Υπέρ φόρου στις τραπεζικές συναλλαγές ο Σταθάκης

Τα εισπρακτικά μέτρα που προς το παρόν έχουν πέσει στο τραπέζι –με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την επιβολή τέλους στις τραπεζικές συναλλαγές – είναι αμφίβολο κατά πόσο θα πείσουν τους δανειστές για την εισπραξιμότητα.

Για να μαζευτούν 400 εκατ. ευρώ από την επιβολή εισφοράς 0,1% στις τραπεζικές συναλλαγές, πρέπει να φορολογηθούν συναλλαγές 400 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Οι μνημονιακές δεσμεύσεις για το ασφαλιστικό

Με την αλλαγή του χρόνου, η ελληνική πλευρά θα πρέπει να αποστείλει στο «κουαρτέτο» αναλυτικά στοιχεία για μια σειρά από παρεμβάσεις που πρέπει να προχωρήσουν βάσει των μνημονιακών δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα. Μεταξύ αυτών:

1. Η ποσοτικοποίηση της μεθόδου επανυπολογισμού των υφιστάμενων συντάξεων. Ουσιαστικά, ο επανυπολογισμός των συντάξεων που αποδίδονται σε περίπου 2,7 εκατομμύρια συνταξιούχους απορρέει από την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας που έκρινε παράνομες όλες τις περικοπές στις συντάξεις από το 2012 και μετά (σ.σ ουσιαστικά πρόκειται για τις περικοπές που έγιναν με τους νόμους 4046, 4093 και 4254 που, μεταξύ άλλων ψαλίδισαν τις αποδοχές άνω των 1000 ευρώ και κατάργησαν τα ψαλιδισμένα δώρα τόσο στις κύριες όσο και στις επικουρικές συντάξεις). Μέσα από τον επανυπολογισμό θα πρέπει επί της ουσίας να αντικατασταθούν περικοπές το ύψος των οποίων ξεπερνά τα τρία δισεκατομμύρια ευρώ.

Οι δανειστές πιέζουν έντονα προς αυτή την κατεύθυνση καθώς παραμένει ο κίνδυνος προσφυγών στη Δικαιοσύνη με στόχο τη διεκδίκηση αναδρομικών. Η ελληνική πλευρά θέλει ο επανυπολογισμός των συντάξεων να γίνει με έναν ενιαίο συντελεστή αναπλήρωσης για όλους. Ενιαίος συντελεστής, σημαίνει περικοπή όλων των συντάξεων από το πρώτο ευρώ. Για να μην θιγούν οι χαμηλοσυνταξιούχοι, προτείνεται να θεσπιστεί και η «προσωπική διαφορά» η οποία θα λειτουργεί ως δίκτυ ασφαλείας για τις χαμηλές συντάξεις που δεν θα ξεπερνούν ένα όριο το οποίο θα αποφασιστεί (π.χ 700-800 ευρώ).

Έτσι, αν κάποιος με την εφαρμογή του συντελεστή είναι να λαμβάνει 680 ευρώ σύνταξη, με την προσωπική διαφορά θα ανεβαίνει και πάλι στα 700 ή στα 800 ευρώ. Δεν θα ισχύσει η προσωπική διαφορά για όσους έφυγαν πρόωρα στη σύνταξη. Έτσι, σημερινοί συνταξιούχοι που δεν έχουν συμπληρώσει το 65ο ή το 67ο έτος της ηλικίας τους, θα κινδυνέψουν με μειώσεις ακόμη και αν οι συντάξεις τους υπολείπονται του ορίου ασφαλείας των 700-800 ευρώ.

2. Ο υπολογισμός της απόδοσης που θα έχει ενδεχόμενη αύξηση των εργοδοτικών εισφορών. Οι δανειστές εκτός από τα απόλυτα μεγέθη (σ.σ εκτιμάται ότι κάθε μονάδα αύξησης των εργοδοτικών εισφορών μπορεί θεωρητικά να αποφέρει έσοδα έως 250 εκατ. ευρώ) ενδιαφέρονται και από τις εκτιμώμενες επιπτώσεις στα έσοδα λόγω των συνεπειών στην απασχόληση.

Η ποσοτικοποίηση του μέτρου θα γίνει ανεξάρτητα από το αν θα γίνει αποδεκτό ή όχι από την άλλη πλευρά. Σε κάθε περίπτωση, ήδη έχει ξεκινήσει η συζήτηση για «ισοδύναμα» μεταξύ των οποίων και η επιβολή εισφοράς στις τραπεζικές συναλλαγές.

3. Η ποσοτικοποίηση του νέου τρόπου υπολογισμού των συντάξεων που θα προτείνει η κυβέρνηση σε αντικατάσταση του νόμου 3863/2010 ο οποίος ουσιαστικά –αν περάσει η ελληνική πρόταση- δεν θα ενεργοποιηθεί ποτέ στην πράξη (σ.σ αφορούσε στον τρόπο καταβολής των συντάξεων από τον Ιούλιο του 2015 και μετά)

4. Οι οικονομικές επιπτώσεις από τις νέες περικοπές στις επικουρικές συντάξεις οι οποίες δεν θα αποφευχθούν –σχετική δήλωσε έκανε άλλωστε και χθες ο υπουργός Επικρατείας Αλέκος Φλαμπουράρης- αλλά και από τις προωθούμενες συγχωνεύσεις των ασφαλιστικών ταμείων.

Τα βασικά σημεία της ελληνικής πρότασης

Τα βασικά σημεία της πρότασης με την οποία αναμένεται να προσέλθει στη διαπραγμάτευση η ελληνική πλευρά έχουν ως εξής:

· Καθιέρωση ενιαίου συστήματος ασφάλισης για όλους τους ασφαλισμένους κάτι που οδηγεί σε πλήρη ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων και για το σκέλος της παροχής των συντάξεων αλλά και για το σκέλος του υπολογισμού των εισφορών. Ως ανεξάρτητα ταμεία προτείνεται από την ελληνική πλευρά να παραμείνουν ο ΟΓΑ και το ΝΑΤ αν και ακόμη και γι’ αυτά τα δύο ταμεία, είναι ανοικτό το ενδεχόμενο το κομμάτι της απονομής των συντάξεων να μεταφερθεί στο νέο υπερ-Ταμείο το οποίο ουσιαστικά θα είναι μετεξέλιξη του σημερινού ΙΚΑ. Το ενιαίο ταμείο που θα δημιουργηθεί, θα έχει επιμέρους υποδιοικήσεις για μισθωτούς αυτοαπασχολούμενους, αγρότες κλπ και ουσιαστικά θα απορροφήσει τον ΟΑΕΕ, το ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, το ΕΤΑΑ κλπ.

Καταβολή εθνικής σύνταξης η οποία θα είναι συνδεδεμένη με την πορεία του μέσου εισοδήματος. Θα διαμορφώνεται στο 60% του μέσου εισοδήματος. Υπό τις παρούσες συνθήκες, προκύπτει ποσό ελάχιστης σύνταξης ύψους 384 ευρώ. Η εθνική σύνταξη θα αναπροσαρμόζεται ανά τριετία βάσει του ρυθμού ανάπτυξης της οικονομίας και θα απονέμεται σε όσους έχουν συμπληρώσει 15 έτη ασφάλισης και το 67ο έτος της ηλικίας τους ακόμη και αν για μεγάλο χρονικό διάστημα πριν τη συμπλήρωση του συγκεκριμένου ορίου ηλικίας έχουν απομείνει εκτός αγοράς εργασίας. Στην εθνική σύνταξη, θα προστίθεται η αναλογική το ύψος της οποίας θα καθορίζεται αποκλειστικά με βάση τις εισφορές που θα έχουν καταβληθεί κατά τη διάρκεια του ασφαλιστικού βίου. Για τον υπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών, προτείνεται νέα κοινή μέθοδος για όλους. Στο εξής, και οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες προτείνεται να πληρώνουν ένα ποσοστό του εισοδήματός τους ως εισφορά και όχι ένα σταθερό ποσό όπως συμβαίνει τώρα.

Η αναλογική σύνταξη θα υπολογίζεται με βάση κλιμακωτούς συντελεστές αναπλήρωσης. Το ποιοι θα είναι αυτοί οι συντελεστές αποτελεί το κρίσιμο κομμάτι της διαπραγμάτευσης καθώς από το ύψος τους θα εξαρτηθεί η συνταξιοδοτική δαπάνη όχι μόνο του 2016 αλλά και των επόμενων ετών. Ειδικά για το 2017 και για το 2018, η κυβέρνηση βρίσκεται σε αναζήτηση πρόσθετων δημοσιονομικών μέτρων προκειμένου να κλείσει το μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα βάσει των δημοσιονομικών στόχων που έχουν συμφωνηθεί (πλεόνασμα 1,7% για το 2017 και 3,5% για το 2018).

Όλα τα ταμεία επικουρικής ασφάλισης αλλά και τα επαγγελματικά ταμεία ιδιωτικού δικαίου που δίνουν επικουρική σύνταξη, θα ενσωματωθούν στο ΕΤΕΑ. Θα μπορούν να εξαιρεθούν μόνο όσα θέλουν να μετασχηματισθούν σε επαγγελματικά υπό την προϋπόθεση ότι θα μπορούν να διασφαλίσουν την καταβολή επικουρικής σύνταξης στους ήδη ασφαλισμένους.