Δημήτρη Χριστόπουλου, Γεωργίας Σπυροπούλου, «Προσφυγικό: "Θα τα καταφέρουμε;
Το προσφυγικό ζήτημα στην Ελλάδα και την Ευρώπη, καταγράφει, εξετάζει και επιχειρεί να ερμηνεύσει το βιβλίο του Δημήτρη Χριστόπουλου και της Γεωργίας Σπυροπούλου «Προσφυγικό: "Θα τα καταφέρουμε";», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Παπαζήση». Οι δύο συγγραφείς, που έχουν ασχοληθεί ευρέως με το συγκεκριμένο ζήτημα, αποτυπώνουν στις σελίδες του βιβλίου την πραγματική, διοικητική και νομική κατάσταση στην Ελλάδα σχετικά με τις προσφυγικές ροές, εξετάζουν τους λόγους που διαμορφώνουν τον τρόπο αντιμετώπισης του ζητήματος εν μέσω της οικονομικής κρίσης, σκιαγραφούν τις δομικές ανεπάρκειες που υπάρχουν στη διαχείριση του προσφυγικού στην Ελλάδα και στην Ευρωπαϊκή Ένωση και διατυπώνουν προτάσεις για μια ανθρώπινη διαχείριση του φαινομένου, όπως την ανάγκη σύστασης χαρτοφυλακίου σε επίπεδο αναπληρωτή υπουργού Επικρατείας για τη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης, αλλά και η ανάγκη ύπαρξης ενός ασφαλούς διαδρόμου από την Τουρκία στην Ελλάδα διαμέσου του Έβρου για όσους χρήζουν διεθνούς προστασίας.
Το αγόρι με τη βαλίτσα
Συγγραφέας: Ξένια Καλογεροπούλου, Μάικ Κένι
Εικονογράφηση: Βασίλης Σελιμάς
Ένα αγόρι ονειρεύεται παραµυθένια ταξίδια σαν του Σεβάχ του θαλασσινού. Το ταξίδι όµως που µας αφηγείται είναι πολύ διαφορετικό. Ο μικρός Ναζ ζει ευτυχισμένος στο χωριό του σε μια χώρα της Μέσης Ανατολής όταν ξαφνικά ξεσπά πόλεμος και η οικογένειά του αναγκάζεται να φύγει για να σωθεί. Ωστόσο τα χρήματα δεν αρκούν για να ταξιδέψουν όλοι και οι γονείς του τον στέλνουν μόνο του στον αδερφό του στο Βερολίνο. Ο Ναζ φαντάζεται ότι είναι ο Σεβάχ ο Θαλασσινός διασχίζει ολοµόναχος ερήµους, χιονισµένα βουνά και αφρισµένες θάλασσες, ώσπου να φτάσει στο Βερολίνο για να συναντήσει επιτέλους τον µεγαλύτερο αδερφό του με μόνη του συντροφιά την Κρίσια – ένα κορίτσι που έχει κι αυτό τον ίδιο προορισμό. Στη βαλίτσα έχει τις ιστορίες που του έλεγε ο πατέρας του. Μέσα από το παιδικό βλέµµα του μικρού Ναζ παρακολουθούµε µια συγκινητική αλλά και συχνά διασκεδαστική ιστορία.
Το αγόρι με τη βαλίτσα είναι ένα τρυφερό και συγκινητικό βιβλίο, διασκευή της Ξένιας Καλογεροπούλου από το οµώνυµο πολυβραβευμένο θεατρικό έργο του βρετανού θεατρικού συγγραφέα Μάικ Κένι. Ένα βιβλίο που αγγίζει το εξαιρετικά επίκαιρο στις μέρες μας πρόβλημα της προσφυγιάς και της αναγκαστικής και βίαιης μετανάστευσης.
Τρία κείμενα
Hannah Arendt, Giorgio Agamben, Enzo Traverso
Το 1943 η Χάνα Άρεντ μιλάει, μ’ ένα σπαραχτικό και σαρκαστικό κείμενο, για την κατάσταση του εβραίου πρόσφυγα, γι’ αυτό το καινούργιο είδος ανθρώπου "που κλείνεται στα στρατόπεδα συγκέντρωσης από τους εχθρούς του και στα στρατόπεδα εγκλεισμού από τους φίλους του".
Πενήντα χρόνια μετά κι αφού ένα νέο κύμα προσφύγων έχει μόλις αρχίσει να διασχίζει τα ευρωπαϊκά σύνορα, ο Αγκάμπεν σχολιάζει το κείμενο της Άρεντ διαπιστώνοντας ταυτόχρονα τα κενά της σύγχρονης φαντασμαγορικής ρητορείας περί δικαιωμάτων του ανθρώπου. Στις αρχές του επόμενου αιώνα, ο Έντσο Τραβέρσο εξετάζει το πλεονέκτημα που προσφέρει στους εξόριστους διανοούμενους μια "ερμηνευτική της απόστασης", εντοπίζοντας μάλιστα αναλογίες και διαφορές (και τη χαμένη ευκαιρία μιας συνάντησης) ανάμεσα στην εβραϊκή και τη μαύρη διασπορά.
ΑΥΤΟΙ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝ ΕΜΑΣ
Συγγραφείς: Ian Goldin, Geoffrey Cameron, Meera Balaraja
Πολλοί πιστεύουν ότι η μετανάστευση είναι ένα φαινόμενο κυρίως των ημερών μας. Κι όμως, είναι παλιό όσο η ίδια η ανθρωπότητα. Η μετανάστευση είναι συνυφασμένη με την ανάδυση του πολιτισμού. Οι ανθρώπινες κοινωνίες, ωστόσο, αντιδρούσαν συνήθως αρνητικά στους νεοφερμένους. Ίσως ήταν ο αρχέγονος φόβος για τον «βάρβαρο», τον απολίτιστο κι απειλητικό ξένο...
Σήμερα ζούμε μια εποχή ταχύτατων αλλαγών: την εποχή της παγκοσμιοποίησης. Και η μετανάστευση παραμένει ένας από τους βασικούς μηχανισμούς της ανθρώπινης προόδου. Αλλά ο φόβος για τον «βάρβαρο» ζει και σήμερα, το ίδιο όπως παλιά.
Στον δημόσιο διάλογο συνήθως παραβλέπεται πως κάθε επιστημονική ανάλυση του φαινομένου της μετανάστευσης καταλήγει –σχεδόν μονότονα– στο ίδιο συμπέρασμα. Η διεθνής μετανάστευση ωφελεί τους πάντες: τις χώρες προέλευσης, τις χώρες προορισμού, τους ίδιους τους μετανάστες. Οι εκκλήσεις για περιορισμό της μοιάζει να προδίδουν άγνοια συνδυασμένη με φόβο.
Υπάρχει όμως και κάτι άλλο: στις πλούσιες χώρες οι πολίτες κάνουν λίγα παιδιά και ζουν πολλά χρόνια. Ο πληθυσμός τους γερνάει και σύντομα θ’ αρχίσει να συρρικνώνεται. Την ίδια στιγμή, η δεξαμενή των μεταναστών, που ακόμα φαντάζει ανεξάντλητη, θ’ αρχίσει γρήγορα να στερεύει. Η έλευση μεταναστών σήμερα αντιμετωπίζεται ως πρόβλημα. Αύριο θα γίνει το ζητούμενο. Και, ως συνήθως, κερδισμένες θα βγουν οι κοινωνίες που ήξεραν να προνοούν...
Μετανάστες και πρόσφυγες
Κλερ Ροντιέ, Κατρίν Πορτβέν
Το 2015, ο ερχομός ενός μεγάλου κύματος προσφύγων και μεταναστών στην Ευρώπη, μέσα από εξαντλητικές κι επικίνδυνες διαδρομές, καθώς κι οι πολυάριθμοι πνιγμένοι στη Μεσόγειο (με εμβληματική την περίπτωση του τρίχρονου Αϊλάν Κουρντί), συγκίνησαν και συντάραξαν επανειλημμένα την ευρωπαϊκή κοινή γνώμη. Εντούτοις, μετά την πρώτη παρόρμηση για συμπόνια και αλληλεγγύη, ξεπρόβαλλαν ποικίλες ανησυχίες κι επιφυλάξεις και εκφράστηκαν πολλά ερωτήματα: τι διαφορά υπάρχει ανάμεσα σε πρόσφυγες και μετανάστες; Πόσοι είναι κι από πού έρχονται; Γιατί αυτή η ξαφνική συρροή και πρόκειται άραγε να συνεχιστεί; Μήπως δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την τρομοκρατία; Οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν τη δυνατότητα να τους φιλοξενήσουν, με δεδομένη την οικονομική κρίση; Τα τείχη και οι φράχτες έχουν κάποια χρησιμότητα; Πρέπει μήπως να καταργήσουμε τη ζώνη Σένγκεν; Τι είναι hotspot; Πόσο στοιχίζει η επιτήρηση των συνόρων; Δεν θα ήταν καλύτερο να τους βοηθήσουμε να μείνουν στον τόπο τους; Αυτό το βιβλιαράκι σχεδιάστηκε για ν' απαντήσει χωρίς ταμπού σ' αυτές τις θεμιτές ερωτήσεις - και σε αρκετές άλλες ακόμα. Οργανωμένο σε μορφή ερωταποκρίσεων, βοηθάει να γίνει κατανοητό τι ακριβώς διακυβεύεται, για τις κοινωνίες μας, για την κοσμοθεώρησή μας και για το μέλλον μας, μέσα από τις πολιτικές επιλογές απέναντι στους μετανάστες.