Σκουλάκης: Αν με ζητήσουν από το... Λούβρο, σήμερα έχω εγκαίνια στο Μπενάκη

"Αν με ζητήσουν σήμερα από το... Λούβρο, ενημέρωσε σε παρακαλώ αρμοδίως, ότι απόψε έχω εγκαίνια. Ράβομαι πέντε χρόνια,μην πάει τζάμπα... "

Ο υπόγειος αυτοσαρκασμός του Δημοσθένη Σκουλάκη (1939 - 2014) ήταν ο ίδιος πριν από κάθε έκθεσή του. Η σύντροφός του στα εύκολα και στα δύσκολα, στα μικρά και στα μεγάλα, η γνωστή δημοσιογράφος, Αθηνά Ραπίτου, μνημονεύει αυτόν τον αυτοσαρκασμό αλλά και μια διαρκή συνέπεια (αρχών) ως τα βασικά συστατικά στοιχεία αυτής της πολυδιάστατης ψυχής του καλλιτέχνη που πέντε χρόνια από τότε που έφυγε από τη ζωή χτυπημένος από τον καρκίνο ζητά να επανασυστηθεί στο κοινό μέσα από μια μεγάλη αναδρομική έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη (κτήριο της οδού Πειραιώς).

Την Τετάρτη 27 Φεβρουαρίου, στις 8 μ.μ., λοιπόν, εγκαινιάζεται υπό την αιγίδα του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, Προκόπη Παυλόπουλου, η έκθεση έργων του εικαστικού Δημοσθένη Σκουλάκη με το δηλωτικό τίτλο Ένας μεγάλος αντιφατικός, η οποία θα διαρκέσει έως τις 5 Μαΐου 2019.

Το εκθεσιακό αφιέρωμα του Μουσείου Μπενάκη στα 50 χρόνια δημιουργίας του Δημοσθένη Σκουλάκη (1957-2009), είναι μια αναδρομή, λοιπόν, η οποία συμπεριλαμβάνει αντιπροσωπευτικά δείγματα από το ευρύ φάσμα της καλλιτεχνικής του πορείας.

Στο TheTOC η επιμελήτρια της έκθεσης, Ελένη Αθανασίου:

«Γνωριζόμασταν με τον Σκουλάκη αλλά δεν είχαμε συνεργαστεί ποτέ. Ηταν ένας άνθρωπος που ο ίδιος δεν είχε σκοπό να προωθήσει τη δουλειά του όπως άλλοι καλλιτέχνες. Ηταν και γελοιογράφος, εργαζόταν από το 1954 ως το 1989 σε εφημερίδες και περιοδικά - υπέγραφε με το μικρό του όνομα τις γελοιογραφίες και τη ζωγραφική με το επίθετό του - κι η ζωγραφική γινόταν παράλληλα με τις γελοιογραφίες. Από το 1984 και μετά αφιερώνεται στην ζωγραφική του. Κι η πρώτη σημαντική έκθεση που έκανε ήταν το 1987 στην Ωρα. Επίσης, πρέπει να πούμε πως ο Σκουλάκης δεν είναι ο κλασσικός ζωγράφος. Είχε και μια πολύ έντονη πολιτική δράση...»

Η ίδια έχει να μας διηγηθεί και μια ιστορία για τη, καθοριστική για τη μετέπειτα πορεία του Σκουλάκη, πρώτη γνωριμία του με τον Γιάννη Τσαρούχη:

«Η θεία του Σκουλάκη ήταν η Κατίνα Παπαστεφάνου μια από τις μεγάλες μοδίστρες της εποχής - έραβε τη Φρειδερίκη και τις κυρίες της αυλής. Στο ατελιέ της σύχναζε η Μαρίκα Κοτοπούλη, η οποία συνοδευόταν από τον, νεαρό τότε, ζωγράφο κι ενδυματολόγο, Τσαρούχη. Εκεί γνώρισε ο Σκουλάκης - που ήταν τότε παιδί 12 χρόνων - τον Τσαρούχη, ο οποίος τον ρώτησε τι επάγγελμα θέλει να ακολουθήσει. Κι ο Σκουλάκης του απάντησε ζωγράφος, μένοντας ουσιαστικά συνεπής σ' αυτό που του είπε σ' όλη του τη ζωή..»

Και καταλήγει:

«Ο Σκουλάκης ήταν ένας άνθρωπος βαθιά πειθαρχημένος, μποέμ, με πολύ χιούμορ, πολύ αυστηρός με τον εαυτό του και με το έργο του. Στην έκθεση έχουμε συγκεντρώσει έργα από πάρα πολλούς φορείς κι Ιδρύματα - πολλά κι ανέκδοτα - ώστε όχι μόνο να επανασυστηθεί στο κοινό, αλλά και να γνωρίσει αυτό το κοινό εις βάθος, το εύρος και την ποιότητα της δουλειάς του».

Οκτώ ξεχωριστές ενότητες

Η έκθεση διακρίνεται για τον αριστοτεχνικό σχεδιασμό της. Στόχος, να αναδείξει την ιστορική εξέλιξη και εικαστική διαδρομή του καλλιτέχνη-, εντοπίζοντας, διερευνώντας και αποκαλύπτοντας τις συγγένειες, τις συνδέσεις και τη συνοχή έργων, προερχόμενων από διαφορετικές ενότητες και χρονικές περιόδους. Η παρουσίαση αυτή χωρίζεται σε οκτώ ξεχωριστές ενότητες, οι οποίες ακολουθούν θεματικά και χρονολογικά, την εικαστική διαδρομή του καλλιτέχνη. Περιλαμβάνει περίπου 100 έργα ζωγραφικής ξεκινώντας από την πρώιμη περίοδό του το 1957, την περίοδο της πολιτικής του ζωγραφικής (1960-1967), την περίοδο αυτοεξορίας του σε Ευρώπη, Αμερική, Καναδά (1967-1972) καθώς και τον κύριο όγκο της δουλειάς του στην Ελλάδα (1981-2009). Ενδεικτικά αναφέρονται η σουρεαλιστική περίοδος (1980-1984), τα πορτρέτα (1985-1996), το αφιέρωμα στον Τσαρούχη (1988-1998), οι υπόγειες διαδρομές (1993-1998) και οι επανεγγραφές (1997-2009). Ταυτόχρονα με την συγκροτημένη παρουσίαση της ζωγραφικής του, εκτίθεται και τμήμα του παράλληλου έργου του καλλιτέχνη, αφού διετέλεσε για 30 και πλέον χρόνια, γελοιογράφος και εικονογράφος σε ελληνικά και διεθνή έντυπα.

Λίγα λόγια ακόμη για τον Σκουλάκη και το έργο του

Επίκεντρο της έρευνάς του υπήρξε ο Άνθρωπος, ιδωμένος μέσα από μια κριτική ρεαλιστική κοινωνικοπολιτική προσέγγιση. Η θεματολογία του απαρτίζεται από πρόσωπα της δημοσιότητας, πρόσωπα φίλων καλλιτεχνών αλλά και πρόσωπα του οικείου περιβάλλοντός του, αυτοπροσωπογραφίες, εικόνες από εφημερίδες και περιοδικά, κούκλες μοδίστρας, ιπτάμενα ψάρια, σφαίρες, διαδηλώσεις, διαδρομές στον υπόγειο, επανεγγραφές σημαντικών έργων της ιστορίας της τέχνης κ.ά., αποτυπωμένα μέσα από μια κριτική κοινωνικοπολιτική ματιά, ενίοτε μεταφυσική και σαρκαστική.

Η τέχνη του, ως φορέας ιδεών χαρακτηρίζεται από την έλλειψη καλλωπισμού, την μεταφυσική ατμόσφαιρα, τον ενεργό ρόλο της φωτογραφίας, τη σάτιρα των ηθών και το ανεπιτήδευτο ύφος. Η ζωγραφική του, αναμετράται με διαχρονικά ερωτήματα όπως η υπαρξιακή συνείδηση της ζωγραφικής, η ρευστότητα της ανθρώπινης ύπαρξης, ο ρόλος της μνήμης, η επικοινωνιακή νοητική συγκίνηση του έργου τέχνης, η αυτογνωσία του δημιουργού, η αναζήτηση ταυτότητας αλλά και η σχέση του ίδιου του εικαστικού έργου με την παράδοση και την πρωτοπορία.

Στην εικαστική του διαδρομή συναντά και συμπορεύεται με την pop art, τον φωτορεαλισμό αλλά και το νέο ρεαλισμό, διατηρώντας ωστόσο, σαφείς αποστάσεις. Ο λιτός και αιχμηρός ρεαλισμός του άλλοτε κριτικός ως τέχνη διαμαρτυρίας, άλλοτε νεορεαλισμός ή σοσιαλιστικός, τον προίκισε με μια καλλιτεχνική γλώσσα ευέλικτη και ελαστική, ώστε να μπορεί σε κάθε εποχή να εκφράζει τη δική του ιδιαίτερη αντίληψη για τον κόσμο.

Την έκθεση συνοδεύει η πλούσια εικονογραφημένη έκδοση με τίτλο Δημοσθένης Σκουλάκης – Ένας μεγάλος αντιφατικός, 360 σελίδων.

Παράλληλα, θα πραγματοποιηθούν ξεναγήσεις στο κοινό από την επιμελήτρια της έκθεσης Ελένη Αθανασίου στις ημερομηνίες:

Σάββατο 16 Μαρτίου στις 12.00

Σάββατο 30 Μαρτίου στις 12.00

Σάββατο 13 Απριλίου στις 12.00

Σάββατο 4 Μαΐου στις 12.00

Αρχιτεκτονικός σχεδιασμός: Ναταλία Μπούρα

Info:

ΔΗΜΟΣ ΣΚΟΥΛΑΚΗΣ

ΕΝΑΣ ΜΕΓΑΛΟΣ ΑΝΤΙΦΑΤΙΚΟΣ

Μουσείο Μπενάκη / Πειραιώς 138

Εγκαίνια: Τετάρτη, 27 Φεβρουαρίου 2019, ώρα 8 μ.μ.

Διάρκεια: 28 Φεβρουαρίου – 5 Μαΐου 2019

Δείτε έργα του Δημοσθένη Σκουλάκη:

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr