Επιτόκια: η επόμενη ημέρα!

Λίγο μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, κάπου στα μέσα του 2020, έγινε φανερό πως η περίοδος κατά την οποία οι Κεντρικές Τράπεζες σε ολόκληρο τον κόσμο παρείχαν εξαιρετικά χαμηλά επιτόκια, εξασφαλίζοντας άφθονη ρευστότητα σε όλες τις οικονομίες, έφθανε στο τέλος της.

Ήταν φανερό πως η σημαντικότατη διατάραξη στη λειτουργία της παγκόσμιας εφοδιαστικής αλυσίδας, θα δημιουργούσε σημαντικές πιέσεις στην προσφορά αρχικά, και κατόπιν στη ζήτηση. Ήταν σχεδόν αυτονόητο ότι αμέσως μετά την ομαλοποίηση της υγειονομικής κατάστασης, θα σημειώνονταν σημαντικές αυξήσεις στον πληθωρισμό, παγκόσμια.

Οι περισσότεροι από τους Κεντρικούς Τραπεζίτες, προσεκτικά προειδοποιούσαν ότι σύντομα η εποχή της άπλετα διαθέσιμης ρευστότητας και του δανεισμού φερέγγυων κρατών με αρνητικά επιτόκια, έφθανε στο τέλος της. Πολλοί από αυτούς μάλιστα, έδιναν επιπλέον κάποια χρονικά σημεία-ορόσημα, από τα οποία θα άρχιζε η σταδιακή αποκλιμάκωση στην παροχή ρευστότητας σε πρώτη φάση και η αύξηση των βασικών επιτοκίων σε δεύτερη.

Τα περισσότερα δε από αυτά τα ορόσημα για τη δεύτερη φάση, τοποθετούνταν χρονικά μετά το δεύτερο μισό του 2022. Οι εκτιμήσεις αυτές όμως, όπως όλοι πια ξέρουμε, αποδείχθηκαν λανθασμένες. Αφενός η υπερβολικά μεγάλη ζήτηση προκάλεσε πολύ μεγαλύτερες αυξήσεις του αναμενομένου στα καύσιμα και άρα σε όλο το εύρος των βασικών προϊόντων πρώτων υλών, αφετέρου κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει την παραφροσύνη του Ρώσου δικτάτορα, και όταν αυτή άρχισε να εκδηλώνεται το περασμένο φθινόπωρο, οι τιμές πήραν την ανηφόρα με ιλιγγιώδη ταχύτητα.

Οι Κεντρικές Τράπεζες βρέθηκαν εκτεθειμένες σε μεγαλύτερους κινδύνους απ’ ό,τι μπορούν να δεχθούν και δεν μπορούσαν να μείνουν αδρανείς, για περισσότερο χρόνο. Η Αμερικανική Fed ξεκίνησε πρώτη στα τέλη του χρόνου και ακολούθησε η Τράπεζα της Αγγλίας και άλλες.

Η ΕΚΤ ακολούθησε το αρχικό στρατηγικό της σχέδιο και σταμάτησε τις αγορές λόγω πανδημίας τον Μάρτιο, αλλά δεν θα μπορούσε να συνεχίσει στο ίδιο μοτίβο και στα επιτόκια. Ήδη έδωσε τις πρώτες ενδείξεις, αλλάζοντας σημαντικά το forward guidance και είναι πλέον καθαρά θέμα των δεδομένων της αγοράς ο προσδιορισμός της ημερομηνίας που θα πραγματοποιηθεί η πρώτη από μία σειρά αναπόφευκτων αυξήσεων.

Αυτή η κατάσταση, όπως είναι κατανοητό, θέτει σε κίνδυνο όλες τις προοπτικές ανάκαμψης από την ύφεση της πανδημίας και επαναφοράς σε αξιόλογους αναπτυξιακούς ρυθμούς. Επίσης, καθώς βιώνουμε ένα οικονομικό περιβάλλον πρωτόγνωρο εδώ και περισσότερες από 2,5 δεκαετίες, κρύβει πολλές παγίδες για τους απρόσεκτους ή εκείνους που δεν θα φροντίσουν να διερευνήσουν το φαινόμενο του πληθωρισμού σε εύρος και βάθος, ώστε να αποφύγουν δυσάρεστες εκπλήξεις.

Π.χ. η μη αύξηση των βασικών επιτοκίων έχει δημιουργήσει μια πολύ σημαντική διαφορά ανάμεσα στο τραπεζικό κόστος χρήματος και την αγοραία αξία του. Ειδικά στη χώρα μας, με τον πληθωρισμό στο 9,4% και τα δανειακά επιτόκια κάτω του 5%, η αναντιστοιχία αλλά και η ευκαιρία που παρουσιάζονται, είναι κάτι παραπάνω από φανερές.

Χρειάζεται όμως ιδιαίτερη προσοχή! Το παραμικρό λάθος στον δυνατό και τον τελικό βαθμό έκθεσης, δηλ. στο ποσό που μπορεί κάποιος να δανειστεί και εκείνο που τελικά θα δανειστεί, μπορεί να αποβεί καταστροφικό. Όταν ξεκινήσει η άνοδος των επιτοκίων θα είναι σημαντική και πολύ "γρήγορη", διαμορφώνοντας μια κατάσταση που μπορεί εύκολα να οδηγήσει σε αδυναμία έγκαιρης κάλυψης των υποχρεώσεων .

Αυτός είναι μόνο ένας και ο προφανέστερος από τους κινδύνους που θα δημιουργήσει ο πληθωρισμός και η αύξηση των επιτοκίων. Ένας άλλος είναι η μη λήψη προληπτικών μέτρων, για διασφάλιση σταθερότητας στον μακροχρόνιο δανεισμό. Π.χ. το "κλείδωμα" του κόστους σήμερα με σταθερά επιτόκια, πληρώνοντας σήμερα κάτι περισσότερο αλλά εξασφαλίζοντας οικονομική υγεία στο διηνεκές, είναι μια στρατηγική που όλοι οφείλουν να εξετάσουν.

Το μέλλον είναι πιο αβέβαιο από ποτέ και κανείς δεν μπορεί ν’ αδιαφορήσει για τις συνέπειες που μπορεί να έχει η πρωτόγνωρη κατάσταση που βιώνουμε. Ακόμη και εάν κάποιος πιστεύει ότι δεν θα υπάρξει σημαντική επιδείνωση της γεωπολιτικής κατάστασης, χρειάζεται να είναι προετοιμασμένος για το χειρότερο.

Αυτή είναι η μοναδική φρόνιμη, "ασφαλής" αν θέλετε, αντιμετώπιση σήμερα!

Πηγη: capital

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr