"Αμαρτία εξομολογουμένη ουκ έστιν αμαρτία". Όσοι συνομήλικοί μου, εξήντα-φεύγα, έχουν διατελέσει κατηχητόπουλα ή/και παπαδάκια, θα θυμούνται ότι ήταν το δόλωμα για να εξομολογηθούμε τα φρικτά μας παραπτώματα, όπως το να κλέψουμε τη γομολάστιχα του διπλανού μας ή να αντιγράψουμε στο πρόχειρο διαγώνισμα: η απόσβεση της αμαρτίας μέσω της παραδοχής της. Δεν ξέρω εάν ο Στέφανος Κασσελάκης, σχεδόν τρεις δεκαετίες νεότερος από εμάς αλλά μεγαλωμένος σε θρησκευόμενο οικογενειακό περιβάλλον, έχει ανάλογα βιώματα –δείχνει πάντως συμφιλιωμένος με τις εξομολογήσεις, ιδίως εκείνες που θα τις φέρει αργά ή γρήγορα στο φως η δημοσιογραφική σκαπάνη. Είναι και αυτό στοιχείο της προσωπικής του γοητείας.
Δεν γνωρίζαμε μέχρι πρότινος, λόγου χάριν, εάν ο ίδιος ο Στέφανος είναι θρησκευόμενο άτομο. Τα μηνύματα που μας έστελνε ήταν αντιφατικά. Μπορεί να έσπευσε να μας ενημερώσει μ’ εκείνο το τσάτρα- πάτρα αμάλγαμα προοδευτικών προτάσεων (ανάμεσά τους και η κατάργηση της υποχρεωτικής θητείας με παράλληλη συγκρότηση επαγγελματικού στρατού) ότι είναι υπέρ του διαχωρισμού Κράτους κι Εκκλησίας, πρόταση που εμμέσως τον τοποθετούσε στις γραμμές των παραδοσιακών αντικληρικαλιστών της Αριστεράς, αλλά στο καπάκι ξεφούρνισε και την επίσκεψή του στην Εύβοια, στο μοναστήρι του Οσίου Δαυίδ, όταν ήταν έφηβος, προκειμένου να φιλοτιμήσει τον προ πέντε αιώνων μεταστάντα Όσιο να μεσολαβήσει και να αποτρέψει τη διαφαινόμενη ροπή του Στέφανου προς την ομοφυλοφιλία (εκ του αποτελέσματος τεκμαίρουμε ότι ο Όσιος εκώφευσε στην παράκλησή του).
Βεβαίως, μπορεί να μην συνηθίζεται στην Ελλάδα θρησκευόμενα άτομα να τάσσονται υπέρ του διαχωρισμού Κράτους κι Εκκλησίας, αλλά ούτε και είναι ολωσδιόλου απίθανο, οπότε κρατήσαμε μια πισινή: θρησκεύεται ο Κασσελάκης ή δεν θρησκεύεται; Δεν αρκούσαν οι διαθέσιμες ενδείξεις για να καταλήξουμε σ’ ένα ασφαλές συμπέρασμα.
Απτές αποδείξεις ήρθαν από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ο "Εθνικός Κήρυξ", η εφημερίδα της ελληνικής ομογένειας στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, όχι μόνο δεν κατηγορήθηκε ποτέ, ούτε από τον πλέον κακόπιστο, ότι κλίνει προς τα αριστερά –θου, Κύριε, φυλακήν τω στόματί μου!-, αλλά παρείχε επί σειρά ετών και φιλόξενη στέγη στα άρθρα του νεαρού Κασσελάκη. Ήταν φυσικό επόμενο, λοιπόν, όταν την περασμένη εβδομάδα ο Στέφανος πετούσε για Νέα Υόρκη, την ώρα που στην Ελλάδα άνοιγαν οι κάλπες για τον κρίσιμο δεύτερο γύρο των αυτοδιοικητικών εκλογών, προκειμένου να παντρευτεί τον εκλεκτό της καρδιάς του (κάτι που πληροφορηθήκαμε μονάχα τρία εικοσιτετράωρα αφότου οι κάλπες έκλεισαν), να επιλέξει τον "Εθνικό Κήρυκα" για να δώσει την πρώτη εκτενή του συνέντευξη επί αμερικανικού εδάφους.
Εκεί ο Κασσελάκης ρωτήθηκε ευθέως για τη σημερινή προσωπική του σχέση με την Εκκλησία κι εξίσου ευθέως απάντησε: "Είμαι κι εγώ ο ίδιος θρησκευόμενος […] Και βέβαια πηγαίνω [στην εκκλησία]. Θυμάμαι τις προσευχές που μου δίδασκε η γιαγιά μου η Αλεξάνδρα η Κρητικιά, ¨Ιησούς Χριστός νικά…¨, που ακόμα τις κάνω". Μάλιστα. Αυτή κι αν είναι είδηση. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην Ελλάδα επαναλαμβάνει ακόμη και σήμερα το "Ιησούς Χριστός νικά και όλα τα κακά σκορπά"· ισχυρή δόση αναστοχασμού για την Αριστερά σε Ανατολή και Δύση.
Πέρα από την πλάκα. Η κρυψίνοια του Κασσελάκη γύρω από τον πραγματικό λόγο μετάβασής του στις Ηνωμένες Πολιτείες έβαλε τους πιο φιλύποπτους από εμάς σε σκέψεις γύρω από το πόσο αληθινά "αγαθιάρης" ήταν για τις πολιτικές συνέπειες σε περίπτωση που το μυστικό του έβγαινε στη φόρα την ημέρα των εκλογών και, γενικότερα, πόσο "αλλού ξημερωμένος" γι’ αυτό που μέχρι σήμερα αποκαλούμε "πολιτικό κόστος".
Μήπως τελικά είναι πιο "πονηρός" από όσο δείχνει; Δεν σας κρύβω ότι, από την πρώτη στιγμή που ο Στέφανος προσγειώθηκε με το αλεξίπτωτό του στην ελληνική πολιτική σκηνή, συγκαταλεγόμουν κι εγώ σ’ εκείνους που τον αντιμετώπιζαν ως ήρωα σε μυθιστόρημα του Χένρι Τζέιμς: πολύ "ελαφρύς" για τα ευρωπαϊκά δεδομένα, με μια "δροσιά" και μια "ανεμελιά" που, όχι μονάχα συνάδουν, αλλά και κυριαρχούν στα αντίστοιχα αμερικανικά. Υπό αυτό το πρίσμα δικαιολογούσαμε κάθε "γκάφα" του: δεν ξέρει το παιδί, θα μάθει –και, όπως μας διαβεβαίωνε ο προκάτοχός του στην αρχηγία του ΣΥΡΙΖΑ, "μαθαίνει γρήγορα".
Κάναμε λάθος. Η "ελαφρότητα" του Κασσελάκη δεν οφειλόταν τόσο στην εγγενή επιπολαιότητα της ιδιοσυγκρασίας του –που σίγουρα ενυπάρχει- αλλά πρωτίστως στο γεγονός ότι είχε επωμιστεί την υψηλού ρίσκου ευθύνη να πάρει το βάπτισμα του πυρός στο πολιτικό μας παλκοσένικο, όχι μόνο σε πρωταγωνιστικό (κάτι ευθύς εξαρχής ασυνήθιστο για πρωτάρη), αλλά και σε κόντρα ρόλο: να υποδυθεί τον "αριστερό" ενόσω είναι πεπεισμένος "δεξιός", οπαδός της σκληρής οικονομικής εφαρμοσμένης θεωρίας του μακαρίτη προέδρου Ρέιγκαν (reaganomics). Τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ, που ελαφρά τη καρδία ψήφισαν Κασσελάκη, έτριβαν τα μάτια τους το περασμένο Σάββατο, καθώς ξεφύλλιζαν την "Εφημερίδα των Συντακτών" και σκόνταφταν πάνω στο αποκαλυπτικό δισέλιδο αφιέρωμα του δημοσιογράφου Δημήτρη Ψαρρά.
Ο έμπειρος Ψαρράς σκάλισε την αρθρογραφία του Στέφανου στον "Εθνικό Κήρυκα" κι έφερε στην επιφάνεια ακριβά μαργαριτάρια. Ήδη, από τον πρόλογό του στο δημοσίευμα, ο Ψαρράς δεν άφηνε στον αναγνώστη την παραμικρή αμφιβολία: "Εντοπίσαμε δεκάδες κείμενα του Στέφανου Κασσελάκη, τα οποία διαψεύδουν εκείνους που τον επικρίνουν λέγοντας ότι είναι ένας ¨άσχετος¨, ότι τάχα δεν έχει πολιτική συγκρότηση ή ότι δεν έχει ιδέα από οικονομία. Τα κείμενα αυτά παρουσιάζουν μια αξιοθαύμαστη ενότητα και σαφή πολιτική συγκρότηση. Το μόνο πρόβλημα είναι ότι δεν έχουν καμιά σχέση με την Αριστερά".
Εν τοιαύτη περιπτώσει ανακύπτει το εύλογο ερώτημα: γιατί ο Κασσελάκης να ρισκάρει σε έναν κόντρα ρόλο, αντί να δοκιμάσει την τύχη του στον πολιτικό "φυσικό χώρο" του; Η απάντηση στο ερώτημα έχει να κάνει με το πόσο συχνά σου δίνονται ανάλογες ευκαιρίες στην πατρίδα μας.
Τον Απρίλιο του 1989, όταν ο Στέφανος ακόμη μπουσούλαγε, είχα πάρει συνέντευξη από τον αείμνηστο Μιλτιάδη Έβερτ για λογαριασμό του περιοδικού "Elle" (τεύχος Μαϊου, Νο 8). Εκεί
σχολίασα απερίσκεπτα το πόσο "σπάσιμο" θα ήταν για τον Έβερτ, τη στιγμή ακριβώς που σκαρφάλωνε με ταχύτητα στην κομματική ανεμόσκαλα, το ίδιο το κόμμα του να γκρεμιστεί από την εξουσία για οκτώ ολόκληρα χρόνια (που καθ’ οδόν προέκυψαν πολύ περισσότερα).
"Δεν συμφωνώ μαζί σου", μου απάντησε ο Έβερτ. "Η απομάκρυνση της Νέας Δημοκρατίας από την εξουσία είχε περισσότερο θετικές συνέπειες στην πολιτική μου σταδιοδρομία παρά αρνητικές. Μην ξεχνάς ότι η Νέα Δημοκρατία είναι ένα κόμμα με αυστηρή ιεραρχία. Αν η Νέα Δημοκρατία παρέμενε στην εξουσία, θα παρέμενε και η ιεραρχία ανέπαφη. Με την απομάκρυνσή της, όμως, απομακρύνθηκαν και μια σειρά από προσωπικότητες –ο Αβέρωφ, ο Ράλλης, ο Στεφανόπουλος- που ήταν από πάνω μου. Κάτι τέτοιο δεν μπορείς να πεις ότι με έβλαψε προσωπικά, απεναντίας".
Μας λένε κάτι όλα αυτά για την περίπτωση Κασσελάκη; Μήπως κι εκείνος, αντί να σταθεί στην ουρά και να περιμένει αν και πότε θα καταλυθεί η ιεραρχία σ’ ένα κόμμα συγγενές προς τις πολιτικές του ιδέες, όπως η Νέα Δημοκρατία, άδραξε την πιθανόν ανεπανάληπτη ευκαιρία μ’ ένα αριστερό κόμμα βαριά τραυματισμένο από απανωτές εκλογικές ήττες, με την ιεραρχία του ήδη καταλυμένη και σε αγωνιώδη αναζήτηση άφθαρτου αρχηγού; Δεν αρκεί να δεις φως και να μπεις. Πρέπει και να δεις το φως μόλις ανάψει.
Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις
Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr
