Τα άτομα ηλικίας από 60 ετών και άνω φαίνεται πως θα μπορούν, σε συνεννόηση με το
γιατρό τους, από αυτό το φθινόπωρο να εμβολιάζονται με μια δόση για τον αναπνευστικό
συγκυτιακό ιό ή αλλιώς RSV, ο οποίος μεταξύ άλλων μπορεί να προκαλέσει πνευμονία.
Υπενθυμίζεται πως η Αμερικανική Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) έχει εγκρίνει
από το Μάιο τα δύο πρώτα εμβόλια κατά του RSV (των φαρμακευτικών GSK και Pfizer), που
προέκυψαν μετά από δεκαετίες ερευνών για την αντιμετώπιση του ιού. Και οι δύο
εγκρίσεις αφορούν ενήλικες ηλικίας 60 ετών και άνω, οι οποίοι είναι ευάλωτοι στη μόλυνση από τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό.
Στην Ευρώπη, λίγες εβδομάδες μετά την αδειοδότηση από τον FDA, εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το εμβόλιο της βρετανικής φαρμακοβιομηχανίας GSK, έπειτα από γνωμοδότηση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (ΕΜΑ).
Τώρα, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC) αναμένεται να
αποφασίσουν για το εάν θα συνταχθούν με τη πρόσφατη γνωμοδότηση ανεξάρτητης
Συμβουλευτικής Επιτροπής Εμβολίων για τον εμβολιασμό στους άνω των εξήντα ετών.
Εάν το CDC συστήσει τον εμβολιασμό, και τα δύο εμβόλια θα μπορούσαν να είναι
διαθέσιμα μέχρι το φθινόπωρο, εν όψει της περιόδου έξαρσης του ιού RSV. Πάντως μεταξύ
των προβληματισμών που ακούστηκαν από τη Συμβουλευτική Επιτροπή Εμβολίων είναι
πως δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για άτομα άνω των 75 ετών και ευπαθείς ομάδες.
Τι προκαλεί ο ιός
Ο RSV (Respiratoty Syncytial Virus- αναπνευστικός συγκυτιακός ιός) είναι ένας εξαιρετικά
μεταδοτικός ιός που προκαλεί λοιμώξεις των πνευμόνων και του αναπνευστικού
συστήματος σε άτομα όλων των ηλικιακών ομάδων, οι οποίες είναι συνήθως ήπιες και
μοιάζουν με κοινό κρυολόγημα, αλλά μπορεί να είναι επικίνδυνος για τα μικρά παιδιά και
ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας.
Η κυκλοφορία του RSV είναι εποχιακή, συνήθως ξεκινά το φθινόπωρο και κορυφώνεται τον χειμώνα. Υπολογίζεται πως στην Ευρώπη ευθύνεται για 270.000 νοσηλείες και 20.000 ενδονοσοκομειακούς θανάτους σε ενήλικες ηλικίας 60 ετών και άνω κάθε χρόνο.
Αποτελεί μία από τις συχνότερες αιτίες νόσησης κατά τη βρεφική και παιδική ηλικία,
προκαλώντας βρογχιολίτιδα. Εκτός από τα παιδιά, ο RSV είναι πολύ επικίνδυνος και για
τους ηλικιωμένους και τους ενήλικες με αναπνευστικά προβλήματα. Μπορεί να προσβάλλει
τους πνεύμονες και μπορεί να προκαλέσει απειλητική για τη ζωή πνευμονία και
βρογχιολίτιδα, δηλαδή οίδημα των μικρών αεραγωγών στους πνεύμονες.
Ο RSV μπορεί μερικές φορές επίσης να οδηγήσει σε επιδείνωση σοβαρών καταστάσεων όπως:
-Βρογχικό άσθμα
-Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια
-Συμφορητική καρδιακή ανεπάρκεια
Τα παιδιά που προσβάλλονται από λοίμωξη RSV εμφανίζουν σχεδόν πάντα συμπτώματα.
Αυτό διαφέρει για τους ενήλικες, οι οποίοι μπορεί να προσβληθούν από τον RSV και να μην
έχουν συμπτώματα. Τα συμπτώματα του RSV μπορεί να ξεκινήσουν από 2 έως και 8 ημέρες
μετά την έκθεση στον ιό και περιλαμβάνουν κυρίως καταρροή, μειωμένη όρεξη, βήχα,
φτέρνισμα, πυρετό και συριγμό. Στα βρέφη, ο ιός μπορεί να εκδηλωθεί μόνο με μειωμένη
δραστηριότητα, εκνευρισμό και προβλήματα αναπνοής.
Πόσο αποτελεσματικό είναι το εμβόλιο
Το εμβόλιο της GSK που εγκρίθηκε στις 7 Ιουνίου από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή περιέχει μια
τροποποιημένη μορφή της γλυκοπρωτεΐνης που βρίσκεται στην επιφάνεια σύντηξης του
RSV.
Αυτή η πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για να μολύνει ο ιός τα ανθρώπινα κύτταρα. Το
εμβόλιο περιέχει επίσης ένα "ανοσοενισχυτικό";, δηλαδή μια ουσία που βοηθά στην
ενίσχυση της ανοσολογικής απόκρισης στο εμβόλιο. Όταν ένα άτομο εμβολιάζεται, το
ανοσοποιητικό του σύστημα δημιουργεί συγκεκριμένα ειδικά αντισώματα και Τ
λεμφοκύτταρα που βοηθούν στην πρόληψη της λοίμωξης από RSV.
Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα του εμβολίου βασίζεται στην ανάλυση δεδομένων
που διεξήγαγε ο FDA από μια τυχαιοποιημένη, ελεγχόμενη με εικονικό φάρμακο, κλινική
μελέτη σε άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω. Σε αυτή τη μελέτη, περίπου 12.500
συμμετέχοντες έλαβαν το εμβόλιο και 12.500 συμμετέχοντες έλαβαν εικονικό εμβόλιο.
Το εμβόλιο μείωσε σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης λοίμωξης κατώτερου αναπνευστικού
που σχετίζεται με τον RSV κατά 82,6% και μάλιστα μείωσε τον κίνδυνο εμφάνισης σοβαρής
λοίμωξης κατώτερου αναπνευστικού που σχετίζεται με τον RSV κατά 94,1%.
Σε μια κλινική δοκιμή, το εμβόλιο της Pfizer, ήταν 66,7% αποτελεσματικό στην πρόληψη της μέτριας ασθένειας του κατώτερου αναπνευστικού με δύο ή περισσότερα συμπτώματα και 85,7% αποτελεσματικό στην πρόληψη της ασθένειας με τρία ή περισσότερα συμπτώματα σε άτομα 60 ετών και άνω, σύμφωνα με την αμερικανική φαρμακοβιομηχανία.