Η κοινωνιοπάθεια των ρασοφόρων

Σύμφωνα με το εύκολα προσβάσιμο σε όλους λήμμα της Wikipedia o όρος "κοινωνιοπάθεια" μεταξύ άλλων "περιγράφει άτομα που δεν είναι ικανά να συναισθάνονται τους συνανθρώπους τους, να μπαίνουν στη θέση τους και να αναλαμβάνουν ευθύνες για τις πράξεις τους". Τυπική περίπτωση κοινωνιοπαθούς θεωρείται ήδη από πολλούς πολιτικούς αναλυτές ο νυν πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, καθώς σχεδόν σε όλες τις μέχρι σήμερα δημόσιες δηλώσεις του πρυτανεύει η κυνική σχέση "κόστους" - "οφέλους", παραγνωρίζοντας ή και ανοιχτά περιφρονώντας κάθε άλλη μεταβλητή, όπως το ανθρώπινο ή το ψυχικό κόστος. Το δυστοπικό όραμα μιας "Ριβιέρας της Μέσης Ανατολής", κτισμένης κυριολεκτικά πάνω στους τάφους εκατοντάδων χιλιάδων αδικοχαμένων (δείτε και το ανατριχιαστικό σχετικό βίντεο Τεχνητής Νοημοσύνης, υβρίδιο κιτσαρίας και αναλγησίας, που ανέβασε ο ίδιος ο Ντόναλντ Τραμπ με καμάρι), όπως και η πιο πρόσφατη εξευτελιστική μεταχείριση του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι καταδεικνύουν ότι ο πορτοκαλί πλανητάρχης, μέσα στις πρώτες κιόλας εβδομάδες από την ορκωμοσία του, έχει επιδείξει τόσο σαφή σημάδια κοινωνιοπάθειας ώστε να μην προοιωνίζεται τίποτε το αισιόδοξο έως την –απελπιστικά μακρινή- λήξη της θητείας του. Με δεδομένο μάλιστα ότι αυτή η δεύτερη θητεία θα είναι και η τελευταία, έχουμε κάθε λόγο να πιστεύουμε πως το συνηθισμένο χαλινάρι στην αυθαιρεσία των Αμερικανών προέδρων –οι επόμενες εκλογές- εν προκειμένω δεν θα χρησιμοποιηθεί καν.

Στα καθ’ ημάς η κοινωνιοπάθεια λαμβάνει κατά περιόδους ενδημικές διαστάσεις, τόσο στα τοξικά social media όσο και στις καθημερινές κοκορομαχίες των πολιτικών. Θα ήθελα όμως σήμερα να εστιάσουμε την προσοχή μας σε μια άλλη μορφή κοινωνιοπάθειας, όχι μονάχα επειδή είναι λιγότερο εμφανής από τις υπόλοιπες, αλλά κι επειδή την εντοπίζουμε σ’ έναν χώρο που επαίρεται για τα ακριβώς αντίθετά της γνωρίσματα: την αγάπη και την αλληλεγγύη. Πράγματι, η κοινωνιοπάθεια των ρασοφόρων δύσκολα ανιχνεύεται, από τη στιγμή που καλύπτεται ή/και συσκοτίζεται από πυκνά νέφη "ρητορικής της καλοσύνης".

Δύο από τις πλέον χαρακτηριστικές μορφές κοινωνιοπαθών στον ευρύτερο ελλαδικό εκκλησιαστικό χώρο είναι ο πρώην μητροπολίτης Καλαβρύτων Αμβρόσιος και ο νυν μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος. Κοινό υπόστρωμα στη διαταραγμένη συλλογιστική αμφοτέρων είναι ότι, πίσω από κάθε φυσική ή ανθρωπογενή καταστροφή (σεισμούς, πυρκαγιές, πολέμους, πλημμύρες, πανδημίες, δυστυχήματα), ελλοχεύει η Θεία Τιμωρία για τις αμαρτίες μας. Ο κατάλογος των αμαρτιών μας είναι φαινομενικά ανεξάντλητος, μολονότι περίοπτη θέση ανάμεσά τους έχουν οι σεξουαλικές τοιαύτες –μια εμμονή που προδίδει μάλλον σεξουαλική στέρηση παρά ηθική ανωτερότητα εκ μέρους των ρασοφόρων.

Αληθεύει επίσης ότι ο Νεόφυτος είναι πιο "διασκεδαστικός" από τον Αμβρόσιο, καθώς συχνά-πυκνά διατείνεται ότι η προσωπική του παρέμβαση, στις διαρκείς και γόνιμες συνομιλίες του με τη Θεοτόκο, συμβάλλει στην καταπράυνση της οργής της. Τον Οκτώβριο του 2021, δίχως ούτε στιγμή να σκάσει το χειλάκι του, ισχυρίστηκε ότι οφειλόταν αποκλειστικά στη διαπραγματευτική του δεινότητα ότι ένα αρχικά προγραμματισμένο 7,5 Ρίχτερ της Παναγίας περιορίστηκε κι εκτονώθηκε με ένα σαφώς πιο ήπιο 5,5. Μάλιστα. Κι εμείς τα γαϊδούρια, ούτε ένα "ευχαριστώ" δεν του είπαμε του ανθρώπου.

Ο Αμβρόσιος δεν έχει τόση πλάκα. Για τις δύο από τις πιο πρόσφατες εθνικές μας τραγωδίες, το Μάτι (2018) και τα Τέμπη (2023), η γνωμάτευση του Αμβρόσιου προηγήθηκε κάθε δικαστικής έρευνας και ήταν φυσικά αδέκαστη: για το μεν Μάτι ευθυνόταν το σύμφωνο συμβίωσης του τότε πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τη σύντροφό του Περιστέρα, για τα δε Τέμπη τα ίδια τα νεαρά θύματα, από την ώρα που συμμετείχαν στο "διαβολικό" Πατρινό Καρναβάλι. Στην εύλογη απορία ότι όλα τα θύματα στο Μάτι δεν είχαν ούτε καν μακρινή σχέση με το πρωθυπουργικό ζεύγος, ενώ και πολλά από τα θύματα στα Τέμπη δεν είχαν πατήσει το πόδι τους στην Πάτρα, τόσο ο Αμβρόσιος όσο και ο Νεόφυτος δείχνουν να συμμερίζονται ότι, κατά την εκδήλωση μιας θεομηνίας, ο Πανάγαθος δεν κάνει διάκριση ανάμεσα σε αθώους και ενόχους, θρήσκους και άθρησκους, τους παίρνει όλους παραμάζωμα -και είναι ακριβώς αυτό το σημείο όπου η κοινωνιοπάθεια των ρασοφόρων χτυπάει κόκκινο.

"Αναρωτιέμαι", σημείωνα σε ένα σχετικό κείμενό μου στα "Νέα" τον Αύγουστο του 2019, "εάν οι καλοπροαίρετοι πιστοί απανταχού της γης, που αποδέχονται ότι υφίστανται οι θεϊκές παρεμβάσεις, αφιερώνουν έστω και πέντε λεπτά από το χρόνο τους για να συλλογιστούν πόσο οδυνηρή και προσβλητική είναι αυτή η πίστη για μια σειρά από συνανθρώπους τους. Τι θα πρέπει να σκεφτεί ο συγγενής ενός θύματος δυστυχήματος, όταν βλέπει ένα άλλο παρά τρίχα θύμα να ανάβει κεράκι για τη διάσωσή του –ότι η υπερφυσική οντότητα "έκρινε" και "αποφάσισε" πως ο δικός του συγγενής δεν… άξιζε να διασωθεί; Τι θα πρέπει να σκεφτεί ο γιατρός που έδωσε ολονύχτια μάχη στο χειρουργείο ή ο πυροσβέστης που πάλεψε νηστικός και άγρυπνος με τις φλόγες, εάν ο δικός τους κάματος και η δική τους αυτοθυσία πιστωθούν στο λογαριασμό της υπερφυσικής οντότητας; Από την άλλη πλευρά, εάν είναι ήδη "γραφτό" ποιοι από εμάς θα σωθούν και ποιοι θα χαθούν σε μια φυσική καταστροφή επειδή μια όχι-και-τόσο σπλαχνική θεότητα έτσι το αποφάσισε, προς τι ο προσχεδιασμός, τα αποτρεπτικά μέτρα, τα Καναντέρ και τα λοιπά συμπράγκαλα; Αντιλαμβανόμαστε σε πόσο ολισθηρά μονοπάτια μάς οδηγεί αυτή η εγκληματική μοιρολατρία;".

Φαίνεται πως ορισμένοι τουλάχιστον από τους ρασοφόρους, οι πιο έξυπνοι ή/και οι πιο υποκριτές, το αντιλαμβάνονται: δεν είναι πάντοτε "ενδεδειγμένο" ή "αποδοτικό" να ρίχνεις προκαταβολικά κάθε ευθύνη στις πλάτες κάποιας αόρατης "Θείας Βούλησης" και ταυτόχρονα να απαλλάσσεις a priori τους πραγματικούς υπεύθυνους. Η στάση του μητροπολίτη Λάρισας Ιερώνυμου, ενός από εκείνους τους ρασοφόρους που θεωρούνται "μετριοπαθείς", υποδηλώνει ότι ενδείκνυται ενίοτε κάποια ευελιξία –κατ’ ευφημισμόν, κάποια διπλωματικότητα- ακόμη και αν κατά βάθος συμμερίζεσαι την παρανοϊκή συλλογιστική του Αμβρόσιου. Τις πρώτες ημέρες μετά τη σύγκρουση των τρένων, ο μητροπολίτης Ιερώνυμος είχε την απρονοησία να "μαλώσει" δημόσια όσους συγγενείς των θυμάτων "έκαναν θόρυβο" και να τους δασκαλέψει ότι αρμόζει πιο πολύ στη μνήμη των θυμάτων "η σιωπή"· εικάζουμε ότι ο Ιερώνυμος, όπως και πολλοί άλλοι, υπέθετε πως σε λίγες εβδομάδες ή, έστω, σε κάνα-δύο μήνες, τα Τέμπη θα "ξεφουσκώσουν" (και το αποτέλεσμα των εκλογών του 2023 έδειξε προς στιγμήν να τον δικαιώνει). Όταν όμως, δύο χρόνια αργότερα, τα Τέμπη θέριεψαν ξανά πέραν πάσης λογικής πρόβλεψης και το αίτημα για απονομή δικαιοσύνης κατέστη παλλαϊκό, ο μητροπολίτης Λάρισας δεν δίστασε να ανακρούσει πρύμναν και να "ευλογήσει" όλους εκείνους που εξακολουθούσαν να "κάνουν θόρυβο". Υπάρχει λοιπόν και κάτι χειρότερο, κάτι πιο αποκρουστικό από την ίδια την κοινωνιοπάθεια; Υπάρχει. Η κοινωνιοπάθεια εμπλουτισμένη με καιροσκοπισμό.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr