Το πορτραίτο του πιο αριστοκράτη εμπόρου της Αθήνας, όπως το διηγήθηκε

Από σήμερα η Ερμού θα είναι κάπως αλλιώτικη. Οι περαστικοί πελάτες θα κάνουν με τον ίδιο τρόπο τα ψώνια τους, ίσως δε θα προσέξουν ένα κλειστό μαγαζί, άλλοι ίσως απορήσουν, αλλά η ζωή στον πιο εμπορικό δρόμο του κέντρου θα συνεχιστεί κανονικά. Από σήμερα στην οδό Ερμού δε θα ξαναφτάσει ο Ευτύχιος Αλεξανδράκης, θα είναι για πρώτη φορά ασυνεπής, δε θα ξυπνήσει στις 7 το πρωί, δε θα ετοιμαστεί και δε θα τον περιμένει το αυτοκίνητο για να καθίσει στο βάθος του μαγαζιού και να διαβάσει την εφημερίδα του, ενώ τον λούζει το μαλακό φως από τους πολυτελείς πολυελαίους και το εμβληματικό βιτρώ στο βάθος του μαγαζιού.

Ο αριστοκράτης, ευγενής, ένας δανδής ανάμεσα στους εμπόρους Ευτύχιος Αλεξανδράκης, ο παλαιότερος έμπορος των Αθηνών έφυγε από τη ζωή πλήρης ημερών στα 98 του χρόνια.

Το κατάστημά του σφράγισε με το γούστο και την ποιότητα, έδωσε υπεραξία στην Ερμού, «ήταν τα εισαγόμενα κυρίως αυτά που μας έκαναν αυτό που είμαστε σήμερα» μου είχε πει σε μια συνάντησή μας. Προμηθευτής της Αυλής και πρώτος εισαγωγείς μάλλινων εσωρούχων, ο Ευτ. Αλεξανδράκης, εκτιμούσε το ύφασμα, τις υφές, την ποιότητα, την καθαρή ίνα. Το μαλλί, το βελούδο, το μετάξι.

Στο μαγαζί της Ερμού ένα χαρακτηριστικό κτίριο του μοντερνισμού, οι οίκοι που εκπροσωπούσε είχαν μια αντάξια με τη δική του ιστορία, όπως όπως ο μεγάλος αγγλικός οίκος Mοnrey και ο οίκος Smendley, με ιστορία από το 1725. «Εκπροσωπούμε οίκους από τη Γαλλία, τη Γερμανία με τους οποίους έχουμε αναπτύξει σχέσεις εμπιστοσύνης εδώ και δεκαετίες. Μόνο εισαγωγές. Και μόνο τα πιο εκλεκτά ρούχα» καμάρωνε ο κύριος Αλεξανδράκης.

Ησυχία, ηρεμία και η ατμόσφαιρα πολυτέλειας ήταν η αύρα που σε τύλιγε κάθε φορά που περνούσες το κατώφλι. Στο τριώροφο κατάστημα υπάρχουν παντού έργα τέχνης. Θαυμάσιοι πίνακες που ζωγράφισε ο αδερφός του επιχειρηματία, Αλέξανδρος Αλεξανδράκης. Ο γνωστός ζωγράφος έχει σχεδιάσει και τα εντυπωσιακά βιτρό του καταστήματος. Όλα τα έπιπλα και οι πάγκοι, είναι φτιαγμένα στο χέρι. Τέλεια συντηρημένα, προδίδουν την αισθητική εκείνης της εποχής. Μία κλασική αισθητική διαχρονική και αξεπέραστη διαπνέει όλο το χώρο, στα χαλιά, στις μικρές λεπτομέρειες της διακόσμησης, στα πορτραίτα των γονιών του που δεν μετακίνησε ποτέ, ούτε για να βάλει τα είδη του οίκου Hermès.

Οι πωλήτριες μιλούσαν χαμηλόφωνα, ο Ευτύχιος Αλεξανδράκης είχε την υπερηφάνεια των παλαιών εμπόρων λέγοντας πάντα "Περάσαμε και πολέμους, δεν απέλυσα ποτέ κανέναν υπάλληλό μου, απεναντίας, υπάρχουν άνθρωποι που πήραν σύνταξη από εδώ μέσα".

Το κατάστημα της οδού Ερμού 27 λειτουργεί πάνω από 150 χρόνια. Αρχιτέκτονας του κτιρίου είναι ο Βασίλειος Παπαδάκης και ο γιος του Στάμος. Το κτίριο αναφέρεται στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης και της Βοστόνης, απ' όπου και το έχουν επισκεφθεί, καμάρωνε ο κύριος Αλεξανδράκης, που το ανέλαβε το 1940, μόλις είχε ολοκληρώσει τις σπουδές του, στη Γαλλία. Από εκείνη την ημέρα που ανέλαβε μέχρι πριν λίγες ημέρες δε σταμάτησε να υποδέχεται ο ίδιος τις πελάτισσές του. Σίγουρα πρόκειται για κοινωνικοοικονομικό φαινόμενο, στον πιο εμπορικό δρόμο της Ελλάδας και μάθημα αισθητικής και κομψότητας, για τις επόμενες γενιές.

Στο πελατολόγιο του, φιγουράρουν γραφτεί πολλά σημαντικά ονόματα, από ανθρώπους των γραμμάτων και των τεχνών. Η Κυβέλη και η Μαρίκα Κοτοπούλη, ήταν πιστές του πελάτισσες, το ίδιο και τα μέλη της βασιλικής οικογένειας όπως, επίσης και αρκετοί πολιτικοί.

Στο βάθος του μαγαζιού, ο Ευτύχιος Αλεξανδράκης διάβαζε την εφημερίδα του κάθε μέρα, με το τέλεια ραμμένο κοστούμι και το παπιγιόν του, δε μπορούσε κανένας να παραλείψει να τον χαιρετήσει, τον αληθινό δανδή του εμπορίου, τον άνθρωπο που ήταν ένα κομμάτι της αρχοντιάς της επιχείρησης που δημιούργησε.

Σύμφωνα με την ιστορία ο οίκος Αλεξανδράκη ιδρύθηκε το 1860 από κάποιον Καριοφύλλη. “Ο πατέρας μου, ο Δημήτρης, εργαζόταν εδώ από το 1890. Του πούλησε ο Καριοφύλλης την επιχείρηση γύρω στο 1907 και έκτοτε συνεχίζει στην οικογένεια. Το κατάστημα ήταν πάντα εδώ. Ερμού 27. Το κτίριο ήταν πολύ παλιό της εποχής του Όθωνος, όταν ήταν τα κτίρια εδώ μονόροφα και διώροφα.

Από την εποχή του Όθωνα, η Ερμού είναι ο πιο εμπορικός δρόμος της τότε πρωτεύουσας με καλά μαγαζιά. «Πού μένατε», τον είχα ρωτήσει. «Στο Κουκάκι, το θυμάμαι καλά το πατρικό μου», μου είχε πει. Ο πατέρας του, άνθρωπος σοφός, πεπειραμένος, φτιαγμένος για έμπορος, αγόρασε το κατάστημα της Ερμού λέγοντας στο γιό του «να έχεις πρώτα στέγη επαγγελματική και μετά στέγη για την οικογένεια, γιατί η επιχείρηση αν φύγει από τη θέση της καταστράφηκε. Η οικογένεια μπορεί να πάει από το Κουκάκι στο Ψυχικό, η επιχείρηση όχι».

Για τον κύριο Αλεξανδράκη η εύρυθμη λειτουργία της επιχείρησης συνοψιζόταν σε μια φράση. «Κάποτε, επί Σημίτη, η κυβέρνησις μου έδωσε ένα βραβείο της παλαιότερης εμπορικής επιχειρήσεως και μου ζήτησε επ' ακροατηρίων να πω με δυο λόγια πως κατορθώσαμε και επιζήσαμε. Είπα: «Αν θέλετε δυο λόγια είναι: σώφρων διαχείρισις μου έλεγε και του άρεσε πολύ αυτή η ιστορία. Αυτό που θεωρούσε καθήκον του να προστατεύει ο Ευτύχιος Αλεξανδράκης ήταν η «φήμη της επιχειρήσεως». «Κρατήσαμε από την πρώτη στιγμή μια γραμμή από την οποία δεν παρεκκλίνουμε. Ποιότητα και σωστή διαχείριση των οικονομικών. Πιστεύουμε πολύ ότι το όνομα πρέπει να το προσέχει κανείς. Τη φήμη της επιχειρήσεως. Και επιχείρηση να μην έχει κανείς, το όνομα πρέπει να το προσέχει πάση θυσία. Είναι το άυλο κεφάλαιο. Το όνομα και η λειτουργία», έλεγε.

Ένα από τα έξι παιδιά της οικογένειας, για τον κύριο Αλεξανδράκη φαινόταν πολύ φυσικό το ότι έγινε έμπορος. «Σπούδαζα στο πανεπιστήμιο, αλλά εργαζόμουν εδώ και διαδέχτηκα τον πατέρα μου. Ήμασταν έξι παιδιά. Όλοι πήγαμε στον πόλεμο. Είχαμε τύχη και όλοι γυρίσαμε πίσω. Ο ένας αδερφός μου ήταν ο ζωγράφος Αλέξανδρος Αλεξανδράκης. Τα έργα που βλέπετε εδώ είναι δικά του. Έγινε γνωστός κυρίως επειδή ζωγράφισε το έπος του 1940». ‘Ηταν πολύ υπερήφανος με τα έργα του αδερφού του και δεν παρέλειπε κάθε φορά να αφηγείται γιαυτά μια ιστορία.

Μια φορά τον ρώτησα: Δε θέλετε μια μέρα να μην έρθετε στο μαγαζί, να κάνετε έναν περίπατο; Με κοίταξε πολύ σοβαρά. «Δεν μπορώ να μη σκέπτομαι την επιχείρηση, μου είπε. Το πιστεύετε ότι και στον ύπνο μου την σκέπτομαι; Κάθε πρωί ξυρίζομαι και ανυπομονώ να φτάσω στην Ερμού». Το 1985, ο Ευτύχιος Αλεξανδράκης μεταβίβασε την επιχείρηση στο όνομα της κόρης του. ‘Όταν έρθει το τέλος να μην υπάρχουν προβλήματα διαδοχής» έλεγε.

Από όλα αυτά για τα οποία μιλήσαμε, για την κρίση, τις κυβερνήσεις, την οικονομική αστάθεια, αυτό που έλαμπε στην προσωπικότητα του Ευτύχιου Αλεξανδράκη ήταν η εντιμότητα, η πίστη στις αρχές του. «Μου δόθηκαν ευκαιρίες να κάνω και άλλα πράγματα και είπα «όχι, εγώ αυτό ξέρω και αυτό ξέρω να κάνω σωστά». Χρειάζεται σύνεση, όχι απληστία. Γιατί ο χρόνος τα ισοπεδώνει όλα." , έλεγε.

Ο χρόνος φέρθηκε στοργικά στον Ευτύχιο Αλεξανδράκη. Δημιούργησε αγαπήθηκε αναγνωρίσθηκε και θα είναι για πάντα ο αριστοκράτης του εμπορίου, ο τίμιος έμπορος, κάτι που θα έκανε τον πατέρα του, όπως συνήθιζε να λέει, πολύ υπερήφανο.

Η κηδεία του θα γίνει την Παρασκευή στις 12 το μεσημέρι από το Α' Νεκροταφείο Αθηνών.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr