Το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ υποστηρίζει ότι ο Eduard Khudainatov, πρώην διευθύνων σύμβουλος του κρατικού πετρελαϊκού κολοσσού Rosneft, είναι ο "αχυράνθρωπος"-ιδιοκτήτης του σούπερ-γιοτ του Βλαντιμίρ Πούτιν και δύο ακόμα Ρώσων ολιγαρχών – αλλά ο Khudainatov έχει ούτως ή άλλως μια τεράστια περιουσία, χάρη στους δεσμούς του με τον στενό κύκλο του Κρεμλίνου.
Ο Eduard Khudainatov είναι ένας από τους πιο μυστηριώδεις ολιγάρχες της Ρωσίας. Πρώην διευθύνων σύμβουλος της ρωσικής κρατικής εταιρείας πετρελαίου Rosneft και επί χρόνια συνεργάτης του Igor Sechin –που είναι το σημερινό αφεντικό της Rosneft και δεξί χέρι του Πούτιν–, ο 61χρονος Khudainatov ήταν εν πολλοίς άγνωστος εκτός Ρωσίας μέχρι τον περασμένο μήνα. Η ανεξάρτητη εταιρεία πετρελαίου του, γνωστή με τα αρχικά NNK, ήταν σχετικά μικρός παίκτης στη βιομηχανία πετρελαίου της Ρωσίας, μέχρι τη στιγμή που ο Khudainatov έκλεισε μια κολοσσιαία συμφωνία με τη Rosneft, τον Δεκέμβριο του 2020.
Αλλά ο Khudainatov βγήκε από την αφάνεια τον Μάιο, όταν οι Αρχές των ΗΠΑ τον χαρακτήρισαν ως πληρεξούσιο ιδιοκτήτη δύο mega-yachts: του 140 μέτρων "Scheherazade", το οποίο συνδέεται με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, και του 106 μέτρων "Amadea", το οποίο, όπως ανακάλυψε το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, ανήκει στην πραγματικότητα στον Ρώσο μεγιστάνα του χρυσού Suleiman Kerimov, ο οποίος υπόκειται σε κυρώσεις. Οι Αρχές των ΗΠΑ δέσμευσαν το "Amadea" στα νησιά Φίτζι έπειτα από δικαστική διαμάχη ενός μήνα, στις 7 Ιουνίου. (Ένας δικηγόρος από τα Φίτζι ο οποίος εκπροσωπεί την εταιρεία, με έδρα τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους, που κατέχει επισήμως το "Amadea" αμφισβήτησε τον ισχυρισμό ότι ο Khudainatov εμφανίζεται ως ιδιοκτήτης του γιοτ για λογαριασμό του Kerimov).
Διαβάστε Επίσης
Σύμφωνα, όμως, με το υπουργείο Δικαιοσύνης των ΗΠΑ, ο Khudainatov ενεργεί ως "ελεύθερος κυρώσεων, αχυράνθρωπος", εμφανιζόμενος ως ιδιοκτήτης των πλοίων, υποκρύπτοντας τους πραγματικούς ιδιοκτήτες –Πούτιν και Kerimov– από τις Αρχές, ώστε να αποφύγουν τις κυρώσεις. Έρευνα που διενήργησε το Πρόγραμμα Αναφοράς Οργανωμένου Εγκλήματος και Διαφθοράς (OCCRP) και οι συνεργάτες του, στους οποίους συμπεριλαμβάνεται το "Forbes", διαπίστωσε ότι ο Khudainatov είναι επίσης "αχυράνθρωπος" για το μήκους 135 μέτρων "Crescent", το οποίο στην πραγματικότητα ανήκε στον επικεφαλής της Rosneft, Sechin. (Η Rosneft αμφισβητεί ότι το "Crescent" ανήκει στον Sechin.) Τα τρία πλωτά παλάτια στα οποία ο Khudainatov φαίνεται να δάνεισε το όνομά του έχουν συνολική αξία $1,2 δισ., σύμφωνα με την εξειδικευμένη εταιρεία αποτίμησης γιοτ VesselsValue.
