X

Τα απομνημονεύματα του 92χρονου Νταβαντζή: 17 μέρες με τον ΄Αρη στο βουνό

"Εσυ δεν είσαι άνθρωπος, είσαι χελιδόνι. Να μη φοβάσαι. Οταν δεν φοβάσαι δεν παθαίνεις τίποτα"...» είπε ο Βελουχιώτης στον ΕΛΑΣίτη αγγελιοφόρο. Δεν το ξέχασε ποτέ

΄Ηταν το 1943 όταν οι Γερμανοί είχαν βρεθεί από την Αρτα στα Τζουμέρκα κι ο ΕΛΑΣ τους είχε σταματήσει σ' ένα χωριό, τα Πιστιανά. Σε κοντινή απόσταση, στο χωριό Χώσεψη βρισκόταν το αρχηγείο του Αρη Βελουχιώτη. Ο θρύλος του ΕΑΜ ζήτησε τότε να βρει έναν έμπιστο για να τον χρησιμοποιήσει για αγγελιοφόρο – σύνδεσμο για να επικοινωνήσει με τη δεύτερη γραμμή του ΕΛΑΣ που βρισκόταν ένας ανθυπολοχαγός που λεγόταν Λάμπρος Κασελούρης. Βρέθηκε ένας μικρός που λεγόταν Χρήστος Νταβαντζής με καταγωγή από τα μέρη εκείνα που, έφηβος ακόμα, είχε οργανωθεί στο ΚΚΕ. Σ’ αυτόν έδωσε ένα σημείωμα (τα μηνύματα ήταν σε αριθμούς) ο Αρης Βελουχιώτης και του είπε: "Θα το πας στο χωριό Μπούγα στον Λάμπρο Κασελούρη". Κίνησε ο μικρός περπατώντας - πετώντας γιατί ήξερε καλά τον κατσικόδρομο αυτό. Συνάντησε τον Κασελούρη από τον οποίο πήρε δεύτερο σημείωμα για να το δώσει στον ΄Αρη. "Το πήγες το σημείωμα τόσο μακριά συναγωνιστή Νταβατζή και γύρισες κιόλας;", του είπε ο ΄Αρης όταν επέστρεψε. "Εσυ δεν είσαι άνθρωπος, είσαι χελιδόνι. Να μη φοβάσαι. Οταν δεν φοβάσαι δεν παθαίνεις τίποτα ποτέ"...»

Χρήστος Νταβαντζής: Ο συγγραφέας του βιβλίου υπήρξε αντάρτης του ΕΛΑΣ από το 1943 ως το 1945 και τη Συμφωνία της Βάρκιζας. Εδώ, σκοπός στη διοίκηση του τμήματος ΕΤΑ στη Φιλιππιάδα

Δεκαεπτά μέρες πέρασε ο Χρήστος Νταβαντζής με τον “΄Αρη” στο βουνό ως ΕΛΑσίτης αγγελιοφόρος του στην περιοχή των Τζουμέρκων Αρτας κυρίως κατά την περίοδο της μάχης της Καλεντίνης με τους Γερμανούς (3/2/1944). Ηταν, ίσως, οι 17 καθοριστικότερες ημέρες της ζωής του. Η συμβουλή του στάθηκε οδηγός ζωής. Οπως του είπε ο “Αρης” δεν φοβήθηκε ποτέ ούτε όταν επίδοξοι δολοφόνοι του ζήτησαν να σκάψει το λάκκο του και να ξεγυμνωθεί για να τον πετάξουν αργότερα σε μια χαράδρα όπου ένα μικρό ξυλαράκι καρφώθηκε στο μάτι του και τον συνόδευσε σαν παράσημο για περίπου μισό αιώνα ώσπου να υποβληθεί σε εγχείρηση.

Ο Χρήστος Νταβαντζής που οργανώθηκε έφηβος στο ΚΚΕ και έχει να υπερηφανεύεται πως σε ηλικία 92 ετών παραμένει “μάχιμος” ως τις μέρες μας πήρε την απόφαση να μοιραστεί αυτά που έζησε όπως ακριβώς τα έζησε και τα είδε. Μια ζωή σκληρή, καθαρή και τίμια, γι’ αυτό τόσο δύσκολη αλλά κι όμορφη. ΄Εκλεισε τις αναμνήσεις του στο βιβλίο “΄Οσα επέζησαν στη μνήμη” ένα βιβλίο πολύτιμο για όσους θέλουν να μάθουν για την ιστορία του τόπου τους, της Χώσεψης, αλλά και της ευρύτερης περιοχής των Τζουμέρκων που προσθέτει πολύτιμες προσωπικές μαρτυρίες για την ΕΑΜική Εθνική Αντίσταση.

Οι γονείς του, Γιάννης κι Ευαγγελία Νταβαντζή

Δεκάδες είναι οι μορφές που περνούν μέσα από τις σελίδες του βιβλίου: Ο ΄Αρης Βελουχιώτης (που αποκαλούσε τον, έφηβο τότε, σύνδεσμο του ΕΛΑΣ, “Βενιαμίν”), ο Ηπειρώτης φωτογράφος, Κώστας Μπαλάφα, ο δάσκαλος Κώστας Μπόσης (που στάθηκε καθοριστικός στη διαμόρφωση της συνείδησής του), ο αδικοχαμένος φοιτητής Καραμπούλα, οι ΕΛΑΣΙΤΕΣ που γνώρισε και συμπορεύτηκε μαζί τους: από τον Δ. Φλούδα που δολοφονήθηκε ως τον Θ. Παλιούρα και τα αδέρφια του που έπεσαν στο πεδίο της μάχης.

Αρης Βελουχιώτης: Ο ηρωικός ηγέτης του ΕΛΑΣ

“Μικρό το δέμας αλλά γίγαντας στην ψυχή”, όπως χαρακτηριστικά αναφέρθηκε στην παρουσίαση του βιβλίου που έγινε στον κινηματογράφο “Αλκυονίς”, ο Χρήστος Νταβαντζής ξετυλίγει στις 268 σελίδες του τους σημαντικότερους σταθμούς μιας 90χρονης πορείας: τα δύσκολα παιδικά χρόνια όπου ο συγγραφέας βίωσε τη φτώχεια την πείνα και τον θάνατο του μικρού του αδερφού (που η μητέρα του απλοϊκά απέδωσε στην ... αμαρτία του πατέρα του να φάει τυρί ημέρα Τετάρτη). Το ξέσπασμα του πολέμου, τη συγκρότηση των πρώτων αντάρτικων ομάδων, τις μάχες, την αυτοάμυνα απέναντι στους “εθνικόφρονες”, την απόπειρα δολοφονίας του από τους ΜΑΥδες, τη διαφυγή του στην ανωνυμία της πρωτεύουσας, στην καρότσα ενός φορτηγού γεμάτου ελιές.

“Ο Χρήστος Νταβαντζής δεν έγραψε αυτό το βιβλίο από τη ζεστασιά της πολυθρόνας του” αναφέρει στο επίμετρο ο Νίκος Χ. Πουρναράς που είχε και την επιμέλεια της έκδοσης. “Τσακωμένος με την αδράνεια και το βόλεμα δεν σταματά να μας παρακινεί να μην απογοητευόμαστε από τις δυσκολίες και τις αναποδιές... Και συνεχίζει... Ανήκε στη γενιά που κράτησε ως ωραιότερο τίτλο στη ζωή του τη συμμετοχή στην Εθνική Αντίσταση...”

Λαϊκή σκηνή 8ης Μεραρχίας Ηπείρου. μετά την απελευθέρωση. Αρτα 10/12/1944

Ο Χρήστος Νταβαντζής το 2016 σε ταξίδι στις Βρυξέλλες μπροστά από τα κτήριο που έμενε ο Καρλ Μαρξ όταν έγραψε το Κομμουνιστικό Μανιφέστο στην κεντρική πλατεία της πόλης