TOC BOOKS: Κρίση και πληγωμένα νεανικά όνειρα, φεμινισμός και ολίγη τέχνη

Αλήθεια, το να είσαι νέος στη σύγχρονη Ελλάδα είναι, άραγε, ασυγχώρητο; Ο μισογυνισμός ήταν μια υπόθεση ... σιωπής δια μέσου των αιώνων; Και πως μπορεί κανείς να φτάσει να δημιουργήσει το δικό του μουσείο; Τρία διαφορετικά ερωτήματα που - αν τα βρείτε ενδιαφέροντα - μπορείτε να ανιχνεύσετε απαντήσεις μέσα από τρία καινούργια βιβλία που παρουσιάζουμε σήμερα.

Σαρίτα Χαΐμ, «Placebo» (εκδόσεις Μίνωας)

Mary Beard, «Γυναίκες και εξουσία/Women & Power: A manifesto», (εκδόσεις Μεταίχμιο)

«Ας μην ξεχνάτε πως οι γυναίκες στον δυτικό κόσμο έχουν πολλά να γιορτάσουν. Η μητέρα μου γεννήθηκε προτού αποκτήσουν οι γυναίκες δικαίωμα ψήφου στις βουλευτικές εκλογές στη Βρετανία. Έζησε για να δει μια γυναίκα πρωθυπουργό. Όποια και να ήταν η άποψή της για τη Μάργκαρετ Θάτσερ, χάρηκε που είδε μια γυναίκα να μπαίνει στο νούμερο 10 της οδού Downing κι ένιωσε περήφανη που κι εκείνη είχε ένα μερίδιο σε κάποιες από τις πιο επαναστατικές αλλαγές του 20ού αιώνα». (Από τον πρόλογο του βιβλίου).

Ο Guardian χαρακτήρισε το «Women & Power: A manifesto» ως ένα κλασικό βιβλίο σύγχρονου φεμινισμού. Κι όμως, σ' αυτό, η Mary Beard ξεκινά την αναφορά της από τους αρχαιοελληνικούς και τους ρωμαϊκούς χρόνους. Σύμφωνα με την άποψή της, ο αρχαίος ελληνικός και ρωμαϊκός κόσμος μπορεί να ρίξει φως στον δικό μας, τον σημερινό. Η βρετανίδα καθηγήτρια μέσα από δυο ομιλίες της, μία το 2014 στο Βρετανικό Μουσείο και μία ακόμα το 2017, που αποτέλεσαν τη βάση του βιβλίου διερευνά τις ρίζες του μισογυνισμού στην αρχαία Αθήνα και Ρώμη. Η Beard διαπιστώνει, αναλύει και ερμηνεύει ιστορικά τη γυναικεία σιωπή διαμέσου των αιώνων, προσεγγίζοντας τον μισογυνισμό και τη συλλογική πρόσληψη των γυναικών οι οποίες κατόρθωσαν να φτάσουν σε θέσεις εξουσίας. Για να εδραιώσει τις θέσεις της, αντλεί παραδείγματα γυναικών από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, από την Πηνελόπη και την Κλυταιμνήστρα μέχρι τη Θάτσερ και τη Χίλαρι Κλίντον.

Η ακτιβίστρια Beard εντοπίζει τις απαρχές αυτού του μισογυνισμού στην αρχαιότητα, εξετάζοντας τις παγίδες του φύλου και τους τρόπους με τους οποίους η ιστορία κακομεταχειρίζεται τις ισχυρές γυναίκες από αρχαιοτάτων χρόνων. Ήδη στην «Οδύσσεια» του Ομήρου, δείχνει η συγγραφέας, οι γυναίκες δεν επιτρέπεται να έχουν ηγετικούς ρόλους, με τον δημόσιο λόγο να ορίζεται ως εγγενώς αρσενικός. Μια γυναίκα που μιλούσε δημόσια, στις περισσότερες των περιπτώσεων, δεν ήταν εξ ορισμού γυναίκα, αναφέρει στο βιβλίο η Beard. Αυτό έως και τη σύγχρονη εποχή δεν φαίνεται να έχει αλλάξει. Η συγγραφέας επισημαίνει τα μαθήματα ορθοφωνίας που έκανε η Μάργκαρετ Θάτσερ για να βαθύνει τη φωνή της, αλλά και τα συνολάκια κοστούμια (παντελόνι-σακάκι) που προτιμούν οι γυναίκες πολιτικοί. Οι γυναίκες ακόμη αντιμετωπίζονται ως παρείσακτες στον δημόσιο βίο· όταν αναζητούν την εξουσία, η μεταμφίεση είναι απαραίτητη. Η Beard διαπιστώνει την απευθείας σχέση συμπεριφορών της κλασικής αρχαιότητας με τον σεξισμό που συνόδευε την προεκλογική εκστρατεία της Χίλαρι Κλίντον για το προεδρικό αξίωμα ή την online παρενόχληση που υφίστανται οι γυναίκες. Εκτός από την Ιστορία, η συγγραφέας αντλεί από την προσωπική της εμπειρία, καθώς συμμετέχει ενεργά σε συζητήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και πολλές φορές έχει γίνει βορά προσβλητικών σχολίων.

Προλαβαίνοντας τον πρόσφατο σάλο που ξέσπασε με τα κρούσματα σεξουαλικής παρενόχλησης στο Χόλιγουντ, η βρετανίδα φεμινίστρια παραθέτει μια πληθώρα μύθων σύμφωνα με τους οποίους γυναίκες παρεμποδίζονται από το να καταγγείλουν τη βία εναντίον τους είτε ξεριζώνοντάς τους τη γλώσσα είτε μεταμορφώνοντάς τες σε δέντρα ή ζώα και αναφέρει χαρακτηριστικά: «Όταν πρόκειται για τη φίμωση των γυναικών, ο δυτικός πολιτισμός έχει προϋπηρεσία χιλιάδων χρόνων».

Το νέο βιβλίο της κλασικίστριας συγγραφέως αναμένεται να κυκλοφορήσει στα ελληνικά στις 19 Απριλίου 2018 από τις εκδόσεις Μεταίχμιο, σε μετάφραση της Κατερίνας Σχινά.

Βλάσης Φρυσίρας: «Ημερολόγιο Τέχνης 1945-2017: η περιπέτεια μιας συλλογής» (εκδόσεις Πατάκη)

Είναι θέμα πείσματος, αισθητικής, στόχου ή καλών συνεργατών; Πως μπορεί να δημιουργηθεί μια συλλογή έργων τέχνης; Και πως μπορεί να φτάσει η συλλογή αυτή να γίνει η αφορμή για να δημιουργηθεί ένα ολόκληρο μουσείο όπως το Μουσείο Φρυσίρα στην Πλάκα;

Την περιπέτεια της συγκρότησης μιας από τις γνωστότερες ιδιωτικές συλλογές έργων τέχνης στη χώρα μας επέλεξε να αφηγηθεί ο ίδιος ο Βλάσης Φρυσίρας στο βιβλίο με τίτλο: «Ημερολόγιο Τέχνης 1945-2017: η περιπέτεια μιας συλλογής». Στο αφηγηματικό αυτό ημερολόγιο που κυκλοφορεί από Μουσείο Φρυσίρα, σε συνεργασία με τις εκδόσεις Πατάκη, ο Βλάσης Φρυσίρας καταγράφει, λοιπόν, στιγμιότυπα απ' αυτή την περιπέτεια της δημιουργίας της συλλογής του και στη συνέχεια του ομώνυμου μουσείου, ξεκινώντας από τα νεανικά του χρόνια και φτάνοντας μέχρι σήμερα. Στο σώμα του κειμένου παρεμβάλλονται φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο του συγγραφέα, δίνοντας έτσι μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των γεγονότων στον αναγνώστη.

«Το Ημερολόγιο Τέχνης του Βλάση Φρυσίρα έχει πολλούς πρωταγωνιστές. Καταρχάς την ίδια τη συλλογή και την περιπέτεια συγκρότησής της. Τους καλλιτέχνες και τα έργα τους. Τους θεατές της. Διάσημους και μη. Το Μουσείο που τη στεγάζει. Το κτίριο με τη βουβή ιστορία του. Που υποδέχεται πάντα ολόφωτο και με την ίδια προσμονή υποψιασμένα και ανυποψίαστα βλέμματα. Κυρίως όμως, τον άνθρωπο πίσω απ’ όλα αυτά. Όσα καθόρισαν τον ίδιο και τις επιλογές του. Και εκείνους που τον στήριξαν και τον στηρίζουν στην υλοποίηση του δημιουργικού του πάθους. Πάθος που σε τελική ανάλυση υπερασπίζεται μια ζωγραφική ζωντανή, ανθρωποκεντρική, παραστατική, σκοτεινή και πολύχρωμη, μελαγχολική κι ελπιδοφόρα. Χωρίς να προεξοφλεί το μέλλον της. Αντιμετωπίζοντας την όμως με όρους μέλλοντος», γράφει ο ζωγράφος και συγγραφέας Ανδρέας Μαράτος.

Μπορείτε να βρείτε όλα τα βιβλία (που κυκλοφορούν) στο http://www.public.gr/

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr