Follow us

Η Φινλανδία, ο Μαραντζίδης και τα ελληνοτουρκικά

Ο καθηγητής που μας αρέσει να βρίζουμε.

Μανόλης Καψής
ΓΡΑΦΕΙ: ΜΑΝΟΛΗς ΚΑΨΗς
Καψής

Μας αρέσει να τον βρίζουμε. Την εποχή που παρουσίαζε τις δημοσκοπήσεις του πανεπιστημίου Μακεδονίας στον Σκάι, είχε γίνει ο αγαπημένος στόχος των συριζαίων. Κάποια στιγμή δεν άντεξε τις επιθέσεις και αποχώρησε. Η τάση πάντως που έδειχναν οι μετρήσεις του, για την άνοδο της ΝΔ και την υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ, επιβεβαιώθηκαν. Στις κάλπες.

Αργότερα, ο καθηγητής Νίκος Μαραντζίδης, είδε στον ΣΥΡΙΖΑ μια εν δυνάμει σοσιαλδημοκρατική δύναμη, που θα ξεπεράσει τις παιδικές ασθένειες του αριστερισμού και του αντισυστημισμού και θα καταλάβει σταδιακά τον χώρο του ΠΑΣΟΚ. Επεσαν να τον φάνε οι υπόλοιποι μισοί, που δεν βλέπουν -δικαίως- να μετεξελίσσεται ο χώρος της ριζοσπαστικής σε ένα κανονικό κόμμα, με κανονικούς ανθρώπους και κανονικές ιδέες. Εσχάτως τους έβγαλε τελείως έξω από τα ρούχα τους, όταν προέβλεψε ότι συν τω χρόνω -όπως συμβαίνει και με τις σχέσεις των ανθρώπων- αυτοί που έχουν απορρίψει τον Αλέξη Τσίπρα- ενδέχεται να τον συγχωρήσουν και να στραφούν και πάλι σε εκείνον. Οι παλιές αγάπες να ξανασμίξουν. Άκουσε τα εξ αμάξης από συντηρητικούς, δεξιούς, κεντρώους και ειδικά από τους κεντροαριστερούς... που δεν θέλουν να ακούσουν το όνομα Αλέξης Τσίπρας. Και δικαίως.

Στο ενδιάμεσο, ο καθηγητής που μας αρέσει να βρίζουμε, ο Νίκος Μαραντζίδης, έγραψε στην "Καθημερινή" ένα άρθρο για την Φινλανδία και την φινλανδοποίηση. Τον έβρισαν και πάλι οι πάντες, αφού φάνηκε να υποστηρίζει ότι θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τη μεγάλη στρατιωτική δύναμη της Τουρκίας και συνακόλουθα να διαμορφώσουμε την εξωτερική μας πολιτική. Αλλωστε, έγραφε τότε στο κομμάτι του, της Φινλανδίας δεν της βγήκε σε κακό. Εκείνη ευημερεί, ενώ η Σοβιετική Ενωση έχει εξαφανιστεί και το μόνο που έχει μείνει είναι ένα κακό όνειρο. "Εξω από εδώ προδότη”, ήταν το πιο ευγενικό σχόλιο που γράφτηκε για το άρθρο του στα social media.

Λίγο καιρό μετά το άρθρο του Νίκου Μαραντζίδη, δημοσιεύθηκε και στα ελληνικά το τελευταίο βιβλίο του σπουδαίου διανοητή Jared Diamond, "Εθνη σε Αναταραχή” (εκδόσεις Διόπτρα), μια εξαιρετική ανάλυση για το πώς ορισμένα έθνη κατάφεραν και ορισμένα δεν κατάφεραν, να αντιμετωπίσουν μεγάλες κρίσεις. Τα κριτήρια που επιλέγει ο Jared Diaond, τα δανείζεται από τις συμβουλές των ψυχοθεραπευτών για τη διαχείριση προσωπικών κρίσεων και το πρώτο παράδειγμα που επιλέγει να σχολιάσει, το πρώτο έθνος που επιλέγει να βαθμολογήσει, για την ικανότητα διαχείρισης μιας μείζονος εθνικής κρίσης, είναι η Φινλανδία.

Και της δίνει άριστα, αφού μετά από συνεχείς πολέμους πριν και κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου -με θύματα και νεκρούς, αναλογικά με τον πληθυσμό της, περισσότερα από οποιοδήποτε άλλο κράτος της Ευρώπης- απέναντι σε μια αυταρχική κομμουνιστική δικτατορία, 100 φορές πιο ισχυρή από την Φινλανδία, κατάφερε να διατηρήσει την ανεξαρτησία της και να ευημερήσει.

Φυσικά θα ήταν εξαιρετικά προκλητικό και ανόητο να προτείνει κάποιος να διδαχθούμε από την Φινλανδία και τη Σοβιετική Ένωση, για να διαμορφώσουμε την εξωτερική πολιτική μας απέναντι στην επιθετική Τουρκία του Ερντογάν. Οχι μόνο γιατί οι εκπτώσεις που έκανε η Φινλανδία για να εκτονώσει την επιθετική συμπεριφορά της Σοβιετικής Ενωσης, δικαίως θεωρούνται από όλους όσους δεν έχουν βιώσει τη δραματική ιστορία της χώρας, απαράδεκτες. (σσ Αρκεί να σημειωθεί ότι η Φινλανδία δεν επέτρεπε καν στον απόλυτα ελεύθερο κατά τα λοιπά τύπο της, να δημοσιεύει κριτική στο ανελεύθερο καθεστώς της Σοβιετικής Ενωσης, για να μην προκαλέσει τον γείτονά της... Ας μην μιλήσουμε για την εξωτερική πολιτική.)

Αλλά και γιατί η Τουρκία δεν είναι Σοβιετική Ενωση και η Ελλάδα δεν είναι Φινλανδία. Μάλιστα θα μπορούσε ίσως να υποστηρίξει κανείς, ότι από πολλές απόψεις η Ελλάδα είναι πολύ πιο ισχυρή από την Τουρκία. Η φιλελεύθερη δημοκρατία, οι ισχυροί δημοκρατικοί της θεσμοί, η συμμετοχή στην Ευρωπαϊκή Ενωση, οι διεθνείς της συμμαχίες, μια κοινωνία ελεύθερων πολιτών και κυρίως, κυρίως η ιστορία και ο πολιτισμός της Ελλάδας, κάνουν τη χώρα μας -από ορισμένες απόψεις- πολύ πιο ισχυρή από τη γειτονική Τουρκία. Ασχετα αν δεν το αντιλαμβάνεται ο Ερντογάν.

Αλλά πάλι, θα μπορούσαμε να πάρουμε και μερικά μαθήματα. Αν η Φινλανδία κατάφερε αυτό που απέτυχαν να καταφέρουν οι γείτονές της (Εσθονία, Λετονία και Λιθουανία), δηλαδή να διατηρήσει την εθνική της ανεξαρτησία, το κατάφερε- γράφει ο Jared Diamond:

α) χάρη στις σκληρές μάχες που είχε δώσει στο παρελθόν απέναντι στους Ρώσους και στην άκαμπτη βούλησή της να μείνει μια ελεύθερη χώρα (το έχουμε και με το παραπάνω),

β) σε μια μεγάλη συναίνεση όλων των πολιτικών δυνάμεων για την ακολουθητέα πολιτική απέναντι στη Μόσχα (το ψάχνουμε, αλλά είμαστε κοντά),

γ) τη συνείδηση -που ήταν το μεγάλο μάθημα από τον μεσοπόλεμο για τους Φινλανδούς- ότι κανείς δεν θα πολεμήσει για σένα αντί για σένα (εμείς τρέφουμε ορισμένες ψευδαισθήσεις)

δ) στην ιστορική εμπειρία, που της επέτρεψε να βγάλει κρίσιμα συμπεράσματα (εμείς χανόμαστε στην νοσταλγία) και

ε) κυρίως η ειλικρινής αυτοαξιολόγηση της χώρας. Τι μπορεί δηλαδή και τι δεν μπορεί να κάνει. Ποιες είναι οι επιδιώξεις της και τι μπορεί να καταφέρει, με τα μέσα που διαθέτει και με δεδομένους τους γεωπολιτικούς συσχετισμούς. Εμείς είμαστε ακόμα πολύ μακριά...

Υ.Γ. Να μην το ξεχάσω. Παρά την επιτυχία της, η Φινλανδία έχει υποχρεωτική στρατιωτική θητεία για όλους τους Φινλανδούς και εθελοντική για τις Φινλανδές. Η στρατιωτική εκπαίδευση είναι αυστηρή, ώστε ο στρατός να είναι αξιόμαχος. Μετά το πέρας της θητείας, οι Φινλανδοί καλούνται για μετεκπαίδευσης κάθε λίγα χρόνια μέχρι την ηλικία των 30-35 ετών ή και παραπάνω. Ο εφεδρικός στρατός αποτελεί το 15% του πληθυσμού της Φινλανδίας.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr

Λένε πως αυτά είναι τα πιο μερακλίδικα παϊδάκια σε ολόκληρη την Αθήνα

Είναι από αρνάκι γάλακτος που έρχεται εδώ από το Αγρίνιο ή τη Βόνιτσα, είναι τρυφερά κι εκφραστικά, κι έχουν σάρκα αέρινη και βαθιά κρεάτινη, χάρη στη σωστή ισορροπία ελαφρού dry aging, μαστόρικου σχαρίσματος και μετρημένου αρτύματος με αλατορίγανη και τίποτε άλλο.

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΑΡΧΕΙΟΥ 31 Οκτ 2025 | 10:50

Μαραντζίδης: "Αν όχι με τον Τσίπρα, με ποιον; - Δεν είναι κόμμα, είναι προοδευτικό think tank"

Ο κ. Μαραντζίδης ξεκαθάρισε ότι το Ινστιτούτο "Αλέξης Τσίπρας" δεν αποτελεί πρόπλασμα νέου πολιτικού φορέα, αλλά ένα προοδευτικό think tank που θα παράγει ιδέες και εφαρμοσμένες πολιτικές.

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

05 Νοε 2025 | 12:52

Τα συμπεράσματα από το "δράμα" των ΕΛΤΑ

Ποια είναι τα συμπεράσματα από το πολιτικό μελόδραμα που παίχτηκε με τα ΕΛΤΑ;

03 Νοε 2025 | 07:02

Η Χρυσή Ζωή

Αν κατάλαβα καλά από τα πρακτικά της Βουλής, τα δημοκρατικά εύσημα που διεκδικεί η Ζωή Κωνσταντοπούλου, είναι οι αγώνες επί χούντας των γονέων της.

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

18 Οκτ 2025 | 14:13

Η μόνη κρίση που δεν είδε ο Καραμανλής

Η μόνη κρίση που δεν μυρίστηκε ο Κώστας Καραμανλής ήταν η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η Ελλάδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;

05 Νοε 2025 | 12:52

Τα συμπεράσματα από το "δράμα" των ΕΛΤΑ

Ποια είναι τα συμπεράσματα από το πολιτικό μελόδραμα που παίχτηκε με τα ΕΛΤΑ;

03 Νοε 2025 | 08:23

Κάποιος να σκίσει τη γάτα

Στην Κρήτη, το να ρισκάρεις κάθε τόσο -χωρίς λόγο- τη ζωή σου και τις ζωές των άλλων περνιέται για παλικαριά. Το να έχεις τον δικό σου "κώδικα τιμής", να διαιωνίζεις βεντέτες, να την ανάβεις σε όποιον θεωρείς ότι σε έθιξε, για μαγκιά.

03 Νοε 2025 | 07:02

Η Χρυσή Ζωή

Αν κατάλαβα καλά από τα πρακτικά της Βουλής, τα δημοκρατικά εύσημα που διεκδικεί η Ζωή Κωνσταντοπούλου, είναι οι αγώνες επί χούντας των γονέων της.

ΓΡΑΦΕΙ Ο Π. ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 03 Νοε 2025 | 06:10

Σφαγές εκτός κάδρου

Οι σφαγές λάμβαναν χώρα τώρα, σήμερα, το σωτήριο έτος 2025, στο Σουδάν, σε έναν από εκείνους τους πολέμους που έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε "ξεχασμένους".

27 Οκτ 2025 | 09:18

Δεν υπάρχει άλλος τρόπος να ζεις

Όποτε πιάνω ένα βιβλίο πρωτοεμφανιζόμενου ποιητή ή συγγραφέα, προσδοκώ να διαβάσω αριστουργηματικές σελίδες. Με την ίδια λαχτάρα πάω στο θέατρο, στο σινεμά, σε εκθέσεις.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 27 Οκτ 2025 | 06:13

Πόσο διεφθαρμένος αισθάνεσαι;

Εφόσον δυσκολευόμαστε να καταλήξουμε μεταξύ μας ποιος συμπολίτης μας είναι περισσότερο διεφθαρμένος από τον άλλον, ας στραφούμε προς τη ξένη διαιτησία

25 Οκτ 2025 | 08:50

Το μνημείο του άγνωστου ακτιβιστή

Αν υπάρχει μια απορία, είναι ποια ακριβώς ήταν η στόχευση του ΠΑΣΟΚ και γιατί συστρατεύθηκε ξανά, μαζί με τις δυνάμεις του αντισυστημισμού.

22 Οκτ 2025 | 09:30

Η προκλητική δήλωση του προκλητικού Τούρκου ΥΠΕΞ

Οι δηλώσεις ή καλύτερα η συνέντευξη του Χακάν Φιντάν έγινε δεκτή από τα Μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα, όπως συνήθως καταναλώνονται οι δηλώσεις των Τούρκων αξιωματούχων.

20 Οκτ 2025 | 09:47

Το τέλος της εργασίας

Το πρόβλημα πάντως, προϊόντος του 21ο αιώνα, δεν είναι η εντατικοποίηση της εργασίας.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 20 Οκτ 2025 | 06:26

Η αδύνατη ειρήνη

Όλοι οι πόλεμοι –και ιδίως οι μακροχρόνιοι, εκείνοι που κακοφορμίζουν- συνιστούν μια δυσχερέστατη προς επίλυση εξίσωση, αλλά ειδικά η επίλυση της εξίσωσης Χαμάς – Ισραήλ δείχνει πραγματικά απίθανη.

18 Οκτ 2025 | 14:13

Η μόνη κρίση που δεν είδε ο Καραμανλής

Η μόνη κρίση που δεν μυρίστηκε ο Κώστας Καραμανλής ήταν η μεγαλύτερη κρίση που βίωσε η Ελλάδα από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά

15 Οκτ 2025 | 09:45

Η κατάληψη του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη

Ο μόνος που δεν θέλησε να μετάσχει στον αχταρμά των έξαλλων αντιδράσεων ήταν ο Αλέξης Τσίπρας.

13 Οκτ 2025 | 09:31

Γελοίοι

Πώς ορίζω τη γελοιότητα; Ως απώλεια του μέτρου. Των ορίων.

ΠΕΤΡΟΣ ΤΑΤΣΟΠΟΥΛΟΣ 13 Οκτ 2025 | 06:24

Ο χρονοδιακόπτης της αξιοπρέπειας

Το 1999 ο Τσίπρας δεν είχε ακόμη αποφοιτήσει καν από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, μολονότι είχε ήδη θέσει τα γερά θεμέλια μιας πολιτικής καριέρας, εξαιρετικά ιδιότυπης, από πολλές απόψεις.

11 Οκτ 2025 | 10:23

Ο εκνευρισμός Ανδρουλάκη και η επιστροφή Τσίπρα

Αν το ΠΑΣΟΚ δεν καταφέρει να κουνήσει τη βελόνα και το υποψήφιο κόμμα Τσίπρα αποκτήσει υπόσταση, πώς θα απαντήσει ο Νίκος Ανδρουλάκης στο ενδεχόμενο της συνεργασίας τους;