Follow us

Κορoνοϊός: Ποια εμβόλια πέρασαν τις αρχικές δοκιμές ασφαλείας

Τα τελευταία δεδομένα προσφέρουν καλύτερη εικόνα για τη φύση των ανοσολογικών αντιδράσεων που προκαλούνται από τα εμβόλια.

THETOC TEAM
ΓΡΑΦΕΙ: THETOC TEAM
εμβόλια

Τις τελευταίες ημέρες, οι επιστήμονες που εργάζονται πυρετωδώς για να αναπτύξουν εμβόλια κατά του κορονοϊού έχουν δημοσιεύσει και ανακοινώσει πλήθος δεδομένων από τις πρώτες δοκιμές σε ανθρώπους. Τα δεδομένα αυτά συνοψίζουν οι καθηγητές της Θεραπευτικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Ευστάθιος Καστρίτης και Θάνος Δημόπουλος (πρύτανης ΕΚΠΑ).

Όπως εξηγούν, τα αποτελέσματα αφορούν κλινικές μελέτες φάσης Ι και ΙΙ για τέσσερα εμβόλια. Οι φάσεις αυτές των κλινικών μελετών επικεντρώνονται στην ασφάλεια και στην δοσολογία. Επομένως, τα δεδομένα από αυτές τις δοκιμές δεν μπορούν να εκτιμήσουν εάν τα εμβόλια θα είναι αποτελεσματικά για την αποτροπή της ασθένειας ή της λοίμωξης. Αυτό που δείχνουν είναι ότι τα υποψήφια εμβόλια:

Είναι γενικά ασφαλή

Μπορούν να προκαλέσουν ανοσολογικές αποκρίσεις παρόμοιες με εκείνες που παρατηρούνται σε άτομα που έχουν μολυνθεί με τον κορονοϊό SARS-CoV-2.

Τα δεδομένα αυτά φαίνονται αρκετά καλά, ώστε τα τέσσερα υποψήφια εμβόλια να αξίζουν περαιτέρω έλεγχο σε δοκιμές αποτελεσματικότητας μεγάλης κλίμακας. Στις μελέτες αυτές οι εθελοντές θα λαμβάνουν εμβόλιο ή εικονικό φάρμακο. Ύστερα θα συγκριθούν τα ποσοστά της νόσησης που θα προκαλέσει ο νέος κορωνοϊός.

Γενικά οι επιστήμονες είναι ευχαριστημένοι που υπάρχουν περισσότερα από ένα υποψήφια εμβόλια, τα οποία μπορούν να προχωρήσουν σε περαιτέρω φάσεις ανάπτυξης. Ωστόσο, προειδοποιούν ότι δεν πρέπει γίνεται υπερβολική ερμηνεία των αποτελεσμάτων. Ούτε πρέπει να χρησιμοποιούνται τα έως τώρα δεδομένα για άμεση σύγκριση των εμβολίων.

Αυτού του είδους οι συγκρίσεις είναι καθοριστικές για την αξιολόγηση της δράσης των εμβολίων ή των αιτιών τυχόν αποτυχίας τους. Πρέπει όμως να γίνονται μόνο όταν υπάρχουν επαρκή δεδομένα.

Άγνωστες οι ανοσολογικές αντιδράσεις

Οι πληροφορίες που συλλέγονται σε αυτή την φάση θα χρησιμοποιηθούν:

Για την ιεράρχηση της εξέλιξης εμβολίων που βρίσκονται ακόμα στα αρχικά στάδια ανάπτυξης

Για τον σχεδιασμό νέων εμβολίων

Ωστόσο, τίποτα από αυτά δεν είναι ακόμη εφικτό. Οι ερευνητές δεν γνωρίζουν την ακριβή φύση των ανοσολογικών αντιδράσεων που προστατεύουν από τον κορονοϊό. Είναι επίσης πιθανό να υπάρχουν πολλοί τρόποι για την αποτροπή της μόλυνσης από τον επικίνδυνο ιό.

Επιπλέον, "οι μετρήσεις των ανοσολογικών δεικτών που γίνονται σε ένα εργαστήριο είναι δύσκολο να συγκριθούν με εκείνες που πραγματοποιούνται από άλλη ομάδα, σε άλλο εργαστήριο", λένε οι επιστήμονες.

Οι τέσσερις κατασκευαστές εμβολίων που έχουν ανακοινώσει αποτελέσματα μέχρι σήμερα δήλωσαν ότι τα εμβόλιά τους προκάλεσαν κάποιο είδος ανοσολογικής απόκρισης. Η απόκριση αυτή ήταν, σε γενικές γραμμές, παρόμοια με εκείνη που παρατηρήθηκε σε ασθενείς οι οποίοι νίκησαν τη λοίμωξη που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός.

Οι συμμετέχοντες στις κλινικές δοκιμές παρουσίασαν ανεπιθύμητες ενέργειες που παρατηρούνται συχνά και με άλλα εμβόλια. Παρουσίασαν, λ.χ., μυαλγίες, πυρετό και πονοκεφάλους. Ωστόσο μερικοί (λίγοι) εθελοντές εμφάνισαν σοβαρές αντιδράσεις μετά τον εμβολιασμό.

Οξφόρδη και Κίνα

Δύο ερευνητικές ομάδες αναπτύσσουν εμβόλια με "ιϊκό φορέα". Οι ομάδες αυτές δημοσίευσαν τα ευρήματά τους στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό The Lancet στις 20 Ιουλίου. Η μία είναι από το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, σε συνεργασία με τη φαρμακευτική εταιρεία AstraZeneca. Η άλλη αποτελείται από ερευνητές της εταιρείας CanSino Biologics, στην Tianjin της Κίνας.

Οι ερευνητές της ομάδας της Οξφόρδης ανακοίνωσαν τα αποτελέσματα και σε συνέντευξη Τύπου. Υποστήριξαν ότι το εμβόλιό τους προκαλεί το είδος των ανοσολογικών αντιδράσεων που πιστεύουν ότι παρέχει προστασία έναντι του κορονοϊού.

Το εμβόλιο της Οξφόρδης εκμεταλλεύεται έναν ιό που προκαλεί κρυολόγημα στους χιμπατζήδες. Ο ιός έχει τροποποιηθεί γενετικά, ώστε να μην μπορεί να αναπτυχθεί στους ανθρώπους. Ωστόσο εκφράζει την πρωτεΐνη-"ακίδα" που χρησιμοποιεί ο νέος κορωνοϊός για να μολύνει τα ανθρώπινα κύτταρα.

Το εμβόλιο της CanSino χρησιμοποιεί έναν παρόμοιο τροποποιημένο ανθρώπινο ιό.

Γερμανία και ΗΠΑ

Μια τρίτη ομάδα, η BioNTech στο Mainz της Γερμανίας, αναπτύσσει ένα εμβόλιο με βάση το RNA σε συνεργασία με τη φαρμακευτική εταιρεία Pfizer. Στις 20 Ιουλίου, η ομάδα κυκλοφόρησε λεπτομερή δεδομένα της ανοσολογικής απόκρισης σε άτομα που είχαν λάβει το εμβόλιό της. Αυτό το εμβόλιο περιέχει τμήμα του RNA που κωδικοποιεί το τμήμα της πρωτεΐνης-ακίδας που δεσμεύει τον υποδοχέα στα ανθρώπινα κύτταρα.

Αυτή η ανακοίνωση ακολούθησε τα πολυαναμενόμενα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών που δημοσιεύθηκαν στις 14 Ιουλίου από την εταιρεία Moderna, μια εταιρεία βιοτεχνολογίας στο Cambridge της Μασαχουσέτης. Η Moderna επίσης έχει αναπτύξει ένα εμβόλιο με βάση το RNA. Το δικό της εμβόλιο κωδικοποιεί ολόκληρη την πρωτεΐνη-ακίδα.

Η έρευνα της Moderna γίνεται σε συνεργασία με το αμερικανικό Εθνικό Ινστιτούτο Αλλεργίας και Λοιμωδών Νόσων (NIAID).

Εκπαίδευση του ανοσοποιητικού

Τα τελευταία δεδομένα προσφέρουν καλύτερη εικόνα για τη φύση των ανοσολογικών αντιδράσεων που προκαλούνται από τα εμβόλια. Η εικόνα αυτή αποτελεί ουσιαστικά τη μοναδική ένδειξη κάποιας αποτελεσματικότητας. Υποδηλώνει επίσης πως είναι πιθανό τα εμβόλια να λειτουργήσουν.

Τα εμβόλια εκθέτουν το ανοσοποιητικό σύστημα στα συστατικά ενός ιού. Στην προκειμένη περίπτωση, σχεδόν όλα τα εμβόλια για τον κορωνοϊό το εκθέτουν στην πρωτεΐνη-ακίδα του. Στόχος είναι να εκπαιδεύσουν το ανοσοποιητικό πώς να αντιδράσει σε μια πραγματική μελλοντική λοίμωξη από τον ιό.

Οι κλινικές δοκιμές εξέτασαν δύο κύριους τύπους ανοσολογικής απόκρισης:

Την παραγωγή αντισωμάτων που μπορούν να αναγνωρίσουν και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να απενεργοποιήσουν τον εκάστοτε ιό (εξουδετερωτικά αντισώματα)

Την παραγωγή Τ λεμφοκυττάρων που μπορούν να σκοτώσουν τα μολυσμένα κύτταρα και να επάγουν και άλλες ανοσολογικές αποκρίσεις, συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής αντισωμάτων.

Εξουδετερωτικά αντισώματα

Μέχρι στιγμής, οι ερευνητές έχουν εστιάσει στην παραγωγή εξουδετερωτικών αντισωμάτων, που κυκλοφορούν στο αίμα. Τα αντισώματα αυτά μπορούν να καταστήσουν τον ιό μη μολυσματικό.

Όλα τα εμβόλια που έχουν δοκιμαστεί προκαλούν την παραγωγή αντισωμάτων που εξουδετερώνουν το ιό, λένε οι επιστήμονες. Και αυτό είναι ένα αξιόλογο αποτέλεσμα.

Οι περισσότεροι συμμετέχοντες στις μελέτες παρήγαγαν εξουδετερωτικά αντισώματα σε επίπεδα παρόμοια με εκείνα που μετρήθηκαν σε ασθενείς οι οποίοι ανάρρωσαν από τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός Covid-19. Ενδέχεται, όμως, να χρειασθούν περισσότερες από μία δόσεις για να επιτευχθεί αυτήν η απόκριση. Το πιθανότερο είναι πως θα απαιτηθούν δύο δόσεις για πολλά από αυτά τα εμβόλια, προκειμένου να επιτευχθούν επαρκή επίπεδα εξουδετερωτικών αντισωμάτων.

Τα Τ-λεμφοκύτταρα

Οι αποκρίσεις Τ-λεμφοκυττάρων έχουν λάβει λιγότερη προσοχή από τους κατασκευαστές των εμβολίων. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι είναι πιο δύσκολο και περίπλοκο να μετρηθούν αυτού του είδους οι ανταποκρίσεις, ειδικά καθώς ο αριθμός των συμμετεχόντων στις μελέτες αυξάνεται σε χιλιάδες.

Ωστόσο, τα αναδυόμενα δεδομένα υποδηλώνουν ότι τα Τ-λεμφοκύτταρα μπορεί να έχουν σημαντικό ρόλο στον έλεγχο του κορωνοϊού. Οι περισσότερες δοκιμές έδειξαν ότι υπάρχουν σε διαφορετικό βαθμό αποκρίσεις των Τ-λεμφοκυττάρων στους συμμετέχοντες. Οι ερευνητές εντόπισαν στους συμμετέχοντες:

Τα επονομαζόμενα CD4 Τ-λεμφοκύτταρα. Λέγονται και βοηθητικά Τ-λεμφοκύτταρα. Αναγνωρίζουν την πρωτεΐνη-ακίδα και υποστηρίζουν την παραγωγή αντισωμάτων.

Τα CD8 Τ-λεμφοκύτταρα. Εντοπίστηκαν στους περισσότερους εθελοντές. Αυτά αναγνωρίζουν την πρωτεΐνη-ακίδα και σκοτώνουν τα μολυσμένα από τον κορωνοϊό ανθρώπινα κύτταρα.

Εάν ένα εμβόλιο μπορεί να προκαλέσει συνδυασμό παραγωγής εξουδετερωτικών αντισωμάτων και αμφότερων των τύπων των Τ-λεμφοκυττάρων (CD4 και CD8), θα μπορούσε να αποτελέσει ένα θετικό στοιχείο για την προστασία από την νόσο Covid-19. Όμως "αυτό δεν είναι απόλυτα τεκμηριωμένο, αλλά περισσότερο μια υπόθεση", τονίζουν οι επιστήμονες. "Και αυτό διότι δεν γνωρίζουμε ακριβώς τι είναι πιο σημαντικό για την ανάπτυξη προστατευτικής ανοσίας".

Μελέτες αποτελεσματικότητας

Το πιθανότερο είναι ότι υπάρχουν περισσότεροι από ένας τρόποι προστασίας από τη λοίμωξη που προκαλεί ο κορωνοϊός. Η φύση της ανοσολογικής απόκρισης που προστατεύει - ή αποτυγχάνει να προστατεύσει - από την COVID-19 θα γίνει σαφέστερη όταν οι μεγάλες δοκιμές αποτελεσματικότητας αποφέρουν τα πρώτα τους αποτελέσματα.

Όταν κάποιο από τα εμβόλια αποδείξει ότι είναι και αποτελεσματικό, τότε θα έχουμε μια καλύτερη ιδέα για το τι πρέπει να κάνει ένα εμβόλιο ώστε να εξασφαλίζει προστασία. Το εμβόλιο της Οξφόρδης δοκιμάζεται για την αποτελεσματικότητα του στο Ηνωμένο Βασίλειο, τη Βραζιλία και τη Νότια Αφρική. Με το εμβόλιο της Moderna πρόκειται να αρχίσει εντός του μηνός κλινική μελέτη Φάσης III στις ΗΠΑ.

Δεδομένα που θα συσχετίζουν εργαστηριακά ευρήματα με το βαθμό προστασίας θα μπορούσαν να διευκολύνουν την ερμηνεία των αποτελεσμάτων των δοκιμών πρώιμου σταδίου.

Εν τούτοις, οι συγκρίσεις πρέπει να αποφευχθούν. Η αιτία είναι η ασταθής φύση των τεστ που χρησιμοποιούν οι ερευνητές για να μετρήσουν τις αποκρίσεις των εξουδετερωτικών αντισωμάτων και των Τ-λεμφοκυττάρων. Το ίδιο τεστ μπορεί να δώσει πολύ διαφορετικές τιμές όταν εκτελείται σε διαφορετικά εργαστήρια ή ακόμα και σε διαφορετικές ημέρες.

Σύγκριση των εμβολίων

Γενικά, είναι δύσκολο για τους ερευνητές να συγκρίνουν τα αποτελέσματα των εμβολίων. Ιδανικά θα έπρεπε διαφορετικά εμβόλια να δοκιμαστούν στο ίδιο εργαστήριο από τους ίδιους ανθρώπους. Αυτή είναι μια προσπάθεια που υποστηρίζεται από την κυβέρνηση των ΗΠΑ σε συνεργασία με ιδιωτικούς και ακαδημαϊκούς φορείς. Υποστηρίζεται επίσης, ανεξάρτητα, από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, διότι είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναγνωριστούν συσχετισμοί εργαστηριακών δεδομένων με την παρεχόμενη προστασία και να μπορούν να συγκριθούν διαφορετικά εμβόλια.

Ένα άλλο ζήτημα που επίσης θέτουν οι ερευνητές είναι η ανάπτυξη εμβολίων από εταιρείες που θα είναι ικανές να παράγουν και να παρέχουν αρκετά εμβόλια για να καλύψουν τις τεράστιες ανάγκες. Υπάρχουν πολλά ζητήματα σε αυτό το κομμάτι της ανάπτυξης. Κυμαίνονται, π.χ., από την παραγωγή γυάλινων φιαλιδίων έως τη διατήρηση των αλυσίδων τροφοδοσίας ελεγχόμενης θερμοκρασίας.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Ένα από τα πιο τίμια σουβλάκια της Αθήνας: Γιατί όλοι τρώνε σε αυτό το μέρος στο Κουκάκι

Ένα κλασικού τύπου, παραδοσιακό σουβλατζίδικο στην οδό Πετμεζά κάνει εσχάτως σουξέ.

ΟΣΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΞΕΡΟΥΜΕ 22 Σεπ 2025 | 06:40

Ρινικό εμβόλιο για τη γρίπη: Ερχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα φέτος - Ποιοι δεν μπορούν να το κάνουν

Περίπου πενήντα χιλιάδες δόσεις ρινικού εμβολίου για τη γρίπη υπολογίζεται να διατεθούν φέτος στη χώρα μας.

ΕΟΔΥ: 18 Σεπ 2025 | 18:08

Κορονοϊός: 226 νέες εισαγωγές και δύο θάνατοι την τελευταία εβδομάδα

Ο αριθμός νέων εισαγωγών παρουσιάζει τάση σταθεροποίησης.

ΑΝΑΒΙΩΝΕΙ Η ΥΠΟΘΕΣΗ 18 Σεπ 2025 | 15:59

Θάνατος 14χρονης στη Λαμία: Αναβλήθηκε η δίκη των δυο γιατρών του νοσοκομείου - Η τραγωδία για το κορίτσι με κορονοϊό

Αναβιώνει η τραγωδία της απώλειας της μαθήτριας τον Δεκέμβριο του 2021 όταν διακομίσθηκε στο ΓΝ Λαμίας λόγω ασθένειας από covid-19.

ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ 10 Σεπ 2025 | 16:14

Νέα μελέτη: Ο COVID-19 και η γρίπη μπορεί να "ξυπνούν" καρκινικά κύτταρα

"Η ιογενής λοίμωξη επιταχύνει σημαντικά την ανάπτυξη αυτών των κυττάρων", σύμφωνα με τον John Alcorn, καθηγητή Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ

ΑΜΦΙΛΕΓΟΜΕΝΗ ΑΠΟΦΑΣΗ 03 Σεπ 2025 | 23:44

ΗΠΑ: Η Φλόριντα τερματίζει τους υποχρεωτικούς εμβολιασμούς, ακόμη και των μαθητών

Ο αρχίατρος είχε στο πλευρό του τον Ρεπουμπλικάνο κυβερνήτη της Φλόριντα Ρον Ντεσάντις, ο οποίος ανήγαγε σε βασικό δόγμα της πρώτης θητείας του την αντίσταση στις εντολές για την αντιμετώπιση της Covid-19

ΠΡΟΣΟΧΗ 29 Αυγ 2025 | 19:15

Σε έξαρση ο κορονοϊός: Σημαντική αύξηση κρουσμάτων τον Αύγουστο σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ

Την τελευταία εβδομάδα, το σύνολο των εισαγωγών ασθενών στα νοσοκομεία της επικράτειας για COVID-19 ήταν 236

ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΕΥΡΗΜΑΤΑ 29 Σεπ 2025 | 06:22

Ερευνα: Σε ποια ηλικία ξεκινάμε να γερνάμε απότομα; - Πότε ακριβώς αρχίζει η βιολογική φθορά

Η γήρανση, ως μια εκφυλιστική διαδικασία που συντελείται σε πολλά όργανα και βιολογικά επίπεδα, παραμένει ένα από τα πιο βαθιά αναπάντητα ερωτήματα

ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ 28 Σεπ 2025 | 14:05

Ευθειασμός του αυχένα: Σχεδόν 4 στους 10 ταλαιπωρούνται από πόνους - Τα συμπτώματα και η αντιμετώπιση

Ο ορθοπεδικός φυσικοθεραπευτής Κωσταντίνος Δανάλης μιλά αναλυτικά για τους προδιαθεσικούς παράγοντες, τη διάγνωση και την αντιμετώπιση του ευθειασμού αυχένα

ΣΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ 27 Σεπ 2025 | 13:07

Το πρώτο κρούσμα του ιού του Δυτικού Νείλου στην Κρήτη: 60χρονος στο νοσοκομείο με συμπτώματα μηνιγγίτιδας

Πρόκειται για άνδρα 60 ετών σε ανοσοκαταστολή από χωριό του Δήμου Ηρακλείου

ΤΙ ΑΠΟΚΑΛΥΨΕ ΕΡΕΥΝΑ 27 Σεπ 2025 | 08:37

Το μυστικό μακροζωίας της γηραιότερης γυναίκας στον κόσμο: Γονίδια, καλές συνήθειες και... γιαούρτι

Η Ισπανίδα Μαρία Μπράνιας Μορέρα έφτασε στην εντυπωσιακή ηλικία των 117 ετών

ΑΝΗΣΥΧΙΑ 26 Σεπ 2025 | 06:24

Ποιοι τύποι καρκίνου αυξάνονται ραγδαία και εμφανίζονται όλο και πιο συχνά σε άτομα κάτω των 50

Η αύξηση είναι τόσο έντονη που ερευνητές μιλούν πλέον για μια νέα "γενιά καρκίνου πρώιμης ηλικίας", με αιτίες που συνδέονται με τον τρόπο ζωής και περιβαλλοντικούς παράγοντες.

25 Σεπ 2025 | 11:30

Ιώσεις όλο τον χρόνο: Οι 8 καλύτεροι τρόποι να προστατευτείς (χωρίς φάρμακα)

Με αυτά τα 8 απλά βήματα δε θα αρρωσταίνεις πλέον.

ΕΡΕΥΝΑ ΣΤΟ LANCET 25 Σεπ 2025 | 10:09

Ανησυχητικά στοιχεία: Ραγδαία αύξηση κρουσμάτων και θανάτων από καρκίνο από το 1990 και μετά

Οι επιστήμονες κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι η μεγάλη αυτή αύξηση θα συνεχιστεί μέχρι το 2050.

ΠΟΛΥ ΣΟΒΑΡΟ 25 Σεπ 2025 | 06:35

Καρκίνος του προστάτη: Ποια συμπτώματα μπορούν να μας μπερδέψουν - Πότε πρόκειται για καλοήθη υπερπλασία ή προστατίτιδα

Σε αρκετούς άνδρες, ο καρκίνος συχνά διαγιγνώσκεται μόνο όταν παρουσιαστούν οι πρώτες ενοχλήσεις.

Η ΠΡΟΜΗΘΕΙΑ ΤΗΣ ΚΑΛΥΠΤΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΟΠΥΥ 24 Σεπ 2025 | 18:23

Μυτιλήνη: Πρωτοποριακή επέμβαση -Τοποθετήθηκε αισθητήρας στην καρδιά 58χρονου, που προειδοποιεί για επερχόμενα προβλήματα

Η λεπτή επέμβαση διήρκεσε πάνω από τέσσερις ώρες, ενώ η συσκευή εκτιμάται ότι κοστίζει πάνω από 20.000 ευρώ και η προμήθειά της καλύπτεται πλήρως από τον ΕΟΠΥΥ.

24 Σεπ 2025 | 13:00

Το πρωινό που οι επιστήμονες συνιστούν για υγιή εγκέφαλο - Μόνο 2 συστατικά

Οι δύο αυτές τροφές μπορούν να γίνουν το καθημερινό σου πρωινό "όπλο" ενάντια στη γήρανση του εγκεφάλου.

ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΤΡΑΜΠ 24 Σεπ 2025 | 10:34

ΠΟΥ διαψεύδει Τραμπ: Δεν υπάρχει σύνδεση μεταξύ του αυτισμού και της χρήσης παρακεταμόλης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης

Προς το παρόν, δεν έχει τεκμηριωθεί καμία συνεπής συσχέτιση μεταξύ του αυτισμού και της χρήσης παρακεταμόλης, τόνισε ο ΠΟΥ σε ανακοίνωσή του.

ΜΕΛΕΤΕΣ 24 Σεπ 2025 | 06:19

Παρακεταμόλη στην εγκυμοσύνη: Πόσο ασφαλής είναι - Οι "θεωρίες" Τραμπ για την εμφάνιση αυτισμού στα παιδιά

Όπως εξηγούν οι ειδικοί, η αύξηση των διαγνώσεων αυτισμού δεν σημαίνει απαραίτητα ότι σήμερα υπάρχουν περισσότερα παιδιά με αυτισμό σε βιολογικό ή γενετικό επίπεδο.

23 Σεπ 2025 | 15:20

Το μπαχαρικό που έχει 3 φορές περισσότερα αντιοξειδωτικά από τα μούρα

Μάθε ποιο μπαχαρικό ξεπερνά τα πιο διάσημα μούρα και γιατί αξίζει να το βάλεις στο καθημερινό σου μενού.

ΑΝΑΡΤΗΣΗ 22 Σεπ 2025 | 23:59

Γεωργιάδης: Πρώτο το ΚΑΤ στην ανάρτηση ραντεβού μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας

Ο Άδωνις Γεωργιάδης έδωσε "θερμά συγχαρητήρια στην Διοίκηση και τους εργαζομένους" του νοσοκομείου

22 Σεπ 2025 | 14:00

Το φρούτο που έχει 50 φορές περισσότερη βιταμίνη C από το πορτοκάλι – Kαι δεν το ξέρεις

Η φύση έχει κρύψει σε ένα μικροσκοπικό φρούτο μια από τις πιο δυνατές πηγές βιταμίνης C.

ΑΝΑΡΤΗΣΗ 21 Σεπ 2025 | 14:11

Άδωνις Γεωργιάδης: Από 1η Οκτωβρίου τα ραντεβού με όλα τα νοσοκομεία του ΕΣΥ στο 1566

Στην ανάρτηση προστέθηκε και το βίντεο που βρίσκεται στην ιστοσελίδα του νέου αριθμού 1566.

20 Σεπ 2025 | 10:00

40% πιο πολλές πιθανότητες άνοιας - Τι επιταχύνει τη φθορά του εγκεφάλου;

Νέα μελέτη του Mayo Clinic αναδεικνύει παράγοντες που επηρεάζουν τη μνήμη και τη νοητική σου υγεία με την πάροδο των χρόνων.

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ 20 Σεπ 2025 | 08:07

Μανία με την πρωτεΐνη: Πότε η υπερκατανάλωση μπορεί να μας κάνει κακό τελικά

Η πρωτεΐνη είναι ένα από τα πιο σημαντικά θρεπτικά συστατικά, καθώς συμβάλλει στη δόμηση και την αποκατάσταση των μυών, στην παραγωγή ενζύμων και ορμονών, αλλά και στη γενικότερη καλή λειτουργία του οργανισμού

19 Σεπ 2025 | 22:01

Στοματικά μικρόβια συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου του παγκρέατος

Έχει ήδη παρατηρηθεί ότι όσοι έχουν κακή στοματική υγεία είναι πιο ευάλωτοι στον καρκίνο του παγκρέατος

ΕΟΜ 19 Σεπ 2025 | 19:09

Χρονιά ρεκόρ το 2024 για τη δωρεά και τις μεταμοσχεύσεις οργάνων στην Ελλάδα

Το 2024 υπήρξε η 4η συνεχόμενη χρονιά με αυξητικό αποτύπωμα

19 Σεπ 2025 | 12:40

Πώς θα καταλάβεις τη νόσο Lyme; Το πιο χαρακτηριστικό σημάδι που προειδοποιεί

Η Bella Hadid στο νοσοκομείο μάς θυμίζει γιατί πρέπει να αναγνωρίζεις έγκαιρα τα συμπτώματα.

MAYO CLINIC 19 Σεπ 2025 | 06:32

Μελέτη αποκαλύπτει τις κρυφές αιτίες εμφραγμάτων σε μικρότερες ηλικίες και ειδικά στις γυναίκες

Όταν οι γυναίκες πάθαιναν έμφραγμα, οι υποκείμενες αιτίες συχνά διαγιγνώσκονταν με λάθος τρόπο.

18 Σεπ 2025 | 12:48

Τα 10 πιο καρκινογόνα καθημερινά τρόφιμα - σύμφωνα με τον ΠΟΥ

Δεν είναι όλα τα τρόφιμα τόσο αθώα όσο φαίνονται.

GUARDIAN 18 Σεπ 2025 | 06:10

Σταγόνες για την πρεσβυωπία αντί για γυαλιά ή χειρουργείο - Τι δείχνει νέα μελέτη

Τα γυαλιά πρεσβυωπίας ή η χειρουργική επέμβαση συνήθως λύνουν το πρόβλημα, ωστόσο πολλοί θεωρούν τα γυαλιά άβολα, ενώ η επέμβαση δεν είναι επιλογή για όλους.

17 Σεπ 2025 | 18:21

Scientiffic Nutrition: Αυτό είναι το brand με supplements που αξίζει κάθε αθλητής & μόλις έφτασε στην Ελλάδα

Είσαι pilates girl ή gym freak; Η Scientiffic Nutrition ορίζει τη νέα εποχή της διατροφής με supplements που ξέρουν τις ανάγκες σου

17 Σεπ 2025 | 13:45

Brain fog ή Αλτσχάιμερ; Eιδικός αποκαλύπτει 5 βασικές διαφορές που πρέπει να ξέρεις

Πώς ξεχωρίζεις τη θολούρα του μυαλού από τα πρώιμα σημάδια Αλτσχάιμερ – και γιατί η έγκαιρη διάγνωση είναι σημαντική.

ΜΕΓΑΛΗ ΕΞΕΛΙΞΗ 17 Σεπ 2025 | 11:00

Σημαντικό βήμα: Η πρώτη εγκυμοσύνη με εξωσωματική στην Ελλάδα μετά από καρκίνο του ενδομητρίου

Πρόκειται για εξέλιξη που επισφραγίζει το υψηλό ιατρικό επίπεδο στην Ελλάδα στον τομέα της γυναικολογικής ογκολογίας και της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.

16 Σεπ 2025 | 12:30

Το χειρότερο φρούτο για το έντερο - Γιατί βλάπτει το πεπτικό, σύμφωνα με γιατρό του Harvard

Μπλε μούρα, ρόδια ή υπερώριμες μπανάνες; Ο Dr. Saurabh Sethi εξηγεί ποια φρούτα ενισχύουν ή βλάπτουν την υγεία του εντέρου σου.

16 Σεπ 2025 | 12:25

Τόνος σε νερό ή σε λάδι; Ποιες είναι οι σημαντικές διαφορές και τι να επιλέξεις

Μάθε πότε να βάζεις τόνο σε νερό και πότε σε λάδι στο πιάτο σου.

15 Σεπ 2025 | 14:43

Instahealth.gr: Η νέα πλατφόρμα που φέρνει την υγεία στο σπίτι σας

Το instahealth.gr δημιουργήθηκε για να προσφέρει σε κάθε ασθενή τη δυνατότητα να βρει άμεσα και εύκολα πιστοποιημένους επαγγελματίες υγείας

15 Σεπ 2025 | 12:15

Πώς να επιλέξεις ψωμί ολικής αλέσεως - Το καλύτερο για καλή πέψη και ενέργεια

Πώς το σωστό ψωμί ολικής αλέσεως μπορεί να βοηθήσει την πέψη σου, να σου δώσει ενέργεια και να προστατεύσει την υγεία σου με απλούς τρόπους.

15 Σεπ 2025 | 12:00

Μυαλό "ξυράφι": 5 βασικές θρεπτικές ουσίες που σταματούν τη γήρανση εγκεφάλου

Πώς η διατροφή σου μπορεί να κρατήσει τον εγκέφαλο δυνατό και τη μνήμη σε φόρμα, σύμφωνα με τον ειδικό.

15 Σεπ 2025 | 06:19

Πώς η βιταμίνη D3 μπορεί να "παρατείνει" τη νεότητα των κυττάρων

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η βιταμίνη D μπορεί να επιβραδύνει τη γήρανση μειώνοντας τη φλεγμονή, μια διαδικασία που συχνά οδηγεί σε βλάβες στο DNA.

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΧΡΩΜΑ 13 Σεπ 2025 | 14:08

Αλλαγές στην αντιμετώπιση της χοληστερίνης – Οι τρεις νέες συστάσεις

Νέες κατευθυντήριες οδηγίες που ανακοινώθηκαν στο πρόσφατο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας στη Μαδρίτη και έχουν δημοσιευτεί στο περιοδικό "European Ηeart Journal"

ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ 13 Σεπ 2025 | 08:10

Ποιες τροφές καταπολεμούν το φούσκωμα και βοηθούν τη χλωρίδα του εντέρου

Συμβάλλουν στη μείωση του φουσκώματος, στην καλύτερη απορρόφηση θρεπτικών συστατικών, ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού και μπορούν να βοηθήσουν ακόμη και στη μείωση του άγχους.

12 Σεπ 2025 | 23:00

Πέντε λόγοι για να μην πίνεις νερό από πλαστικά μπουκάλια

Προστάτεψε τον εαυτό σου και τον πλανήτη.

ΤΙ ΛΕΝΕ ΟΙ ΕΙΔΙΚΟΙ 11 Σεπ 2025 | 19:07

Περίπου 1.000.000 Έλληνες ζουν με την ημικρανία - Τα αίτια που την προκαλούν

Παγκοσμίως, η ημικρανία είναι η 2η αιτία αναπηρίας και η 1η για γυναίκες 15-49 ετών - Παραμένει υποδιαγνωσμένη, υποθεραπευμένη και υποχρηματοδοτούμενη

ΣΥΝΑΓΕΡΜΟΣ 11 Σεπ 2025 | 16:23

"Καμπανάκι" από το ECDC για τον μύκητα Candidozyma auris: Εξαπλώνεται ραγδαία στα νοσοκομεία της Ευρώπης - Τι συμβαίνει στην Ελλάδα

Ο μύκητας C. Auris είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος για άτομα που είναι ήδη άρρωστα, ενώ τα ποσοστά θνησιμότητας κυμαίνοντας από 29% έως 62%.

ΘΝΗΤΟΤΗΤΑ 2.000 ΑΤΟΜΩΝ 11 Σεπ 2025 | 14:50

"Θερίζει" ο καρκίνος του προστάτη: Πρώτος σε συχνότητα στη χώρα μας και τρίτος στην Ευρώπη

Υπενθυμίζει ότι ο καρκίνος του προστάτη αποτελεί μία από τις συχνότερες κακοήθειες στους άνδρες παγκοσμίως.

ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ 11 Σεπ 2025 | 06:24

Δέκα διατροφικοί μύθοι που πρέπει να ξεχάσουμε μια για πάντα

Πρόκειται για μερικές μόνο από τις λανθασμένες αντιλήψεις που έχουμε πάνω σε θέματα διατροφής, όπως μεταδίδουν οι ΝΥΤ.

ΝΕΑ ΕΡΕΥΝΑ 10 Σεπ 2025 | 16:14

Νέα μελέτη: Ο COVID-19 και η γρίπη μπορεί να "ξυπνούν" καρκινικά κύτταρα

"Η ιογενής λοίμωξη επιταχύνει σημαντικά την ανάπτυξη αυτών των κυττάρων", σύμφωνα με τον John Alcorn, καθηγητή Παιδιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ

09 Σεπ 2025 | 17:18

Σταμάτα να πίνεις εμφιαλωμένο νερό από μπουκάλι που έχει ζεσταθεί - Διατρέχεις αυτούς τους 4 κινδύνους

Το εμφιαλωμένο νερό που ζεστάθηκε μπορεί να κρύβει κινδύνους για την υγεία σου.

ΕΚΔΗΛΩΣΗ 08 Σεπ 2025 | 15:35

Θεσσαλονίκη: Η παχυσαρκία απειλεί την καρδιά και τη ζωή – Νέος δείκτης για την εκτίμησή της

Στην Ελλάδα, το 62% του ενήλικου πληθυσμού εμφανίζει αυξημένο Δείκτη Μάζας Σώματος και το 27% πάσχει από παχυσαρκία.

ΠΡΟΛΗΨΗ 06 Σεπ 2025 | 08:00

Πώς θα μειώσουμε τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου: 5 αλλαγές που μπορούμε να κάνουμε σήμερα

Στην Ελλάδα καταγράφονται κάθε χρόνο περίπου 68.000 νέες διαγνώσεις και σχεδόν 33.000 θάνατοι από καρκίνο.

05 Σεπ 2025 | 15:45

Κοιμήθηκες λίγο; Τρεις τρόποι για να ανταπεξέλθεις μέσα στη μέρα σου και να έχεις ενέργεια

Σου έχει τύχει να ξυπνήσεις το πρωί και να νιώθεις σαν να μην κοιμήθηκες καθόλου;

ΓΙΑ ΔΕΙΤΕ! 05 Σεπ 2025 | 07:58

4+1 τρόποι αποτοξίνωσης μετά τις διακοπές - Πώς θα επανέλθετε πλήρως

Με αυτούς τους πέντε απλούς τρόπους, η μετάβαση από το ανέμελο καλοκαίρι στην απαιτητική καθημερινότητα γίνεται πιο ήπια και αναζωογονητική.

ΕΡΕΥΝΑ 05 Σεπ 2025 | 06:20

Ποια τρόφιμα μας προσθέτουν κιλά και μειώνουν την ποιότητα του σπέρματος

Τα αποτελέσματα ήταν σαφή: επιδείνωση ποιότητας σπέρματος, αύξηση βάρους, διαταραχές στις τιμές χοληστερίνης και πίεσης.

ΕΛΠΙΔΑ 04 Σεπ 2025 | 18:55

Economist: Οι επιστήμονες ανακαλύπτουν έναν νέο, ισχυρό τρόπο πρόληψης του καρκίνου

Τα κύτταρα με ελαττωματικό DNA μπορούν να εμποδιστούν να εξελιχθούν σε πλήρως ανεπτυγμένους καρκίνους μέσω της δραστηριότητας των υγιών κυττάρων γύρω τους

ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΙΑ ΔΕΚΑΕΤΙΑ 04 Σεπ 2025 | 06:10

Γιατί αυξάνονται και πάλι τα περιστατικά καρκίνου του προστάτη - Εντοπίζονται σε προχωρημένο στάδιο

Στην Ελλάδα, ο καρκίνος του προστάτη είναι ο δεύτερος πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες.

ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΠΡΟΣΟΧΗ 03 Σεπ 2025 | 06:22

Καρκίνος του δέρματος: Τι είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα που εμφάνισε ο γνωστός σεφ Γκόρντον Ράμσεϊ

Ο πασίγνωστος σεφ Γκόρντον Ράμσεϊ ανακοίνωσε ότι υποβλήθηκε σε επέμβαση για την αφαίρεση καρκίνου του δέρματος.

02 Σεπ 2025 | 15:47

Βλέπεις θολά μόλις ξυπνάς το πρωί; 10 αιτίες που σου συμβαίνει αυτό

Μάθε γιατί βλέπεις θαμπά το πρωί και τι μπορείς να κάνεις γι’ αυτό.

ΝΕΑ ΜΕΛΕΤΗ 02 Σεπ 2025 | 06:22

Δεν αρκεί να κόψουμε μόνο το αλάτι: Ποια τρόφιμα που έχουμε στο ψυγείο μειώνουν το κίνδυνο καρδιοπαθειών

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι η αποφυγή αλατιού μπορεί να μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο καρδιακών προβλημάτων.

ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΤΕ 30 Αυγ 2025 | 08:31

Η υψηλή "καλή" χοληστερίνη δεν είναι πάντα... καλή: Γιατί η αύξηση της HDL δεν συνδέεται πάντα με καλύτερη καρδιακή υγεία

Η "καλή" χοληστερόλη (HDL) έχει συνδεθεί με προστασία της καρδιάς, επειδή βοηθά στη μεταφορά της περίσσειας χοληστερόλης στο ήπαρ, όπου διασπάται

29 Αυγ 2025 | 22:56

Το θαυματουργό ρόφημα που πίνουν τα μοντέλα για καθαρή και λαμπερή επιδερμίδα

Δεν είναι ούτε detox ούτε superfood powder — είναι το πιο απλό ρόφημα που βοηθά πραγματικά την επιδερμίδα να παραμείνει καθαρή.

29 Αυγ 2025 | 14:15

Πώς δουλεύει το σώμα σου; Τα πιο σημαντικά μέταλλα και ιχνοστοιχεία για τον οργανισμό - Πλήρης οδηγός

Από το ασβέστιο μέχρι το σελήνιο, μάθε πώς τα μέταλλα και τα ιχνοστοιχεία κρατούν το σώμα σου σε ισορροπία – και πού θα τα βρεις.

29 Αυγ 2025 | 10:30

Επιστημονικά αποδεδειγμένο: Η διατροφή που μειώνει τον κίνδυνο άνοιας - ακόμα και αν έχεις το "γονίδιο του Αλτσχάιμερ"

Νέα έρευνα δείχνει πώς η συγκεκριμένη διατροφή μπορεί να "νικήσει" ακόμη και την πιο ισχυρή γενετική προδιάθεση.