Ο κ. Μιχάλης Η. Οικονομάκης, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Αξιοποίησης Ανακύκλωσης, και Εκτελεστικός Πρόεδρος, του Ομίλος Πέτρος Πετρόπουλος, μιλάει στο TheTOC.gr, για τις τελευταίες εξελίξεις στον κλάδο της ανακύκλωσης, καθώς και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕΑΑ στη χώρα μας.
Πώς έχει εξελιχθεί η Ανακύκλωση Συσκευασιών στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια και ποια είναι η συμβολή της ΕΕΑΑ σε αυτόν τον τομέα;
Σε έναν κόσμο που αλλάζει γρήγορα και οι περιβαλλοντικές προκλήσεις βρίσκονται στην κορυφή της παγκόσμιας ατζέντας, η έννοια της βιωσιμότητας δεν αποτελεί πλέον επιλογή, αλλά αναγκαιότητα. Οι αρχές του ESG (Environmental, Social, Governance), της Κυκλικής Οικονομίας και της Βιώσιμης Ανάπτυξης καθορίζουν πλέον τον τρόπο με τον οποίο επιχειρήσεις, οργανισμοί και κοινωνίες καλούνται να διαχειριστούν τους φυσικούς πόρους και να λειτουργήσουν με σεβασμό προς το περιβάλλον. Σε αυτό το απαιτητικό πλαίσιο, η Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) αναδεικνύεται εδώ και 24 χρόνια πρότυπο επιτυχημένης εφαρμογής αυτών των αρχών στην πράξη, ως ο πρωταγωνιστής στην Ανακύκλωση Συσκευασιών στη χώρα μας.
Το Σύστημα των Μπλε Κάδων και Μπλε Κωδώνων αποδεικνύει έμπρακτα την αποτελεσματικότητα της δράσης της ΕΕΑΑ. Η επιτυχία αυτή βασίζεται στη συνεργασία με περισσότερες από 3.800 Συμβεβλημένες Επιχειρήσεις, την Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδος (ΚΕΔΕ), το 94% των Δήμων της χώρας, τα 35 Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) και τη συμμετοχή εκατομμυρίων πολιτών. Το προηγούμενο έτος, η ΕΕΑΑ κατάφερε όχι μόνο να καλύψει, αλλά και να υπερβεί τη νομική της υποχρέωση κατά 152%, ανακυκλώνοντας 505 χιλ. τόνους Αποβλήτων Συσκευασίας, έναντι υποχρέωσης 330 χιλ. τόνων.
Παράλληλα, ανακυκλώθηκαν 51.000 τόνοι λοιπών ανακυκλώσιμων υλικών, κυρίως χαρτί εντύπων, για τα οποία η Πολιτεία δεν έχει θεσπίσει νομική υποχρέωση, αν και συνεισφέρουν στην επίτευξη των στόχων της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης.
Από την ίδρυση του Συστήματος το 2001, έχουν διατεθεί 426 εκατ. ευρώ για επενδύσεις και λειτουργικές δαπάνες, με στόχο οι Μπλε Κάδοι και οι Μπλε Κώδωνες να εξυπηρετούν το 99% του πληθυσμού της χώρας. Το επιχειρησιακό έργο υλοποιείται μέσω της τοποθέτησης 180.000 Μπλε Κάδων σε κάθε γειτονιά της χώρας και ενός στόλου 544 οχημάτων, τα οποία πραγματοποίησαν το περασμένο έτος περισσότερα από 130.000 δρομολόγια συλλογής, εξασφαλίζοντας αδιάλειπτη και αποτελεσματική λειτουργία του Συστήματος.
Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στην ανακύκλωση της γυάλινης συσκευασίας, καθώς πρόκειται για ένα υλικό που απαιτεί εξειδικευμένη συλλογή και επεξεργασία. Σε αυτήν την κατεύθυνση, η ΕΕΑΑ έχει αναπτύξει ένα δίκτυο με 10.800 Μπλε Κώδωνες, οι οποίοι έχουν τοποθετηθεί σε 268 Δήμους σε όλη την Ελλάδα. Μέσω του δικτύου αυτού καλύπτονται οι ανάγκες 23.500 επιχειρήσεων, κυρίως από τον κλάδο του HoReCa, διευκολύνοντας την οργανωμένη και αποτελεσματική συλλογή των γυάλινων συσκευασιών.
Πώς μπορεί η Ανακύκλωση Συσκευασιών να συμβάλει στην προώθηση της κυκλικής οικονομίας και στη διαμόρφωση ενός πιο βιώσιμου μοντέλου παραγωγής και κατανάλωσης στην Ελλάδα;
Η Ανακύκλωση Συσκευασιών αποτελεί θεμελιώδη πυλώνα της κυκλικής οικονομίας, καθώς συμβάλλει στη μετατροπή των αποβλήτων σε πολύτιμους πόρους, μειώνει την ανάγκη για πρώτες ύλες και περιορίζει τις περιβαλλοντικές πιέσεις που συνδέονται με την παραγωγή και την κατανάλωση. Μέσα από τη διαδικασία της ανακύκλωσης των υλικών συσκευασίας επιτυγχάνεται σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας, μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και ελαχιστοποίηση των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή, συμβάλλοντας έτσι στην προστασία του περιβάλλοντος και στη βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων.
Μέσω της δραστηριότητας της, η ΕΕΑΑ δημιουργεί θετικό αποτύπωμα τόσο για το περιβάλλον όσο και για την κοινωνία. Συγκεκριμένα, αποτρέπονται κάθε χρόνο εκπομπές 1,5 εκατομμυρίων τόνων ισοδύναμου CO₂ ή εξοικονομείται ηλεκτρική ενέργεια που αντιστοιχεί στην ετήσια κατανάλωση 870.000 νοικοκυριών ή διασώζεται όγκος 18 γηπέδων ποδοσφαίρου ύψους 10 μέτρων από τους ΧΥΤΑ της χώρας. Επιπλέον, από τα έργα της ΕΕΑΑ προκύπτουν 5.100 άμεσες και έμμεσες θέσεις εργασίας σε δραστηριότητες σχετικές με τη συλλογή, μεταφορά και διαλογή ανακυκλώσιμων συσκευασιών.
Συνεπώς, η Ανακύκλωση Συσκευασιών μπορεί να αποτελέσει μοχλό μετάβασης προς ένα κυκλικό και βιώσιμο οικονομικό μοντέλο. Με τη συνεργασία πολιτείας, επιχειρήσεων και πολιτών, διαμορφώνεται ένα νέο πρότυπο παραγωγής και κατανάλωσης, όπου τα απόβλητα συσκευασίας αντιμετωπίζονται ως πολύτιμοι πόροι για τη διαμόρφωση ενός βιώσιμου μέλλοντος.
Με την τεχνολογία να ανοίγει νέους δρόμους για την ανακύκλωση, ποιες είναι οι πρωτοβουλίες της ΕΕΑΑ για την ενσωμάτωση καινοτόμων λύσεων και τη βελτίωση της αποδοτικότητας του Συστήματος;
Σε μια εποχή ραγδαίων τεχνολογικών εξελίξεων, η Ανακύκλωση Συσκευασιών προσαρμόζεται δυναμικά, αξιοποιώντας την καινοτομία για την ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό του Συστήματος. Στο πλαίσιο αυτό, ως ΕΕΑΑ, τα τελευταία χρόνια, επενδύουμε σε προηγμένες τεχνολογίες, όπως η ρομποτική, η τεχνητή νοημοσύνη και τα έξυπνα συστήματα διαχείρισης δεδομένων, προωθώντας την αυτοματοποίηση, τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την αειφορία. Οι επενδύσεις αυτές επιτρέπουν τη βελτιστοποίηση των ροών συλλογής, τη μεγαλύτερη ακρίβεια στη διαλογή των υλικών στα Κέντρα Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ), καθώς και την ψηφιακή παρακολούθηση και ιχνηλασιμότητα σε όλα τα στάδια της διαδικασίας.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτού αποτελεί ο Ρομποτικός Διαλογέας Απορριμμάτων (ΡΔΑ), που λειτουργεί στο ΚΔΑΥ Θέρμης. Το καινοτόμο αυτό σύστημα, βασισμένο στην τεχνητή νοημοσύνη, μπορεί να αναγνωρίζει και να διαχωρίζει με μεγάλη ακρίβεια πλαστικά PET, πλαστικά HDPE και συσκευασίες αλουμινίου, ενισχύοντας σημαντικά την αυτοματοποίηση και την αποτελεσματικότητα της διαδικασίας.
Παράλληλα, συμμετέχουμε και στο ευρωπαϊκό έργο RECLAIM, το οποίο εισάγει την πρώτη διεθνώς κινητή ρομποτική μονάδα διαλογής απορριμμάτων. Η μονάδα αυτή αξιοποιεί προηγμένες τεχνολογίες ρομποτικής και τεχνητής νοημοσύνης για την αυτόματη αναγνώριση και διαλογή υλικών, προσφέροντας ευελιξία, υψηλή ακρίβεια και μείωση του κόστους διαχείρισης. Το έργο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα Έρευνας και Καινοτομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Horizon Europe.
Στόχος μας είναι οι πρωτοβουλίες αυτές να αποδεικνύουν στην πράξη ότι η τεχνολογία, η βιωσιμότητα και η κοινωνική υπευθυνότητα μπορούν να συνυπάρχουν αρμονικά, διαμορφώνοντας ένα σύγχρονο, αποδοτικό και υπεύθυνο μοντέλο ανακύκλωσης.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει το Σύστημά σας το 2026;
Σημαντικό εμπόδιο στην εύρυθμη λειτουργία του έργου της ΕΕΑΑ, αλλά και συνολικά στην οργάνωση και ανάπτυξη της Ανακύκλωσης Συσκευασιών στη χώρα, αποτελεί η εισφοροδιαφυγή από επιχειρήσεις που, αν και έχουν νομική υποχρέωση, δεν συμμετέχουν σε κανένα οργανωμένο Σύστημα Ανακύκλωσης. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ), το ποσοστό της εισφοροδιαφυγής αγγίζει το 44% και αφορά Απόβλητα Συσκευασιών για τα οποία δεν καταβάλλονται οι προβλεπόμενες εισφορές ανακύκλωσης. Το αποτέλεσμα αυτής της πρακτικής είναι η απώλεια πολύτιμων πόρων, οι οποίοι υπολογίζεται ότι υπερβαίνουν τα 27 εκατ. ευρώ ετησίως, πόροι που θα μπορούσαν να έχουν αξιοποιηθεί για την ενίσχυση της ανακύκλωσης συσκευασιών στη χώρα. Οι αρμόδιες αρχές οφείλουν να δράσουν αποτελεσματικά για να ελαχιστοποιηθεί η εισφοροδιαφυγή.
Πρόβλημα είναι και το σημαντικό υπόλειμμα στους Μπλε Κάδους. Στην ΕΕΑΑ αναγνωρίζουμε ότι η εκπαίδευση και ενημέρωση των πολιτών για την ορθή χρήση των Μπλε Κάδων και των Μπλε Κωδώνων είναι κρίσιμη για τη βελτίωση της ποιότητας των υλικών συσκευασίας. Για τον λόγο αυτό, πραγματοποιούμε συχνά καμπάνιες ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης, προωθώντας την ορθή ανακύκλωση συσκευασιών και παρέχοντας απλές οδηγίες για τη σωστή χρήση των Μπλε Κάδων και των Μπλε Κωδώνων. Αξίζει να σημειώσουμε ότι η στάση μας απέναντι στην Ανακύκλωση Συσκευασιών είναι δείγμα κοινωνικής ενσυναίσθησης και πολιτισμού. Στην εποχή μας είναι πολύ εύκολο να μάθουμε ποια είναι η σωστή χρήση των Μπλε Κάδων και Κωδώνων.
Παρά τις προκλήσεις, η ΕΕΑΑ συνεχίζει σταθερά να παράγει ουσιαστικό, μετρήσιμο και θετικό περιβαλλοντικό και κοινωνικό αποτύπωμα, προωθώντας διαρκώς την Κυκλική Οικονομία και θέτοντας τα θεμέλια για ένα βιώσιμο αύριο. Η Ανακύκλωση Συσκευασιών, από περιβαλλοντική αναγκαιότητα, έχει εξελιχθεί σε μία στρατηγική επιλογή που συνδέει τεχνογνωσία, τεχνολογία και συνεργασία σε εθνικό επίπεδο και ανοίγει τον δρόμο για ένα καλύτερο μέλλον για όλους.
Πώς μπορεί η ενημέρωση και η ευαισθητοποίηση των πολιτών να ενισχύσουν μια περιβαλλοντικά υπεύθυνη συμπεριφορά και ποιες δράσεις υλοποιεί η ΕΕΑΑ προς αυτήν την κατεύθυνση;
Ως ΕΕΑΑ, εφαρμόζουμε μια ολιστική στρατηγική προσέγγιση, σχεδιάζοντας δράσεις προσαρμοσμένες σε διαφορετικές ομάδες κοινού. Για τη μαθητική κοινότητα, υλοποιούμε εκπαιδευτικά προγράμματα με βιωματική μάθηση, διαδραστικά παιχνίδια και μαθητικούς διαγωνισμούς, όπως τα βραβευμένα προγράμματα "Λούνα Παρκ Ανακύκλωσης Συσκευασιών", "Ανακύκλωση – Αλλάζοντας Συμπεριφορές" και "Ανακάλυψε και εσύ τον Μπλε Κάδο". Παράλληλα, συνεργαζόμαστε με Δήμους για ψυχαγωγικές δραστηριότητες που προωθούν τη σωστή Ανακύκλωση Συσκευασιών σε τοπικό επίπεδο.
Για το ευρύ κοινό, επενδύουμε σε δράσεις που συνδυάζουν ενημέρωση, εμπειρία και ψυχαγωγία, με στόχο να φέρουμε την έννοια της Ανακύκλωσης Συσκευασιών πιο κοντά στην καθημερινότητα των πολιτών. Συμμετέχουμε ενεργά σε συναυλίες, φεστιβάλ, αθλητικές διοργανώσεις και τοπικές εκδηλώσεις, δημιουργώντας θετικά, εξωστρεφή και βιωματικά περιβάλλοντα. Επίσης, αναπτύσσουμε στοχευμένες καμπάνιες ευαισθητοποίησης σε ΜΜΕ και μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αξιοποιώντας την ψηφιακή τεχνολογία και τη δύναμη της εικόνας για να προβάλλουμε τη σημασία της ορθής χρήσης των Μπλε Κάδων και Μπλε Κωδώνων.
Τέλος, μέσω της συμμετοχής σε εκθέσεις και συνέδρια, τα στελέχη της ΕΕΑΑ παρουσιάζουν τις θέσεις της εταιρείας, συνομιλούν με εκπροσώπους της Πολιτείας, των Δήμων, της αγοράς και της επιστημονικής κοινότητας και αναδεικνύουν κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την Ανακύκλωση Συσκευασιών και την κυκλική οικονομία.
Όλες αυτές οι πρωτοβουλίες αποσκοπούν στην ενεργή συμμετοχή πολιτών κάθε ηλικίας, ενισχύοντας τη συλλογική προσπάθεια για τη διαμόρφωση μιας βιώσιμης και περιβαλλοντικά υπεύθυνης κοινωνίας.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Σοκαριστικό τροχαίο με τραυματίες στο Ζευγολατιό Κορινθίας [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/f7/f79a12ec06824ca49e3077559820447d.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο "κλέφτης" των Χριστουγέννων: Αρπαξε δέντρο και στολίδια από αυλή σπιτιού στη Θεσσαλονίκη [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/69/6985f5dbfe7c45409083fb95de2b4da0.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τρόμος στον Αλιμο: Καταγγελίες για δύο σεξουαλικές επιθέσεις σε γυναίκες - Πώς κατάφεραν να ξεφύγουν [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/c1/c1096ff4c0fc49ed96d128fffa2322cc.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Νέα ρωσική επιδρομή στο Κίεβο: Τουλάχιστον δύο νεκροί σε χτυπήματα κατά πολυκατοικιών [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/d6/d6df4d5276944b2c804d472efd5ad31b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
