Πώς κινδυνεύει να χαθεί η δωρεά Νιάρχου στο ΕΜΣΤ

Ηταν πριν από 15 χρόνια όταν το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης γινόταν ένα όνειρο με σάρκα και οστά προς υλοποίηση αποκτώντας διευθύντρια και ξεκινώντας τη συγκρότηση μόνιμης συλλογής. Μόνο που στην πορεία το όνειρο έμοιαζε να γίνεται … θερινής νυκτός. Από το 2000 μέχρι σήμερα οι εξαγγελίες για άνοιγμα του Μουσείου πολλαπλασιάζονται και οι ελπίδες συρρικνώνονται. Είκοσι μέρες μετά την ανακοίνωση του υπουργού Πολιτισμού, Αρ. Μπαλτά στους δημοσιογράφους ότι «με απαισιόδοξες προβλέψεις το ΕΜΣΤ θα ανοίξει τις πύλες του σε 2 – 3 μήνες» έσκασε η βόμβα της απόσυρσης της δωρεάς 3 εκ. ευρώ του Ιδρύματος Νιάρχος στο Μουσείο «λόγω μη τήρησης του συμπεφωνημένου χρονοδιαγράμματος 18 μήνες μετά τη συμφωνία με τη διοίκηση του ΕΜΣΤ». Το TheTOC επικοινώνησε με το ΄Ιδρυμα Νιάρχος για να πάρει απαντήσεις από εκπρόσωπό του:

Ιδρυμα Νιάρχος στο TheTOC: Δεν δίνουμε χρήματα εν λευκώ για κάτι που βλέπουμε ότι δεν προχωράει

- Επιβεβαιώνετε τα δημοσιεύματα για ακύρωση της δωρεάς 3 εκ ευρώ στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης;

«Ναι, επιβεβαιώνουμε τα δημοσιεύματα. Πρόκειται για ακύρωση δωρεάς η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο των διαδικασιών του Ιδρύματος: υπάρχουν συγκεκριμένοι όροι για κάθε δωρεά και συγκεκριμένες δεσμεύσεις που πρέπει να εκπληρωθούν μέσα σ’ ένα χρονικό πλαίσιο. Εφ’ όσον στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν μπόρεσαν να προχωρήσουν κάποια πράγματα από τη δική μας την πλευρά και σύμφωνα με τον τρόπο που δουλεύουμε δεν μπορούμε να δεσμεύουμε ένα τόσο μεγάλο ποσό για όλο αυτό το διάστημα δεδομένου διαπιστώνουμε ότι δεν έχουν προχωρήσει κάποια πράγματα. Οπότε προχωρήσαμε στην ακύρωση – όπως το λέμε και εσωτερικά – της δωρεάς. Είμαστε και παραμένουμε σε επικοινωνία με το Μουσείο (γνώριζαν κι εκείνοι το ληξιπρόθεσμο της διαδικασίας) – και τους έχουμε στείλει την αντίστοιχη επίσημη επιστολή χωρίς αυτό να σημαίνει ότι κλείνει η πόρτα».

- Πότε τους γνωστοποιήσατε την απόφασή σας αυτή; Πότε θα είστε και πάλι “ανοιχτοί” στο ΕΜΣΤ;

«Είμαστε ανοιχτοί σε επόμενη φάση, όταν θα έχουν προχωρήσει μερικά πράγματα να επανεξετάσουμε νέο αίτημά τους. Είμαστε ανοιχτοί, όπως εξετάζουμε αιτήματα για δωρεές από την Ελλάδα και εκτός, να την εξετάσουμε εκ νέου. Η επιστολή εστάλη τις τελευταίες ημέρες, την τελευταία εβδομάδα: το «τρέχει» τo τμήμα διαχείρισης δωρεών.

- Η δωρεά ήταν αίτημα του Μουσείου;

«Ναί, το Μουσείο αιτήθηκε της δωρεάς, η οποία εγκρίθηκε τον Απρίλιο του ΄14. ΄Εχουν περάσει 18 μήνες από τότε και το ΄Ιδρυμα λειτούργησε όπως λειτουργεί σε διεθνές επίπεδο. Αυτό μας οδήγησε να προχωρήσουμε στην ακύρωση. Σε κάθε δωρεά και σε κάθε συμφωνητικό που υπογράφουμε, υπάρχουν όροι βάσει χρονοδιαγράμματος. Δεν προχώρησαν τα πράγματα, άρα δεν μπορεί και να εκταμιευθεί το χρηματικό ποσό καθ’ ότι το συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα έφτασε στο τέλος του αυτή την περίοδο.

- Αρα , είναι διαδικαστικοί οι λόγοι που ακυρώθηκε η δωρεά;

«Ναι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η δωρεά ακυρώθηκε για διαδικαστικούς λόγους. Δεν έχουμε καμία περαιτέρω ασυμφωνία. Οι λόγοι ακύρωσης συνάδουν με τον τρόπο λειτουργίας του Ιδρύματος. Το ότι ανακοινώνεται μια δωρεά, αυτό δεν σημαίνει ότι προχωράμε σε υλοποίησή της, Αν δεν εκπληρωθούν κάποιες προϋποθέσεις – αν δούμε ότι το project δεν προχωράει δεν θα εκταμιευθεί το ποσό βάσει λογικής. Δεν θα δώσουμε χρήματα εν λευκώ για κάτι που βλέπουμε ότι δεν προχωράει βάσει των όσων έχουν συμφωνηθεί. Σ’ αυτή την περίπτωση δεν προβαίνουμε σε επίσημη ανακοίνωση βάσει δελτίου τύπου αλλά ανταποκρινόμαστε σε όποιο ερώτημα προκύψει όπως τα δικά σας».

- Θα έχουν συνάντηση οι άνθρωποι του Ιδρύματος Νιάρχος με τον υπουργό Πολιτισμού;

«Δεν το γνωρίζουμε αυτό. Εμείς είμαστε σε επικοινωνία με το Μουσείο. Από εκεί και πέρα το Μουσείο υπάγεται στο ΥΠΠΟΑ και έχει τις σχέσεις του».

- Γιατί πιστεύετε ότι το Μουσείο αναφέρει πως πολλά εμπόδια έχουν παρακαμφθεί και τελευταίως είναι σε δημιουργική φάση ενώ παράλληλα ακυρώνεται η δωρεά;

«Δεν μπορούμε να το σχολιάσουμε το γεγονός ότι από τη μία το Μουσείο αναφέρει πως είναι σε “δημιουργική φάση” και από την άλλη ακυρώνεται η χορηγία. Αυτή είναι η εσωτερική τους προσέγγιση. ΄Οπως και σε κάθε δωρεά, δεν επεμβαίνουμε στον τρόπο λειτουργίας ή στο διαδικαστικό μέρος του κάθε οργανισμού. Εμείς είμαστε εδώ να παρακολουθούμε ότι υπάρχει εξέλιξη κι εκταμιεύεται το εκάστοτε ποσό που έχει συμφωνηθεί.

- Υπάρχει συγκεκριμένος χρόνος που θα εξεταστεί το νέο αίτημα αν γίνει;

«Όταν θα λάβουμε με το καλό ένα νέο αίτημα, θα περάσει τις κανονικές μας διαδικασίες αξιολόγησης, θα ακολουθήσουν κάποιες συναντήσεις εκ νέου και θα πρέπει να εγκριθεί από το ΔΣ».

Κατερίνα Κοσκινά στο TheTOC: Θα γίνει νέο αίτημα πιο τεκμηριωμένο και πιο απτό

Με τη σειρά της, η (εδώ και περίπου ένα χρόνο μετά την πολύχρονη θητεία της Αννας Καφέτση) διευθύντρια του ΕΜΣΤ, Κατερίνα Κοσκινά, αναφέρει στο TheTOC ότι «υπάρχουν όλα τα προαπαιτούμενα εκτός από την έγκριση του Συμβουλίου Μουσείων που αναμένεται για να ολοκληρωθούν τα πάντα».

Και αποκαλύπτει: «Η χορηγία από το ΄Ιδρυμα Νιάρχος έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί και απορροφηθεί από το Μάιο του 2015. Παρ’ όλα αυτά, επειδή φτιάχτηκε η ομάδα διαχείρισης του έργου, βρέθηκαν τα κτήρια, έγινε η παραλαβή του κτηρίου – προς χρήση – από εκεί που δεν γινόταν τίποτα - αντί το Ιδρυμα να αποσύρει τη χορηγία από το Μάιο του ‘15 έδωσε κι άλλο περιθώριο (εμείς τους είπαμε ότι αν βοηθήσει και το υπουργείο θα προσπαθήσουμε μέχρι το τέλος του χρόνου να τα έχουμε ολοκληρώσει όλα). Εμείς, λοιπόν, αυτό που ανακάλυψε ο Τύπος, το γνωρίζουμε εδώ και μήνες, το ξέρουμε. Τι είπαμε λοιπόν; Η να χάσουμε τελείως τη χορηγία ή να πει το Ιδρυμα ότι αποσύρει τη χορηγία για τον ισολογισμό του και να προχωρήσουμε εμείς με νέο αίτημα. Πιο σωστό είναι, λοιπόν, να κάνουμε το νέο αίτημα που θα είναι πιο τεκμηριωμένο και απτό – μπορεί να μας δοθεί και μεγαλύτερη βοήθεια – και να το καταθέσουμε άμεσα καθ’ ότι πρόκειται για ιδιωτικό ΄Ιδρυμα και να εγκριθεί το συντομότερο δυνατόν».

Εν τω μεταξύ, μετά από σιγή αποφάσισε να τοποθετηθεί στο μείζον θέμα και η πολιτική ηγεσία. Το υπουργείο μιλά για απόφαση του Ι. Νιάρχος να «απεντάξει τη δωρεά των €3 εκ. για το ΕΜΣΤ από το τρέχον σύστημα υλοποίησής του και να το εντάξει στο επόμενο έτος». Το υπουργείο αναφέρει ότι έχει ανταποκριθεί σε όλα τα αιτήματα του ΕΜΣΤ προκειμένου να τηρηθεί το απαιτηθέν χρονοδιάγραμμα, ενώ αφήνει και υπόγειες αιχμές στην ηγεσία του Μουσείου και στην Κατερίνα Κοσκινά διότι από την πλευρά τους δεν έχει κατατεθεί ούτε ως προσχέδιο στο Συμβούλιο Μουσείων η Μουσειολογική Μελέτη παρά τις επανειλημμένες συστάσεις του υπουργείου.

«Η Μουσειολογική μελέτη έγινε σε ελάχιστο διάστημα για να ανοίξει το Μουσείο, παρ’ όλο που κανονικά μια Μουσειολογική μελέτη για ένα τέτοιο Μουσείο απαιτεί πολύ περισσότερο χρόνο», απαντά μέσα από το TheTOC η Κατερίνα Κοσκινά. «Αλλά δεν μπορεί να εγκριθεί από το Συμβούλιο Μουσείων διότι το Συμβούλιο δεν θα εγκρίνει μόνο την ιδέα αλλά και την εφαρμογή – τη Μουσειογραφική μελέτη εν προκειμένω η οποία έχει στάδια. Εμείς για λόγους ταχύτητας είπαμε θα κάνουμε τα απαραίτητα: προμελέτη κι απευθείας οριστική μελέτη και δουλεύουμε ταυτόχρονα για να προχωρήσουμε με το Συμβούλιο Μουσείων». Και η κυρία Κοσκινά καταλήγει:

«Το Μουσείο είναι 150% εντάξει και έκανε ότι έπρεπε να κάνει. Κι όχι μόνο στους μήνες που είμαι εγώ εκεί και το νέο δ.σ. αλλά ολοκλήρωσε κι αυτά που έπρεπε να είχαν γίνει εδώ και χρόνια και δεν είχαν γίνει. Το Μουσείο είχε κάποιες εκκρεμότητες αρκετά παλιές – πέρα απ’ αυτές που προφανώς έχει μια νέα διεύθυνση – τις οποίες υλοποίησε σε μια πολύ δύσκολη περίοδο λόγω εκλογών και δημοσιονομικής κρίσης κι από εκεί και πέρα σε συνεργασία με το υπουργείο προχωρούμε στις απαιτούμενες εγκρίσεις απ’ όλες τις αρμόδιες υπηρεσίες».

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr