
Το 2012, όλος ο πλανήτης ασχολείτο με το κούρεμα του ελληνικού χρέους. Δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ χάθηκαν από ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες και ιδιώτες επενδυτές για να πέσει το ελληνικό χρέος από το 175% του ΑΕΠ το 2011 στο 164% το 2012 και να συνεχίσει μετά την ξέφρενη ανοδική του πορεία. Το 2026, η αναλογία του χρέους προς το ΑΕΠ θα υποχωρήσει στο 137,6% δηλαδή πάνω από 70 μονάδες σε σχέση με το 2020 της πανδημίας. Χωρίς να χαθούν χρήματα αυτή τη φορά, καταγράφεται μια εντυπωσιακή επίδοση και σπάνια σε διεθνές επίπεδο. Πώς φτάσαμε σε αυτήν;
H Γαλλία δεν είναι η χώρα με το μεγαλύτερο χρέος στην Ευρώπη. Όμως απέκτησε το υψηλότερο κόστος δανεισμού στην Ευρωζώνη: η απόδοση του 10ετούς της ομολόγου αναρριχήθηκε στο 3,57% "πιάνοντας" τα επίπεδα της Ιταλίας (επίσης στο 3,57% χθες) και ανοίγοντας την απόσταση με την απόδοση του ελληνικού 10ετούς που παραμένει στο 3,4%.
Ποιος είναι υπεύθυνος γι’ αυτή την εικόνα; Οι αγορές. Ο αυστηρότερος κριτής των οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων σε κάθε χώρα. Η νέα παραίτηση πρωθυπουργού στη Γαλλία και η πολιτική αβεβαιότητα, εκλαμβάνεται ως αδυναμία εφαρμογής πολικών συγκράτησης των δημοσιονομικών ελλειμμάτων άρα και ως κίνδυνος περαιτέρω αύξησης του δημοσίου χρέους στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης.
Η Ελλάδα από την άλλη, έχει μεγαλύτερο χρέος από την Γαλλία, προς το παρόν και από την Ιταλία. Όμως, επιβραβεύεται με χαμηλότερα επιτόκια από τις αγορές οι οποίες αποτιμούν την προοπτική. Και αυτή είναι η περαιτέρω μείωση της αναλογίας του χρέους προς το ΑΕΠ, η εγκατάλειψη της τελευταίας θέσης στην Ευρωζώνη ενδεχομένως και μέσα στο 2026 αλλά και η συνεχής παραγωγή πλεονασμάτων όχι μόνο σε πρωτογενές επίπεδο αλλά και σε επίπεδο γενικής κυβέρνησης. Αυτό σημαίνει ότι η Ελλάδα υλοποιεί τη δέσμευση που ανέλαβε το 2018 με την έξοδο από τα μνημόνια: Να παράγει πρωτογενή πλεονάσματα ικανά να καλύπτουν την δαπάνη των τόκων.
Με το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2026, η Ελλάδα επιδεικνύει μια πολύ σημαντική επίδοση: την επιστροφή της αναλογίας του χρέους προς το ΑΕΠ στο 137,6% δηλαδή χαμηλότερα από τα επίπεδα στα οποία βρέθηκε το 2010 όταν για πρώτη φορά ξεπέρασε το 140% με αποτέλεσμα η χώρα να μπει σε μια από τις χειρότερες περιπέτειες της ιστορίας της. Υπάρχει μια μεγάλη διαφορά σε σχέση με εκείνη την περίοδο: Η αναλογία του χρέους προς το ΑΕΠ είναι στα ίδια επίπεδα αλλά η τάση του παραμένει έντονα πτωτική καθώς ο προϋπολογισμός παράγει πλεονάσματα. Τότε η τάση του ήταν έντονα ανοδική καθώς η χώρα αντιμετώπιζε τα λεγόμενα "δίδυμα ελλείμματα".
Η πανδημία, έφερε την αναλογία του χρέους προς το ΑΕΠ στα υψηλότερα επίπεδα όλων των εποχών: κοντά στο 209%. Το 2026, με βάση τις προβλέψεις του προσχεδίου του προϋπολογισμού, θα έχει επιτευχθεί μείωση κατά περισσότερες από 70 μονάδες. Πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο;
1. Μεγάλο μέρος της δουλειάς έγινε από τον… παρονομαστή: Το ονομαστικό ΑΕΠ (σ.σ αυτό που επηρεάζεται και από την πραγματική ανάπτυξη και από τον πληθωρισμό) θα φτάσει το 2026 να είναι αυξημένο κατά… 90 δις. ευρώ σε σχέση με τα χαμηλά του. Είχαμε πέσει κοντά στα 168 δις. ευρώ στην πανδημία και το 2026 υπάρχει πρόβλεψη για 261 δις. ευρώ. Δεν είναι όλο αυτό το ποσό πραγματική ανάπτυξη. Μεγάλο μέρος της δουλειάς έχει γίνει από τον πληθωρισμό ο οποίος μπορεί να επηρεάζει αρνητικά τους οικογενειακούς μας προϋπολογισμούς αλλά για το χρέος λειτουργεί ως το καλύτερο φάρμακο.
2. Σε επίπεδο αριθμητή, δηλαδή σε επίπεδο χρέους, η Ελλάδα έχει κατορθώσει να παρουσιάζει μειώσεις και σε απόλυτο αριθμό. Το χρέος της γενικής κυβέρνησης είχε φτάσει στα 368 δις. ευρώ και θα μειωθεί κάτω από τα 360 δις. ευρώ το 2026. Τα υψηλά ταμειακά διαθέσιμα της χώρας χρηματοδοτούν πρόωρες εξοφλήσεις χρέους -θα γίνει μέσα στο Δεκέμβριο άλλη μία και ήδη προγραμματίζεται αντίστοιχη ενέργεια και για το 2026- ενώ τα πρωτογενή πλεονάσματα καλύπτουν τη δαπάνη για τους τόκους κάτι που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να δανειζόμαστε για να καλύπτουμε το κόστος διαχείρισης του χρέους.
Πού βγάζει αυτή η διαδρομή; Σε αναλογία χρέους προς ΑΕΠ κοντά ή και κάτω από το 120% στο τέλος της 10ετίας. Με βάση και τις επιδόσεις των υπόλοιπων χωρών, η Ελλάδα θα τότε θα μπορεί να εμφανίζει αναλογία χρέους προς ΑΕΠ χαμηλότερο όχι μόνο από το αντίστοιχο της Ιταλίας αλλά και από αυτό του Βελγίου ή και της Γαλλίας.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr