Ένα ωραίο ψητό ψάρι, ένα ποτήρι κρασί, χαλαρή διάθεση… και ξαφνικά νιώθεις κάτι να σε "καρφώνει" στον λαιμό. Η στιγμή που καταλαβαίνεις ότι κατάπιες κόκαλο ψαριού είναι από εκείνες που μπορεί να σε πανικοβάλλουν ακαριαία, ακόμη κι αν τελικά καταλήξει να είναι απλώς μια ενόχληση που περνάει.
Στην πραγματικότητα, όμως, τα κόκαλα ψαριού δεν είναι καθόλου αθώα. Είναι ένας από τους πιο συχνούς λόγους που άνθρωποι καταλήγουν στα επείγοντα, ειδικά σε χώρες όπου το ψάρι είναι σταθερά στο τραπέζι. Όπως εξηγεί ο Adam Taylor, καθηγητής Ανατομίας στο Lancaster University, σε ανάλυσή του που δημοσιεύτηκε στο The Conversation, η δομή του ψαριού, τα πολλά λεπτά κόκαλα και η ανατομία του λαιμού μας κάνουν πολύ πιο εύκολο να πνιγείς ή να σφηνώσει ένα κόκαλο από όσο φαντάζεσαι και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, αν δεν αντιμετωπιστεί σωστά.
Γιατί είναι τόσο εύκολο να καταπιείς κόκαλο ψαριού;
Τα ψάρια έχουν αυτό το επικίνδυνο χαρακτηριστικό: είναι γεμάτα λεπτά, ντελικάτα κόκαλα – τα λεγόμενα pin bones – κυρίως στο φιλέτο. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παραθέτει ο Taylor:
- Ο μπακαλιάρος έχει περίπου 17 τέτοια μικρά κόκαλα.
- Ο σολομός γύρω στα 30.
- Κάποια άλλα είδη, όπως το χέλι και ορισμένα πλατύψαρα, μπορούν να έχουν πάνω από 100 λεπτά κόκαλα, αρκετά ώστε να φτάνουν συχνά στα επείγοντα.
Ακόμα κι όταν κάποιος καθαρίσει σχολαστικά το ψάρι, πάντα θα ξεφύγουν μερικές ακίδες. Με μια πιο μεγάλη μπουκιά ή ένα βιαστικό μάσημα, ένα κόκαλο μπορεί να χαθεί ανάμεσα στη σάρκα του ψαριού και να μπει στον λαιμό σου χωρίς να το πάρεις χαμπάρι.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα κόκαλα ψαριού είναι μία από τις πιο συχνές αιτίες που στέλνουν κόσμο στα επείγοντα. Σε χώρες όπου καταναλώνεται πολύ ψάρι, όπως στην Ασία, το πρόβλημα είναι τόσο μεγάλο ώστε στην Κίνα λειτουργούν ακόμη και ειδικές κλινικές αφαίρεσης κοκάλων ψαριού.
Τι συμβαίνει στο σώμα σου όταν σφηνώσει ένα κόκαλο
Ένα κόκαλο ψαριού δεν "κάθεται" όπου να ’ναι. Έχει κάποια συγκεκριμένα σημεία:
- τις αμυγδαλές, στο πίσω μέρος του λαιμού,
- τον φάρυγγα, πίσω από το στόμα, μια μικρή κοιλότητα που λέγεται piriform sinus και βοηθά στην κατάποση,
- τον οισοφάγο, τον σωλήνα που ενώνει τον λαιμό με το στομάχι.
Αν σου τύχει, συνήθως θα νιώσεις:
- έντονο γδάρσιμο ή τσίμπημα,
- την αίσθηση ότι κάτι έχει κολλήσει,
- πόνο ή δυσκολία στην κατάποση,
- και ίσως λίγο αίμα όταν φτύνεις.
Το πιο τρομακτικό όμως είναι ότι δεν έχεις πάντα συμπτώματα. Ο Taylor αναφέρει την περίπτωση μιας 69χρονης γυναίκας στην Ιαπωνία, που πήγε στο νοσοκομείο με πρησμένο λαιμό, και οι γιατροί βρήκαν ένα κόκαλο μήκους 32mm σφηνωμένο στον οισοφάγο της για… εννέα μήνες.
Οι πιο επικίνδυνες επιπλοκές από κόκαλο ψαριού
Κι εδώ μπαίνουμε στο κομμάτι που οι γιατροί δεν αστειεύονται καθόλου. Ένα κόκαλο που μένει εκεί που δεν πρέπει, μπορεί:
1. Να τρυπήσει το τοίχωμα του οισοφάγου
Με τις επαναλαμβανόμενες καταπόσεις, η μυτερή άκρη μπορεί να διαπεράσει το τοίχωμα του οισοφάγου και να μετακινηθεί σε στενούς χώρους του λαιμού. Εκεί κοντά περνούν:
- μεγάλα αγγεία, όπως η καρωτίδα αρτηρία, που δίνει αίμα στον εγκέφαλο,
- κρίσιμα νεύρα που ελέγχουν την κίνηση και την αισθητικότητα.
Ένας τραυματισμός σε αυτά μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή αιμορραγία ή νευρολογικές βλάβες, σενάρια σπάνια, αλλά υπαρκτά.
Δείτε περισσότερα στο shape.gr