Οι μέρες του Khudainatov, ωστόσο, ως πληρεξούσιου ιδιοκτήτη των γιοτ είναι πιθανότατα μετρημένες: Η Ευρωπαϊκή Ένωση επέβαλε κυρώσεις σε βάρος του Khudainatov στις 3 Ιουνίου. Όμως, παρότι αυτή η εξέλιξη θέτει σε κίνδυνο τα γιοτ των φίλων του, ο Khudainatov εξακολουθεί ο ίδιος να είναι πολύ πλούσιος. Με βάση τις ετήσιες εκθέσεις των εταιρειών συμμετοχών που κατέχει σε Κύπρο, Λουξεμβούργο, Μάλτα και Ρωσία, το "Forbes" εκτιμά ότι ο Khudainatov έχει περιουσία ύψους τουλάχιστον $2 δισ., χάρη στο ποσοστό 100% που έχει στην NNK και στα πολυτελή ακίνητα που διαθέτει σε Ιταλία και Ρωσία. Τα ακίνητά του περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, μια παραθαλάσσια έπαυλη (που λέγεται ότι είναι στοιχειωμένη) στην ιταλική Ριβιέρα και μια κατοικία σχεδόν 1.200 στρεμμάτων στο πολυτελές προάστιο Ρουμπλιόφκα της Μόσχας. Είναι, επίσης, ιδιοκτήτης της Coalstar, μιας εταιρείας με μεγάλα περιουσιακά στοιχεία άνθρακα στη Ρωσία. Ο εκπρόσωπος του Khudainatov δεν απάντησε στο αίτημα του "Forbes" να σχολιάσει το θέμα.
Διαβάστε Επίσης
Οι στενές του σχέσεις με τον Πούτιν
"Πηγή" της περιουσίας του Khudainatov είναι η στενή σχέση του, επί δεκαετίες, με τον Πούτιν και τον Sechin. Εργάστηκε στην πρώτη προεδρική εκστρατεία του Πούτιν το 2000, ενώ στη συνέχεια διετέλεσε απεσταλμένος του προέδρου σε μια απομακρυσμένη περιοχή στον αρκτικό κύκλο. Το 2010, αφότου διετέλεσε για δύο χρόνια αντιπρόεδρος της Rosneft, ανέλαβε τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου ‒ κατ’ εντολήν, σύμφωνα με πληροφορίες, του Sechin. Οι δυο τους είναι, επίσης, γείτονες· σύμφωνα με έρευνα του ρωσικού μιντιακού οργανισμού Proekt, ο γιος του Khudainatov, Aleksey, έχει σπίτι στη Ρουμπλιόφκα, δίπλα σε ακίνητα που ανήκουν στον Sechin και την κόρη του Inga. Τον Ιούλιο του 2013, δε, όταν ο Khudainatov αποχώρησε από τη Rosneft, σύμφωνα με πληροφορίες συναντήθηκε με τον Πούτιν και έλαβε την έγκρισή του για να ιδρύσει τη δική του εταιρεία πετρελαίου, NNK. Απαντώντας σε γραπτές ερωτήσεις σχετικά με τους δεσμούς του Sechin με τον Khudainatov, ο εκπρόσωπος της Rosneft ανέφερε ότι "το ερώτημα περιέχει σειρά αβάσιμων, κατασκευασμένων στοιχείων που βασίζονται σε συκοφαντικούς ισχυρισμούς από ανώνυμες και συνειδητά προκατειλημμένες πηγές". (Η Rosneft δεν απάντησε στο επακόλουθο ερώτημα του "Forbes" για το ποια στοιχεία ήταν "μη τεκμηριωμένα κατασκευάσματα".)
"Ζέστανε τη θέση του [Sechin στη Rosneft]. Ο Sechin πείστηκε ότι ο Khudainatov ήταν απόλυτα πιστός", λέει ο Vladimir Milov, Ρώσος πολιτικός της αντιπολίτευσης και οικονομολόγος, που διετέλεσε αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας το 2002. "Και βλέπουμε ότι συνεχίζουν να συνεργάζονται με πολλούς τρόπους".
