Δυόμισι χρόνια κράτησαν οι διαπραγματεύσεις για το «λαμπρό πεδίο μάχης των πνευματικών δικαιωμάτων», το Ιντερνετ. Η Κομισιόν, το Ευρωκοινοβούλιο και εκπρόσωποι χωρών που πήραν μέρος στις μέχρι τώρα διαβουλεύσεις συμφώνησαν αρχικά στον εκσυγχρονισμό των νόμων που αφορούν τους δημιουργούς στον σχεδόν αχαρτογράφητο και ολοένα και πιο περίπλοκο τόπο του διαδικτύου.
Μπορεί οι συμφωνίες να πάρουν χρόνο μέχρι να εφαρμοστούν αλλά η εξασφάλιση των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων περί πνευματικής ιδιοκτησίας είναι ένα γεγονός χωρίς επιστροφή.
Οι μεγάλοι χαμένοι είναι το YouTube, το Facebook και το GoogleNews που θα κληθούν να αποζημιώσουν τους δημιουργούς για τη χρήση της πνευματικής τους εργασίας στις πλατφόρμες τους.
Τα λόμπι των Βρυξελλών έκαναν τα πάντα ώστε να επηρεάσουν τις αποφάσεις που αφορούν τις αποζημιώσεις των δημιουργών, επικαλούμενοι ακόμα και την ελευθερία της έκφρασης, την οποία ούτως ή άλλως επιχειρούν να εξασφαλίσουν οι νομοθέτες.
Σύμφωνα με τις αποφάσεις που έχουν ληφθεί περί ελευθερίας της έκφρασης, η οποία περισσότερο από ποτέ χρήζει προστασίας σήμερα, αποσπάσματα από ειδησεογραφικά άρθρα θα μπορούν να διανέμονται ελεύθερα, ενώ το ίδιο θα ισχύσει και για τα GIFαρχεία.
Οι συγκεκριμένες αναπαραγωγές ειδησεογραφικών άρθρων θα είναι απαλλαγμένες από υποχρεώσεις προς τον οργανισμό που τις παράγει, ενώ αντιθέτως θα προστατεύονται οι μουσικοί, ερμηνευτές σεναριογράφοι. Όσοι εκδίδουν ειδήσεις αλλά και οι δημοσιογράφοι που παράγουν πρωτογενές υλικό θα μπορούν με αυτή τη συμφωνία να διαπραγματεύονται καλύτερες συμβάσεις που θα αφορούν τη χρήση των έργων τους στο διαδίκτυο.
Σε ότι αφορά την αναπαραγωγή ειδήσεων και κειμένων στο διαδίκτυο συμφωνήθηκε -προκειμένου να αποφευχθεί η κατάχρηση του συγκεκριμένου άρθρου- πως η αναπαραγωγή του στις διαδικτυακές πλατφόρμες θα είναι «σύντομη» προκειμένου να μπορέσει να εμφανίζεται σε ροή ειδήσεων του GoogleNews, ή να μοιράζεται στο Facebook.
Εξαιρούνται οι πληροφορίες και τα κείμενα που θα αναρτώνται σε ηλεκτρονικές εγκυκλοπαίδειες ή πλατφόρμες ανοιχτού λογισμικού (δηλαδή σε πλατφόρμες που αφορούν δημόσια χρήση και δημόσιο όφελος) όπως το GitHub.
Παρόλο που οι δημιουργοί ωφελούνται από αυτή τη ρύθμιση και θα μπορούν μελλοντικά να εγείρουν δικαιώματα αποζημίωσης από τους διανομείς που εκμεταλλεύονται τα δικαιώματά τους αν αυτά είναι δυσανάλογα χαμηλά από τα κέρδη του διανομέα, όλοι περιμένουν την αντίδραση των διανομέων οι οποίοι δεν έχουν κανένα όφελος να υποστηρίξουν δίκαιες συμφωνίες, καθώς δεν φέρουν την ευθύνη για το περιεχόμενο αναρτήσεων των χρηστών, ενώ υποχρεώνονται να αφαιρούν περιεχόμενο, όταν καταπατούν τα πνευματικά δικαιώματα του κατόχου του (για παράδειγμα αν κάποιος ανεβάσει στο YouTube σε δικό του λογαριασμό σε πνευματικό έργο άλλου δημιουργού).
Σύμφωνα με τη νέα συμφωνία, ενώ ενισχύεται η δυνατότητα των δημιουργών σχετικά με την ψηφιακή εκμετάλλευση του περιεχομένου που παράγουν και του υλικού τους, πρακτικά οι δημιουργοί θα πρέπει με έναν περίπλοκο τρόπο να διεκδικήσουν τη δίκαιη αμοιβή τους.
Ο ΟΣΔΕΛ (Οργανισμός Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου) χαιρετίζει την προσωρινή συμφωνία για την Οδηγία των πνευματικών δικαιωμάτων στην Ψηφιακή Ενιαία Αγορά (ΨΕΑ) και καλεί τους Έλληνες ευρωβουλευτές να την υπερψηφίσουν.
Η διασφάλιση ενός ισορροπημένου πλαισίου στο διαδίκτυο που σέβεται τα πνευματικά δικαιώματα, διευκολύνει την πρόσβαση στο προστατευόμενο περιεχόμενο και προάγει την ελευθερία της έκφρασης, τη δημιουργικότητα, τη γνώση και την πολιτιστική πολυμορφία.
Κύριοι ωφελημένοι, είναι και οι ευρωπαίοι καταναλωτές – χρήστες του διαδικτύου, αφού πλέον την ευθύνη για το περιεχόμενο που αναρτούν δεν θα την φέρουν οι ίδιοι αλλά οι πλατφόρμες στις οποίες γίνεται η ανάρτηση και οι οποίες θα αποδίδουν πλέον ένα μέρος από τα τεράστια έσοδά τους στους δημιουργούς και όσους παράγουν πολιτιστικό περιεχόμενο (γι’ αυτό και οι τελευταίες αντιδρούν έντονα, άμεσα και έμμεσα, στην ψήφιση της Οδηγίας).
Η Οδηγία προβλέπει και ρυθμίσεις που διευκολύνουν τα εκπαιδευτικά ιδρύματα να καλύπτουν τις εκπαιδευτικές ανάγκες με τη χρήση προστατευόμενου περιεχομένου εκπαιδευτικών και επιστημονικών βιβλίων με τη σύναψη συμβάσεων ή/και την καταβολή αμοιβής στους δικαιούχους. Επίσης, οι βιβλιοθήκες διευκολύνονται να αναπαράγουν και να διακινούν βιβλία εκτός εμπορίου.
Μετά το πρώτο βήμα της συμφωνίας που θεωρείται ιστορική στην εποχή της ψηφιακής ανάπτυξης, στην επόμενη μέρα των βασικών αρχών περί ιδιοκτησίας ακολουθεί η συζήτηση και η έγκριση του θέματος από την ολομέλεια του ευρωκοινοβουλίου.
φωτο: PIXABAY