
Άρθρο του Βασίλη Κικίλια, υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής
Η ναυτιλία είναι η ψυχή του ελληνισμού. Από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα η θάλασσα αποτελεί πηγή ζωής, ταυτότητας και ευημερίας για τον λαό μας. Η ελληνική ναυτιλία, με 5691 πλοία, αντιπροσωπεύει το 20% της παγκόσμιας χωρητικότητας, καθιστώντας την Ελλάδα τη μεγαλύτερη ναυτιλιακή δύναμη στον κόσμο. Με αυτή τη δύναμη στηρίζει το παγκόσμιο εμπόριο και την καθημερινή ζωή δισεκατομμυρίων ανθρώπων. Το στοίχημα της εποχής είναι να διατηρήσουμε την πρωτοκαθεδρία που με κόπο χτίσαμε και να οδηγήσουμε τη ναυτιλία μας σε ένα βιώσιμο μέλλον, τόσο από την οικονομική όσο και από την περιβαλλοντική σκοπιά.
Η διεθνής συγκυρία είναι γεμάτη αβεβαιότητες. Η πανδημία, η εισβολή στην Ουκρανία, η ενεργειακή αστάθεια, οι επιθέσεις των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα και οι συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή ανέδειξαν την ευαλωτότητα των θαλάσσιων μεταφορών. Σε αυτό το πλαίσιο η Ελλάδα υποστηρίζει με συνέπεια ότι η ναυτιλία δεν πρέπει να εργαλειοποιείται ούτε οι ναυτικοί να γίνονται όμηροι γεωπολιτικών αντιπαραθέσεων. Μέσα από τους θεσμούς των Ηνωμένων Εθνών και με ειλικρινή διάλογο επιδιώκουμε την ενίσχυση της διεθνούς θαλάσσιας ασφάλειας. Ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας αναδείξαμε το ζήτημα αυτό σε ανώτατο επίπεδο.
Περιβαλλοντική μετάβαση και κλιματική ουδετερότητα
Η πρώτη μεγάλη πρόκληση αφορά το περιβάλλον. Οι αιτίες ρύπανσης από τα πλοία έχουν περιοριστεί σε πολύ μεγάλο βαθμό, ωστόσο η μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου παραμένει βασική μας προτεραιότητα. Εάν τα Κράτη-μέλη του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού συμφωνήσουν τον Οκτώβριο 2025, η ναυτιλία θα είναι η πρώτη παγκόσμια βιομηχανία που θα αποκτήσει δεσμευτικά μέτρα για την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας το 2050. Η ελληνική ναυτιλία θα πρωταγωνιστήσει σε αυτή τη μετάβαση. Δημιουργούμε συνθήκες επενδυτικής ασφάλειας και προδιαγραφές για την ασφαλή χρήση των νέων καυσίμων από τα πληρώματα.
Η πράσινη μετάβαση απαιτεί κοινή προσπάθεια. Χρειάζεται συνεργασία κυβερνήσεων, ναυτιλιακής βιομηχανίας, παραγωγών καυσίμων, κατασκευαστών μηχανών και της ακαδημαϊκής κοινότητας. Στόχος είναι να παραχθούν εναλλακτικά καύσιμα σε μεγάλη κλίμακα, σε προσιτές τιμές και με δίκτυα διανομής που θα επιτρέψουν στην αγορά να λειτουργήσει με σταθερότητα και προβλεψιμότητα. Η χρηματοδότηση αυτής της προσπάθειας και μέσω των εσόδων από την τιμολόγηση του άνθρακα αποτελεί αναγκαίο προαπαιτούμενο.
Επιπλέον, στηρίζουμε τα παγκόσμια μέτρα που διασφαλίζουν ίσους όρους ανταγωνισμού. Εθνικές ή περιφερειακές ρυθμίσεις εισπρακτικού χαρακτήρα δεν αποτελούν λύση. Αντιθέτως, δημιουργούν στρεβλώσεις και πλήττουν την ευρωπαϊκή ναυτιλία, όπως καταγράφηκε και στην έκθεση Ντράγκι. Με πρωτοβουλία της Ελλάδας η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επεξεργάζεται νέα βιομηχανική και ναυτιλιακή στρατηγική για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα του ευρωπαϊκού στόλου απέναντι στον διεθνή, συχνά αθέμιτο, ανταγωνισμό.

Ο άνθρωπος στο κέντρο της ναυτιλίας
Η δεύτερη μεγάλη πρόκληση είναι ο άνθρωπος. Η ναυτιλία στηρίζεται στον Έλληνα ναυτικό. Η ναυτοσύνη, η εμπειρία και η συσσωρευμένη γνώση των ανθρώπων μας αποτελούν την πραγματική δύναμη του στόλου. Θέλουμε οι νέοι να κατανοήσουν ότι το ναυτικό επάγγελμα είναι επιλογή κύρους και κοινωνικής αναγνώρισης. Προσφέρει υψηλές αποδοχές, γρήγορη επαγγελματική ανέλιξη, επαφή με τεχνολογίες αιχμής, προοπτικές διεθνούς καριέρας και μοναδικές εμπειρίες ζωής. Είναι ένα επάγγελμα απαιτητικό, αλλά με ανεκτίμητες ανταμοιβές.
Γι’ αυτό προχωρούμε σε μια συνολική νομοθετική παρέμβαση για τη ναυτική εκπαίδευση. Το νέο πλαίσιο που θα παρουσιαστεί το φθινόπωρο στοχεύει να αναβαθμίσει τις δομές, να απλουστεύσει τις διαδικασίες και να μειώσει τη γραφειοκρατία. Θέλουμε να στηρίξουμε τους νέους ναυτικούς από την πρώτη μέρα φοίτησης μέχρι την πρώτη μέρα στο πλοίο, με ένα σύστημα που ανταποκρίνεται στις ανάγκες της εποχής.
Παράλληλα αξιοποιούμε ευρωπαϊκούς πόρους. Την περίοδο 2014-2020 επενδύθηκαν σχεδόν 96 εκατομμύρια ευρώ στις Δημόσιες Σχολές Εμπορικού Ναυτικού, ενώ την περίοδο 2021-2027 οι προτεινόμενες δράσεις φτάνουν τα 274 εκατομμύρια. Υλοποιούμε επίσης κάθε χρόνο το πρόγραμμα προσέλκυσης νέων στο ναυτικό επάγγελμα, με ενημέρωση μαθητών σε όλη τη χώρα από αξιωματικούς και καθηγητές των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού. Η ναυτιλιακή βιομηχανία δεν μπορεί να επιβιώσει χωρίς εξειδικευμένους επαγγελματίες και γι’ αυτό στοχεύουμε σε δραστική αναβάθμιση της εκπαίδευσης για να διατηρήσουμε το συγκριτικό μας πλεονέκτημα.
Πράσινα πλοία και στήριξη της ακτοπλοΐας
Η τρίτη διάσταση αφορά την ακτοπλοΐα, τον συνδετικό ιστό της νησιωτικής Ελλάδας. Προχωρούμε σε σχέδιο 300 εκατομμυρίων ευρώ με πρόσθετους πόρους από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για την ανανέωση του στόλου και τη μετατροπή των πλοίων σε πράσινα. Με τον τρόπο αυτό οι ακτοπλοϊκές εταιρείες δεν θα υποχρεούνται να καταβάλλουν δικαιώματα εκπομπών στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το όφελος θα περάσει στους πολίτες. Στόχος είναι να μειωθούν οι τιμές των εισιτηρίων και να στηριχθεί η μέση ελληνική οικογένεια.
Η πρόσκληση ενδιαφέροντος θα αφορά τη συμμετοχή των ακτοπλοϊκών εταιρειών όλων των κατηγοριών. Πλοία ανοικτού και κλειστού τύπου, ημερόπλοια, ferry boats, ταχύπλοα και συμβατικά πλοία θα έχουν τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στη διαδικασία. Για πρώτη φορά επιδιώκουμε οι νέες κατασκευές να γίνουν σε ελληνικά ναυπηγεία, με σεβασμό στο ευρωπαϊκό πλαίσιο διαφάνειας και ανταγωνισμού, ώστε να στηρίξουμε την εγχώρια βιομηχανία και να δημιουργηθούν νέες θέσεις εργασίας.
Η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να στηρίξει τον τουρισμό με πολλαπλές διαδρομές, να εξασφαλίσει τη λειτουργία των άγονων γραμμών και να στηρίξει τις τοπικές κοινωνίες που βασίζονται στις θαλάσσιες συνδέσεις. Με ανανεωμένο, οικολογικό και ασφαλή στόλο η ακτοπλοΐα θα μπορέσει να ανταποκριθεί σε αυτές τις ανάγκες.
ΑΙΓΙΣ 2 και νέα εποχή για το Λιμενικό
Η τέταρτη πρόκληση είναι η ασφάλεια. Η θάλασσα είναι πηγή ευημερίας αλλά και πηγή κινδύνων. Η παράνομη μετανάστευση, η διακίνηση ναρκωτικών, το trafficking και το λαθρεμπόριο όπλων αποτελούν καθημερινές προκλήσεις για το Λιμενικό Σώμα. Με το εξοπλιστικό πρόγραμμα ΑΙΓΙΣ 2 περνάμε σε μια νέα εποχή.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δύο μεγάλα πλοία ανοιχτής θαλάσσης άνω των 80 μέτρων με ελικοδρόμια, παράκτια περιπολικά και καταδιωκτικά σκάφη υψηλών ταχυτήτων. Προβλέπει επίσης drones, μη επανδρωμένα υποβρύχια και ένα νέο κέντρο επιχειρήσεων με χρήση τεχνητής νοημοσύνης, στα πρότυπα του War Room της Πολιτικής Προστασίας. Και εδώ η στόχευση είναι σαφής. Για πρώτη φορά επιδιώκουμε οι νέες κατασκευές να γίνουν σε ελληνικά ναυπηγεία, ώστε να στηριχθεί η εγχώρια βιομηχανία και να δημιουργηθούν θέσεις εργασίας.
Σχεδιάζουμε να ξεκινήσουν όλοι οι διαγωνισμοί μέσα στους επόμενους πέντε μήνες και σε διάστημα δεκαπέντε μηνών να αρχίσει η παραλαβή. Είναι ένα φιλόδοξο σχέδιο που υλοποιείται με απόλυτο σεβασμό σε κάθε ευρώ, είτε προέρχεται από εθνικούς είτε από ευρωπαϊκούς πόρους. Η ενίσχυση του Λιμενικού Σώματος είναι ζωτικής σημασίας για να προστατεύσουμε τα θαλάσσια σύνορα, να στηρίξουμε τα νησιά μας και να διαφυλάξουμε τα κεντρικά λιμάνια που αποτελούν πηγή εσόδων, ανάπτυξης και γεωστρατηγικής ισχύος.

Το όραμα για το μέλλον
Η ελληνική ναυτιλία στέκεται και πάλι στην πρώτη γραμμή. Ανταποκρίνεται στις διεθνείς περιβαλλοντικές δεσμεύσεις, επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό, προχωρά στη μετάβαση σε πράσινα πλοία και ενισχύει την ασφάλεια των θαλάσσιων συνόρων. Σε μια εποχή γεμάτη γεωπολιτικές εντάσεις και αστάθειες η Ελλάδα αποδεικνύει ότι μπορεί να βλέπει μπροστά, να προσαρμόζεται και να διαμορφώνει λύσεις. Το όραμά μας είναι μια ναυτιλία ισχυρή, βιώσιμη και ασφαλής που θα συνεχίσει να κρατά την ελληνική σημαία ψηλά και να προσφέρει στη χώρα και στην παγκόσμια οικονομική πρόοδο.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr