Follow us

Αποχαιρετώντας τον Κωνσταντίνο

Συναντηθήκαμε με τον Κωνσταντίνο για έναν καφέ, μια δυο φορές τα επόμενα χρόνια. Συνήθως στο λόμπι του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετανία, για μια κουβέντα για τα τρέχοντα πολιτικά, αν και δεν μου φάνηκε ποτέ ότι τα παρακολουθούσε με μεγάλη επιμέλεια.

THETOC TEAM
ΓΡΑΦΕΙ: ΜΑΝΟΛΗς ΚΑΨΗς
Μανώλης Καψής

Δεν θα έλεγα ότι τον γνώριζα προσωπικά τον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο. Αλλά με αφορμή μια συνέντευξη που του έκανα την εποχή που το θέμα που απασχολούσε τη δημοσιότητα ήταν η βασιλική περιουσία και η δίκη που θα ακολουθούσε, μια συνέντευξη που προφανώς του είχε αρέσει για το ύφος της, τα επόμενα χρόνια δεν παρέλειπε να μου στέλνει τα Χριστούγεννα την ευχετήρια κάρτα που έστελνε σε όλους τους φίλους και γνωστούς του. Συνήθως με τα μέλη της οικογένειάς του χαμογελαστά, να αντικρύζουν τον φακό.

Το έβρισκα συμπαθητικό και την έβαζα μαζί με τις άλλες κάρτες που μου έστελναν συγγενείς, φίλοι και συνεργάτες, στη βιβλιοθήκη του σπιτιού, σαν στολίδι για τις γιορτές. Θυμάμαι ακόμα την έκπληξη και τον συγκεκαλυμένο θυμό του πατέρα μου, όταν είδε για πρώτη φορά την κάρτα: "Τι είναι αυτό πάλι; Σου στέλνει κάρτες"; αναρωτήθηκε έκπληκτος, αλλά λόγω της εορταστικής ατμόσφαιρας, δεν θέλησε να δώσει συνέχεια. Εγώ από την πλευρά μου χαμογέλασα με κατανόηση και το άφησα να περάσει. Πώς να του το εξηγήσω, χωρίς να πιάσουμε πολιτική κουβέντα χρονιάρες μέρες…

Αν και η απάντηση ήταν προφανής. Δεν είχα ζήσει όπως εκείνος τα δραματικά επεισόδια της περιόδου πριν από τη χούντα, δεν είχα ζήσει την αποστασία- αν και είχα ζήσει τη χούντα σαν παιδί- ήμουν ακόμα έφηβος στο δημοψήφισμα, τη δεκαετία πια του ΄90 η υπόθεση της βασιλείας μου φαινόταν τόσο παρελθόν που δεν με απασχολούσε καθόλου. Μου φαινόταν τελείως ντεμοντέ να είσαι αντιμοναρχικός. Υπήρχαν ακόμα φιλοβασιλικοί;

Συναντηθήκαμε με τον Κωνσταντίνο για έναν καφέ, μια δυο φορές τα επόμενα χρόνια. Συνήθως στο λόμπι του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετανία, για μια κουβέντα για τα τρέχοντα πολιτικά, αν και δεν μου φάνηκε ποτέ ότι τα παρακολουθούσε με μεγάλη επιμέλεια. Μάλλον επιπόλαια. Αλλά η συναναστροφή μαζί του ήταν ευχάριστη. Ηταν πολύ προσηνής, ευγενικός και συμπαθής.

Η επιδίωξή του δεν ήταν να επανέλθει στον θρόνο, ήξερε πολύ καλά ότι αυτό ήταν παρελθόν. (σ.σ. Αν και τη δεκαετία του '70 έτρεφε ακόμα όνειρα επιστροφής και άκουγε και ορισμένου συμβούλους του που σχεδίαζαν πραξικόπημα ακόμα και τη δολοφονία Καραμανλή. Ευτυχώς άκουγαν και οι βρετανικές μυστικές υπηρεσίες.)


Η αγωνία του πλέον ήταν να πείσει ότι δεν ήταν ο ανώριμος άναξ που δεν στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων, αλλά ότι οι περιστάσεις ήταν ανώμαλες. Εν μέρει είχε δίκιο, οι περιστάσεις ήταν ανώμαλες, η Ελλάδα δεν είχε ξεπεράσει τον εμφύλιο και ο ψυχρός πόλεμος ήταν σε παρόξυνση, ο Ανδρέας Παπανδρέου δοκίμαζε τις δυνάμεις του στην εγχώρια πολιτική σκηνή, αλλά και η οικογένειά του είχε βάλει το χεράκι της για να γίνουν τελείως ανώμαλες.