Η σημαντικότερη συνεργασία τους έλαβε χώρα τον Δεκέμβριο του 2020, όταν η NNK πούλησε τεράστια πετρελαϊκά πεδία στη χερσόνησο Ταϊμίρ της Σιβηρίας στη Rosneft έναντι $11 δισ. – εκ των οποίων τα $9,6 δισ. σε μετρητά και τα υπόλοιπα $1,4 δισ. σε παλαιότερα πετρελαϊκά κοιτάσματα, χάρη στα οποία η NNK αναδείχθηκε στον έβδομο τη τάξει παραγωγό πετρελαίου της Ρωσίας το 2021. Αυτή η πώληση ήταν πραγματικά "δώρο Θεού" για τον Khudainatov, καθώς του επέτρεψε να αποπληρώσει χρέος ύψους τουλάχιστον $3,9 δισ. που είχε από το 2014, όταν η NNK εξαγόρασε την πετρελαϊκή εταιρεία Alliance. Ήταν, επίσης, "λαχείο" για τη Rosneft και τον Sechin, καθώς τα αποκτηθέντα κοιτάσματα ήταν ο "κρίκος" που έλειπε στο project Vostok Oil, ένα έργο-μαμούθ ύψους $85 δισ. που προωθεί ο Sechin και αναμένεται να παράγει έως και 2 εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου ημερησίως, μόλις ολοκληρωθεί το 2030.
"Απολαμβάνει κάποιου είδους ειδική μεταχείριση από τη Rosneft", λέει στο "Forbes" ένας αναλυτής πετρελαίου και φυσικού αερίου που εργάστηκε στη Ρωσία για πάνω από μία δεκαετία. "Με τα κοιτάσματα που απέκτησε αύξησε εκθετικά την παραγωγή του, και φαντάζομαι ότι τελικά θα του αποφέρουν περισσότερα χρήματα", προσθέτει.
Ο Khudainatov γεννήθηκε στην πόλη Σιμκέντ του Καζακστάν το 1960, όταν ακόμη ανήκε στη Σοβιετική Ένωση. Αφού αποφοίτησε από το τοπικό γυμνάσιο το 1976, εργάστηκε σε μια κρατική φάρμα κοντά στην Οδησσό στην Ουκρανία, πριν ξεκινήσει την τριετή θητεία του στον Σοβιετικό Στρατό, στα σύνορα.
Η πρώτη του απασχόληση στη βιομηχανία πετρελαίου και φυσικού αερίου ήταν στην εγκατάσταση εξεδρών άντλησης για την πετρελαϊκή εταιρεία Yuganskneftegaz, στην απομακρυσμένη πόλη Νεφτεγιουγκάνσκ της Σιβηρίας. Στη συνέχεια υπηρέτησε για τέσσερα χρόνια στο σοβιετικό υπουργείο Πετρελαίου και Φυσικού Αερίου στο κοντινό Σουργκούτ, πριν επιστρέψει στο Νεφτεγιουγκάνσκ το 1989 ως διευθυντής μιας φάρμας εκτροφής χοίρων.
Ο Khudainatov επέστρεψε στον ενεργειακό τομέα το 1993, όταν ανέλαβε τη θέση του αντιπροέδρου στην εταιρεία πετρελαίου Evikhon με έδρα το Νεφτεγιουγκάνσκ. Έμεινε στην ευρύτερη περιοχή έως και το 2000, όπου μεταξύ άλλων διετέλεσε πρόεδρος μιας άλλης τοπικής εταιρείας, αλλά και δήμαρχος της πόλης Ποϊκόφσκι, για μία τετραετία. Εκείνη την περίοδο απέκτησε δεσμούς με τα κέντρα εξουσίας της Ρωσίας: έλαβε πτυχίο στο εμπόριο από τη Διεθνή Ακαδημία Επιχειρηματικότητας της Μόσχας το 1996 και στη συνέχεια διορίστηκε βουλευτής στο περιφερειακό κοινοβούλιο του Τιουμέν, στη Σιβηρία, το επόμενο έτος.
Το 2000 αποτέλεσε κρίσιμο σημείο καμπής για την πορεία του Khudainatov: ηγήθηκε της προεκλογικής εκστρατείας του Πούτιν για τις προεδρικές εκλογές στο Νεφτεγιουγκάνσκ και έλαβε πτυχίο νομικής από το Κρατικό Πανεπιστήμιο του Τιουμέν. Το 2003, έπειτα από μια τυχαία συνάντηση σε αεροπλάνο με τον Alexander Ryazanov ‒τότε αναπληρωτή πρόεδρο του κρατικού κολοσσού φυσικού αερίου Gazprom, με τον οποίο είχε γνωριστεί πρώτη φορά όταν αμφότεροι ήταν στο περιφερειακό κοινοβούλιο της Τιουμέν‒, διορίστηκε διευθύνων σύμβουλος μιας θυγατρικής της Gazprom που λειτουργούσε στην περιοχή Τιουμέν.
Η εργασιομανία του Khudainatov ήταν το ατού του. "Είναι ένας άνθρωπος που μπορείς να αφήσεις στο φεγγάρι με ένα φτυάρι, να επιστρέψεις σε έξι μήνες και να βρεις έναν κήπο", είπε κάποτε ο Ryazanov στο "Forbes" Ρωσίας.
Διαβάστε Επίσης
Το 2004, ενώ ήταν ακόμη στην Gazprom, συνεργάστηκε με τον αδελφό του Zhan και τον Ryazanov για να αναλάβει τη Severneft, μια εταιρεία με κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Σιβηρία. Η εταιρεία Krini Holding, με έδρα την Ελβετία, για την οποία ο Khudainatov διατελούσε ως πληρεξούσιος, εξαγόρασε τη Severneft λαμβάνοντας δάνειο $40,3 εκατ. από τη λετονική τράπεζα Parex, με εγγύηση μετοχές της Severneft. Έναν χρόνο αργότερα το ύψος του δανείου είναι ανέλθει στα $52,4 εκατ., σύμφωνα με έγγραφα που είδαν το "Forbes" και το OCCRP. Ο Khudainatov έχει αρνηθεί οποιαδήποτε σχέση με τη Severneft ή εταιρείες που συνδέονται με αυτήν.
Όμως τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως τα σχεδίαζαν. Οι Khudainatov και Ryazanov σχεδίαζαν να εξάγουν το φυσικό αέριο της Severneft μέσω των αγωγών της Gazprom, αλλά δεν κατάφεραν να συνάψουν συμφωνία. Ο Ryazanov αποχώρησε από την Gazprom το 2006, την ίδια χρονιά που το 10% της Severneft μεταβιβάστηκε σε ένα δίκτυο εταιρειών στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Κύπρο, που τελικά ανήκαν στον γιο του Khudainatov, Aleksey. (Το υπόλοιπο 90% κατείχε η Krini Holding.) Αδυνατώντας να κλείσει συμφωνία με την Gazprom, η Severneft ίδρυσε μια θυγατρική για την κατασκευή μονάδας επεξεργασίας φυσικού αερίου και έλαβε επιπλέον δάνεια ύψους $75 εκατ. από την Parex μεταξύ του 2006 και του 2008 προκειμένου να χρηματοδοτήσει το έργο. Για ένα δάνειο που χορηγήθηκε τον Νοέμβριο του 2006 είχε εγγυηθεί προσωπικά ο Khudainatov, σύμφωνα με έγγραφα που είδαν το "Forbes" και το OCCRP.
Η Parex, όμως, κατέρρευσε εν μέσω της οικονομικής κρίσης, για να περάσει τελικά το 2008 στα χέρια της κυβέρνησης της Λετονίας. Το ίδιο έτος ο Khudainatov αποχώρησε από την Gazprom και εντάχθηκε στο δυναμικό της Rosneft ως αντιπρόεδρος, διατηρώντας ωστόσο το ποσοστό του στη Severneft, ενώ συμμετείχε επίσης στο διοικητικό συμβούλιο της μηχανολογικής εταιρείας Stroytransgaz ‒ ιδιοκτησίας του ολιγάρχη και συμμάχου του Πούτιν, Gennady Timchenko. Στη Rosneft εδραίωσε γρήγορα την εξουσία του χάρη στη στενή σχέση του με τον Sechin, αναλαμβάνοντας την ηγεσία της εταιρείας το 2010.
"Ήμασταν σε έναν αγώνα χόκεϊ και ο Sechin εμφανίστηκε με τη [Mercedes] S class του, ενώ ακολούθησε ο Khudainatov με ένα Mercedes SUV της αστυνομίας. Στις μπροστινές θέσεις ήταν δύο άτομα των ειδικών δυνάμεων με όπλα", λέει ο αναλυτής πετρελαίου και φυσικού αερίου. "Πρέπει να είσαι κάποιος για να απολαμβάνεις τέτοιου είδους αντιμετώπιση".
Τον Αύγουστο του 2011 η Severneft μεταβίβασε τα περιουσιακά της στοιχεία σε μια νέα εταιρεία και στη συνέχεια εκποιήθηκε, ενώ δεν είχε εξοφλήσει τα δάνεια στην Parex. Πέντε μήνες αργότερα η νέα εταιρεία πουλήθηκε στην εταιρεία παραγωγής λιπασμάτων EuroChem έναντι $403 εκατ. Η Reverta, διάδοχος τράπεζα της Parex, κινήθηκε νομικά για τη διεκδίκηση $78 εκατ. εκκρεμών δανείων, αλλά οι αγωγές δεν κατέληξαν πουθενά.
Όταν ο Sechin επέστρεψε στη Rosneft ως διευθύνων σύμβουλος, μετά την ολοκλήρωση της θητείας του ως αναπληρωτή πρωθυπουργού του Πούτιν τον Μάιο του 2012, ο Khudainatov αποδέχτηκε τον υποβιβασμό του στη θέση του αντιπροέδρου. Ωστόσο ήθελε να δοκιμάσει τις δυνάμεις του και μόνος του. Ο Khudainatov αποχώρησε από τη Rosneft τον Ιούλιο του 2013 και ‒αφού έλαβε, σύμφωνα με πληροφορίες, την έγκριση του Πούτιν‒ ξεκίνησε για μια νέα "περιπέτεια" με όχημα την εταιρεία NNK.
Η NNK έκλεισε την πρώτη της συμφωνία έναν μήνα αργότερα, καταβάλλοντας, σύμφωνα με πληροφορίες, $55 εκατ. για την απόκτηση δύο εταιρειών, μεταξύ των οποίων και η OJSC Payakha, η οποία κατείχε ένα μεγάλο ανεκμετάλλευτο κοίτασμα πετρελαίου στη χερσόνησο Ταϊμίρ. Το 2014 ο Khudainatov έβαλε στο μάτι έναν πολύ μεγαλύτερο στόχο: την εταιρεία Alliance Oil, η οποία ανήκε στην πλούσια οικογένεια Bazhaev της Ρωσίας. Η NNK και η Alliance συμφώνησαν να συστήσουν μια κοινοπραξία τον Απρίλιο του ίδιου έτους, με την Alliance να κατέχει το 60% και την NNK το υπόλοιπο 40%. Για άλλη μία φορά, ο Khudainatov κατέφυγε σε δανεισμό, με την NNK να λαμβάνει δάνειο $3,9 δισ. από την κρατική τράπεζα VTB, σύμφωνα με ετήσιες εκθέσεις των εταιρειών συμμετοχών του στην Κύπρο.
Μέρος αυτού του δανείου ‒ύψους $1,3 δισ.‒ ελήφθη μέσω μιας άλλης κυπριακής εταιρείας που ανήκε στον Ivan Mihaylov Kolarov, που αναφερόταν ως "επιχειρηματικός εταίρος" του Khudainatov στα σχετικά έγγραφα και ο οποίος έλαβε δάνειο από τη VTB για λογαριασμό της NNK. Όλα τα περιουσιακά στοιχεία της ΝΝΚ, που κατείχε μέσω εταιρείας συμμετοχών στην Κύπρο, ενεχυριάστηκαν ως εγγύηση για τα εν λόγω δάνεια.
Τον Σεπτέμβριο του 2014 η NNK εξαγόρασε το σύνολο της Alliance από την οικογένεια Bazhaev, χρησιμοποιώντας, σύμφωνα με πληροφορίες, το δάνειο που παρείχε η VTB. Μέσω της Alliance, ο Khudainatov κατέστη επίσης εταίρος σε πολλές δυτικές μεγάλες εταιρείες πετρελαίου: η Alliance είχε συστήσει κοινή εταιρεία με τη Royal Dutch Shell που διαχειριζόταν ένα δίκτυο πρατηρίων βενζίνης στην Ουκρανία, καθώς και μια κοινοπραξία με την ισπανική πετρελαϊκή εταιρεία Repsol, την AR Oil & Gas. Παράλληλα, η NNK εξαγόρασε ακόμα μία εταιρεία με ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα ‒την Kondaneft‒ μέσω διαγωνισμού, έναντι τιμήματος $61 εκατ.
"Ήταν πραγματικά μια περίεργη συμφωνία", λέει πηγή που γνώριζε τον Khudainatov. "Τα περιουσιακά στοιχεία [της NNK] ήταν ανεξερεύνητα, με πιθανά αποθέματα. Κανείς δεν ήξερε πόσο [πετρέλαιο και φυσικό αέριο] περιείχαν".
Ο υψηλός δανεισμός σύντομα εξελίχθηκε σε πρόβλημα για τον Khudainatov, όταν οι τιμές του πετρελαίου κατέρρευσαν το 2015, αναγκάζοντας την Alliance, θυγατρική πλέον της NNK, να αναδιαρθρώσει δολαριακά ομόλογα ύψους $350 εκατ. Η NNK είχε μικρή παραγωγή και πολλά χρέη, γεγονός που καθιστούσε δύσκολο για την εταιρεία να προχωρήσει στις επενδύσεις που απαιτούνταν για την ανάπτυξη των πολλά υποσχόμενων κοιτασμάτων πετρελαίου που είχε αποκτήσει η εταιρεία. Ο Khudainatov ζήτησε από το Κρατικό Επενδυτικό Ταμείο της Ρωσίας το ποσό των $1,4 δισ. για την ανάπτυξη του κοιτάσματος πετρελαίου Payakha, τον Απρίλιο του 2015, αλλά δεν υπήρξε ανταπόκριση.
"[H ΝΝΚ] ήταν ένας περιθωριακός παίκτης σε όρους παραγωγής", εξηγεί ο αναλυτής πετρελαίου και φυσικού αερίου. "Το κύριο ζήτημα [με το κοίτασμα Payakha] ήταν ότι δεν μπορούσε να το εκμεταλλευτεί", προσθέτει.
Έτσι, ο Khudainatov στράφηκε στο παλιό του αφεντικό, τον Sechin. Τον Απρίλιο του 2017 η NNK πούλησε την Kondaneft στη Rosneft έναντι τιμήματος $700 εκατ. Σύντομα, όμως, ήρθε αντιμέτωπος με ένα νέο πρόβλημα. Οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις σε βάρος της NNK για "φερόμενη [αποστολή] πετρελαϊκών προϊόντων αξίας άνω του $1 εκατ." στη Βόρεια Κορέα. Εκείνη την εποχή ο Khudainatov αρνήθηκε τους ισχυρισμούς, δηλώνοντας στο κρατικό πρακτορείο ειδήσεων TASS της Ρωσίας ότι εξεπλάγη από τις κυρώσεις.
Σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις των εταιρειών του στην Κύπρο, μία ακόμα θυγατρική της NNK πούλησε το ποσοστό που κατείχε στον Yugtorsan –τον μεγαλύτερο τερματικό σταθμό μεταφοράς και αποθήκευσης πετρελαίου στην Κριμαία– τον Δεκέμβριο του 2017 αντί "πινακίου φακής", μόλις $170, στον Stepan Pyatnitsky, διευθυντή και μέλος των διοικητικών συμβουλίων δύο θυγατρικών της NNK στη Ρωσία, καθώς ο σταθμός Yugtorsan έπρεπε να "περιορίσει σημαντικά τις δραστηριότητές του" μετά τη ρωσική κατοχή της Κριμαίας, τον Μάρτιο του 2014.
