστελναν τον χαιρετισμό τους. Γεια και σ' εσάς! ανταποδώσαμε.

Ήταν η πρώτη μας επαφή με τις γυναικείες φυλακές Ελεώνα στην Θήβα, με αφορμή το εργαστήριο χορού της Εναλλακτικής Σκηνής της Λυρικής με τις κρατούμενες.

Στην περφόρμανς τους, χθες, δεκατέσσερις έγκλειστες όλων των ηλικιών έσπασαν την ακαμψία, σωματική και ψυχική, της φυλακής, απέκτησαν κινητική ταυτότητα, τόλμησαν πίστη για ζωή και επικοινωνία. Ξετύλιξαν μια παράσταση λυτρωτική τόσο για εκείνες όσο και για εμάς, το ολιγάριθμο κοινό τους - σωφρονιστικοί υπάλληλοι, οικογένειες και δημοσιογράφοι.

Περιποιημένες με γυναικεία φιλαρέσκεια, γυναίκες από διαφορετικά παραρτήματα των φυλακών, ανήλικα κορίτσια και ενήλικες γυναίκες έως 75 ετών, πειθαρχημένες στους χορευτικούς/κινητικούς αυτοσχεδιασμούς που οι ίδιες σχεδίασαν με εμψυχώτριες τις χορεύτριες Χαρά Κότσαλη και Κατερίνα Σπυροπούλου του κοινωνικού προγράμματος της ΕΛΣ στις φυλακές.

Ποια είναι αυτά «τα κορίτσια για την Λυρική» που μαζεύτηκαν μπροστά μας στην αίθουσα ψυχαγωγίας των φυλακών; Ελληνίδες, αλλοδαπές, μωρομάνες, ανήλικες, ενήλικες, καταδικασμένες για ανθρωποκτονίες, ληστείες, ερωτικά εγκλήματα, ναρκωτικά, οικονομικά εγκλήματα: μια πινακοθήκη γυναικών από την άλλη πλευρά του φεγγαριού. Ζητούν μια δεύτερη ευκαιρία από την κοινωνία και τη ζωή.

Μας τις σύστησε μία από τις κρατούμενες, ανοίγοντας την παράσταση με μπρίο που θα ζήλευαν επαγγελματίες καρατερίστες: «Είναι η Αθηνά που τραγουδά, μα πάνω απ όλα είναι μάνα και γιαγιά. Η Αγγελική που της αρέσει η γιόγκα κι η ζωγραφική. Η Χριστίνα ετών 73, πεζοναύτης με κορμί φιδίσιο, μάνα και γιαγιά». Κι όσο γίνονταν οι σύντομες... συστάσεις, η ομάδα των 14 μας μαγνήτιζε με τους αυτοσχεδιασμούς στην κίνηση υπό τους ήχους μιας διασκευής του «Light my Fire» των Doors. Και μας κατέπληξε η ερμηνευτική ικανότητα της 20χρονης κρατούμενης στην άρια του Πουτσίνι «O mio babbino caro». Σε μικρή ηλικία σπούδασε λυρικό τραγούδι και πριν την φυλάκιση της σπούδαζε νομική. Το εργαστήριο χορού ήταν για εκείνη μια ευκαιρία να βρίσκεται λίγες ώρες με την μητέρα της, έγκλειστη επίσης, όμως σε άλλο παράρτημα των φυλακών Ελεώνα. Μάνα και κόρη συμμετείχαν στην περφόρμανς. Μετά την παράσταση η μητέρα σφιχταγκάλιαζε τον γιο της που τις επισκέπτεται, όπως μας είπε, κάθε εβδομάδα. Ακόμη μία πραγματικότητα στην καθημερινότητα των φυλακών που συγκλονίζει.

«Μια ζωή πληρώνω αμαρτίες αλλονών» τραγούδησαν κάποια στιγμή στη σκηνή όλες μαζί οι κρατούμενες. «Στις πρόβες πειραματιστήκαμε με το τραγούδι της Ρίτας Σακελαρίου χορεύοντας το σε όλες τις εκδοχές: χιπ χοπ, ρέγγε, σάλσα, ό,τι μπορείς να φανταστείς. Κι όχι μόνο τις ώρες του εργαστηρίου αλλά και στους θαλάμους, για να ξεφεύγουμε λίγο από τα ζόρια...». Στη σύντομη συνομιλία μας με τη νεαρή κρατούμενη, μια σκιά πέρασε από το βλέμμα της κι απλώθηκε κάπου μακρυά: «Είμαι στην φυλακή 7,5 χρόνια. Όταν φυλακίστηκα ήμουν οκτώ μηνών έγκυος. Εδώ γέννησα, εδώ μπουσούλησε το παιδί μου. Μόλις έγινε τριών ετών το πήραν σε ίδρυμα, εκεί που έχω και τα άλλα δύο, μεγαλύτερα παιδιά μου. Κι εμένα με μετέφεραν από το παράρτημα με τις μωρομάνες στο άλλο, με τους θαλάμους ενηλίκων».