Ούτως ή άλλως η "δουλειά" που είχε κληρονομήσει από τον πατέρα του δεν είχε προοπτικές. Σίγουρα όχι στην Ελλάδα. Ηταν από τα επαγγέλματα που χάνονται.

Ο κόσμος σήμερα αποχαιρετά τον Κωνσταντίνο σχεδόν με συμπάθεια. Σίγουρα με ανοχή. Ποιος θυμάται τον Κόλλια ή τον Γαρουφαλιά; Εχουν περάσει τόσα χρόνια, που έχουν ξεχαστεί ακόμα και οι διώξεις των κομμουνιστών και τα πολιτικά φρονήματα; Επαιξε ρόλο σε αυτή τη νέα σχέση του με την κοινή γνώμη και η διακριτική στάση του μετέπειτα, στη διάρκεια της ύστερης μεταπολίτευσης, όπως σωστά σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Παίζει ρόλο και η νοσταλγία με την οποία αντιμετωπίζουμε το παρελθόν, σαν να υπήρξε μια εποχή αθωώτητας και εύκολης ζωής. Η φωτογραφία του Κώστα Μπαλάφα από τα Χριστούγεννα στην Ομόνοια, τον Δεκέμβριο του 1960, έχει γίνει viral. Τότε ο κόσμος γιόρταζε λέει και οι τροχονόμοι μάζευαν δώρα. Είχαμε και βασιλιά. Ποιος θυμάται την προίκα της Σοφίας; Παίζει ρόλο και ο βομβαρδισμός του τηλεοπτικού κοινού με τις περιπέτειες της βασιλικής οικογένειας της Μεγάλης Βρετανίας, που έχουν κάνει τις βασιλικές ιστορίες λαϊκό ανάγνωσμα. Παίζει ρόλο υποθέτω και η ακαταμάχητη γοητεία που έχουν πάντα οι βασιλικοί Οίκοι, καθώς η ιστορία μοιάζει με πραγματικό παραμύθι.

Η απενοχοποίηση του Κωνσταντίνου, λόγω και της παρέλευσης του χρόνου, συνοδεύεται και από το αίσθημα σιγουριάς και αυτοπεποίθησης που έχει αποκτήσει η σύγχρονη ελληνική δημοκρατία. Αλλοι είναι οι κίνδυνοι που αντιμετωπίζει σήμερα η δημοκρατία στην Ελλάδα, σίγουρα όχι οι φιλοβασιλικοί. Ετσι φθάσαμε στο αδιανόητο πριν από μερικά χρόνια, πολιτικά πρόσωπα να διαμαρτύρονται γιατί δεν του αποδίδονται τιμές αρχηγού κράτους- θα ήταν σαν να αναιρούσαμε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και θα προκαλούσε αχρείαστες αντιδράσεις- και άλλοι να διαφημίζουν υπερηφάνως την πρόθεσή τους να δώσουν το παρών και στην κηδεία και στις τελετές μνήμης. Εκλογές έρχονται, μην το ξεχνάμε…

Ετσι έμειναν χωρίς δράκο και οι άλλοι, αυτοί που φαντασιώνονταν ότι η ανάπλαση του κτήματος στο Τατόι, είναι μέρος ενός σκοτεινού σχεδίου για την επιστροφή του τέως στα πράγματα.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Δωρεάν στην Αθήνα: Όλα όσα θα κάνεις τις επόμενες ημέρες δίχως να ξοδέψεις Ευρώ

Φεστιβάλ ασιατικού φαγητού, προβολή μιας θρυλικής ταινίας, μουσεία για την 28η Οκτωβρίου, events για το Χάλογουιν και μερικά ακόμη πραγματάκια με ελεύθερη είσοδο.

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

08 Οκτ 2025 | 08:51

Θέλει να αφουγκραστεί την κοινωνία;

Παρά τις ήττες και τα χρόνια στην αντιπολίτευση, παρά το rebranding που υποτίθεται του σχεδίασε η εταιρεία δημοσίων σχέσεων που προσέλαβε, ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται στο κοινό του ίδιος και απαράλλαχτος.

04 Οκτ 2025 | 09:16

Τι πήρε ακριβώς ο Ερντογάν;

Δεν έχω το ρεπορτάζ του Τούρκου συναδέλφου και δεν μπορώ να πάρω θέση, ούτως ή άλλως δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία για την αντιπολίτευση στην Αθήνα, ο δικός μας δυσκολεύεται ακόμα και να βγάλει φωτογραφία δίπλα-δίπλα με τον πλανητάρχη, σιγά μην τον δεχτεί στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 01 Οκτ 2025 | 06:49

Τα ήρεμα νερά και τα "νεύρα" Σαμαρά

Η Ελλάδα δεν υπέγραψε φιλία με την Τουρκία, αυτό φαίνεται άλλωστε επί του πεδίου, αλλά αποδέχθηκε όντως ένα μορατόριουμ στην αντιπαράθεση.

29 Σεπ 2025 | 06:28

Πότε θα πάει ο Μητσοτάκης στον Λευκό Οίκο

Λήξη συναγερμού; Όχι βέβαια. Τώρα θα αρχίσει η "μίρλα" για το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης δεν έχει πάρει ακόμα πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο, θα αρχίσει η γκρίνια για τα F35 που ο Τραμπ θέλει φαίνεται πάση θυσία να δώσει στον Ερντογάν.

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

18 Οκτ 2025 | 14:13

Η μόνη κρίση που δεν είδε ο Καραμανλής

Η μόνη κρίση που δεν μυρίστηκε ο Κώστας Καραμανλής ήταν η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η Ελλάδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;

08 Οκτ 2025 | 08:51

Θέλει να αφουγκραστεί την κοινωνία;

Παρά τις ήττες και τα χρόνια στην αντιπολίτευση, παρά το rebranding που υποτίθεται του σχεδίασε η εταιρεία δημοσίων σχέσεων που προσέλαβε, ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται στο κοινό του ίδιος και απαράλλαχτος.

ΝΕΑ ΑΡΧΗ 06 Οκτ 2025 | 14:00

Χαμόγελα στο Μαξίμου, "κατήφεια" στην αντιπολίτευση μετά την παραίτηση Τσίπρα- Ετοιμος για νέο κόμμα

Ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να προλάβει και να κατέβει στα εκλογές του 2027 με το δικό του σχήμα

04 Οκτ 2025 | 09:16

Τι πήρε ακριβώς ο Ερντογάν;

Δεν έχω το ρεπορτάζ του Τούρκου συναδέλφου και δεν μπορώ να πάρω θέση, ούτως ή άλλως δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία για την αντιπολίτευση στην Αθήνα, ο δικός μας δυσκολεύεται ακόμα και να βγάλει φωτογραφία δίπλα-δίπλα με τον πλανητάρχη, σιγά μην τον δεχτεί στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 01 Οκτ 2025 | 06:49

Τα ήρεμα νερά και τα "νεύρα" Σαμαρά

Η Ελλάδα δεν υπέγραψε φιλία με την Τουρκία, αυτό φαίνεται άλλωστε επί του πεδίου, αλλά αποδέχθηκε όντως ένα μορατόριουμ στην αντιπαράθεση.

29 Σεπ 2025 | 06:28

Πότε θα πάει ο Μητσοτάκης στον Λευκό Οίκο

Λήξη συναγερμού; Όχι βέβαια. Τώρα θα αρχίσει η "μίρλα" για το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης δεν έχει πάρει ακόμα πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο, θα αρχίσει η γκρίνια για τα F35 που ο Τραμπ θέλει φαίνεται πάση θυσία να δώσει στον Ερντογάν.

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

20 Οκτ 2025 | 09:47

Το τέλος της εργασίας

Το πρόβλημα πάντως, προϊόντος του 21ο αιώνα, δεν είναι η εντατικοποίηση της εργασίας.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 20 Οκτ 2025 | 06:26

Η αδύνατη ειρήνη

Όλοι οι πόλεμοι –και ιδίως οι μακροχρόνιοι, εκείνοι που κακοφορμίζουν- συνιστούν μια δυσχερέστατη προς επίλυση εξίσωση, αλλά ειδικά η επίλυση της εξίσωσης Χαμάς – Ισραήλ δείχνει πραγματικά απίθανη.

18 Οκτ 2025 | 14:13

Η μόνη κρίση που δεν είδε ο Καραμανλής

Η μόνη κρίση που δεν μυρίστηκε ο Κώστας Καραμανλής ήταν η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η Ελλάδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 13 Οκτ 2025 | 06:24

Ο χρονοδιακόπτης της αξιοπρέπειας

Το 1999 ο Τσίπρας δεν είχε ακόμη αποφοιτήσει καν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μολονότι είχε ήδη θέσει τα γερά θεμέλια μιας πολιτικής καριέρας, εξαιρετικά ιδιότυπης, από πολλές απόψεις.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;

08 Οκτ 2025 | 08:51

Θέλει να αφουγκραστεί την κοινωνία;

Παρά τις ήττες και τα χρόνια στην αντιπολίτευση, παρά το rebranding που υποτίθεται του σχεδίασε η εταιρεία δημοσίων σχέσεων που προσέλαβε, ο κ. Τσίπρας εμφανίζεται στο κοινό του ίδιος και απαράλλαχτος.

06 Οκτ 2025 | 07:06

Ο Βασιλιάς είναι γυμνός και κουρασμένος

Μεγαλώνοντας, οι γωνίες σου αμβλύνονται. Όλο και σπανιότερα αναφωνείς ότι ο βασιλιάς είναι -σου φαίνεται έστω- γυμνός. Όχι απαραίτητα επειδή κοιτάς τη δουλειά ή το συμφέρον σου.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 06 Οκτ 2025 | 06:05

Η δεκαετία που κουβαλάς

Καθένας από εμάς, ανάλογα με την ηλικία του, κουβαλάει στην καμπούρα του και άλλη δεκαετία. Για την ακρίβεια, κουβαλάμε στην καμπούρα μας όλες τις δεκαετίες που μας διαμόρφωσαν από τη γέννησή μας μέχρι σήμερα.

04 Οκτ 2025 | 09:16

Τι πήρε ακριβώς ο Ερντογάν;

Δεν έχω το ρεπορτάζ του Τούρκου συναδέλφου και δεν μπορώ να πάρω θέση, ούτως ή άλλως δεν έχει και πολύ μεγάλη σημασία για την αντιπολίτευση στην Αθήνα, ο δικός μας δυσκολεύεται ακόμα και να βγάλει φωτογραφία δίπλα-δίπλα με τον πλανητάρχη, σιγά μην τον δεχτεί στον Λευκό Οίκο ο Τραμπ.

ΜΑΝΟΛΗΣ ΚΑΨΗΣ 01 Οκτ 2025 | 06:49

Τα ήρεμα νερά και τα "νεύρα" Σαμαρά

Η Ελλάδα δεν υπέγραψε φιλία με την Τουρκία, αυτό φαίνεται άλλωστε επί του πεδίου, αλλά αποδέχθηκε όντως ένα μορατόριουμ στην αντιπαράθεση.

29 Σεπ 2025 | 07:17

Συγχωριανοί του ψεύτη βοσκού

Έτσι ο Διονύσης Σαββόπουλος, αποφαινόμαστε, είναι ο Μπομπ Ντύλαν της Ελλάδας. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ο δικός μας Ντε Γκωλ. Κι όποια γυναίκα δολοφονεί τα παιδιά της μια Μήδεια του σήμερα...

29 Σεπ 2025 | 06:28

Πότε θα πάει ο Μητσοτάκης στον Λευκό Οίκο

Λήξη συναγερμού; Όχι βέβαια. Τώρα θα αρχίσει η "μίρλα" για το γεγονός ότι ο Μητσοτάκης δεν έχει πάρει ακόμα πρόσκληση για τον Λευκό Οίκο, θα αρχίσει η γκρίνια για τα F35 που ο Τραμπ θέλει φαίνεται πάση θυσία να δώσει στον Ερντογάν.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 29 Σεπ 2025 | 06:10

Dark Tourism

Δημιουργός και αποκλειστικός διαχειριστής της εν λόγω ιστοσελίδας είναι ένας Γερμανός, ο Peter Hohenhaus, ένας πανεπιστημιακός που, κατά δήλωσή του, εγκατέλειψε νωρίς-νωρίς την ακαδημαϊκή του σταδιοδρομία.