Κινηματογράφος "Άστυ", βραδινή προβολή για τον "Καιρό των Τσιγγάνων", του Εμίρ Κουστουρίτσα: μια ταινία που λατρέψαμε σε μια άλλη Ελλάδα, αυτή των τελών της δεκαετίας του 1980. Τι σας πρωτομάγεψε, όταν την είδατε; Και ποια θεωρείτε ότι είναι η πιο διαχρονική της αρετή;
Μπήκα ξανά, με αφορμή την ερώτησή σας, και είδα αποσπάσματα της ταινίας στο YouTube. Ένιωσα ακόμα πιο μεγάλη συγκίνηση τώρα. Σαν να επισκεπτόμουν έναν τόπο αισθήματος που είχα φυλάξει στην καρδιά μου τότε, την πρώτη φορά στο "Άστυ", κι έκτοτε δεν είχα ξαναεπισκεφθεί. Βρήκα τα ίχνη που είχε αφήσει μέσα μου, που μου επέτρεψαν να βρω τα λόγια για να τα κάνω τραγούδια.
Ο Κουστουρίτσα είναι πολύ δυνατός σκηνοθέτης. Οι χαρακτήρες του μας κυνηγάνε χρόνια μετά, γιατί κι αυτοί κυνηγούν το άπιαστο της ευτυχίας και της ελευθερίας. Το δίδυμο Goran Bregović-Εμίρ Κουστουρίτσα ήταν ο τέλειος συνδυασμός. Αποτυπώθηκε, λοιπόν, αδρά η ιδιαίτερη ατμόσφαιρα και ζωή των Ρομά στα Βαλκάνια: εκρηκτικά, με το απαραίτητο χιούμορ, αλλά και με τον ποιητικό σουρεαλισμό που τους χαρακτηρίζει.
Τι γνώμη έχετε για τα άλλα συζητημένα έργα του Κουστουρίτσα, το "Arizona Dream (1993) και το "Underground" του 1995 –το οποίο για τον Σλάβοϊ Ζίζεκ είναι "από τις πιο φριχτές ταινίες που έχει δει";
Για το "Arizona Dream", το πρώτο που μου έρχεται στον νου είναι το τραγούδι "In The Death Car" με τη φωνή του Iggy Pop –και βέβαια όλο το soundtrack. Κι εδώ το όνειρο, η μοναξιά, η αναζήτηση της συντροφικότητας και η τρέλα. Ένα ψάρι που πετάει κι ένα μπαλόνι κόκκινο, πάνω από γέφυρες κι ουρανοξύστες. Νομίζω πως ο Βαλκάνιος Κουστουρίτσα δεν χωράει, ασφυκτιά στο αμερικανικό όνειρο.
Το "Underground" έχει ένα πολύ δυνατό σενάριο, που παραβολικά περιγράφει την πρόσφατη ιστορία της Γιουγκοσλαβίας, με την πολύ δυνατή σκηνή του τέλους όπου αποκόβεται ένα κομμάτι γης, σαν ένα μικρό πια νησάκι, και πλέει στο πουθενά, ενώ εμείς ακούμε τη φράση "Ήταν κάποτε μια χώρα". Θυμάμαι ότι είχα κουραστεί, όταν το είχα δει. Αλλά πρέπει να ξέρεις λίγο τον ψυχισμό των Γιουγκοσλάβων για να κατανοήσεις καλύτερα το βαθύτερο "κλείσιμο του ματιού" που κάνει ο σκηνοθέτης.
Διαβάστε περισσότερα στο athinorama.gr