To success story του Library4all: 65.000 βιβλία σε 1.400 σχολεία

Κάτι που στα περισσότερα παιδιά είναι αυτονόητο, για κάποια άλλα μπορεί να αποτελεί ένα τεράστιας σημασίας δώρο...

΄Ηταν Νοέμβριος του 2013 όταν τα 62 παιδιά με νοητικές και κινητικές αναπηρίες του Ειδικού Νηπιαγωγείου και του Ειδικού Δημοτικού Σχολείου Λαμίας ένιωσαν να πετούν από τη χαρά τους: στα κιβώτια που μόλις είχαν φθάσει εκεί βρίσκονταν 40 καινούργια βιβλία, απαραίτητα για ένα πρόγραμμα φιλαναγνωσίας, το οποίο σε άλλη περίπτωση ήταν αδύνατο να παρακολουθήσουν.

Η πρώτη βιβλιοθήκη που δημιουργήθηκε μ’ αυτά στο σχολείο ήταν και το πρώτο «λιθαράκι» για να αρχίσει να χτίζεται το Library4all. Πέντε χρόνια μετά, αυτή η αστική, μη κερδοσκοπική εταιρεία έχει μοιράσει πάνω από 65.000 βιβλία σε 1.400 σχολεία. Στην αρχή εντός Αττικής κι αργότερα σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Κι όχι μόνο. Τα οκτώ παιδιά του Δημοτικού Σχολείου και τα τρία του Νηπιαγωγείου Αγίων Θεοδώρων της Ίμβρου κράτησαν στα χέρια τους τον Ιανουάριο του 2017 τα βιβλία που στάλθηκαν μέσω του Library4all σ’ αυτό το Σχολείο που ξεκίνησε τη λειτουργία του στις αρχές του 20ου αιώνα, βίωσε όλες τις περιπέτειες του ελληνισμού στο νησί, έπαψε να λειτουργεί ως ελληνικό το 1964 και μισό αιώνα μετά επαναλειτούργησε.

Αυτή είναι μια από τις πιο συγκινητικές στιγμές της διαδρομής του Library4all που ξεχωρίζει το ιδρυτικό μέλος και διαχειρίστρια του Library4all, Ελένη Γερουλάνου. Η επί 18 χρόνια διευθύντρια του Νηπιαγωγείου της Σχολής Μωραΐτη, μας παραχώρησε συνέντευξη μιλώντας μας για το χθες, το σήμερα και το αύριο μιας κίνησης που μας επιτρέπει κάτι το οποίο, ευτυχώς, δεν έχουμε χάσει: να ελπίζουμε.

- Κυρία Γερουλάνου, τι ήταν αυτό που πριν από πέντε χρόνια σάς κινητοποίησε να ξεκινήστε αυτή την απίθανη διαδρομή του Library4all;

Όλα ξεκίνησαν τον Μάιο του 2013. Βρεθήκαμε πέντε φίλοι, η Ξένια Παπασταύρου, η Αναστασία Κάλου, η Βασιλική Μπούκη, ο Άγης Τερζίδης και εγώ, αναζητώντας τρόπους για να στηρίξουμε και να ενισχύσουμε τις σχολικές βιβλιοθήκες της χώρας και να συμβάλλουμε στη δημιουργία καινούριων. Ακριβώς εκείνη την περίοδο είχαμε γνωρίσει τη Susan Robbins, ιδρύτρια του περίφημου Project Cicero, που συγκεντρώνει βιβλία για τα υποβαθμισμένα σχολεία της Νέας Υόρκης. Συζητώντας μαζί της, σκεφτήκαμε να διοργανώσουμε κι εμείς στην Ελλάδα κάτι ανάλογο.

Πιστεύουμε ότι σε περιόδους δύσκολες, όπως αυτή που διανύουμε τώρα, πρέπει να δίνουμε έμφαση στη γνώση και κυρίως στην πρόσβαση σε αυτήν. Γνωρίζουμε όλοι ότι υπάρχουν σχολεία που δεν έχουν λύσει τα λειτουργικά τους προβλήματα, αλλά θέλουμε να βλέπουμε πέρα από την οικονομική κρίση και να καλύπτουμε την ανάγκη των παιδιών να έχουν πρόσβαση στην απόλαυση της ανάγνωσης. Μας δίνει πραγματικά μεγάλη δύναμη η ικανοποίηση και η χαρά των εκπαιδευτικών και των μαθητών, που την εισπράττουμε μέσα από τις επιστολές, τις ζωγραφιές, τις φωτογραφίες και τα email που μας στέλνουν.

Τα πρώτα δύο χρόνια επικεντρωθήκαμε κυρίως στην Αττική. Τον τρίτο χρόνο, χάρη σε ένα τηλεοπτικό σποτ που έφτιαξαν για μας αφιλοκερδώς η Tribe και η Grey Athens με αφορμή το bookwave και προβλήθηκε σε όλη τη χώρα, αρχίσαμε να δεχόμαστε αιτήματα από εκπαιδευτικούς από κάθε γωνιά της Ελλάδας. Έτσι αποφασίσαμε να ανοίξουμε τη δράση μας και για τα σχολεία στην περιφέρεια.

Τα βιβλία που δεν είναι κατάλληλα για σχολικές βιβλιοθήκες τα προσφέρουμε σε φορείς σε όλη τη χώρα, ενώ με το ξέσπασμα της προσφυγικής κρίσης, διαθέτουμε βιβλία σε δομές φιλοξενίας προσφύγων και σε σχολεία που φοιτούν προσφυγόπουλα.

- Πόσο σημαντικό προς αυτή την κατεύθυνση ήταν το γεγονός ότι ως εκπαιδευτικός έχετε γαλουχήσει γενιές παιδιών; Τι ερεθίσματα και τι έμπνευση πήρατε από τα παιδιά;

Νομίζω πως κάθε άνθρωπος που συναναστρέφεται παιδιά τα επηρεάζει και επηρεάζεται από αυτά. Μένω στο κομμάτι της βιβλιοθήκης που είναι ένα μέρος σημαντικό. Η ευχαρίστηση που προσφέρει η ανάγνωση ενός βιβλίου, το ότι μέσα από ένα παραμύθι περνάς μηνύματα χωρίς διδακτισμούς και φλυαρίες και οδηγείσαι σε μαγικούς κόσμους, όπου όλα μπορούν να συμβούν, είναι ερεθίσματα που σίγουρα συντέλεσαν στη διαμόρφωση των στόχων που έχουμε θέσει στο Library4all.

- Θυμάστε την πρώτη «αποστολή» που κάνατε; Τι αναμνήσεις έχετε;

Θυμάμαι, τον Νοέμβριο του 2013, την πρώτη αποστολή βιβλίων στο Ειδικό Νηπιαγωγείο και στο Ειδικό Δημοτικό Σχολείο Λαμίας μετά από αίτημα της τότε Προϊσταμένης του Νηπιαγωγείου, Μαίρης Μπιρμπίλη, και του Διευθυντή του Ειδικού Δημοτικού, Μάκη Γκούμα. Στα σχολεία φοιτούσαν 62 παιδιά με νοητικές και κινητικές αναπηρίες. Η δωρεά των 40 καινούριων βιβλίων στάθηκε πολύτιμη, γιατί λόγω έλλειψης πόρων αδυνατούσαν να αγοράσουν βιβλία. Αξίζει να σημειωθεί πως εκείνη τη χρονιά τα παιδιά παρακολουθούσαν ένα πρόγραμμα φιλαναγνωσίας στο οποίο τα βιβλία τούς ήταν απαραίτητα. Οι ζεστές κουβέντες της κυρίας Μπιρμπίλη μάς γέμισαν δύναμη για να συνεχίσουμε, γιατί με αυτά τα βιβλία δημιουργήθηκε για πρώτη φορά μια μικρή βιβλιοθήκη στο Σχολείο!

- Τι ήταν αυτό που σας έκανε να καταφέρετε να μοιράσετε αυτά τα πέντε χρόνια πάνω από 65.000 βιβλία σε 1.400 σχολεία;

Αγάπη για τα παιδιά, για τα βιβλία, μία ξεχωριστή ομάδα εθελοντών, το πάθος, το πείσμα, οι φίλοι μας, οι συγγραφείς, οι εκδότες, οι εικονογράφοι, οι άνθρωποι γενικά του βιβλίου που μας υποστηρίζουν ο καθένας με τον δικό του τρόπο. Το να γεμίζουν ράφια βιβλιοθηκών με βιβλία σε άριστη κατάσταση, για τα οποία προσπαθούμε να δίνουμε προσοχή στην επιλογή τους ανάλογα την ηλικία στην οποία απευθύνονται και με στόχο να προκαλούν το ενδιαφέρον των παιδιών, είναι από μόνο του σπουδαίο. Κάθε φορά που το καταφέρνουμε, συνεχίζουμε με πείσμα και αισιοδοξία. Και φυσικά δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στον μεγάλο μας χορηγό. Την Αθηναϊκή Μεταφορική και προσωπικά στον Κωστή Παπαζήση που κάνει το όνειρό μας πραγματικότητα, αναλαμβάνοντας την αποστολή των βιβλίων σε κάθε σημείο του χάρτη. Όπως χαρακτηριστικά μας λέει ο κ. Παπαζήσης, το Library4all είναι ο «πελάτης» που τους πληρώνει με περηφάνεια, με συγκίνηση και απέραντη χαρά, καθώς μέσα από αυτή τη συνεργασία συμμετέχει όλη η εταιρεία στην προσπάθειά μας, κάνοντάς την πιο εύκολη.

- Κάθε χρόνο οργανώνετε το bookwave; Τι ακριβώς είναι και πότε πραγματοποιείται;

Το bookwave είναι η ετήσια, μεγάλη δράση μας με στόχο την προσφορά βιβλίων σε σχολικές βιβλιοθήκες κυρίως της Αττικής που αντιμετωπίζουν σημαντικές ελλείψεις σε βιβλία. Γίνεται στις αρχές του χρόνου με την υποστήριξη του Μουσείου Μπενάκη στο κτίριό του στην οδό Πειραιώς. Εκεί συγκεντρώνουμε βιβλία μέσα από bookdrives που πραγματοποιούν κυρίως ιδιωτικά σχολεία και άλλοι ιδιωτικοί φορείς, με στόχο να καλύψουμε μεγαλύτερο αριθμό σχολείων σε σύντομο χρονικό διάστημα. Το «κύμα βιβλίων» και προσφοράς διαρκεί μια εβδομάδα. Φέτος προγραμματίζουμε να γίνει την πρώτη εβδομάδα του Φεβρουαρίου 2019.

- Περιγράψτε μου μια σκηνή, ή μια στιγμή από την «υποδοχή» των βιβλίων που θα σας μείνει αξέχαστη.

Κάθε ευχαριστήριο μήνυμα, κάθε φωτογραφία που λαμβάνουμε από σχολεία είναι στο μυαλό μου και μου δίνει χαρά. Δεν μπορώ όμως να μην αναφερθώ στη συγκινητική αποστολή βιβλίων προς τα οκτώ παιδιά του Δημοτικού Σχολείου και τα τρία του Νηπιαγωγείου Αγίων Θεοδώρων της Ίμβρου, τον Ιανουάριο του 2017. Νιώσαμε μεγάλη συγκίνηση μιας και η ιστορία του Σχολείου είναι ξεχωριστή. Ξεκίνησε τη λειτουργία του στις αρχές του 20ου αιώνα, βίωσε όλες τις περιπέτειες του ελληνισμού στο νησί και έπαψε να λειτουργεί ως ελληνικό το 1964.

Μισό αιώνα μετά επαναλειτούργησε. Πρόκειται για το μοναδικό ρωμαίικο σχολείο στην Ίμβρο. Το κουτί με τα βιβλία το παραδώσαμε στον καλό φίλο Κωνσταντίνο Χριστοφορίδη, μέλος του Συλλόγου Ιμβρίων. Η αποστολή των βιβλίων είχε μεγάλη διαδρομή, κατάφερε όμως να προσπεράσει κάθε εμπόδιο και το ευχαριστήριο μήνυμα της Διευθύντριας του Σχολείου ήταν για μας η μεγαλύτερη ανταμοιβή. Περιπτώσεις σαν κι αυτή αναδεικνύουν τη σημασία της προσφοράς του Library4all και μας δίνει δύναμη να συνεχίσουμε αυτό που ξεκινήσαμε πριν από πέντε χρόνια.

- Πού βρίσκετε τους πόρους για να κάνετε τις εξορμήσεις σας που εφοδιάζουν όσους έχουν ανάγκη με βιβλία;

Η οικονομική ενίσχυση προέρχεται κυρίως από δωρεές ιδρυμάτων, όπως το Ίδρυμα Μποδοσάκη και το Κοινωφελές Ίδρυμα Κοινωνικού και Πολιτιστικού Έργου (Κ.Ι.Κ.Π.Ε),και ιδιωτών που μας εμπιστεύονται και πιστεύουν στη δράση μας. Προσπαθούμε με διάφορες ιδέες να συγκεντρώσουμε χρήματα για να αγοράσουμε βιβλία. Πέρυσι για παράδειγμα σχεδιάσαμε ένα ασημένιο βραχιολάκι για τα Χριστούγεννα που η επιτυχία του ξεπέρασε τις προσδοκίες μας. Για τα φετινά Χριστούγεννα, ετοιμάζουμε μια ακόμα έκπληξη

- Ο πήχης τώρα έχει ανέβει πιο ψηλά; Ποιοι είναι οι επόμενοί σας στόχοι;

Ο πήχης κάθε φορά ανεβαίνει όλο και ψηλότερα. Θέλουμε πολύ να έχουμε τη δυνατότητα να ανταποκρινόμαστε πιο γρήγορα στις αιτήσεις που καταφθάνουν συνεχώς. Να αυξήσουμε την οικονομική μας ενίσχυση, ώστε να μπορούμε μέσα σε κάθε κουτί. μαζί με τα σχεδόν καινούρια βιβλία από τις δωρεές ιδιωτών. να έχουμε και ολοκαίνουρια βιβλία που επιλέγουμε και αγοράζουμε εμείς. Τέλος, ελπίζουμε στη συνεργασία με περισσότερους φορείς. Οι συνέργειες είναι πολιτισμός. Όνειρό μας είναι κάποια μέρα να γεμίσουμε με βιβλία τα ράφια των σχολικών βιβλιοθηκών όλης της χώρας.

- Κυρία Γερουλάνου, με τι θα παρομοιάζατε ένα καλό (παιδικό) βιβλίο;

Κάθε βιβλίο που ανοίγει ένα παιδί είναι ένα εισιτήριο απεριορίστων διαδρομών προς την απόλαυση της ανάγνωσης. Ένα καλό παιδικό βιβλίο σέβεται τον αναγνώστη του, οφείλει να οδηγεί το παιδί σε πρωτότυπα μονοπάτια, να του εξάπτει τη φαντασία, να έχει ανατροπές, χιούμορ, καλόγουστη εικονογράφηση και κείμενο που δεν βασίζεται σε στερότυπα. Πιστεύω πως ένα καλό παιδικό βιβλίο είναι καλό βιβλίο και για εμάς τους μεγάλους.

- Υπάρχουν τεχνικές που μπορούμε να εμφυσήσουμε στα παιδιά την αγάπη για το διάβασμα όταν τα ερεθίσματα που δέχονται από τα ηλεκτρονικά παιχνίδια και το Διαδίκτυο είναι γοητευτικότερα και βρίσκονται παντού;

Να τους διαβάζουμε, να διαβάζουμε μαζί τους, να απολαμβάνουμε κι εμείς την ανάγνωση ενός παιδικού βιβλίου. Να σεβόμαστε τη στιγμή της ανάγνωσης και να τη μοιραζόμαστε χωρίς διακοπές και περισπασμούς. Να είναι η ανάγνωση δημιουργική (χροιά φωνής, εκφραστικότητα), να εκμεταλλευόμαστε τις εικόνες για τον εμπλουτισμό της ιστορίας. Να φροντίζουμε να συναναστρέφονται τα παιδιά με ενεργούς αναγνώστες, να εξοικειώνονται με χώρους βιβλίων, όπως βιβλιοθήκες, βιβλιοπωλεία. Το διάβασμα ενός βιβλίου μαζί με το παιδί είναι ο καλύτερος τρόπος για να εξασφαλίσουμε ότι το ίδιο θα απολαμβάνει το διάβασμα και όταν μεγαλώσει.

- Την ανάγνωση των κόμικς τη δέχεστε σαν διάβασμα που ωφελεί το παιδί;

Πιστεύω ότι τα κόμικς φέρνουν τα παιδιά σε επαφή με το βιβλίο, καθώς γοητεύουν εύκολα τους μικρούς αναγνώστες, λόγω της πολύχρωμης εικονογράφησής τους. Τα κόμικς προκαλούν την παρατηρητικότητα των παιδιών, εξάπτουν τη φαντασία τους, βελτιώνουν τις αναγνωστικές τους ικανότητες και τα εισάγουν σε ένα διαφορετικό αναγνωστικό κείμενο. Βοηθούν ιδιαίτερα τα παιδιά που έχουν δυσκολία στην ανάγνωση, γιατί είναι σύντομα και πολύ περιεκτικά.Τα τελευταία χρόνια υπάρχουν εξαιρετικές εκδόσεις με τη μεταφορά κλασικών βιβλίων σε κόμικς. Πολλά από τα κόμικς είναι μεγάλη πηγή γνώσεων. Σκέφτομαι τα βιβλία με τον Αστερίξ... πόσες πληροφορίες και ιστορικά στοιχεία προσφέρουν.

- Εσείς ως γονιός το κερδίσατε το στοίχημα; Κάνατε τα παιδιά σας να αγαπήσουν τα βιβλία;

Η αλήθεια είναι πως δεν το είχα δει ποτέ ως στοίχημα. Διαβάζαμε πάντα στο σπίτι. Διαβάζαμε στα τρία παιδιά μας και είμαστε κι εμείς φιλαναγνώστες. Όσο μεγάλωναν, ανταλλάσαμε αναγνωστικές προτάσεις και από εκεί και πέρα ο καθένας πήρε τον δρόμο του. Τώρα διαβάζουν βάση του προσωπικού τους χρόνου, των επιθυμιών και των αναγκών τους.

- Τι πρέπει να κάνει κανείς που θέλει να συμμετάσχει στις δράσεις του Library4all;

Όποιος θέλει να υποστηρίξει το Library4all έχει την δυνατότητα να το κάνει με κάποιον από τους εξής τρεις τρόπους:

• Να στείλει ένα email στο info@library4all.com με τα στοιχεία του και τι είδους βιβλία θα ήθελε να προσφέρει.
• Να διοργανώσει σε κάποιον χώρο που θα προτείνει ένα book drive, συγκεντρώνοντας καινούρια ή σχεδόν καινούργια βιβλία για παιδιά ηλικίας 5-12 ετών.
• Να κάνει μία χρηματική δωρεά έτσι ώστε να αγοραστούν βιβλία, καθώς οι δωρέες μεταχειρισμένων βιβλίων δεν αρκούν για να καλύψουν τη μεγάλη ζήτηση που υπάρχει.

Προσοχή: τα βιβλία που συγκεντρώνουμε είναι για παιδιά 5 έως 12 ετών. Προσφέρουμε βιβλία που θα ήμασταν και εμείς χαρούμενοι να έχουμε δικά μας. Δεν δεχόμαστε εγκυκλοπαίδειες, βιβλία δραστηριοτήτων, σχολικά, με αυτοκόλλητα, με ήρωες κινουμένων σχεδίων, από εφημερίδες.

- Έχετε ποτέ σκεφτεί να τα παρατήσετε;

Κάθε φορά που με πονάει η μέση μου από τα βιβλία που έχω κουβαλήσει και από τους λογαριασμούς που πρέπει να εξοφλήσουμε. Βλέπετε, όλες οι μη κερδοσκοπικές εταιρείες έχουμε να πληρώσουμε το φόρο επιτειδεύματος, 500 ευρώ το χρόνο, έναν φόρο λίγο άδικο για εταιρείες που δεν έχουν έσοδα από πουθενά. Αρκεί όμως ένα παιδικό χαμόγελο, το χέρι βοήθειας ενός πιστού εθελοντή, μια ζεστή κουβέντα από τον εκπαιδευτικό για να γεμίσει ξανά τις μπαταρίες μου και να με κάνει να σκεφτώ ότι αξίζει τον κόπο όλο αυτό που κάνουμε. Μπορεί η προσπάθεια για τη διαλογή των βιβλίων να είναι μεγάλη, τα έξοδα να είναι κάποιες φορές υπέρογκα (διαχειριστικές δαπάνες, φωτοτυπίες, αυτοκόλλητες ταινίες, κουτιά κλπ), αλλά ευτυχώς υπάρχει μια δυνατή ομάδα από εθελοντές και φίλους που μοιράζεται τις αγωνίες μας και μας βοηθάει να ανταποκρινόμαστε γρήγορα στα δεκάδες αιτήματα που δεχόμαστε καθημερινά.

Κλείνοντας θα ήθελα να σας ευχαριστήσω πολύ για αυτή την κουβέντα μας. Είναι ωραίο να μοιράζεσαι με τον κόσμο κάτι που αγαπάς τόσο πολύ.

Βιογραφικό Ελένης Γερουλάνου

Η Ελένη Γερουλάνου γεννήθηκε στην Αθήνα. Αποφοίτησε από τη Σχολή Νηπιαγωγών Αθηνών και συνέχισε τις σπουδές της στο Wheelock College of Education and Human Development της Βοστόνης, όπου ειδικεύτηκε σε προγράμματα μουσείων για παιδιά. Το 1986 προσελήφθη στη Σχολή Μωραΐτη ως υπεύθυνη του προγράμματος Μουσειακής Αγωγής των παιδιών του Νηπιαγωγείου και το 2000 ανέλαβε τη διεύθυνσή του. Έχει γράψει μέχρι τώρα έξι βιβλία για παιδιά. Είναι ιδρυτικό μέλος και διαχειρίστρια του Library4all. Είναι παντρεμένη και έχει τρία παιδιά.

(Στην κεντρική φωτογραφία: 2ο Νηπιαγωγείο Σκοπέλου)

http://www.library4all.com/

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr