Μέρες αυτοδικίας

Εξυπακούεται ότι η αυτοδικία χάνεται στα βάθη της προϊστορίας και μάλλον δεν έχουμε καμία σοβαρή πιθανότητα να μάθουμε κάποτε ποίος ήρξατο πρώτος χειρών αδίκων. Ούτε διαβλέπουμε είτε στον κοντινό είτε στον μακρινό ορίζοντα το ενδεχόμενο να εξαλειφθεί ολοσχερώς αυτή η μάστιγα από οιαδήποτε κοινωνία, όσο ανεκτική κι εκπολιτισμένη.

Μπορεί να μην είναι μια απαράβατη γενετική εντολή υπό την αυστηρή έννοια (αναρίθμητοι άνθρωποι πέρασαν από τον πλανήτη δίχως να αυτοδικήσουν παρά μόνο στα όνειρά τους) αλλά σίγουρα ήταν, είναι και θα είναι μια πανίσχυρη παρόρμηση.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης πώς αντιμετωπίζεται η αυτοδικία σε καθαρά συμβολικό επίπεδο, όπως στα θρησκευτικά παραμύθια. Στο παραμύθι της Βίβλου, λόγου χάριν, ο γεωργός Κάιν δολοφονεί τον αδελφό του, τον κτηνοτρόφο Άβελ, επειδή ο Θεός (Γιαχβέ) αποδέχεται την προσφορά του κτηνοτρόφου (θυσίασε ένα από τα ζώα του) ενώ απορρίπτει την προσφορά του γεωργού (κάποια ασήμαντα δημητριακά).

Ακόμη και αν παραβλέψουμε ορισμένες ενοχλητικές ή/και βλάσφημες λεπτομέρειες (το γεγονός ότι ο Θεός δεν είναι βίγκαν ή ότι, έστω και με την ύπαρξη δεκάδων άλλων παιδιών των Πρωτοπλάστων, αμφοτέρων των φύλων, η διαιώνιση του ανθρώπινου γένους δεν θα ήταν εφικτή χωρίς μια πρωταρχική περίοδο αιμομιξιών), η ποταπότητα των κινήτρων του Κάιν στην πρώτη αυτοδικία, καθώς και σε αναρίθμητες άλλες έκτοτε, δεν παύει να εντυπωσιάζει.

Μπορεί να μην γνωρίζουμε τον πρώτο μπαγάσα που πήρε το νόμο στα χέρια του, αλλά γνωρίζουμε ποιος ήταν ο πρώτος που σκαρφίστηκε τον πιο δραστικό τρόπο για να καταπολεμήσει την αυτοδικία, τουλάχιστον στην αυγή της νεωτερικής εποχής. Ο Σαρλ Λουί ντε Σεκοντά, βαρόνος της Μπρεντ και του Μοντεσκιέ (Μοντεσκιέ, εν συντομία), στους πονηρούς καιρούς που οι Βουρβόνοι φυλάκιζαν όποιον επιθυμούσαν για όσο διάστημα τους κάπνιζε, σκέφτηκε ότι δεν είναι και τόσο σωστό (πολίτικαλι κορέκτ, θα λέγαμε σήμερα) να συγκεντρώνει το ίδιο άτομο και τη νομοθετική και τη δικαστική και την εκτελεστική εξουσία.

Ο Μονεσκιέ, στο περίφημο σύγγραμμά του "Το Πνεύμα των Νόμων" (1745), τόνισε ότι άλλος πρέπει να έχει την εξουσιοδότηση για να σε συλλάβει, άλλος για να σε δικάσει και μονάχα βάσει των νόμων που έχει ήδη ψηφίσει –το βρήκατε- κάποιος τρίτος. Όσα κράτη υιοθέτησαν έκτοτε τους "όρους του παιχνιδιού" που θέσπισε ο Μοντεσκιέ βαφτίστηκαν "κράτη δικαίου". Η Ελλάδα ήταν ένα από τα πρώτα κράτη που τους υιοθέτησε (το πρώτο σύνταγμά μας ήταν από τα πιο φιλελεύθερα σε ολόκληρο τον κόσμο) αλλά μέχρι σήμερα αγκομαχάει να τους τηρήσει με
νύχια και με δόντια.

Δεν χρειάζεται να το πάρουμε κατάκαρδα. Σε ταραγμένες μέρες η αυτοδικία προβάλλει πάντοτε ως η πιο εύκολη και πρακτική λύση: αντί να κάθεσαι και να ψειρίζεις ποιος είναι ένοχος και ποιος είναι αθώος, ακολουθείς πιστά την προτροπή του αβά Αρνό Αμορί, εκπροσώπου του Πάπα, το καλοκαίρι του 1209, όταν ρωτήθηκε από τους στρατιώτες του πώς θα καταφέρουν να ξεχωρίσουν τους πιστούς Καθολικούς από τους αιρετικούς: "Σκοτώστε τους όλους. Ο Θεός θα αναγνωρίσει τους δικούς του". Δοκιμασμένη συνταγή επιτυχίας. Προσπάθησε να την αντιγράψει και η δική μας Χρυσή Αυγή σε πιο ήπιους τόνους, όταν από το φθινόπωρο του 2012 έως και το καλοκαίρι του 2013 εξαπέλυσε πογκρόμ με τα Τάγματα Εφόδου της επί "σκούρων" δικαίων και αδίκων, αλλά με τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα η τακτική της στράβωσε άσχημα κι έπειτα την πήρε ο διάολος.

Σήμερα, με τα πρωτοπαλίκαρα της Χρυσής Αυγής να παραθερίζουν στις φυλακές Δομοκού κι ενόσω ένα νέο κύμα "ιερής αγανάκτησης" φουντώνει, ιδίως στις παραμεθόριες περιοχές της χώρας, οι σειρήνες της αυτοδικίας βρίσκουν πάλι πολλά πρόθυμα ευήκοα ώτα. Πριν από λίγες μέρες ο αλβανικής καταγωγής Ζορρό του Έβρου μάντρωσε καμιά ντουζίνα "κομμάτια". Ήδη πέρασαν από τον εισαγγελέα τα πρώτα τέσσερα και ο εισαγγελέας τα άφησε ελεύθερα, καθώς έκρινε ότι δεν προέκυψε κανένα επιβαρυντικό στοιχείο εναντίον τους. Εάν ακούγαμε τους σαλταρισμένους οπαδούς του Ζορρό στο διαδίκτυο, θα έπρεπε να κάψουμε πάραυτα όλα τα "κομμάτια" ή καλύτερα, προκειμένου να στείλουμε κι ένα εκκωφαντικό συμβολικό μήνυμα στο εξωτερικό, να τα κρεμάσουμε σε καμμένα δέντρα σαν γιορταστικά λαμπιόνια. Εκείνος ο σπασίκλας, ο Μοντεσκιέ, μας χάλασε τη φιέστα.

Οι πιο πρόσφατες Ειδήσεις

Διαβάστε πρώτοι τις Ειδήσεις για ό,τι συμβαίνει τώρα στην Ελλάδα και τον Κόσμο στο thetoc.gr