Και τα οικονομικά προβλήματα συνεχίστηκαν έως και τον Δεκέμβριο του 2018, όταν η κυπριακή εταιρεία συμμετοχών της NNK μετέφερε το δάνειό της από τη VTB σε ένα συνδικάτο τραπεζών. Παρότι η NNK έχει έδρα στη Ρωσία, ο Khudainatov κατέχει την εταιρεία και τα περιουσιακά της στοιχεία μέσω μιας μακράς αλυσίδας υπεράκτιων εταιρειών στην Κύπρο, ενώ ορισμένα βασικά περιουσιακά στοιχεία της –όπως η Alliance, το πεδίο Payakha και οι κοινοπραξίες με τη Shell και τη Repsol– κατέχονται μέσω εταιρειών στις Βερμούδες, το Λουξεμβούργο, τη Μάλτα και την Ολλανδία.
"Πολλές από τις επενδύσεις της NNK [αφορούσαν] ανεκμετάλλευτα πεδία, τα οποία δεν απέφεραν ακόμη πολλά έσοδα", λέει ο πρώην αναπληρωτής υπουργός Ενέργειας της Ρωσίας Milov.
Οι ΗΠΑ ήραν τελικά τις κυρώσεις σε βάρος της NNK τον Μάρτιο του 2020 και ο Khudainatov ξανάπιασε δουλειά. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους η NNK πούλησε την Taimyrneftegaz ‒τη θυγατρική που κατείχε το πετρελαϊκό πεδίο Payakha‒ στη Rosneft με αντάλλαγμα $11 δισ. σε μετρητά και παλαιότερα κοιτάσματα πετρελαίου. Σύμφωνα με τις ετήσιες εκθέσεις των εταιρειών του Ρώσου ολιγάρχη που έχει δει το "Forbes", τα χρήματα καταβλήθηκαν σε εταιρεία του Λουξεμβούργου που ανήκε στην Taimyrneftegaz και στη συνέχεια μεταφέρθηκαν στις εταιρείες συμμετοχών της NNK στην Κύπρο, οι οποίες χρησιμοποίησαν μέρος των κεφαλαίων αυτών για την αποπληρωμή του χρέους της NNK, ύψους $3,9 δισ. (πλέον τόκων), στο συνδικάτο τραπεζών, αλλά και για τη διανομή μερίσματος ύψους $3 δισ. Στο πλαίσιο της συμφωνίας, η NNK έλαβε επίσης επιπλέον δάνειο $1,5 δισ., εξοφλητέο τον Σεπτέμβριο του 2021.
"Αυτή ήταν μία από τις σημαντικότερες συμφωνίες της [στη Ρωσία]", λέει ο αναλυτής πετρελαίου και φυσικού αερίου. "Απέκτησε όλα αυτά τα παλαιότερα κοιτάσματα πιθανότατα για ψίχουλα. Η παραγωγή της ΝΝΚ αυξήθηκε σημαντικά".
Ωστόσο, τη συμφωνία αμαυρώνει το γεγονός ότι τόσο η Rosneft όσο και η NNK ενδεχομένως να πλήρωσαν ελάχιστα για τα περιουσιακά στοιχεία που έλαβαν. Σύμφωνα με έκθεση της πολωνικής δεξαμενής σκέψης Warsaw Institute, η Taimyrneftegaz αποτιμήθηκε μεταξύ $30 και $40 δισ., με βάση τα αποθέματά της. Η έκθεση αναφέρει, επίσης, ότι η δηλωμένη αξία των παλαιότερων πετρελαϊκών πεδίων που έλαβε η NNK ‒ύψους $1,4 δισ.‒ είναι υποτιμημένη, καθώς μόνο δύο εξ αυτών αποτιμώνται στα $4 δισ. Η συμφωνία, πάντως, ήταν εξίσου επωφελής για τον Sechin και τον Khudainatov: Ο Khudainatov αποπλήρωσε τα χρέη της NNK και απέκτησε περιουσιακά στοιχεία που κατέστησαν την εταιρεία τον έβδομο μεγαλύτερο παραγωγό πετρελαίου στη Ρωσία. Ο δε Sechin απέκτησε το κοίτασμα Payakha, περιουσιακό στοιχείο που έλειπε από το πρόγραμμα Vostok Oil, το οποίο έχει οραματιστεί και στο οποίο έχει ποντάρει το μέλλον της Rosneft.
Έκτοτε ο Khudainatov επεκτείνει την αυτοκρατορία του. Τον Απρίλιο του προηγούμενου έτους η NNK εξαγόρασε το ποσοστό 49% της Repsol στην εταιρεία που είχαν συστήσει από κοινού, έναντι $132 εκατ. Δύο μήνες αργότερα η εταιρεία άνθρακα Coalstar του Ρώσου ολιγάρχη πλειοδότησε σε διαγωνισμό για την απόκτηση του ανθρακωρυχείου Bogatyr στη νότια Σιβηρία, προσφέροντας $44 εκατ. Και παρότι ο Khudainatov πλέον υπόκειται σε κυρώσεις ‒είναι μεταξύ των ολιγαρχών που έχουν δεσμευτεί τα πολυτελή ακίνητά τους στη Δύση‒, είναι επίσης πιθανότατα πιο πλούσιος από ποτέ.
Διαβάστε Επίσης
Πηγή: Capital.gr
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Τροχαίο με δύο νεκρούς στις Αφίδνες: Γνωστός οδηγός σε αγώνες ταχύτητας Dragster ο 43χρονος στην BMW - Οδηγούσε μεθυσμένος [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x353/0,33,608,274/crop/both/b1/b14c79cdfe074f658ccf32acdf62bc7f.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Η Τζίλντα έχει την ακαταμάχητη δύναμη του κουταβιού που μυρίζει μωρουδέλι [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu354x532/0,200,354,399/crop/both/6f/6f38b4f610cb46478a63c20b5db0e357.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Αμπελόκηποι: Πώς αυτοκτόνησε ο 44χρονος - Έπινε καφέ, σηκώθηκε και βούτηξε στο κενό [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x353/0,40,608,281/crop/both/aa/aa4a6cec914043509c0fe59b5180387c.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μαφιόζικη εκτέλεση στη Λεμεσό: Γάζωσαν τον επιχειρηματία Σταύρο Δημοσθένους μπροστά στον γιο του - Βρέθηκε το βαν των δραστών [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x339/1,0,605,339/crop/both/c3/c3f09538fc2247aea1414c9834c74e37.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Το λεωφορείο του Halloween κυκλοφορεί στη Θεσσαλονίκη - Πώς το στόλισε ο οδηγός [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu399x532/0,170,399,394/crop/both/7c/7c619980929f44b4abdf02acf1258579.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Πούτιν σφυροκοπά το Ντνίπρο: Ένας νεκρός και 20 τραυματίες από σφοδρούς βομβαρδισμούς [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x428/0,44,608,385/crop/both/05/05ee99c915414337a87b324e6a369bfd.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ρωσικό σφυροκόπημα σε Κίεβο και Ζαπορίζια με 4 νεκρούς - Από τις μεγαλύτερες επιθέσεις από την αρχή του πολέμου [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,17,608,358/crop/both/f6/f6a72ad7c8dc4739a645960570f3eb8b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ανάλυση: Ποια είναι τα εδάφη που ελέγχει η Ρωσία και ο Τραμπ λέει ότι μπορεί να τα ανακτήσει η Ουκρανία [Χάρτες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,85,608,326/crop/both/4e/4e8c2f25c4f743eeb8745f51464117de.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Μαφιόζικη εκτέλεση στη Λεμεσό: Γάζωσαν τον επιχειρηματία Σταύρο Δημοσθένους μπροστά στον γιο του - Βρέθηκε το βαν των δραστών [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x339/1,0,605,339/crop/both/c3/c3f09538fc2247aea1414c9834c74e37.jpg?quality=60&404=default&v=2)
