"Άχρηστο φαγητό, πλαστικό φαγητό, σκουπιδο-φαγητό. Όπως και αν επιλέξετε να αποδώσετε το junk food στα ελληνικά, δεν θα καταφέρετε να μεταφέρετε παρά μονάχα μια αμυδρή εικόνα από το όνειδος της σύγχρονης διατροφής. Αυτοί οι εκρηκτικοί μηχανισμοί που, αντί για καρφιά και βίδες, εμπεριέχουν λιπαρά και ζάχαρη σε φονικές ποσότητες ευθύνονται σχεδόν για τα πάντα, από παχυσαρκία, καρδιακές παθήσεις και μορφές καρκίνου έως εθισμό, διαρκές αίσθημα πείνας, κατάθλιψη κι επιθετικότητα […] Τα πειράματα έχουν ήδη καταγράψει χαμηλές νοητικές επιδόσεις σε όσους καταναλώνουν συστηματικά junk food –τι συμβαίνει εντούτοις σε εκείνους που επιβαρύνουν καθημερινά όχι μόνο το στομάχι τους, αλλά και το μυαλό τους με junk food του πνεύματος; […] Υφίσταται μια θεμελιώδης διαφορά ανάμεσα στο junk food του στομάχου και στο junk food του πνεύματος. Από τις δύο σκουπιδο-τροφές μονάχα η πρώτη αφοδεύεται. Η δεύτερη παραμένει στον οργανισμό εφ’ όρου ζωής. Η πρώτη μπορεί να δηλητηριάσει, ίσως και να σκοτώσει εκείνον που την καταναλώνει, άντε να επιβαρύνει το πολύ πολύ την υγεία των κατιόντων συγγενών του, ενόσω η δεύτερη βομβαρδίζει ολόκληρη την κοινωνία με τοξίνες ομαδόν και στα τυφλά. Φανταστείτε προς στιγμήν κάποιον που καθημερινά τρέφεται με θαύματα, συνωμοσίες και σκάνδαλα, ερωτικά κατά προτίμηση, ώστε να απολαμβάνει και το σχετικό φωτογραφικό οφθαλμόλουτρο. Αυτός ο άνθρωπος γαλουχείται να βάζει την κρίση του για ύπνο και να (κατα)δικάζει τους πάντες και τα πάντα με το μαλακό του υπογάστριο. Στερείται κάθε ικανότητας να σχηματίζει άποψη, όχι όμως και του δικαιώματος να την εκφέρει. Αυτός ο άνθρωπος εξακολουθεί να λέει τη γνώμη του στις δημοσκοπήσεις και να ρίχνει την ψήφο του στην κάλπη. Η ψήφος του υπολογίζεται όσο και οποιαδήποτε άλλη, συνδιαμορφώνει το αποτέλεσμα και συνήθως το χαντακώνει. Πώς το έλεγε ο μακαρίτης διατροφολόγος Κώστας Μπαζαίος; Αν ξέραμε τι τρώμε; Αν ξέραμε τι θέλαμε, αν ξέραμε τι ψηφίζαμε…".
Αυτές τις δυσοίωνες σκέψεις, μεταξύ πολλών άλλων εξίσου ζοφερών, μοιραζόμουν με τους αναγνώστες των Νέων τον όχι και τόσο μακρινό Φεβρουάριο του 2018. Σχεδόν επτά χρόνια αργότερα, παραμονές πλέον του δυσδιάκριτα πιο ελπιδοφόρου 2025, οι ίδιες σκέψεις παραμένουν νοσηρά επίκαιρες και οι συνέπειες από τη συστηματική κατανάλωση πνευματικού junk food προσδιορίζονται με βαπτιστικό παγκοσμίως αναγνωρισμένο και κατοχυρωμένο: brain rot [εγκεφαλική σήψη].
Εξυπακούεται ότι τα social media είχαν δείξει τα δόντια τους ήδη από το 2018 –και νωρίτερα- αλλά, μεσούσης τότε της πρώτης προεδρίας Τραμπ, αχνόφεγγε ακόμη η προσδοκία ότι ο εφιάλτης έχει ημερομηνία λήξης και θα είναι πολύ δύσκολο, εάν όχι αδύνατο, να επαναληφθεί. Η κάλπη των αμερικανικών προεδρικών εκλογών του 2024 ανέδειξε αυτό που πολλοί είχαμε υποπτευθεί από καιρό, αλλά προσπαθούσαμε να το κρύψουμε και από τον ίδιο μας τον εαυτό: το brain rot δεν είναι αναστρέψιμο· η βλάβη είναι ανήκεστος.
Είναι; Ο Αμερικανός ιστορικός της επιστήμης Μάικλ Σέρμερ, στον οποίον αναφερθήκαμε και την προηγούμενη εβδομάδα από αυτήν εδώ τη στήλη, διατηρεί κάποια ίχνη αισιοδοξίας, διατυπωμένα με γλαφυρό τρόπο στο βιβλίο του "Συνωμοσίες – Γιατί τόσοι λογικοί άνθρωποι πιστεύουν τόσο παράλογα πράγματα" (Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης). Προσφέρει έναν διανοητικό μπούσουλα, ένα "εγχειρίδιο ανίχνευσης μπαρούφας", όπως σκωπτικά το αποκαλεί, με πρακτικές οδηγίες προκειμένου να εντοπίζουμε και να αποφεύγουμε εγκαίρως να καταπίνουμε αμάσητη κάθε πνευματική σκουπιδο-τροφή που μας σερβίρεται καθημερινά και σε αδιανόητες ποσότητες.
Το (πιθανόν ανυπέρβλητο) πρόβλημα όμως με το "εγχειρίδιο ανίχνευσης μπαρούφας" είναι πως ενέχει σαφώς προληπτικό, όχι κατασταλτικό ή/και θεραπευτικό χαρακτήρα. Όσοι (και είναι πολλοί, πάρα πολλοί, ολοένα και περισσότεροι) υποφέρουν κιόλας από "εγκεφαλική σήψη", ελάχιστα έχουν να ωφεληθούν από ένα "εγχειρίδιο" που προϋποθέτει ότι θα είναι ικανοί να διαβάσουν (και να κατανοήσουν) τουλάχιστον τις "οδηγίες χρήσης". Ακόμη κι έναν πρωτοετή της Ιατρικής να ρωτήσετε, θα σας απαντήσει ότι, για τα προχωρημένα στάδια της γάγγραινας, δεν υφίσταται άλλη αντιμετώπιση από τον ακρωτηριασμό –κι εν προκειμένω, με αυτονόητα αποκλεισμένο τον ακρωτηριασμό, δεν μπορούμε παρά να λουστούμε και όλοι οι υπόλοιποι την επιμόλυνση. Καλή χρονιά, είπαμε; Καλή χρονιά.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
![Κιμ Κίλιαν: Η πρώτη εμφάνιση μετά τον καρκίνο - Μαζί με την κούκλα κόρη της, Σάντυ [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x422/0,16,608,357/crop/both/fe/fe28024707ee4ab5b484af6d330d25fd.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τζόρτζια Σιακαβάρα - Κωνσταντίνος Πλεύρης: Μαζί στα εγκαίνια καταστήματος στις Αχαρνές [εικόνες]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu341x532/0,33,341,224/crop/both/b7/b70ca4d059684b3b8a12b7a43c585a09.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Βραζιλία: 5 νεκροί και 130 τραυματίες από ανεμοστρόβιλο - Άνεμοι 250 χλμ. την ώρα [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu562x329/0,6,562,321/crop/both/e5/e56370ab9ec74ecb80be27c5e4f6ee51.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Η Σία Κοσιώνη στο σανίδι: Η πρεμιέρα της ως ηθοποιός σε θεατρική παράσταση - Συγκινημένη η Ντόρα Μπακογιάννη [εικόνες - βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x365/0,18,608,259/crop/both/aa/aa5a35bd019e434bb63053473cd46158.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Γεωργιάδης: "Η Κωνσταντοπούλου πίσω από την επίθεση στην Καρυστιανού - Ανησυχεί για πιθανό κόμμα" [βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/cu608x405/0,44,608,385/crop/both/ca/ca5800ef059a4f70ada01dfe7f14b971.jpg?quality=60&404=default&v=2)
![Τραγωδία στην Τουρκία: Εξι νεκροί από φωτιά σε αποθήκη αρωματοποιίας [Βίντεο]](https://www.thetoc.gr/Content/ImagesDatabase/p/207x116/crop/both/21/217e9c5c019449738bf1aaa88f64a03e.jpg?quality=60&404=default&v=2)
