Αν και μπορούμε να επιβραδύνουμε τη διαδικασία, η ανθρώπινη γήρανση είναι κάτι που -μέχρι σήμερα τουλάχιστον- δεν μπορούμε να αποτρέψουμε. Ωστόσο, μελέτες δείχνουν ότι η γήρανση δεν συντελείται με τον ίδιο ρυθμό σε όλη τη διάρκεια της ζωής μας.
Αντίθετα, φαίνεται πως υπάρχουν ορισμένες ηλικιακές "εκρήξεις γήρανσης". Έρευνες έχουν δείξει ότι το σώμα μπορεί να υφίσταται πιο έντονη βιολογική φθορά γύρω στα 44 και στα 60 έτη. Παρά ταύτα, πολλά παραμένουν άγνωστα σχετικά με το πώς η γήρανση επηρεάζει τα όργανα του σώματος.
"Η γήρανση, ως μια εκφυλιστική διαδικασία που συντελείται σε πολλά όργανα και βιολογικά επίπεδα, παραμένει ένα από τα πιο βαθιά αναπάντητα ερωτήματα στις επιστήμες της ζωής", εξηγεί ο Guang-Hui Liu, PhD, ερευνητής στην Ακαδημία Επιστημών της Κίνας, όπως μεταδίδει το Medical News Today.
Ο Liu είναι ο επικεφαλής συγγραφέας μιας νέας μελέτης που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο περιοδικό Cell και η οποία δείχνει ότι η ανάλυση των αλλαγών σε πρωτεΐνες που σχετίζονται με τη γήρανση μπορεί να δώσει πιο καθαρή εικόνα για το πώς γερνούν τα όργανα και οι ιστοί με τον χρόνο. Η μελέτη αυτή εντόπισε, μεταξύ άλλων, επιτάχυνση της γήρανσης γύρω στην ηλικία των 50 ετών.
Σύμφωνα με τον ίδιο, δύο θεμελιώδη ερωτήματα παραμένουν: Ακολουθούν όλα τα συστήματα του οργανισμού έναν ενιαίο ρυθμό γήρανσης; Υπάρχει ένας "κόμβος" που συντονίζει τη γήρανση σε όλο το σώμα; Απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα λείπουν ακόμη.
Για τη μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν 516 δείγματα από 13 διαφορετικούς ιστούς, προερχόμενα από 76 δότες οργάνων ηλικίας 14–68 ετών που είχαν αποβιώσει από εγκεφαλική κάκωση. Τα δείγματα κάλυπταν ιστούς από το καρδιαγγειακό, το πεπτικό, το αναπνευστικό, το ενδοκρινικό και το μυοσκελετικό σύστημα, καθώς και δείγματα από το ανοσοποιητικό, το δέρμα και το αίμα.
Με βάση τα δεδομένα, οι ερευνητές χαρτογράφησαν τις πρωτεΐνες που βρέθηκαν στους ιστούς, δημιουργώντας αυτό που ο Liu ονόμασε "πρωτεϊνικό άτλαντα γήρανσης".
"Περισσότερες από 20.000 πρωτεΐνες, οι οποίες κωδικοποιούνται από το γονιδίωμα, αποτελούν τη δομική βάση των κυττάρων και εκτελούν σχεδόν κάθε βιολογική λειτουργία. Η συστηματική χαρτογράφησή τους σε όλη τη διάρκεια της ζωής είναι απαραίτητη για την ταυτοποίηση των βασικών οδηγών της γήρανσης και για τον καθορισμό στοχευμένων παρεμβάσεων".
Η κρίσιμη καμπή γύρω στα 50
Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι πιο έντονες αλλαγές στη γήρανση των οργάνων και των ιστών εμφανίζονται περίπου στην ηλικία των 50 ετών. Επιπλέον, η ομάδα του Liu παρατήρησε ότι 48 πρωτεΐνες που σχετίζονται με ασθένειες όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η λιπώδης διήθηση του ήπατος, η ίνωση και οι ηπατικοί όγκοι, αυξάνονται με την ηλικία.
"Η γήρανση των οργάνων είναι η ουσία των χρόνιων ασθενειών. Κάθε γηριατρική πάθηση είναι απλώς μια συγκεκριμένη εκδήλωση αυτής της βαθύτερης διαδικασίας", πρόσθεσε ο Liu.
Ο Δρ. Cheng-Han Chen, επεμβατικός καρδιολόγος στο Memorial Care Saddleback Medical Center (Καλιφόρνια), σχολίασε ότι η μελέτη αναδεικνύει πώς οι πρωτεϊνικές αλλαγές που σχετίζονται με τη γήρανση φαίνεται να επιταχύνονται περίπου στα 50, ανάλογα με τον ιστό.
"Πρόκειται για ένα ενδιαφέρον εύρημα που μας βοηθά να κατανοήσουμε καλύτερα τις βιοχημικές αλλαγές πίσω από τη γήρανση και να εντοπίσουμε πιθανούς θεραπευτικούς στόχους σε διαφορετικά στάδια της ζωής", ανέφερε.