Το μεγάλο χειροκρότημα της παράστασης, οι αγκαλιές των συγγενών, οι ανθοδέσμες, γεννούν ελπίδες, μπορούν στοιχειωδώς να εξισορροπήσουν καταστάσεις. «Έπρεπε να έβλεπες προχθές που δώσαμε την παράσταση μόνο για τις συγκρατούμενες, έγινε πανζουρλισμός. Μαζί με τα παιδιά, γιατί έχουμε 14 μωρά μέσα στην φυλακή».

Γυναίκες σε κατάθλιψη, νεότερες και μεγαλύτερες που έχουν ν' αντιμετωπίσουν τον φόβο, την ντροπή, την κατακραυγή, την επιβίωση στην φυλακή, ν' αντισταθούν στον πόνο.

«Το εργαστήρι χορού αξίζει όσο πολλές μαζί ψυχοθεραπευτικές συνεδρίες» παρατηρεί η κοινωνική λειτουργός Βούλα Καρακατσάνη, του Σωφρονιστικού Καταστήματος Γυναικείων Φυλακών Ελεώνα Θηβών.

Το κτίριο των φυλακών εγκαινιάστηκε το 2008 κι έχει περίπου 400 κρατούμενες. Από τον Ιανουάριο του 2017 λειτουργεί εβδομαδιαία και χωρίς προαπαιτούμενα συμμετοχής, όπως και στις ανδρικές φυλακές Κορυδαλλού, το εργαστήριο της Λυρικής.

Ο αρχικός στόχος της Λυρικής ήταν να ανεβεί η παράσταση μέσα στην φυλακή και στη συνέχεια στην Πειραματική Σκηνή στο Κέντρο Πολιτισμού Στ. Νιάρχος αλλά το αίτημα της « έγινε μπαλάκι» από την εισαγγελία στην αστυνομία κι αντιστρόφως έως ότου απορρίφθηκε. «Η ελληνική αστυνομία στέλνει χιλιάδες να φρουρούν τα γήπεδα από τους χούλιγκανς στον τελικό Κυπέλου Ελλάδας αλλά δεν στηρίζει 14 γυναίκες να μεταφερθούν για λίγες ώρες από τις φυλακές της Θήβας στο κτίριο της Λυρικής. Πρόκειται για τραγέλαφο αν όχι για βαρβαρότητα» λένε με πάθος οι εμψυχώτριες Χαρά Κότσαλη και Κατερίνα Σπυροπούλου. Εθελόντριες αρχικά στις φυλακές ανέλαβαν το εργαστήριο χορού της ΕΛΣ, στις γυναικείες φυλακές Ελεώνα και συνεχίζουν με σθένος και πίστη το έργο τους.

«Νιώθουμε ευγνωμοσύνη που η ΕΛΣ είναι κοντά σ εμάς, τους ανθρώπους των φυλακών. Δεν ήταν αυτονόητο ότι οι φυλακές ήταν πάντα ανοιχτές σε καλλιτεχνικές δραστηριότητες» είπε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Δικαιοσύνης Ευτύχιος Φυτράκης, «παρών» στην παράσταση. Ο ίδιος, ανακοίνωσε ότι ανάλογο πρόγραμμα της Λυρικής θα πραγματοποιηθεί και σε πιο απομακρυσμένα σωφρονιστικά συστήματα, στα Χανιά και τον Δομοκό.

Ο διευθυντής των Γυναικείων Φυλακών Ελεώνα Θηβών, Γιώργος Μακρής ευχαρίστησε την ομάδα χοροκίνησης του Καταστήματος για την «χαρά, γνώση και το διέξοδο που προσφέρουν στα κορίτσια».

Με επικεφαλής τον καλλιτεχνικό διευθυντή της ΕΛΣ Γιώργο Κουμεντάκη πήραμε τον δρόμο της επιστροφής. Επόμενος σταθμός η παράσταση «Τρικυμία» του Σαίξπηρ από το Εθνικό Θέατρο με τους κρατούμενους των ανδρικών φυλακών Κορυδαλλού. Τη μουσική για την παράσταση έχει γράψει το εργαστήρι μουσικής της Εναλλακτικής Σκηνής της Λυρικής, που πραγματοποιείται στις φυλακές Κορυδαλλού.

Φωτο: ΑΠΕ / ΜΠΕ

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr