Καρκίνος μαστού: Η σημασία της χημειοθεραπείας πριν το χειρουργείο - Οι σύγχρονες θεραπευτικές επιλογές - Η πρόγνωση και η σημασία της έγκαιρης διάγνωσης

Κάθε χρόνο υπολογίζεται πως 4.500 χιλιάδες γυναίκες στην χώρα μας διαγιγνώσκονται με κακοήθεια στο μαστό. Τα στατιστικά δείχνουν επίσης πως μία στις οκτώ γυναίκες θα εμφανίσουν τη νόσο κάποια στη διάρκεια της ζωής τους. Σύμφωνα μάλιστα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο καρκίνος του μαστού είναι πλέον η πιο συχνή μορφή καρκίνου, ξεπερνώντας τα περιστατικά του καρκίνου του πνεύμονα που αποτελούσε τη συνηθέστερη μορφή καρκίνου τις τελευταίες δύο δεκαετίες.

Τα τελευταία χρόνια μάλιστα μειώνεται ο μέσος όρος των ηλικιών των γυναικών που προσβάλλονται από καρκίνο του μαστού. Το αρνητικό είναι πως πολλές γυναίκες κάτω των σαράντα ετών, ηλικία που αποτελεί το χρονικό ορόσημο για την έναρξη της ετήσιας μαστογραφία, ανακαλύπτουν πως έχουν προσβληθεί από καρκίνο του μαστού όταν η νόσος έχει προχωρήσει.

Για τη σημασία της χημειοθεραπείας πριν το χειρουργείο, αλλά και για άλλα ερωτήματα σχετικά με την αντιμετώπιση της νόσου, μιλήσαμε με τον κ. Κωνσταντίνο Δημητρακάκη, Γυναικολόγο-χειρουργό μαστού, καθηγητή Ιατρικής Σχολής Αθηνών.

Ποιες είναι σήμερα οι θεραπευτικές επιλογές μιας γυναίκας όταν πάρει στα χέρια της τη διάγνωση πως πάσχει από καρκίνο του μαστού;

Αφού γίνει η διάγνωση, η κύρια θεραπεία για την αντιμετώπιση της νόσου είναι η χειρουργική. Οι θεραπευτικές επιλογές ξεκινούν και τελειώνουν με τη χειρουργική επέμβαση, που στόχο έχει την αφαίρεση του όγκου και τον έλεγχο των λεμφαδένων μασχάλης και ότι άλλο κρίνει η χειρουργική ομάδα πως πρέπει να γίνει.

Πέρα όμως από τη χειρουργική στον καρκίνο του μαστού, υπάρχουν και άλλες θεραπείες. Η ακτινοθεραπεία μεταξύ αυτών, που εφαρμόζεται σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, όπως όταν διατηρείται ο μαστός και έχει γίνει ογκεκτομή και όχι μαστεκτομή (αν και σε αυτή την περίπτωση υπάρχουν συγκεκριμένα πρωτόκολλα).

Συμπερασματικά η χειρουργική θεραπεία και η ακτινοθεραπεία συμπληρώνουν τον τοπικό έλεγχο της νόσου. Από εκεί και πέρα έρχονται οι συστηματικές θεραπείες με φάρμακα, οι στοχευμένες βιολογικές θεραπείες που έχουν δράση απανταχού του σώματος. Αυτές έχουν σκοπό να εξαφανίσουν τα καρκινικά κύτταρα.

Η χημειοθεραπεία, συνήθως γινόταν μετά το χειρουργείο και ακολουθούσε η ορμονοθεραπεία. Σήμερα όμως σε κάποιους όγκους, όπως οι τριπλά αρνητικοί όγκοι ή που υπερεκφράζουν το HER 2 γονίδιο, είθισται η χημειοθεραπεία να δίνεται πριν το χειρουργείο και επομένως να είναι η πρώτη θεραπεία.

Ποιοί είναι οι στόχοι της προεγχειρητικής χημειοθεραπείας;

Η νεοεπικουρική θεραπεία όπως λέγεται η χημειοθεραπεία πριν το χειρουργείο έχει τους εξής σημαντικούς στόχους.

Τη μείωση ή ακόμη και την εξαφάνιση του όγκου.

Αυτό έχει ως συνέπεια να μπορούν να γίνουν μικρότερης έκτασης χειρουργικές επεμβάσεις όπως η ογκεκτομή, με καλύτερα αισθητικά και ψυχολογικά αποτελέσματα για τη γυναίκα

Τρίτος στόχος της νέο επικουρικής χημειοθεραπείας είναι να δοκιμαστεί εάν ένα φάρμακο είναι αποτελεσματικό για το συγκεκριμένο όγκο. Επίσης να δοκιμαστούν και στο μέλλον καινούργια φάρμακα, η αποτελεσματικότητά τους

Ποιος ο ρόλος της διεπιστημονικής ομάδας στις αποφάσεις ενός τόσο σύνθετου θέματος όπως είναι η προεγχειρητική χημειοθεραπεία στον καρκίνο του μαστού;

Η διεπιστημονική ομάδα είναι το λεγόμενο ογκολογικό συμβούλιο, που εκτός από το χειρουργό μαστού συμπληρώνεται από τον ογκολόγο, τον παθολογοανατόμο, τον ακτινοθεραπευτή και πολλές φορές από ειδικό ψυχολόγο και γυναικολόγο εάν η ασθενής επιθυμεί να διατηρήσει τη γονιμότητά της.

Σκοπός του συμβουλίου είναι να συζητείται το κάθε περιστατικό ξεχωριστά. Χρειάζεται εμπειρία και γνώση στον τρόπο αντιμετώπισης κάθε περιστατικού. Ο καθένας να πει τη την γνώμη του για την καλύτερη δυνατή αντιμετώπιση του συγκεκριμένου καρκίνου στη συγκεκριμένη ασθενή.

Πως αντιδρά συνήθως η ασθενής όταν μαθαίνει πως νοσεί;

Ο φόβος για το θάνατο είναι αυτό που κυριαρχεί. Υπάρχει επίσης ο φόβος της αναπηρίας, της μη αποδοχής από το σύντροφο και το περιβάλλον, η αγωνία για την εργασία. Η γυναίκα αρχίζει να φοβάται τις θεραπείες, την εικόνα του σώματός της, πώς θα είναι η αυτοπεποίθησή της. Χρειάζεται ψυχολογική υποστήριξη από το περιβάλλον της, αλλά και υποστήριξη από κάποιο ειδικό, ενώ καλό είναι και ο χειρούργος και ο ογκολόγος να ξέρουν πώς να επικοινωνούν με την ασθενή.

Η ασθενής περιμένει το χειρουργείο. Πρέπει να της εξηγήσουμε πως πρέπει να ξεκινήσει τη χημειοθεραπεία και μετά τη χειρουργική. Σε κάθε στάδιο πρέπει να συζητάμε και να αποφασίζουμε μαζί με την ασθενή.

Ποια είναι η πρόγνωση σήμερα;

Η πρόγνωση γενικώς στη δεκαετή επιβίωση σε μη μεταστατικό διηθητικό καρκίνο είναι στο 84%. Εάν η νόσος περιορίζεται μόνο στο μαστό η πενταετής επιβίωση είναι στο 99%. Το 65% των γυναικών διαγιγνώσκονται σε αυτό το στάδιο. Στο In situ σχεδόν προσεγγίζει το 99%.

Σημαντικό ρόλο παίζει φυσικά η πρώιμη διάγνωση και τότε η επιβίωση είναι εξαιρετική.

Δυστυχώς γυναίκες κάτω των 40 ετών διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο. Εάν η νόσος έχει δώσει μεταστάσεις η πενταετής επιβίωση είναι μόλις στο 29%.

Όλα τα παραπάνω είναι μέσος όρος και η πρόγνωση εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως πόσο γρήγορα ο όγκος μεγαλώνει και πόσο λειτουργούν οι θεραπείες.

Το πολύ θετικό είναι πως έχει μειωθεί κατά 40% η θνησιμότητα τα τελευταία 30 χρόνια κυρίως λόγω της πρώιμης διάγνωσης και των καλύτερων θεραπειών. Όσο πιο νωρίς η διάγνωση, τόσο πιο ελαφριά η θεραπεία και τόσο καλύτερη η πρόγνωση.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr