Η μονή του Σινά, το ΥΠΕΞ και η Τουρκία

Δεν ξέρουμε ακόμα λεπτομέρειες για το τι κρύβεται πίσω από την απόφαση του δικαστηρίου της Αιγύπτου για τη Μονή του Σινά. Ξέρουμε μόνο ότι σε αντίθεση με τις εκ των υστέρων διαβεβαιώσεις του ελληνικού ΥΠΕΞ -που αιφνιδιάστηκε απόλυτα από την εξέλιξη- ότι σχεδόν "δεν τρέχει τίποτα" και ότι λάθος διαβάσαμε την απόφαση, η υπόθεση είναι σοβαρή και έχει παρελθόν. Και ας διαψεύδεται από το ΥΠΕΞ της Αιγύπτου μετά τις παραστάσεις διαμαρτυρίας από την Αθήνα.

Αυτό είναι άλλωστε το χαρακτηριστικό των σκληρών δικτατοριών όπως η "φίλη Αίγυπτος". Είναι καθεστώτα αδιαφανή και δύσκολα διακρίνεις ποιος κινεί ποια νήματα και με ποιες επιδιώξεις. Άγνωστο επίσης αν η κυβέρνηση είναι σε γνώση ή ελέγχει τις κινήσεις των από κάτω. Για να μην μιλήσουμε για το ανέκδοτο της "ανεξάρτητης Δικαιοσύνης"…

Είναι η προσπάθεια διαφόρων επιτηδείων που θέλουν να βάλουν πόδι στο μοναστήρι και να το αξιοποιήσουν τουριστικά; Είναι το βαθύ κράτος του Καΐρου και οι διασυνδέσεις του με τους "Αδελφούς Μουσουλμάνους"; Είναι μια εκδοχή της προσπάθειας της κυβέρνησης Σίσι να ενισχύσει την παρουσία της στο Σινά, που συνορεύει με τη Γάζα και όπου δραστηριοποιούνται τζιχαντιστές; Είναι η γραφειοκρατία της Αιγύπτου που δεν ελέγχει ο στρατηγός; Ακόμα δεν έχουμε σαφή εικόνα. Και δεν είμαι και καθόλου βέβαιος ότι θα μάθουμε τι ακριβώς κρύβεται.

Ξέρουμε όμως ότι γίνεται συστηματικά προσπάθεια να αφαιρεθεί η ιδιοκτησία της Μονής από τους ελληνορθόδοξους μοναχούς και να περάσει το μοναστήρι στο αιγυπτιακό δημόσιο ως αρχαιολογικός χώρος. Με τους μοναχούς να έχουν δικαίωμα μόνο χρήσης του χώρου, για τις θρησκευτικές τους τελετουργίες.

Μοναχοί, που ας σημειωθεί, δεν διαθέτουν αιγυπτιακό διαβατήριο και είναι υποχρεωμένοι να ανανεώνουν κάθε χρόνο τη βίζα που διαθέτουν, όπως ακριβώς και οι τουρίστες. Λες και είναι επισκέπτες. Αν και βρίσκονται εκεί από την εποχή του Ιουστινιανού.

Εκτός όμως από τις διάφορες εύλογες υποθέσεις που διατυπώνονται, αναζητούνται και "γεωπολιτικές ερμηνείες". Μια εξ αυτών θέλει να υπάρχει πιθανός τουρκικός δάκτυλος πίσω από την απόφαση του δικαστηρίου. Βασίζεται το σενάριο σε κάποια πληροφορία, εκτός από το γεγονός ότι μετά από μια μακρά περίοδο απόλυτα εχθρικών σχέσεων, η Αίγυπτος και η Τουρκία έχουν έρθει λίγο πιο κοντά -λόγω των εξελίξεων στη Γάζα- και έχουν ξεκινήσει και έναν δειλό, πολύ δειλό, σχετικό διάλογο; Όχι.

Το σενάριο θέλει δηλαδή την Τουρκία να πίεσε την Αίγυπτο -με την οποία είναι ακόμα στα μαχαίρια a propos, κυρίως λόγω της Λιβύης, αλλά όχι μόνο- "να τη φέρει" στην Ελλάδα, με την οποία η Αίγυπτος έχει βαθιά στρατηγική σχέση, και όχι μόνο λόγω της ΑΟΖ.

Με ποιο όφελος; Άγνωστο. Προφανώς για να τη σπάσουν στην Αθήνα… Ή από μουσουλμανική αλληλεγγύη.

Δηλαδή η Τουρκία δεν είναι μια μεγάλη και ισχυρή χώρα, με στρατηγική και διπλωματικά μέσα για να ικανοποιήσει τις ορθολογικές, πολιτικές της στοχεύσεις, αλλά είναι ένας μπαμπέσης, ένα κακομαθημένο παιδί, που ψάχνει ευκαιρία για να κάνει ζημιά στην Ελλάδα, ασχέτως του αν έχει κάποιο συμφέρον ή όχι.

Παραλογισμός; Όχι.

Το σενάριο που κυκλοφορεί, αν και δεν βασίζεται σε κανένα πραγματικό γεγονός -διάβασα και μια ανάλυση που βλέπει πίσω από την ιστορία της Μονής του Σινά και έναν "άξονα" παρακαλώ μεταξύ Τουρκίας και Αιγύπτου- είναι χαρακτηριστικό και αποκαλυπτικό. Αποκαλυπτικό και του πώς βλέπουμε εμείς την Τουρκία και γιατί είναι τόσο δύσκολο να βρεθεί λύση στα ελληνοτουρκικά.

Ελληνοτουρκικά που σε αυτήν τη φάση είναι μια παγωμένη διένεξη, με τις δυο πλευρές να αποφεύγουν μεν την αντιπαράθεση και να συνεχίζουν -υποτίθεται- τον διάλογο, αλλά ταυτόχρονα, ουδείς να επιχειρεί και να αναζητεί λύσεις, στην ουσία των προβλημάτων που μας χωρίζουν. Μια παγωμένη διένεξη που όμως ανά πάσα στιγμή μπορεί να εξελιχθεί σε θερμό επεισόδιο. Με την εχθρότητα και τη δυσπιστία να υποβόσκουν, ορισμένες φορές μάλιστα να καλλιεργούνται και να τροφοδοτούνται από πολιτικά πρόσωπα και από τις δυο πλευρές του Αιγίου, κυρίως για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.

Με άλλα λόγια, οι Έλληνες (αλλά και οι Τούρκοι) έχουμε διαμορφώσει την εθνική μας ταυτότητα σε αντιπαράθεση ο ένας με τον άλλο και αυτό εμποδίζει κάθε προσπάθεια διαλόγου. Ο "προαιώνιος εχθρός" που μαθαίναμε στο σχολείο. Ίσως δεν θα μπορούσε να γίνει διαφορετικά. Αφού η ιδρυτική πράξη της δικής μας ανεξαρτησίας, του δικού μας κράτους, είναι η σύγκρουση με τον Σουλτάνο και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Αυτή όμως η εθνική ιδεολογία, που συνδυάζεται με μια "καρικατουρίστικη" εικόνα για τη σημερινή Τουρκία, είναι που κάνει την προσέγγιση εξαιρετικά δύσκολη.

Όπως έγραφε και ο καθηγητής Αλέξης Ηρακλείδης σε πρόσφατα άρθρο του, "οι εκατέρωθεν εθνικές μας ταυτότητες, έχουν κατασκευαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε και τα δυο έθνη-κράτη να έχουν ανάγκη να υποτιμούν και να δαιμονοποιούν την άλλη πλευρά, με κεντρική ιδέα ότι ο Άλλος είναι δόλιος, ανάξιος εμπιστοσύνης χωρίς ευγένεια ή πολιτισμό".

Προσθέστε σε αυτό, το πραγματικό βάρος της ιστορίας στις συνειδήσεις των ανθρώπων -από τη Μικρασιατική καταστροφή μέχρι την έξοδο των Ρωμιών από την Πόλη και την εισβολή στην Κύπρο-, τις αυθαίρετες επιδιώξεις μιας Τουρκίας που διεκδικεί ρόλο περιφερειακής δύναμης, τις δημαγωγικές δυνάμεις (και) στην άλλη πλευρά του Αιγαίου, που χρησιμοποιούν τα εξωτερικά θέματα για να φανατίσουν τον κόσμο και να προσελκύσουν ψήφους, ακραίες φωνές που ονειρεύονται οθωμανικά μεγαλεία και φιλοτεχνείται έτσι η εικόνα του απόλυτου αδιεξόδου.

Εδώ είμαστε.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr