Τη συγκινητική ιστορία του Τούρκου Φεμί Γιλντιράν και του Έλληνα ζαχαροπλάστη Γιώργου Φωτιάδη από την Κωνσταντινούπολη φέρνει στη δημοσιότητα ο Βρετανικός Guardian.
O Φεμί μεγάλωσε στην πόλη Μπολού της Ανατολίας. Κάθε άνοιξη μαζί με άλλα παιδιά της γειτονίας του συνήθιζαν να βράζουν αυγά και να τα βάφουν κόκκινα με κρεμμυδόφυλλα. Αλλά δεν ήξερε τίποτα για την παράδοση μέχρι το 1952, όταν έγινε 14 ετών και πήγε στην Κωνσταντινούπολη με το όνειρο να γίνει σεφ.
Ο νεαρός Φεμί εγκαταστάθηκε στη χριστιανική γειτονιά Μπέγιογλου, όπου ζούσαν στενά συνδεδεμένοι μεταξύ τους Έλληνες, Αρμένιοι, Εβραίοι και Τούρκοι, και έγινε μαθητευόμενος του Έλληνα ζαχαροπλάστη Γιώργου Φωτιάδη.
"Τότε ανακάλυψα ότι το βάψιμο των αβγών ήταν κάτι που έκαναν οι Ρωμιοί της Πόλης το Πάσχα και συμβολίζει το αίμα του Ιησού. Για κάποιο λόγο, το κάναμε και στο σπίτι. Έμαθα πολλά από τον Γιώργο… Ήταν ο καλύτερος φίλος μου και άλλαξε τη ζωή μου", είπε ο 83χρονος, σήμερα, Φεμί Γιλντιράν, στις Μπέθαν ΜακΚέρναν και Μπερίλ Εσκί του Guardian, που τον επισκέφτηκαν στο ζαχαροπλαστείο του.
Η ειδικότητα του Φωτιάδη ήταν να φτιάχνει τα "paskalya çöreği", όπως λέγεται στα Τουρκικά το μαστιχωτό πασχαλινό τσουρέκι, αρωματισμένο με χιώτικη μαστίχα και μαχλέπι (μπαχαρικό από σπόρους ενός είδους κερασιάς).
Παρά την αυξανόμενη εχθρότητα μεταξύ Άγκυρας και Αθήνας, και το πογκρόμ του 1955 εναντίον της ευημερούσας ελληνικής μειονότητας στην Κωνσταντινούπολη, ο Γιλντιράν και ο Φωτιάδης συνεργάστηκαν πολύ καλά για χρόνια, εφοδιάζοντας τις χριστιανικές κοινότητες της πόλης με πασχαλινά εδέσματα και άλλα γλυκά, κέικ και σοκολατάκια, όλο τον χρόνο. Ωστόσο η συνεργασία τους έληξε απότομα, το 1965.
Το 1964 η τουρκική κυβέρνηση είχε ανακοινώσει ότι θα απέκλειε τους Ρωμιούς από ορισμένα επαγγέλματα, και θα έδιωχνε περισσότερα από 50.000 άτομα στην Ελλάδα. Ο Φωτιάδης ήταν ένας από αυτούς.
Έχοντας μόλις μια εβδομάδα στη διάθεσή του για να τακτοποιήσει τη ζωή του, αναγκάστηκε να πουλήσει την επιχείρηση στο νεαρό Γιλντιράν και να φύγει για την Αθήνα, όπου έπρεπε να ξεκινήσει και πάλι από την αρχή.
"Ήταν πολύ αβέβαιοι και δύσκολοι καιροί. Έχασα πάρα πολλούς φίλους που έπρεπε να φύγουν", είπε ο τούρκος ζαχαροπλάστης στον Guardian, καθισμένος πίσω από τον πάγκο του καταστήματός του.
Ο Γιλντιράν δακρύζει καθώς σκέφτεται το παρελθόν. "Είναι απλώς πολιτική. Η πολιτική μπήκε στη μέση", λέει. "Δεν υπήρχε εχθρότητα μεταξύ των ανθρώπων και μεταξύ φίλων". Ωστόσο, παρά τις διαδοχικές διπλωματικές κρίσεις και τις στρατιωτικές αντιπαραθέσεις μεταξύ των δύο χωρών, η φιλία του Γιλντιράν και του Φωτιάδη διατηρήθηκε, και οι δύο φίλοι μπόρεσαν να ανταλλάξουν πολλές επισκέψεις μέχρι το 1996, χρονιά που πέθανε ο Φωτιάδης.
Το "Üstün Palmie Pastanesi", το πιο πρόσφατο ζαχαροπλαστείο του, άνοιξε το 2005 στη χριστιανική συνοικία Κουρτουλούς (όπως λέγονται σήμερα τα ιστορικά Ταταύλα), και τώρα διευθύνεται από την κόρη του και τον γαμπρό της.
Ως ιδιοκτήτης, πλέον, του καταστήματος, ο Γιλντιράν ήταν αποφασισμένος να διατηρήσει ζωντανό το πνεύμα των Ρωμιών της Κωνσταντινούπολης, και το ίδιο κάνει και πάλι φέτος το Πάσχα. Πολλά καταστήματα σε όλη την Πόλη πωλούν πασχαλινό τσουρέκι, το δικό του τσουρέκι, όμως, θεωρείται το καλύτερο.
Και το "Üstün Palmiye" είναι το μοναδικό ζαχαροπλαστείο, που εξακολουθεί να χρησιμοποιεί πραγματική μαστίχα η οποία εισάγεται από την Ελλάδα.
Τον χρόνο που πέρασε, ο Γιλντιράν αναγκάστηκε να μείνει μακριά από το μαγαζί του λόγω της πανδημίας, αλλά είναι πολύ χαρούμενος, που πέρασε μερικές ώρες κουβεντιάζοντας με την οικογένεια, τους συναδέλφους και τους πελάτες κατά την επίσκεψη των ανταποκριτών της βρετανικής εφημερίδας.
Ο τοίχος πίσω από τον πάγκο είναι γεμάτος με Post-it. Το τηλέφωνο χτυπά ασταμάτητα και η κόρη του Γιλντιράν, Χούλια, σημειώνει τις παραγγελίες για το Πατριαρχείο, τις εκκλησίες, τα σχολεία και τους ανθρώπους, που θέλουν να προσφέρουν πασχαλινά τσουρέκια σε φίλους και γείτονες.
"Αυτήν την εβδομάδα, πουλάμε συνήθως 3.000 κιλά ή περίπου 9.000 τσουρέκια. Ερχομαι εδώ πολύ νωρίς το πρωί, αλλά μέχρι και πριν από λίγα χρόνια, όταν έφτανα ο μπαμπάς μου ήταν ήδη εδώ, και έβαζε τα τσουρέκια στον φούρνο", λέει η Χούλια.
Μόλις 2.500 Ρωμιοί εκτιμάται ότι ζουν ακόμη στην Κωνσταντινούπολη, μια πόλη 17 εκατ. ανθρώπων. Οι Τούρκοι αποτελούν επίσης μεγάλο μέρος της πελατείας του "Üstün Palmiye". Πολλοί μάλιστα, έμαθαν τη φήμη και την ιστορία του χάρη στα social media. "Είμαι απλώς ένα παιδί από χωριό", λέει ο Γιλντιράν. "Αλλά έμαθα από τον Ρωμιό, από τους ανθρώπους που αποτελούσαν την παλιά Κωνσταντινούπολη. Τώρα είμαι πρεσβευτής".
Ακολουθήστε το Üstün Palmie στο Facebook και το Instagram.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Ταλαιπωρία δίχως τέλος στην εθνική οδό μεταξύ Μαρτίνου και Κάστρου - Η ουρά χιλιομέτρων από ψηλά [Βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/0e/0e92160487ac43e583c4a6e350ab6d8a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Η Χάρις Αλεξίου έγινε 75 - Η εντυπωσιακή τούρτα για τα γενέθλιά της [Εικόνα]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/93/93f7d1b1de8f4435a135f9dbd10b093d.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ανδρέας Μικρούτσικος: Μετά από δύο εντατικές, έχω άλλες πέντε ζωές - Είμαι γάτα [Βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/08/08aacc384a6945fc9b800bb81ba9b09a.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Guardian: Ένα ελληνικό άλμπουμ μέσα στα δέκα καλύτερα του 2025 - Σχεδόν από... το πουθενά [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/6c/6c6a1bd446ad48578a4833f2fcd43033.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Βαρδούσια: Η στιγμή που ανασύρονται οι σοροί των άτυχων ορειβατών - Βρέθηκαν στο λάθος σημείο τη λάθος στιγμή [Βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x326/16,0,597,326/crop/both/00/0068d86d8b55494e90e38883d02e06fa.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ηράκλειο Κρήτης: 38χρονος έριχνε μπαλωθιές τα Χριστούγεννα και σφαίρα "καρφώθηκε" σε παράθυρο σπιτιού [Εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/files/articles/7/article_225964/irakleio-sullipsi-32xronou-gia-mpalwthies-se-ekdilwsi.w_hr.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ο Πάπας στο Μπλε Τζαμί της Κωνσταντινούπολης: Εβγαλε τα παπούτσια του, αλλά δεν προσευχήθηκε [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x394/0,43,608,384/crop/both/0e/0ec19dc190154a30bea72641bf4798da.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ιστορική συνάντηση Πατριάρχη και Πάπα στη Νίκαια Βιθυνίας - Κοινό προσκύνημα, απήγγειλαν μαζί το "Πιστεύω" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x405/0,88,565,405/crop/both/01/01aef4883f774ac0b5144e389c6e362d.jpg?quality=60&404=default&v=2)
!["Τώρα θα σε φτιάξω πουλάκι μου" - Τι είπε ο ιδιοκτήτης του ελληνικού εστιατορίου που πήγε ο Σενγκούν [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu609x343/45,53,589,268/crop/both/97/9794dc37c0854ac59be0a0a8f4282d4d.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Χαριτωμένη γατούλα προσπαθεί ξανά και ξανά να ανέβει ανάποδα σε κυλιόμενη σκάλα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x386/0,37,608,378/crop/both/6f/6f9c670c1ed54a8d8c9c85b90366e27d.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Κωνσταντινούπολη: Η στιγμή της εν ψυχρώ εκτέλεσης πρώην προέδρου ποδοσφαιρικής ομάδας [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x423/0,39,608,280/crop/both/9e/9e6589a15de0475b91039e715cfbd704.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Χαλίτ Γιουκάι: Υποβρύχιο ρομπότ κατέγραψε τη σορό του Τούρκου επιχειρηματία στον βυθό του Μαρμαρά - Πώς εντοπίστηκε [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x332/0,11,608,252/crop/both/a5/a5e2bfd122b84d8bb56e17b7ccea8713.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Θεσσαλονίκη: Προθεσμία να απολογηθεί πήρε ο 49χρονος Τούρκος - Με ρεύμα, θέρμανση και προμήθειες το κρησφύγετο [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x378/0,50,608,291/crop/both/a6/a61a99acd24a4a858c00720ad0989df9.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Αυτό είναι το κρησφύγετο του Τούρκου μαφιόζου που πυροβόλησε τα στελέχη της ΕΥΠ [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/cu608x243/200,7,603,233/crop/both/82/8273cc32fef144c9867354c84dc548e0.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Ντου από τον Ρουβίκωνα σε γνωστό ζαχαροπλαστείο της Θεσσαλονίκης [Εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/500x280/crop/both/5e/5eedb66eeb964d45b3abbd4017c0c61b.jpg?quality=60&404=default&v=2)
