Το φαινόμενο Αμπράμοβιτς: Δοκιμάζοντας τα όρια. Μια μεγάλη έκθεση στη Βόννη

Είναι η γυναίκα που έκανε 850.000 επισκέπτες να περιμένουν υπομονετικά για να αντικρύσουν το βλέμμα της στην, διάρκεια της, πενήντα ωρών, περφόρμανς που έκανε το 2010 στο ΜοΜΑ της Νέας Υόρκης. Είναι η καλλιτέχνης που έπεισε τη Lady Gaga να πραγματοποιήσει γυμνή για δυόμισι λεπτά ασκήσεις της περίφημης μεθόδου της. Είναι η περφόρμερ που συνεργάστηκε με την Τίλντα Σουίντον, η οποία έγινε η ωραία κοιμωμένη μέσα σ’ ένα γυάλινο κουτί, επίσης στο ΜοΜΑ.

Πως είναι αλήθεια από κοντά μια γυναίκα που αιωρήθηκε γυμνή σε έναν τοίχο «Luminosity» (1997), ξάπλωσε με ένα σκελετό πάνω της «Nude with Skeleton» (2002), είδε κατάματα στο MoMa 750.000 επισκέπτες σε 736 ώρες (The Artist is presend 2010), κι υπέβαλε τον εαυτό της σε ασκήσεις σωματικού και ψυχικού πόνου για να διερευνήσει τα όριά του;

To Ομοσπονδιακό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Βόννης παρουσιάζει μία μεγάλη αναδρομική έκθεση με σημαντικά της καλιτέχνιδας που θεωρείται ίσως η σημαντικότερη εκπρόσωπος της Performimg Art στον κόσμο, της 72χρονης Μαρίνα Αμπράμοβιτς.

Οι δοκιμασίες στις οποίες έχει επιβάλλει τον εαυτό της

«Στις περφόρμανς εμπλέκω το κορμί μου για να απελευθερωθώ από τον φόβο. Το σώμα υπακούει πλήρως στο μυαλό και το τελευταίο είναι που μας βάζει όλα τα εμπόδια, δημιουργεί αναχώματα και ενδοιασμούς», έχει πει η Μαρίνα Αμπράμοβιτς. Κόρη δύο εθνικών ηρώων της Γιουγκοσλαβίας του Τίτο, η Αμπράμοβιτς ξεκίνησε την καριέρα της τη δεκαετία του '70 στο Βελιγράδι και έγινε γνωστή στον κόσμο χρησιμοποιώντας το σώμα της σαν εργαλείο για τη δημιουργία τέχνης. Η Σέρβα καλλιτέχνιδα χτένισε κάποτε επί ώρες το κεφάλι της μέχρι που αραίωσαν τα μαλλιά της, χάραξε με ξυράφι στην κοιλιά της το αστέρι σύμβολο της κομμουνιστικής Γιουγκοσλαβίας, ξάπλωσε γυμνή πάνω σε πάγο, έγδερνε ώρες ατέλειωτες με μια βούρτσα τα ματωμένα κόκαλα μιας αγελάδας.

Σε μια συνέντευξη, που δημοσιεύτηκε το 1998, η Μαρίνα Αμπράμοβιτς περιέγραψε πως η μητέρα της είχε τον απόλυτο, μιλιταριστικού τύπου έλεγχο πάνω σ' αυτήν και τον αδελφό της και ήταν ιδιαίτερα αυστηρή.

«Δεν μου επιτρεπόταν να βγω έξω απ' το σπίτι μετά τις 10 η ώρα το βράδυ μέχρι και τα εικοσιεννιά μου. Όλες τις περφόρμανς μου, που έκανα στην Γιουγκοσλαβία, τις είχα κάνει πριν τις 10, γιατί τότε έπρεπε να γυρίσω σπίτι. Είναι εντελώς τρελό και απίστευτο, αλλά όλα τα κοψίματα, καψίματα και μαστιγώματα που έκανα πάνω στο εαυτό μου - παρά λίγο να χάσω τη ζωή μου σε μία παράσταση - όλα έγιναν πριν τις 10 το βράδυ!», έχει πει η ίδια.

Η γνωριμία με τον Ουλάι και ο χωρισμός με το «Μεγάλο Περπάτημα» στο Σινικό Τείχος

Σταθμός στην ζωή και την πορεία της ήταν η γνωριμία με τον δυτικογερμανό καλλιτέχνη Uwe Laysiepen, γνωστότερο ως Ulay (Ουλάι), με τον οποίο συνεργάστηκαν για περίπου μια δεκαετία. Ο τερματισμός της δικής τους συνεργασίας και σχέσης μετά από 12 χρόνια είναι ίσως ο πιο εντυπωσιακός και συμβολικός χωρισμός που έχει σημειωθεί στην εποχή μας. ΄Εγινε με «Το Μεγάλο Περπάτημα» την τελευταία τους παράσταση (1988), όταν οι δύο τους αποφάσισαν να διασχίσουν το Σινικό Τείχος, ξεκινώντας ο καθένας από διαφορετικές άκρες μέχρι να συναντηθούν κάπου στη μέση. Το προετοίμαζαν οκτώ χρόνια, όσο χρειάστηκε να βγουν όλες οι απαραίτητες άδειες από τις κινεζικές αρχές.

Σήμερα εργάζεται κατά κύριο λόγο στη Νέα Υόρκη. Δραστηριοποιείται στην Performance Art, σε μια ακροβατική του σώματος και της ψυχής. «Είναι απίστευτο πόσο αποφεύγουμε να μείνουμε μόνοι με τον εαυτό μας», έχει πει. «Κάνουμε τα πάντα για να το αποφύγουμε. Τρέχουμε όλη την ημέρα, κοιτάμε διαρκώς το τηλέφωνό μας. Η κοινωνία μας οφείλει να σταματήσει για ένα λεπτό και να μείνει ακίνητη… Εγώ είμαι απλώς ένας καθρέφτης μέσω του οποίου αρχίζεις να πηγαίνεις βαθιά μέσα στον εαυτό σου…»

Η περίφημη μέθοδος Αμπράμοβιτς

Η μέθοδος Αμπράμοβιτς εκπαιδεύει τους θεατές στις δεξιότητες που απαιτούνται για να συμμετάσχουν και να παρακολουθήσουν μακράς διάρκειας περφόρμανς. Η μέθοδος περιλαμβάνει μια σειρά ασκήσεων που είναι σχεδιασμένες έτσι ώστε να ενισχύσουν την κατανόηση των θεατών σχετικά με τη σωματική και πνευματική τους εμπειρία. Αυτές οι ασκήσεις πηγάζουν από την πίστη της ότι ο καθένας (ανεξαρτήτως ηλικίας, εθνικότητας, φύλου, σεξουαλικής προτίμησης, κοινωνικής τάξης, σωματικής ικανότητας ή μητρικής γλώσσας) μπορεί να επωφεληθεί από το να είναι πιο ενεργά παρών ανά οποιαδήποτε στιγμή. Οι ασκήσεις αυτές αποτελούν ένα από τα στοιχεία μιας ολοκληρωμένης σειράς δραστηριοτήτων διαθεματικού προγραμματισμού λαμβάνουν χώρα στο ΜΑΙ (Ινστιτούτο Μαρίνα Αμπράμοβιτς).

Η Μαρίνα Αμπράμοβιτς έχει επισκεφθεί τη χώρα μας τόσο για να συζητήσει για την περίφημη μέθοδό της το 2014, όσο και για να παρουσιάσει τη μέθοδό της το 2016.

Η έκθεση στο Ομοσπονδιακό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Βόννης εγκαινιάστηκε την Πέμπτη και θα είναι ανοιχτή στο κοινό μέχρι τον Αύγουστο.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr